
Bir çocuğun en büyük şansı iyi bir anne babaya sahip olmaktır. İkinci en büyük şansı ise iyi bir öğretmenle eğitime başlamak ve yine iyi öğretmenlerle devam etmektir. İmkansızlıklar içinde yıldızlaşan çocukların başarılarında mutlaka bir öğretmenin dokunuşu vardır. Tam tersi durumlarda da eğitimci payı söz konusudur.
Eğitimin üç ayağı vardır: Öğrenci, öğretmen ve program. Bu üç ayak mümkün olduğunca sağlamlaştırılmalıdır. Sonrasında aile iş birliği ile desteklenmelidir. Şüphesiz ki öğretmenler eğitim sisteminde kilit rol oynarlar. Bu nedenledir ki yetiştirilmeleri oldukça önemlidir.
Geçmişten günümüze öğretmen yetiştirme konusunda farklı politikalar oluşturulmuş ve uygulanmıştır. Dilerseniz bu konuyu biraz inceleyelim: Osmanlı döneminde gençlerin eğitimine ağırlık verilmiştir. Eğitim faaliyetlerini ordu ve dini kurumlar üstlenmiştir. 13.yüzyıllda okul öncesi eğitim için düzenlemeler yapılmıştır. 18. ve 19.yüzyılda ortaokul (rüştiye) öğretmenlerinin eğitimi için düzenlemeler getirilmiştir. Aynı dönemde öğretmen yetiştirmede modeli batı etkisinde şekillenmiştir. Yinelenen savaş koşullarının gereği olarak Yüksek Askeri Okullar devreye girmiştir.
Cumhuriyet döneminde İlk Muallim Mektepleri ve Köy Muallim Mektepleri açılmıştır. Bu dönemde öğretmenlerden toplumun itici gücü olması beklenmiştir. Bir anlamda "her şeyi bilen öğretmenler" yetiştirilmesi amaçlanmıştır. 1948 yılına kadar Köy Enstitüleri açılmıştır. 1982 sonrası öğretmen eğitimi üniversite düzeyine çıkarılmıştır. 1989 yılından itibaren de dört yıllık eğitime dönüştürülmüştür. 1994-1998 yılları arasında YÖK - Dünya Bankası Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Projesi kapsamında eğitim fakülteleri yeniden yapılandırılmıştır. 1997 yılında ise öğretmenliği “öğretim teknisyenliği” olarak gören bir model yürürlüğe girmiştir.
Günümüzde eğitim alanında istihdam edilecek öğretmenler genellikle Eğitim Fakültesi mezunlarınca karşılanmaktadır. 2010 yılında diğer fakültelerin mezunlarına da öğretmenlik yolu açılmıştır. Bunun için formasyon eğitimi almaları şart koşulmuştur. Formasyonun ne olduğunu merak edenler cevabı yazımızın devamında bulabilirler.
Formasyon Ne Demek?
Formasyon kelimesi ile sıkça karşılaşırız. Bu kelime dilimize Fransızca’dan geçmiştir. TDK’ya göre, “biçimlendirme, yetişim” anlamına gelmektedir. Burada bahsi geçen “yetişim” kelimesini “öğretmen olmak isteyenlerin almaları gereken mesleki derslerin hepsi” olarak algılayabiliriz. Formasyon, yaygın olarak pedagojik formasyonla aynı manada kullanılır. Eğitim fakültesinden mezun olmayan kişilerin öğretmenlik yapabilmeleri için almaları gereken sertifikanın adı olarak da kullanılır.
Eğitim fakültelerinin kontenjanları her yıl arttırılmaktadır. Eğitim fakültesi dışındaki bölümlere de öğretmenlik yolu açılmıştır. Bu noktada KPSS atamalarının yetersizliği de malumunuz. Gençlerimiz üniversite seçiminde karmaşa yaşarlar. Mezuniyet sonrası ise istihdam sorunlarıyla yüzleşip farklı çözümlere yönelirler. Devlet güvencesi sunan öğretmenliğe yüksek talebin temelinde bu neden yatar. Dolayısıyla eğitim fakültesi mezunları KPSS 'ye odaklanırlar.
