Sosyal Medya

Sosyal Medyada Alışveriş Harcamaları Gerçekten İhtiyaç Mı?

Konuk Yazar
Güncellendi:
8 dk okuma
Bir dizüstü bilgisayarın bu yakın çekim görüntüsü, ekranındaki bir dizi simgeyi gösteriyor. Telefonun sol tarafında bir sosyal medya bildirimi, sağ tarafında ise bir sohbet balonu var. Dizüstü bilgisayarın alt kısmında beyaz ve yeşil bir arka plan var. Dizüstü bilgisayarın sağında bir kameranın yakın çekimi ve bir alışveriş sepeti yer alıyor. Ek olarak, bir telefon ve simgeleri olan bir klavyenin yakın çekimi vardır. Genel olarak, bu, birden fazla özellik ve öğeye sahip bir dizüstü bilgisayarın ayrıntılı bir görüntüsüdür.
KonuDetaylarSonuçlar
Türkiye’nin Online Alışveriş Büyüme Oranı2020'nin ilk 6 ayında online alışveriş oranı %64 büyüme gösterdi.Kısmen pandemi nedeniyle online alışverişe olan ihtiyaç ve talep arttı.
Sosyal Medyada Alışverişe Yönlendiren EtkenlerInfluencerlar, özel günler, indirimler bu etkenlerden bazıları.Tüketicilerin alışveriş kararları üzerinde güçlü etkileri var.
InfluencerlarÜrün yerleşimi içeren paylaşımlar yapıyorlar ve takipçilerini alışverişe yönlendiriyorlarInfluencerların önerileri büyük oranda alışveriş kararlarını etkiliyor.
Özel GünlerBirçok özel gün ve o günlere özel kampanyalar toplumda alışveriş yapma ihtiyacı oluşturuyorÖzel günler alışveriş yapanların sayısını artırıyor.
İndirim GünleriYıl sonu, yıl başı, yaz, bahar gibi dönemlerde yapılan indirimler alışverişe yönlendiriyorİndirimler alışverişe teşvik ederken, çoğunun sahte olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.
Kredi Kartı Kullanımı2020 yılında Türkiye online alışverişinin %63.3'ü kredi kartı ile yaptı.Kredi kartının rahat kullanımı ve taksit imkanları alışverişi çoğaltıyor.
Yaş Gruplarına Göre AlışverişEn çok alışveriş yapan yaş grubu %36 ile 25-34 arası Genç ve orta yaşlı nüfus sosyal medya alışverişinde büyük bir rol oynuyor.
Alışverişe Karar Verirken Dikkat Edilmesi GerekenlerKullanabileceğim bir eşyam var mı?, Kendim mi istiyorum yoksa başkasının önerisi mi?, Gösteriş için mi ihtiyaç için mi?Bu sorular ihtiyaç dışı alışverişleri önleyebilir.
Sosyal Medyada Alışveriş Yapmadan ÖnceÜrünün gerçekten ihtiyaca mi yoksa reklam sonucu mu olduğu üzerinde durmak gerekiyor.Farkındalık tüketimi azaltabilir ve bireysel mali durumu iyileştirebilir.
Alışveriş Yaparken KıyaslamaFarklı markaların fiyatlarını kıyaslamak gerekiyor.Sahte indirimlere karşı korur ve daha iyi bir anlaşma yapılmasını sağlar.
10 satır ve 3 sütunlu tablo
Tüm sütunları görmek için yatay kaydırın →

"Ben bu ürünü kullanıyorum çok memnunum. Bu ürünü benim sayemde şu kadar indirimde almak için kaydırın. Çok sorduğunuz elbisemin linki." “Yılın son indirimi”, "yaza merhaba indirimi", "sevgililer günü indirimi…" Uzayıp giden bu cümleler size neyi hatırlattı? Biz söyleyelim, sosyal medya reklamları.

