Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni

10 satır ve 3 sütunlu tablo
Konu	Detaylar	Ek Bilgiler
Edebiyatın Kökeni ve Amacı	Arapça kökenli ver terbiye, incelik ve iyi ahlak anlamlarını taşır. İyi ahlaklı, entelektüel bireyler yetiştirmeyi hedefler.	Sadece hoşça vakit geçirmek için değil, aynı zamanda kişinin dil kullanımı ve kendini ifade etme yeteneğini geliştirmek için de kullanılır.
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği	Örgün eğitime katkı sağlar, önemli dil bilgisi ve edebiyat konularında eğitim verir.	Öğretmenler hem Türk hem de dünya edebiyatına hâkim olmalıdır.
Öğretmen Gereksinimleri	Öğretmenler, zengin bir kitap kültürüne sahip olmalı ve gelişmiş sözel yeteneklere, duygusal zeka ve etkili iletişim becerilerine sahip olmalıdır.	Sevecenlik, hoşgörü, sabır ve etkili bir diksiyon aynı zamanda önemlidir.
Çalışma Alanları	Devlet ve özel okullarda, dershanelerde, radyo-TV ve basılı yayın kuruluşlarında, reklam ajanslarında metin yazarı olarak çalışabilirler.	Aynı zamanda yazar, şair, araştırmacı ve köşe yazarı olabilirler.
Görevleri	TDK revizyonlarını takip etme, edebi eserleri biçim, içerik ve üslup yönünden inceleme, okuma etkinlikleri düzenleme	Kütüphane düzenleme, öğrencilere kompozisyon konuları belirleme ve öğrencilere öykü, roman ve şiir yazma teknikleri konusunda bilgi verme ve teşvik etme gibi görevleri de bulunur.
Yeteneği olan dersler	Dil ve anlatım, Türkçe, Drama, Çocuk Edebiyatı, Halk Bilim, Diksiyon, Sanat Etkinlikleri, Halk Kültürü, Diksiyon ve Hitabet derslerinde görev alabilirler.	Bulundukları okulun müfredatı doğrultusunda değişiklik gösterebilir.
Öğretmen Maaşları	Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerinin maaşları, atandıkları dereceye ve kıdemlerine göre belirlenir.	Atama puanının 85 üzerinde olması ve kadroların sınırlı açılması durumları da mevcuttur.
Edebiyatın Önemi	Edebiyat, hem bireyin dil kullanımını hem de kendini ifade etme yeteneğini geliştirir.	Aynı zamanda duygusal ve düşünsel gelişim için de önemlidir.
Edebiyatın Bilim ve Sanat Boyutu	Edebiyat, kendine özgü yöntemler tasarladığı için bilim olarak kabul edilir. Estetik aktarma yöntemleri nedeniyle de sanat kategorisine giren bir disiplindir.	Edebiyat, bir bilim ve sanat formu olarak hem bilgi sağlar hem de duygusal ve düşünsel bir yanıt oluşturur.
Türk Dili ve Edebiyatının Amacı	Türk Dili ve Edebiyatı, bireylerin dil ve anlatım yeteneklerini geliştirmeyi, estetik anlayışı kazandırmayı amaçlar.	Aynı zamanda toplumun sosyal ve kültürel gelişimine katkıda bulunmayı hedefler.

Tüm sütunları görmek için yatay kaydırın →

Edebiyat kelimesinin kökeni Arapça’ya dayanır. “Edepli olmak” anlamı yanında incelik, terbiye, iyi ahlak gibi derinlikler içerir. Olayları, gözlemleri, duygu ve düşünceleri insanda güzellik duygusu yaratacak estetikte anlatma sanatıdır. Edebiyatın öznesi insandır. Eti, kemiği, hüzünlü ve mutlu tüm duygularıyla insan edebi eserlerde nefes alır. Edebiyat kendine özgü yöntemler içermesi yönüyle bilimdir. Duygu ve düşünceleri en estetik aktarma yolu olduğu için de sanattır. Edebiyat kıvrak bir zekanın ürünüdür. İçinde hayatın renklerini, güzelliklerini bulundurur. Anlama ve anlaşılma vesilesidir.