Farklı fakültelerden mezun olanlar ise önce formasyon eğitimlerini tamamlamak durumundadırlar. Ülkemizin nicelik yanında nitelikli öğretmenlere ihtiyacı vardır. Bu anlamda formasyon eğitimi oldukça önemlidir. Gerekli donanıma sahip idealist ve entelektüel öğretmenler geleceğin mimarları olacaktır.
Pedagojik Formasyon Nedir?
Gelişmiş ülkelerin öğretmen yetiştirme modelleri incelendiğinde eğitimcilerini büyük bir titizlikle seçtikleri ve kapsamlı bir eğitim modeli uyguladıklarını görürüz. Tabi ki eğitimcilere sunulan imkanlar da üst seviyededir. Pedagoji kısaca çocuk yetiştirme bilimidir diyebiliriz. Çocuklardaki davranış bozukluklarını ve bunların nedenini araştırır. Çözüm olarak bazı yöntemler sunar: Psikolojik testler, oyun terapisi, gelişimsel takip, bilişsel davranışçı terapi vb.
Bu konuyu araştıranların Yüksek Öğretim Kurulu tarafından 25 Eylül 2014 tarihinde güncellenen Usul ve Esasları incelemesini tavsiye ederim. İlgili usul ve esaslara Yüksek Öğretim Kurulu’nun web sayfasından ulaşabilirsiniz. “Pedagojik formasyon programları neye göre ve hangi alanlarda açılıyor?” diye sorabilirsiniz. Sizin için açıklamaya çalışayım:
“Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullara öğretmen olarak atanacak kişilerin mezun olmaları gereken lisans programı ve aylık okutacakları derslere ilişkin karar ve çizelgesi” dikkate alınarak açılır. Bu çizelge zaman zaman güncellenebilmektedir. Pedagojik formasyon programları, sadece eğitim/eğitim bilimleri fakültesi ve eğitim bilimleri bölümü olan üniversitelerde açılır. Bunun için ilgili üniversitenin yeterli öğretim üyesi olması gerekir. Pedagojik formasyon almak istiyorsanız belirli bir bütçe ayırmanızda fayda var. Önceki yıllarda üniversiteler kendi fiyatlarını belirleyebilmekteydi ve ücretler yüksekti. Bu esneklik birçok öğrenci şikayetiyle sonuçlanmıştır. Günümüzde alınacak ücret devlet ve vakıf üniversitelerinin eğitim fakültelerinin 2.öğretim ücretlerine endekslenmiştir. Alınan tutar bu ücretin iki katını geçemez
Pedagojik Formasyon Kimlere Verilir?
Bu programa yazımın önceki bölümünde açıkladığım kararlarda yer alan lisans programı mezunları ve öğrencileri kabul edilir. Daha açık olarak listelemem gerekirse:
Örgün Öğretim Fakültesi
Açık Öğretim Fakültesi
Yurt dışındaki üniversitelerden mezun olan ve denklikleri Yüksek Öğretim Kurulu tarafından tanınan ve denklik belgesi alan adaylar diyebiliriz.
Bu bölümlerden mezunsanız: Akademik ortalama, üniversiteye giriş puanı, disiplin geçmişi gibi koşulları karşılamanız gerekir. Mezunlar için en az 2.5/4 kredi ortalamasıyla mezun olma şartı aranır. 2-3 ve 4.sınıf öğrencilerinin genel not ortalaması baz alınır. Her üniversitenin kendine özel ilave şartları olabilir. Siz de bu kriterlere sahipseniz başvuru için hazırlıklara başlayabilirsiniz. Pedagojik formasyon için kendi üniversitenize ya da farklı üniversitelere başvurabilirsiniz. Elbette kontenjan dahilinde… “Üniversitelerin kontenjanları neye göre belirleniyor?” diye düşünenler için sıralayayım:
Başvuru yapan üniversitenin talepleri
Kapasitesi
İlgili alandaki öğrenci ve mezun yoğunluğu
Diyelim ki tüm kriterleri karşılıyorsunuz ve başvuru yapacaksınız. Genel olarak aşağıda listelediğim belgeleri hazırlamanız gerekecek.