Eğer aktif bir sosyal medya kullanıcısı iseniz hemen her gün bu ürün reklamları karşınıza çıkıyordur. Peki bu ürünlere gerçekten ihtiyacımız var mı? Öncelikli bu soruya cevap vermek gerekir.

Türkiye’nin Online Alışverişte Büyüme Oranı

Ülkemizde ve dünyada internetten alışveriş daha önceleri her ne kadar varolsa da küresel salgın ve pandemi nedeniyle pik yapmış durumdadır. Bunun nedeni bu dönemde bir kısmımız tüketici konumundan üretici konumuna geçerek buradan gelir sağlamaya başladık. Bir kısmımız ise tüketici konumunu muhafaza ederek her gün bize sunulan binlerce story'yi yukarı kaydırmaya devam ettik. Kısıtlamalar ile elektronik cihazlar başında geçirilen vakit arttıkça bu cihazlar ile yapılan harcamalar da paralel şekilde artmıştır. Ticaret Bakanlığı verilerine göre; 2020'nin ilk 6 ayında online alışveriş oranı %64 büyüme gösterdi. Bu harcamaların ne kadarının ihtiyaç olduğu ise tartışılır...

Sosyal Medyada Bizi Alışverişe Yönlendiren Etkenler

Sosyal medyada bizi alışverişe yönlendiren bazı etkenler var. İnfluencerlar, özel günler, indirim günleri bu etkenlerden bazıları. 



  • İnfluencerlar 

Günümüzde dünyaya hakim olan bir üretim ve tüketim çılgınlığı vardır. Üreticiler "aynısının laciverti" şeklinde niteliyeceğimiz binlerce ürünü her gün piyasaya sürüyor. Ne işe yaradığını bilmediğimiz yüzlerce yeni ürün raflarda. Bunları normal şartlarda almamız pek mümkün değil. Ama o ürünü ya çok güvendiğimiz biri kullanıyorsa? Ya da yenilikleri takip ettiğimiz biri bize önermişse? İşte Şimdi o ürüne sıcak bakma ihtimalimiz daha yüksek. 

  • Özel Günler

"Ben seni bir gün değil her gün seviyorum". Hepimiz kurarız şu cümleyi değil mi? Her ne kadar her şey o güne mahsus olsa da. Sevgililer günü, anneler günü, babalar günü gibi bir çok özel gün ve "o güne özel kampanyalar". Toplumumuzda o özel günü kutlamak bir görev hatta mecburiyet. 

  • İndirim Günleri 

Tüm dünyayı saran bir "indirimli günler" çılgınlığı olduğu aşikârdır. Bizi alışveriş yapmaya iten en büyük etken indirimlerdir. Yıl sonu indirimi, yıl başı indirimi, özel gün indirimi, yaz indirimi, bahar indirimi vs... Peki bu fiyatlar ne zaman çıkıyor da daha sonra indiriliyor? Hiç bir zaman... Sadece biz sahte indirim etiketleri sayesinde öyle olduğunu sanıyoruz. Yani indirimleri takip etmek yerine farklı markaların fiyatlarını kıyaslayabilirsiniz. Ama küçük bir miktar da olsa indirim yapan siteleri bulmak için ürünün bir ay önceki fiyatı ile şimdiki fiyatını karşılaştıran internet siteleri mevcut.



  • Kredi Kartı Kullanımı

Bakıldığı zaman nakit de olsa kart da olsa bir harcama gerçekleştiği için pek de alakası yok gibi durabilir, ama öyle değil. Kredi kartı nakite göre daha iş bitiricidir, ve kartla ödeme çoğu insanda para harcamamış hissi uyandırır. Bu vicdan rahatlığı ise, aldığımız ürün ihtiyaç dışı olsa da israf yapmış olma düşüncesini bizden uzaklaştırır. Yine Ticaret Bakanlığı verilerine göre; 2020 yılında Türkiye online alışverişinin 58,1milyar TL'sini kredi kartı ile yaptı. Bu da genel ortalamanın %63.3'nü oluşturuyor. 30,1 milyar TL'sini EFT ve havale ile yaptı genel ortalamanın %32.7'sini oluşturuyor. En az tercih edilen yöntem yani kapıda ödeme ile 3,4milyar TL alışveriş yapıldı ve genel ortalamanın %4'ünü oluşturdu.