Edebiyatın amacı sadece güzel duyguları tetiklemek ve hoşça vakit geçirmek değildir. Asıl amaç: İyi ahlak sahibi, entelektüel, Türkçe’yi doğru ve etkili konuşan, kendini etkili ifade edebilen kültürel farkındalığı yüksek bireyler yetiştirmektir. Zaten üniversitelerin edebiyat bölümleri bu amaç temel alınarak açılmıştır.

Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleri sözel ve eşit ağırlık puanı ile üniversite tercihi yapacak öğrencilerin kılavuzu görevini üstlenirler. Görev alanlarını sadece eğitim öğretim faaliyetleriyle sınırlamamak gerekir. Dil ve edebiyat üzerine projeler üreten idealist Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleri edebi ve kültürel varlığımızı tüm dünyaya anlatmamıza vesile olacaktır.

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Nedir?

Örgün eğitim kapsamında eğitim kurumlarında dil bilgisi, edebiyat ve imla kuralları gibi konu başlıklarında eğitim veren öğretmenlere Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni denir. Edebiyat öğretmenlerinin hem Türk hem de dünya edebiyatına hâkim olması beklenir. Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerinin öğrencilere hangi bilgi, beceri, tutum ve davranışları hangi yöntemlerle kazandıracağı MEB tarafından onaylanan öğretim programları ile belirlenmiştir. Bana göre Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerinde olması gereken ilk özellik zengin bir kitap kültürüne sahip olmasıdır. Türk Edebiyatı ve dünya edebiyatı klasiklerine hâkim olan ve güncel kitapları takip eden öğretmenler öğrencilere örnek olacaktır. Tabi ki kitap okuma noktasında. Aranacak diğer özellikleri sıralayacak olursak:

Dil ve edebiyata ilgili olma
Gelişmiş sözel yetenek
Yüksek duygusal zeka
Öğrencilerle etkili iletişim kurabilme
Düşüncelerini açık ve anlaşılır ifade edebilme
Sevecenlik, hoşgörü, sabır
Etkili bir diksiyon
Öğrencilerin farklı öğrenme stillerine hitap edebilme

İlgili eğitim: Diksiyon Sertifikası

Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleri, devlet ve özel okullarında görev yapabilir. dershanelerde kendi branşlarında görev alabilirler. fen edebiyat fakültesi mezunu türk dili ve edebiyatı öğretmenleri alan dışı radyo-tv ve basılı yayın kuruluşlarında çalışabilirler. yazar, şair, araştırmacı ve köşe yazarı olabilirler. reklam ajanslarında metin yazarlığı yapabilirler. gazete ve dergilerde editörlük üstlenebilirler.

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Ne İş Yapar?

Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerinin farklı çalışma alanları vardır. Yazımın bu bölümünde özel ve devlet okullarında görev yapanlar için üstlenecekleri işleri maddelemek isterim:

TDK revizyonlarını takip eder. Yeni geliştirilen ve değiştirilen kuralları takip eder ve öğrencilerine aktarır.
Edebi eserleri biçim, içerik ve üslup yönünden inceler.
Görev yaptığı okulun kütüphanesinden sorumludur. Kütüphanenin düzenlenmesi, kitap zenginliğinin arttırılması vb. görevleri üstlenir.
Kütüphanecilik Kulübü çalışmalarına rehberlik eder.
Romantizm, realizm ve natüralizm gibi edebiyat akımlarının özelliklerini anlatır, karşılaştırma yapar.
Okuma etkinlikleri düzenler.
Öğrencilerin yararlanabileceği kitap, dergi, ansiklopedi gibi yararlanabileceği kaynakları belirler.
Öğrencilerin yazılı iletişimlerini geliştirmek için kompozisyon konuları belirler.
Edebiyata ilgi duyan öğrencileri öykü, roman ve şiir yazma teknikleri konusunda bilgilendirir. Teşvik eder. Yarışmalara katılmalarını ve özgüven kazanmalarını destekler.
Söz sanatlarını örnek metinler üzerinden açıklar.
Kültür ve edebiyat kolu çalışmalarını yürütür.
Gelişen eğitim teknolojilerine uyum sağlar.
Alanıyla ilgili gelişmeleri takip ederek kongre, sempozyum vb. katılır.
Okul dergisi, okul gazetesi, okul bülteni vb. çalışmalarını organize eder.

Branşıyla ilgili görevleri dışında, çalışma planları hazırlamak, öğrencilerin başarılarını ölçme ve değerlendirme, nöbet tutmak, eğitsel kol çalışmalarına katılma, toplantı ve törenlere katılmak gibi görevleri yerine getirir. Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenleri:

Dil ve anlatım
Türkçe
Drama
Çocuk Edebiyatı
Halk Bilim
Diksiyon
Sanat Etkinlikleri
Halk Kültürü
Diksiyon ve Hitabet

Derslerinde görev alabilirler.

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Maaşları

Devlet okullarına Türk Dili Ve Edebiyatı öğretmenleri 9.derecenin 1.kademesinden atanırlar ve 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olurlar. Bu noktada atama puanının 85 üzerinde olduğu ve kadroların kısıtlı açıldığı bilgisini de paylaşmakta fayda var.

Tüm öğretmenlere eğitim öğretim yılı başında bir defaya mahsusu eğitim-öğretim tazminatı ödenir.
Özel okullarda görev yapan Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleri ortalama 3000TL- 6000 TL ücret alırlar.
Devlet okullarında görev yapan Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleri haftalık 15 saat üzerinden maaş alırlar. 2021 yılı için bu maaş 4400TL’dir. Üzerine girdikleri ek dersler saatlik 18.22 TL’den hesaplanarak aylık maaşa ilave edilir. Kurs ücreti se 36 TL’dir. Asgari Geçim İndirimi (AGİ), prim ve diğer ek ödeneklerde maaşa eklenir.
Dershanede çalışan Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenleri genelde asgari ücret alırken Ankara, İstanbul gibi büyük şehirlerde 4500TL civarında ücretlendirmeler olabiliyor.
Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleri için özel ders ücretleri de önemlidir. Ortalama 50-100 TL arasında değişir. 200-250 TL'yi bulabilen ücretler de söz konusudur.

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Nasıl Olunur?

Son yıllarda Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni yetiştiren üniversitelerin sayısı gittikçe artmakta. Bu durum istihdam açısından dezavantaj yaratıyor. 2020 yılı verileri baz alındığında ülkemizde 75 Fen-Edebiyat fakültesi olduğunu görürüz. Bu fakültelerde yaklaşık 285.000 öğrenci okumakta. Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni olmak isteyenlerin mezun oldukları bölüme göre farklı yollar izlemesi gerekir. Sonrasında kadrolu, sözleşmeli ve ücretli statüsünde görev yaparlar. Dilerseniz bu konuyu biraz açalım:

Şayet Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunu iseniz KPSS sınavına girip yeterli puanı almak şartıyla atama isteyebilirsiniz. Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun iseniz gerekli şartları karşılamanız durumunda öğretmenlik yapabilirsiniz. (Formasyon sertifikası gibi) Aynı durum;

Çağdaş Türk Lehçeleri Bölümü
Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü
Fars Edebiyatı
Arap Edebiyatı
Filoloji Bölümü

Mezunları için de geçerli. Aynı yeterlilikler AÖF Türk Dili ve Edebiyatı mezunları için de sorgulanmakta. Bu yıl ataması yapılacak olan öğretmenler formasyon belgeleri olması durumunda hak kaybı yaşamayacaklar. Bundan sonraki süreçte öğretmen aday adayları için YÖK tarafından öğretmenlik meslek bilgisi tezsiz yüksek lisans programları açılacak. Sadece bu programdan mezun olanların başvuruları kabul edilecek.

Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleri, TDK' da görev alabilirler. İlköğretimde Türkçe öğretmenliği yapabilirler. Ülkemizde açılan yabancı okullarda müdür/ müdür yardımcısı statüsüyle görev yapabilirler. Osmanlıca bilgisine sahip olan Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleri bakanlıkların arşiv bölümlerinde çalışabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Türk Dili ve Edebiyatı okuyarak öğretmen olma sürecinde hangi disiplinlerden bilgi sahibi olunması beklenir?

türk dili ve edebiyatı öğretmeni olma sürecinde öğrencilerin, edebiyatın temel unsurları ve disiplinlerine hâkim olarak yetişmeleri beklenir. Bu alanlara örnek olarak dil bilgisi, tür ve dönem bilgisi, metin incelemesi ve edebi akımların yanında, dünya edebiyatı ve kültürel farkındalık konularını sayabiliriz.

Dil Bilgisi ve Türkçe'nin Yapısı

öğretmeni adayları, Türkçe'nin dil bilgisi ve yapısal özelliklerine hâkim olmalıdır. Bu bağlamda, dil bilgisi kuralları, ses bilgisi ve biçimbilim gibi konularda bilgi sahibi olmak önemlidir.

Tür ve Dönem Bilgisi

öğretmeni adaylarının, edebiyat türleri ve dönemlerine hâkimiyet sağlaması beklenir. Bu doğrultuda, lirik, destan ve hikâye gibi türler ile Divan, Tanzimat, Servet-i Fünun ve Cumhuriyet dönemi edebiyatlarına aşina olmak sağlam bir temel oluşturur.

Metin İncelemesi ve Eleştiri

Edebiyat öğretmenleri, metin incelemesi ve eleştiri yapabilme becerisine sahip olmalıdır. Bu bağlamda, metinleri tahlil ederken, yazının amacını, anlam düzlemini ve biçim özelliklerini analiz edebilmek önem arz eder.

Edebi Akımlar ve Dünya Edebiyatı

öğretmen adaylarının, edebi akımlara hâkim olması ve dünya edebiyatından örnekler verebilmesi, kültürel farkındalığı yüksek bireyler yetiştirmek adına önem taşır. Romantizm, realizm ve postmodernizm gibi akımlar ile dünya edebiyatından seçkin yazar ve eserleri tanımak, eğitimin niteliğine katkı sunar.

Kültürel Farkındalık ve İletişim Becerileri

Son olarak, Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni adaylarının, kültürel farkındalığı yüksek ve kendini etkili bir şekilde ifade edebilme yeteneğine sahip olması beklenir. Bu sayede öğretmenler, öğrencilere sadece dil ve edebiyat bilgisi sunmakla kalmayıp, evrensel değerler ve iletişim becerileri kazandırmış olurlar.

Özetle, Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni olma sürecinde öğrencilerin, dil bilgisi, tür ve dönem bilgisi, metin incelemesi, edebi akımlar ve kültürel farkındalık gibi disiplinlerde bilgi sahibi olması beklenir. Bu disiplinler, edebiyat öğretmenlerinin yetkin ve kaliteli verebilmeleri için temel oluşturur.

Edebiyat öğretmenlerinin Türk ve dünya edebiyatına hâkimiyetini sağlamak ve bu konudaki beklentileri karşılamak için hangi yöntemler uygulanabilir?