Başvuru formu
Öğrenci ya da mezuniyet belgesi
İki adet fotoğraf
Onaylı lisans not durum belgesi
Nüfus cüzdanı
Ücret ödendiğine dair dekont
Pedagojik formasyon eğitimi yüz yüze yapılır. Uzaktan eğitim seçeneği yoktur. Adayların eğitim kapsamında 2.dönem zorunlu öğretmenlik uygulaması/staj zorunluluğu olduğunu bilmeleri gerekir. Uygulama yapılacak okul, İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından belirlenir. Aday farklı bir okulda ve ilde staj yapılamaz. Pedagojik formasyonu askerliği ötelemek amacıyla düşünenlere kötü bir haberim var. Erkek adaylar için pedagojik formasyon almanız askerlik tecili için geçerli bir kriter değil.
Diyelim ki ilgili bölümden mezun olmanıza rağmen formasyon belgesi almadınız ya da alamadınız. Öğretmen olarak çalışamayacak mısınız? Elbette hayır! Fen ve Edebiyat Fakültesi mezunuysanız özel dersanelerde "uzman öğretici" adı altında görev yapabilirsiniz. Benim tavsiyem ise formasyon belgesi alıp KPSS şansını denemeniz. Sonunda sözleşmeli-kadrolu öğretmen olma hakkınız var.
Pedagojik Formasyon Eğitiminde Verilen Dersler
Yasal mevzuatlar pedagojik formasyon eğitiminde verilecek derslerin genel olarak çerçevesini belirlemiştir. Burada amaç eğitimci eğitiminde bir standart oluşturabilmektir. Tabi ki eğitimcilerin meslek hayatları boyunca bilgilerini güncellemeleri gerekecektir. Sonuçta eğitim sadece diploma sahibi olmak anlamına gelmez. Eğitim modelleri ve teknolojideki gelişimler sonucu yeni zorunluluklar kaçınılmazdır. Bunu anlayabilmek için 2020'de eğitimde neler olduğuna göz atmanızı tavsiye ederim. Eğitimciler zorlu pandemi sürecinde yeni donanım ve becerilere ihtiyaç duymuşlardır. Nitekim mezunların atama ve iş başvurusu öncesi: Etkili sunum teknikleri, masal terapisi, deneyimsel oyun terapisi, sosyal medyanın etkin kullanımı gibi eğitimler aldığına şahit oluyoruz. Üniversiteye göre ders adları değişiklik gösterebilse de temel dersleri bilmenizde fayda var. Sizler için sıralıyorum:
Öğretim İlke ve Yöntemleri
Eğitim Bilimine Giriş
Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme
Öğretmenlik Uygulaması
Sınıf Yönetimi
Meslek Etiği
Özel Öğretim Yöntemleri
Eğitim Sosyolojisi
Eğitimde Program Geliştirme
Eğitim Felsefesi
Eğitim Tarihi
Bilgisayar
Rehberlik
Özel Eğitim
Yaşam Boyu Öğrenme
Gelişim Psikolojisi
Türk Eğitim Tarihi
Yaşam Boyu Öğrenme
Gelişim Psikolojisi
Bilgisayar Destekli Öğretim
Karakter ve Değerler Eğitimi
Türk Eğitim Sistemi

Sıkça Sorulan Sorular
Formasyon Ne Demek?
Bu kelime dilimize Fransızca’dan geçmiştir. TDK’ya göre, “biçimlendirme, yetişim” anlamına gelmektedir. Burada bahsi geçen “yetişim” kelimesini “öğretmen olmak isteyenlerin almaları gereken mesleki derslerin hepsi” olarak algılayabiliriz.
Pedagojik Formasyon Nedir?
Pedagoji kısaca çocuk yetiştirme bilimidir diyebiliriz. Çocuklardaki davranış bozukluklarını ve bunların nedenini araştırır. Çözüm olarak da bazı yöntemler sunar. Yüksek Öğretim Kurulu tarafından 25 Eylül 2014 tarihinde güncellenen Usul ve Esasları inceleyerek detaylı bilgi alabilirsiniz.
Pedagojik Formasyon Kimlere Verilir?