Kim Bu Influencerlar?

İnfluencer; sosyal etkiye sahip olup, ürün yerleşimi içeren paylaşımlar yapan kişidir.Kelime anlamıyla bile tek amacının insanları etkileyerek bir şeyler yapmak olduğunu görebiliriz. Size o ürünü anlatarak ona ihtiyacınız olduğuna inandırırlar. Sosyal medya paylaşımları ile tanıdığımız bu kesim ihtiyaç dışı harcamaların en etkili sebebidir. Bu işi yaparken sponsorların ürünlerini tanıtırlar. Yani bildiğimiz reklamdır. İşin etkileyici olma tarafı ise, bu insanların sosyal medya kullanıcıları ile kurdukları duygusal bağ ve güven hissidir.

Yaş gruplarına göre internetten alışveriş yapan kitlelerin oranları

%36 ile ilk sırada 25-34 yaş aralığı yer alıyor, ikinci sırada 24-18, üçüncü sırada 35-44, dördüncü sırada 45-54, son sırada ise %11'lik oran ile 55 yaş üstü yer alıyor.

Bir ürününe ihtiyacımız olup olmadığını anlamak için kendimize sormamız gereken 3 temel soru!

  1. Bu ürünün yerine kullanabileceğim bir eşyam zaten var mı?

  2. Kendim istediğim için mi alıyorum başkası önerdiği için mi? 

  3. Gösteriş için mi alıyorum ihtiyaç için mi?

Sosyal Medyada Bizi Alışverişe Yönlendiren Etkenler Nelerdir?

Sosyal medyada bizi alışverişe yönlendiren bazı etkenler var. Influencerlar, özel günler, indirim günleri bu etkenlerden bazıları. 

Sosyal Medyada Alışveriş Yapmadan Önce Sormanız Gereken Soru Nedir?

Eğer aktif bir sosyal medya kullanıcısı iseniz hemen her gün bu ürün reklamları karşınıza çıkıyordur. Peki bu ürünlere gerçekten ihtiyacımız var mı? Öncelikli bu soruya cevap vermek gerekir.

En Fazla Online Alışveriş Yapılan Şehirler Hangileridir?

Pastanın %60'ını üç büyükler oluşturdu. İstanbul %47'lik dilimi sahiplenirken, Ankara %8lik, İzmir ise %5'lik dilimi sahiplendi.

YAZAR: İLKNUR USLU

Sıkça Sorulan Sorular

Sosyal Medyada Alışveriş Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

1. Güvenilir bir kaynaktan alışveriş yapmaya özen gösterin. Güvenilir bir mağazadan, alışveriş yapmak en iyisidir.

2. Fiyat karşılaştırması yapın. Farklı kaynaklardan fiyat karşılaştırması yapmak, alışverişte en iyi fiyatı bulmak için faydalı olacaktır.

3. Güvenilir ödeme yöntemlerini kullanın. Güvenilir ve ücretsiz bir ödeme yöntemi kullanmaya özen gösterin.

4. Güvenilir ürünleri seçin. Güvenilir ürünleri satan bir mağazadan alışveriş yapın.

5. Ödemeyi yapmadan önce siparişi kontrol edin. Siparişinizi satın almadan önce detaylı bir şekilde kontrol edin.

6. Güvenilir müşteri hizmetleri arayın. Güvenilir bir müşteri hizmetleri numarasına ulaşmak için arayın.

7. İade politikasını bilin. İade politikasını kontrol edin ve kullanılmış ürünlerin iade edildiğinden emin olun.