Edebiyat öğretmenlerinin Türk ve dünya edebiyatına hâkimiyetini sağlamak için birden çok yöntem uygulanabilir. Bu yöntemlerden birincisi, eğitim veren öğretmenlerin sürekli olarak kendi alanlarını geliştirmeleri ve mevcut bilgilerini güncellemeleridir. Bu, kitap okuma, seminerlere katılma, dünya edebiyatıyla ilgili akademik yayınlara bakma ve çeşitli eğitim programlarına katılma yoluyla olabilir.

İkinci bir yaklaşım, öğretmenlerin öğrencileriyle etkileşimde bulunmalarını ve onlara eğitim sürecinde aktif rol oynamalarını teşvik etmektir. Bu, onları kitap okumaya ve edebi tartışmalara teşvik etmek anlamına gelebilir. Sonuçta, öğrencilerin aktif bir şekilde öğrenmeleri, öğretmenlerin Türk ve dünya edebiyatı konusundaki bilgilerini pekiştirmelerine yardımcı olabilir.

Üçüncü bir öneri, öğretmenlerin çeşitli dil ve edebiyat projelerini düzenlemeleri, aynı zamanda öğrencilere Türk dilinin ve kültürün ingili derin bilgi sağlamaları olabilir. Bu tür projeler, öğretmenlerin dil ve edebiyat hakkında daha geniş bir bilgiye sahip olmalarını sağlar ve öğrencilere bu bilgiyi aktarmak için daha geniş bir çerçeve sunar.

Sonuç olarak, edebiyat öğretmenlerinin Türk ve dünya edebiyatına hâkimiyeti, sürekli profesyonel gelişime, öğrenci katılımına ve projelerin düzenlenmesine dayalı bir dizi strateji uygulamayı gerektirir. Bu çabalar, hem öğretmenlerin hem de öğrencilerin daha geniş ve daha derin bir edebi bilgi kazanmalarına yardımcı olacaktır.

Türk Dili ve Edebiyatı bölümü mezunlarının öğretmenlik dışında başvurabileceği farklı kurumlar ve görev alanları nelerdir?

Türk Dili ve Edebiyatı bölümü mezunları, öğretmenlik dışında pek çok farklı alanda çalışma imkanına sahip olabilirler. Bunlar arasında basılı yayın ve medya sektörü, reklam ajansları, kitap ve dergi editörlüğü, yazarlık ve araştırmacılık yer alır. Türk Dili ve Edebiyatı bölümü mezunlarının da eğitim aldıkları dil ve edebiyat alanındaki bilgi ve becerilerini kullanarak ekonomik ve kültürel katma değer yaratma olanağına sahiptirler.

Öncelikle, edebiyat ve dil bilgisi eğitimi almış olan mezunlar, yazılı ve basılı yayın sektöründe rahatlıkla istihdam edilebilirler. Gazeteler, dergiler ve yayınevleri, özellikle dil ve edebiyat konularında bilgili yazarlara ve editörlere ihtiyaç duyarlar. Bu tür kurumlarla işbirliğine giden mezunlar, kendi yazılarını ve makalelerini yayınlama imkanı bulabilirler.

Bunun yanı sıra, reklam ajansları da Türk Dili ve Edebiyatı bölümü mezunlarına birçok istihdam fırsatı sunarlar. Reklam metin yazarlığı, bölüm mezunlarının dil bilgisi ve yaratıcılık becerilerini etkin bir şekilde kullanabilecekleri bir alandır. Ayrıca, reklam ajanslarında içerik yöneticisi veya yaratıcı direktör gibi pozisyonlar da bu bölüm mezunları için uygun olabilir.

Türk Dili ve Edebiyatı bölümü mezunları için bir diğer önemli çalışma alanı da akademik araştırmadır. Üniversiteler ve araştırma merkezleri, dil ve edebiyat alanında bilimsel çalışmalar yapabilecek yetenekte araştırmacılara ihtiyaç duyarlar. Bu alanda çalışmak isteyenler, doktora programlarına başvurarak akademik kariyerlerine devam edebilirler.