Bu programa: Örgün öğretim, Açık öğretim ve denklik belgesi olan yurt dışı üniversitesi mezunları kabul edilir. Mezuniyet notu, ara sınıflar için ders neti ortalaması, üniversiteye giriş puanı, disiplin geçmişi vb. kriterler karşılanmalıdır. Adaylar kontenjan dahilinde kendi üniversitelerine ya da farklı üniversitelere başvuru yapabilir. Eğitim yüz yüzedir ve zorunlu staj uygulaması vardır.
Pedagojik formasyon eğitiminin nitelikli öğretmenler yetiştirmedeki önemi nedir?
Pedagojik Formasyon Eğitiminin Nitelikli Öğretmenler Yetiştirmedeki Önemi
Eğitimin üç temel ayağı olan öğrenci, öğretmen ve program perspektifinden bakıldığında, pedagojik formasyon eğitiminin nitelikli öğretmenler yetiştirmedeki önemi büyüktür. Bu eğitim, öğretmen adaylarının mesleki bilgi ve becerilerini geliştirerek, eğitim süreçlerinde daha etkili ve verimli hale gelmelerini sağlar. Dolayısıyla, nitelikli öğretmenlerin yetiştirilmesi sürecinde formasyon eğitimine önem verilmesi gerekmektedir.
Geçmişten Günümüze Öğretmen Yetiştirme Yaklaşımları
Osmanlı döneminden Cumhuriyet dönemine kadar öğretmen yetiştirme politikalarında önemli değişimler yaşanmıştır. Özellikle Cumhuriyet dönemi ile birlikte İlk Muallim Mektepleri ve Köy Muallim Mektepleri kurularak, öğretmenlerin toplumun itici gücü olması hedeflenmiştir. 1982 yılında öğretmen eğitimi üniversite düzeyine çıkarılmış ve 1989 yılında da dört yıllık eğitime dönüşmüştür.
Formasyon Eğitiminin Önemi
2010 yılında diğer fakültelerin mezunlarına da öğretmenlik yolu açılarak, formasyon eğitimi almaları şart koşulmuştur. Formasyon eğitimi, öğretmenlik yapmak isteyen kişilere öğretmenlik mesleğine yönelik temel bilgi ve becerileri kazandıran bir süreçtir. Formasyon eğitimi sayesinde, öğretmen adayları pedagojik becerilerini geliştirir ve öğrencilerle daha etkili iletişim kurabilirler.
Günümüzde Eğitim Fakültesi Dışında Öğretmenlik Yolu
Eğitim fakültelerinin kontenjanları her yıl arttırılmakta ve eğitim fakültesi dışındaki bölümlere de öğretmenlik yolu açılmaktadır. Bu durum, öğretmenlerin farklı disiplinlerden bilgi ve deneyimlerle donanımını artırarak eğitime daha geniş bir perspektifle katkı sağlamasını mümkün kılar.
Sonuç olarak, pedagojik formasyon eğitimine verilen önem, nitelikli öğretmenler yetiştirmedeki başarıya önemli ölçüde katkı sağlamaktadır. Bu nedenle, öğretmen yetiştirme süreçlerinde formasyon eğitimi ön plana alınmalı ve öğretmen adaylarına mesleğe yönelik bilgi ve becerilerin eksiksiz kazandırılması hedeflenmelidir.
Ülkemizde öğretmen yetiştirme politikaları tarihsel süreç içerisinde nasıl değişim göstermiştir?
Tarihsel Süreçte Öğretmen Yetiştirme Politikalarının Değişimi
Ülkemizde öğretmen yetiştirme politikaları tarihsel süreç içerisinde önemli değişimler göstermiştir. Osmanlı döneminde gençlerin eğitimine ağırlık verilirken, ordu ve dini kurumların öncülüğünde okul öncesi ve ortaokul (Rüştiye) eğitimi için düzenlemeler yapılmıştır. Bu dönemde öğretmen yetiştirme modeli batı etkisinde şekillenmiş ve yüksek askeri okullar devreye girmiştir.