8. Satın almadan önce ürün hakkında inceleme okuyun. Ürün hakkında daha fazla bilgi edinmek için ürün incelemelerini okuyun.

Sosyal Medyada Alışveriş Yaparken Güvenlik Önlemleri Nelerdir?

1. Güvenli bir ödeme yöntemi seçin. Kredi kartı, PayPal veya diğer güvenli ödeme seçeneklerinden birini tercih edin.

2. Güvenilmeyen üçüncü taraflı sitelerden uzak durun.

3. Banka hesap bilgilerinizi ve kişisel bilgilerinizi saklamayın.

4. Alışveriş yapılan sitenin güvenilirliğini kontrol edin.

5. Güvenli ve güvenlikli bir şifre seçin.

6. Kişisel bilgilerinizi ve ödeme bilgilerinizi güvenli tutmak için ağ güvenlik duvarı veya antivirüs programlarını kullanın.

7. Alışveriş yaptığınız siteden düzenli olarak güncellemeleri alın.

8. Alışveriş yaparken her zaman bir güvenlik sorusu veya kimlik doğrulama kodu kullanın.

9. Güvenilmeyen bağlantılara tıklamayın.

10. Güvenli bir şifre ve kimlik bilgilerinizi güncel tutun.

Sosyal Medyada Alışveriş Yaparken Ne Kadar Para Harcamalıyız?

Herkesin harcama limiti farklı olabilir. Sosyal medyada alışveriş yaparken ne kadar para harcayacağınızı belirlemek için, her ay için bir bütçe oluşturmalısınız. Bütçenizi ayarlamak için, ne kadar para harcayabileceğinizi ve ne kadar para biriktirebileceğinizi göz önünde bulundurmalısınız. Ayrıca, alışveriş yaparken para kazanma fırsatları da aramalısınız.

Sosyal Medyada Bizi Alışverişe Yönlendiren Etkenler Nelerdir?

Sosyal medyada bizi alışverişe yönlendiren bazı etkenler var. influencerlar, özel günler, indirim günleri bu etkenlerden bazıları. 

Sosyal Medyada Alışveriş Yapmadan Önce Sormanız Gereken Soru Nedir?

Eğer aktif bir sosyal medya kullanıcısı iseniz hemen her gün bu ürün reklamları karşınıza çıkıyordur. Peki bu ürünlere gerçekten ihtiyacımız var mı? Öncelikli bu soruya cevap vermek gerekir.

En Fazla Online Alışveriş Yapılan Şehirler Hangileridir?

Pastanın %60'ını üç büyükler oluşturdu. İstanbul %47'lik dilimi sahiplenirken, Ankara %8lik, İzmir ise %5'lik dilimi sahiplendi.

Sosyal tüketicilik nedir ve toplum üzerindeki etkileri nelerdir?

Sosyal Tüketicilik Nedir?

Sosyal tüketicilik, bireylerin alışveriş ve tüketim alışkanlıklarını sosyal, çevresel ve etik kaygılarla yaşantılarına dâhil etmesi sürecidir. Bu kavram, modern tüketicilerin giderek artan bilinç düzeyleri ve sosyal sorumluluk anlayışları neticesinde ortaya çıkmıştır.

Toplum Üzerindeki Etkileri

Daha Bilinçli Tüketiciler
Sosyal tüketicilik, toplumda tüketici bilincinin artmasına vesile olmuştur. Bireyler, satın aldıkları ürünlerin çevreye ve insan haklarına olan etkilerini daha iyi anlamaya çalışma çabası içindedirler.

Sürdürülebilir Tüketim
Sosyal tüketicilik sayesinde, doğaya ve ekosisteme zarar vermeden gerçekleştirilebilecek sürdürülebilir tüketim modeli benimsenmeye başlanmıştır. Bu sayede, doğal kaynakların tasarruflu kullanılması ve çevre dostu ürünlerin tercih edilmesi teşvik edilmektedir.

Yerel Ekonomilerin Güçlenmesi
Sosyal tüketicilik anlayışı, özellikle yerel işletmelerin ve üreticilerin desteklenmesi yönünde olumlu etkiler yapmaktadır. Böylece, bölgesel kalkınma hızlanır ve yerel ekonomilere canlılık kazandırılır.

Daha Demokratik ve Şeffaf Markalar
Tüketicilerin sosyal ve çevresel konulara duyarlılığı arttıkça, işletmeler de bu beklentilere cevap vermek zorunda kalmaktadır. Sonuçta, şirketlerin sosyal sorumluluk uygulamaları yaygınlaşırken, iş süreçleri daha şeffaf ve hesap verebilir hale gelir.

Eşitsizliklerin Azalması
Sosyal tüketicilik, eşitsizlikleri azaltmayı amaçlayan global ekonomik ve sosyal adalet çabalarını güçlendirmektedir. Daha adil bir çalışma dünyası ve insan haklarına saygılı üretim süreçlerine yönelik talepler artış göstermektedir.

Sonuç olarak, sosyal tüketicilik toplum üzerinde olumlu etkiler bırakmaktadır. Bu etkiler sayesinde, hem tüketiciler hem de üreticiler sürdürülebilir, adil ve çevre dostu yaklaşımları benimseyerek gelecek nesillerin yaşam kalitesini koruma sorumluluğunu daha iyi üstlenmekte ve toplumun genel refahı artmaktadır.

Sosyal medyanın tüketici davranışlarına etkisi nasıl ölçülür ve bu etkiler kısa ve uzun vadede ne gibi sonuçlar doğurur?

Ölçüm Yöntemleri

Sosyal medyanın tüketici davranışlarına etkisi, çeşitli araştırma yöntemleri kullanılarak ölçülebilir. Anketler ve odak grup çalışmaları, tüketicilerin sosyal medya platformlarına olan etkileşimi ve bu etkileşimin sonucunda ortaya çıkan eğilimler hakkında bilgi sağlar. Ayrıca, sosyal medya platformlarının sunduğu analitik araçlar, etkileşim ve dönüşüm oranları gibi ölçümleri takip ederek, tüketici davranışlarında meydana gelen değişiklikleri ölçebilir.

Kısa Vadeli Etkiler

Sosyal medyanın tüketici davranışları üzerindeki kısa vadeli etkileri, genellikle marka bilinirliği, ürünler ve hizmetler hakkında bilgi edinme ve mevcut kampanyalara katılma gibi konularda gözlemlenir. Bu etkileşimler, markaların hedef kitlelerine ulaşmasına ve tüketici sadakatini artırmasına yardımcı olacak şekilde pozitif yönde olabilir. Ayrıca, sosyal medya aracılığıyla yapılan pazarlama kampanyaları, tüketicilerin satın alma kararları üzerinde hızlı bir etki yaratır.

Uzun Vadeli Sonuçlar

Sosyal medyanın tüketici davranışları üzerindeki uzun vadeli etkileri ise, daha karmaşık ve kalıcı değişikliklerle karakterizedir. Bu etkiler, tüketicilerin alışkanlıklarında ve yaşam stillerinde köklü değişikliklere neden olabilir. Örneğin, sosyal medyada sürdürülebilirlik ve çevre dostu ürünler hakkında yapılan paylaşımlar, tüketicilerin ekolojik bilincini artırarak, çevre dostu ürünlere yönelmelerine sebep olabilir.

Diğer bir uzun vadeli etki ise, sosyal medya kullanıcıları arasında gelişen topluluklar ve etkileşimlerdir. Bu etkileşimler sayesinde tüketiciler, benzer ilgi alanlarına sahip bireylerle iletişim kurarak, fikir alışverişi yapar ve yeni ürünler ve hizmetler hakkında bilgi edinirler. Bu süreç, markaların tüketici tabanının genişlemesine ve tüketicilerin sadakatini korumasına yaramaktadır.