Cumhuriyet Dönemi ve Kapsamlı Eğitim Reformları
Cumhuriyet döneminde, İlk Muallim Mektepleri ve Köy Muallim Mektepleri açılarak, toplumun itici gücü olması beklenen 'her şeyi bilen öğretmenler' yetiştirilmesi amaçlanmıştır. Köy Enstitüleri 1948 yılına kadar açık kalmış, 1982'de ise öğretmen eğitimi üniversite düzeyine çıkarılmıştır. Öğretmenlerin yetiştirildiği eğitim süresi de 1989 yılından itibaren dört yıllık eğitime dönüştürülmüştür.
YÖK-Dünya Bankası Projesi ve Öğretmenliği 'Öğretim Teknisyenliği' Olarak Gören Model
1994 ile 1998 yılları arasında YÖK-Dünya Bankası Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Projesi kapsamında eğitim fakülteleri yeniden yapılandırılmıştır. 1997'de ise öğretmenliği 'öğretim teknisyenliği' olarak gören bir model yürürlüğe girmiştir.
Günümüzde Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Formasyon Eğitimi
Günümüzde eğitim alanında istihdam edilecek öğretmenler genellikle Eğitim Fakültesi mezunlarınca karşılanmaktadır. 2010 yılında diğer fakültelerin mezunlarına da öğretmenlik yolu açılmıştır ve bunun için formasyon eğitimi almaları şart koşulmuştur. Formasyon, genellikle pedagojik formasyonla aynı manada kullanılarak öğretmenlik yapabilmeleri için almaları gereken sertifikanın adı olarak kullanılır.
Sonuç olarak, ülkemizde öğretmen yetiştirme politikaları tarihsel süreç içerisinde önemli değişimler yaşamıştır. Günümüzde öğretmenlik mesleğine yönelik talep ve kontenjanlar artarken, mezuniyet sonrası istihdam sorunları yaşanmaya devam etmektedir. Bu bağlamda, öğretmenlik politikalarının sürekli olarak güncellenmesi ve yeniden yapılandırılması önem taşımaktadır.
Pedagojik formasyon programlarının açılma kriterleri ve süreci nasıl belirlenmektedir?
Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Pedagojik Formasyon Programları
Bir çocuğun en büyük şansı iyi bir anne babaya sahip olmaktır. İkinci en büyük şansı ise iyi bir öğretmenle eğitime başlamak ve yine iyi öğretmenlerle devam etmektir. Ancak, iyi öğretmenlerin yetiştirilmesi süreci önemlidir ve pedagojik formasyon programlarının açılma kriterleri bu konuda etkili bir yöntemdir.
Tarihsel Yaklaşım ve Öğretmen Yetiştirme Süreci
Osmanlı döneminden bu yana öğretmen yetiştirme politikalarında önemli revizyonlar yapılmıştır. Cumhuriyet döneminde İlk Muallim Mektepleri ve Köy Muallim Mektepleri açılmıştır, ve öğretmen yetiştirme süreci dört yıllık üniversite eğitimine dönüştürülmüştür. Günümüzde eğitim alanında istihdam edilecek öğretmenler çoğunlukla Eğitim Fakülteleri mezunlarıdır.
Formasyon ve Öğretmenliğe Açılan Yeni Kapılar
2010 yılında diğer fakültelerin mezunlarına da öğretmenlik yolu açılarak pedagojik formasyon eğitimi şartı getirilmiştir. Formasyon kavramı ile öğretmen olmak isteyenlerin almaları gereken mesleki derslerin tamamı kastedilmektedir. Bu sürecin geçerliliği, Eğitim Fakülteleri dışındaki öğrencilere de öğretmenlik yolu açılmasıyla desteklenmekte ve KPSS atama süreçlerine de yansımaktadır.
Açılma Kriterleri ve Süreç
Pedagojik formasyon programlarının açılma kriterleri ve süreçleri, Eğitim Fakülteleri ve YÖK tarafından belirlenmektedir. Detaylı ve etkili bir müfredatın belirlenmesi, öğrenci kabul süreçlerinde denklik ve ortak derslerin sağlanması, eğitim süresi boyunca denetim ve değerlendirme faaliyetlerinin düzenlenmesi bu sürecin önemli bileşenlerindendir. Hedef, her öğrencinin alanıyla ilgili bilgi ve becerilere sahip olması ve öğretmenlik görevini etkin bir şekilde yerine getirebilmesidir.
Sonuç
Öğretmen yetiştirme sürecinin sağlamlaştırılması ve pedagojik formasyon programlarının geliştirilmesi, eğitim sisteminin başarılı bir şekilde işleyebilmesi için önemlidir. Açılma kriterleri ve süreç, eğitim politikalarının kalitesinin yükseltilmesine ve daha donanımlı öğretmenlerin yetiştirilmesine katkı sağlamaktadır. Bu süreçte, öğrenci, öğretmen ve program üçgeninin etkileşimine dikkat edilmesi ve aile iş birliği ile de desteklenmesi gerekmektedir.
Pedagojik Formasyon Eğitiminde Hangi Konular İşlenir?
Pedagojik formasyon eğitiminde işlenen konular arasında öğretme ve öğrenme stratejileri, öğretim yöntemleri, öğrenme stilleri, öğrenme teorileri, öğretim materyalleri, akademik danışmanlık, öğretim özellikleri ve öğretim teknolojileri yer almaktadır. Ayrıca, konuşma ve sunum teknikleri, öğretimin planlanması, öğretim ortamlarının tasarlanması ve sınıf yönetimi, öğretim ölçme ve değerlendirme, öğrenci motivasyonu ve davranışı, öğretimin etik kuralları, çevre eğitimi ve dijital eğitim de işlenen konular arasındadır.
Pedagojik Formasyonun Amacı Nedir?
Pedagojik formasyonun amacı, öğretmenlerin eğitim ve öğretim sürecini etkili bir şekilde yönetebilmelerini sağlamaktır. Pedagojik formasyon, öğretmenlerin öğrencilerine kaliteli eğitim vermesi için öğretim stratejileri, eğitim teknolojileri, öğrenme teknikleri ve değerleri üzerinde yoğunlaşır. Pedagojik formasyon, öğretmenlerin kendi öğretim alanlarını geliştirmelerine ve öğrencilerinin öğrenimlerini desteklemelerine yardımcı olur.
Pedagojik Formasyonun Faydaları Nelerdir?
Pedagojik formasyon, öğretmenlerin öğrenciyi daha iyi anlamalarını ve ona daha etkili öğretim yöntemleri sunmalarını sağlamak için önemli bir araçtır.
Pedagojik formasyon, öğretmenlerin konuları daha etkin bir şekilde öğretmelerine ve öğrencilerin konuları daha iyi anlamalarını sağlamalarına yardımcı olur.
Pedagojik formasyon, öğretmenlerin öğrencilerin öğrenmeyi kolaylaştıracak konulara sahip olmalarına ve öğrencileri sosyal olarak desteklemelerine yardımcı olur.
Pedagojik formasyon, öğretmenlerin etkili ders planlaması, öğrenme ortamlarının yönetimi ve diğer pedagojik konularla ilgili teknikleri öğrenmelerine yardımcı olur.
Pedagojik formasyon, öğretmenlerin öğrenmeyi kolaylaştıracak yeni teknolojileri veya uygulamaları kullanmalarını sağlar.
Pedagojik formasyon, öğretmenlerin öğretim ortamında öğrencileri sınıflandırmaları ve öğrencilerin öğrenme arzularını karşılamalarına yardımcı olur.
Pedagojik formasyon, öğretmenlerin öğrencilerin motivasyonunu arttırmak ve öğrencilerin başarılarını geliştirmek için etkili stratejiler geliştirmelerine yardımcı olur.
İlgili Kurslar

Oyun Terapisi Eğitimi
Oyunun iyileştirici gücü: güvenli alan, sembolik ifade ve gelişimsel hedefler. Etik ve uygulama adımları.

NLP Eğitimi
Dil kalıpları, perspektif alma ve aktif dinlemeyle iletişim etkisini artırın; modern psikoloji temelli pratiklerle etik, ölçülebilir ilerleme elde edin.

Algoritma Eğitimi
Algoritmik düşünme: akış şemaları, koşullar, döngüler ve karmaşıklık farkındalığı., Dil bağımsız problem çözme becerisi.