Genel olarak, sosyal medyanın tüketici davranışları üzerindeki etkisi, hem kısa vadeli hem de uzun vadeli sonuçları beraberinde getirir. Tüketicilere yönelik yapılan pazarlama faaliyetleri ve etkileşimler, tüketicilerin satın alma kararlarını ve tercihlerini değiştirerek, işletmeler için yeni fırsatlar ve rekabet ortamı oluşturur. Bu nedenle, işletmeler sosyal medya stratejilerini etkin bir şekilde yöneterek, tüketici beklenti ve ihtiyaçlarına cevap verebilir ve pazarda başarılı olabilirler.

Online alışveriş ve geleneksel alışveriş arasındaki farklar nelerdir ve bu farklar tüketici tercihlerini nasıl etkilemektedir?

Kullanıcı Deneyimi

Online alışveriş ve geleneksel alışveriş arasındaki temel farklardan biri, kullanıcı deneyimidir. İnternet üzerinden yapılan alışverişlerde, müşteriler genellikle ürünleri görsel ve yazılı bilgilerle değerlendirmekte ve satın alırken fiziksel temas kuramamaktadır. Bu durum, tüketicilerin doğru kararlar verme sürecini zorlaştırabilir ve tercihlerini etkileyebilir.

Fiyat Karşılaştırması

Online alışverişin en büyük avantajlarından biri genellikle daha düşük fiyatlar ve indirimler sunmasıdır. İnternet üzerinde yapılan alışverişlerde tüketiciler, birden fazla mağaza ve ürün arasında daha hızlı ve kolay fiyat karşılaştırması yapabilir. Bu durum, bütçe ve fiyat hassasiyeti olan tüketicilerin tercihlerini online alışverişten yana kullanmasına neden olmaktadır.

Ürün Çeşitliliği

Online alışveriş, geleneksel alışverişe göre daha geniş ürün yelpazesine sahiptir. İnternet aracılığıyla yapılan alışverişlerde, tüketiciler dünyanın dört bir yanındaki mağazalardan ve markalardan ürün satın alabilmektedir. Bu durum, geleneksel alışverişte olduğu gibi sınırlı seçeneklere bağlı kalmadan, tüketici tercihlerini daha geniş ve özgür bir şekilde kullanabilmelerini sağlar.

Zaman ve Uygunluk

Günümüzün hızla gelişen yaşam koşulları ile birlikte, zaman kavramı tüketici tercihlerinde önemli bir faktör haline gelmiştir.İnternet üzerinden yapılan alışverişler, tüketiciye zaman tasarrufu ve esneklik sunar. Tüketiciler, istedikleri anda ve bulundukları her yerde alışveriş yapabilir; böylece alışverişe özel zaman ayırmalarına gerek kalmaz.

Ödeme ve Güvenirlik

Online alışveriş ve geleneksel alışveriş arasındaki diğer önemli bir fark, ödeme ve güvenlik konularıdır. İnternet ortamında yapılan alışverişlerde, tüketici kredi kartı ve elektronik ödeme yöntemleri kullanırken güvenlik endişesi yaşayabilir. Geleneksel alışverişte ise, doğrudan nakit veya kredi kartı ile ödeme yapıldığı için güven sorunu daha azdır.

Sonuç olarak, online alışveriş ve geleneksel alışveriş arasındaki farklar, tüketici tercihlerine etki eden kullanıcı deneyimi, fiyat, ürün çeşitliliği, zaman ve uygunluk, ödeme ve güvenirlik konularında ortaya çıkmaktadır. Bu farklılıklar, tüketici davranışlarını farklı yönlere çekmekte ve seçim yaparken hangi faktörlerin daha önemli olduğunu değerlendirmelerini sağlamaktadır.

Sosyal Medyada Alışveriş Harcamaları Gerçekten İhtiyaç Mı? | IIENSTITU