Realizm karşımıza bir edebiyat akımı olarak çıkmaktadır. 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren ortaya çıkmıştır. Romantizm akımına karşılık realizm akımı ortaya atılmıştır. Yani romantizm akımına bir tepki olarak bilinmektedir. Realizm bir diğer adı gerçekçilik demektir. Gerçekçilik akımı sanatta uygulanmaktadır. Bu sanat dalı ise edebiyat ile birlikte roman ve hikaye gibi türlerde de etkisini göstermektedir. Realizm Auguste Comte’un pozitivizm felsefi düşüncesinin edebiyata uyarlanmış halidir. Hayatın varoluşunu, işleyişini gerçeği gibi yansıtmaktadır. Duygulardan çok nesnel ifadelere yer verirler. Duygusuz insanlar gibi görünseler de durum böyle değildir. Duyguların abartılarak ifade edilmesini gereksiz görmüşlerdir. Kişiden kişiye farklılık gösterebilecek olan duygular ile bir yere ulaşılamayacağını düşünürler. Romantizme karşıdırlar. Realizm akımı 19. yüzyılda sanatta gerçekçi olmayı kabul eden bir akımdır. Bu döneme kadar romantizm ve klasisizm akımları etkisini sürdürmekteydi. Fakat teknoloji ile ilerlemesi ve sanayi devriminin etkili bir şekilde yaşanması ile gerçeğe olan bakış açısı oldukça değişme göstermiştir.
Realist kelimesinin kökeni Fransızca'dan gelmektedir. Fransızca'dan dilimize geçmiş olan birçok kelime bulunmaktadır. Realist kelimesi de o kelimeler arasında yerini almaktadır. Realist kelimesinin anlamını bilmek önemlidir. Günlük hayatta da oldukça fazla kullanılmaktadır. Realist kelimesinin yerine aynı anlama gelen gerçekçilik kelimesi de oldukça fazla kullanılmaktadır.
Realist Nedir?
Realist kelimesi günlük hayatımızda oldukça sık karşımıza çıkmaktadır. Hem sosyal medyada hem de günlük yaşantımızda kullanılan realist kelimesi dilimizde uzun süredir bulunmaktadır. Türkçe’de farklı anlamlar ile kullanılabilmektedir. Realist kelimesinin Türk Dil Kurumu’na göre anlamına bakıldığı zaman gerçekçilik anlamında olduğunu görebiliriz. Realistler gözlemlere ve deneylere değer vermektedir. Romantizm akımının taşıdığı aşırı duygusallığa tepki göstermektedir. Realistlerin amacı toplumsal sorunları tüm gerçeği ile gözler önüne koymaktır. Bununla birlikte roman ve hikayeler de romantizm akımının etkisine de tepkisini koymaktadır. Tüm gerçeklerin olduğu gibi aktarılmasını amaçlamaktadır.
Realistler de kendi içinde iki farklı görüşe ayrılmaktadır. Bunlardan ilki; realist bir kimse nesnelerin veya bu nesnelerin özelliklerinin bizim deneyimlerimize katkılarını hesaba katmamaktadır. Bir diğeri ise; realistin inanmış olduğu nesnelerin veya özelliklerin inanılmaz bir şey olduğudur.
Realizm Akımının Temsilcileri
Realizmin kurucusu Gustave ve Falubert’tir. Pozitivizm düşünceye tepki olarak doğmuştur. Bu akım toplumun ekonomik ve siyasal olarak oldukça etkilemiştir. 1839 yılında ortaya çıktığı bilinmektedir. Bu akım toplum, saray ve saray yaşantısını, dini konuyu, seçkin kişilerin portrelerinin sanatçıların eserlerinde olmasına karşı çıkmaktadır. Realizm akımında tüm gerçeklerin olduğu gibi yansıtılması amaçlanmıştır.
Realistler sanatı tüm yapaylıktan ve duygusallıktan kurtarmak istemiştir. Yani klasik ve romantik akımın yapaylığından uzak tutmak hedeflenmiştir. Realistlerin asıl amacı ise günlük yaşamın bilimsel bir nesnellik içerisinde incelenmesini istemiştir. Bununla birlikte bir bilim adamı gibi bulguları nesnel bir şekilde ortaya koymaktadır. Başlıca temsilcileri ise; Coutbert, Millet, Balzac, Tolstoy'dur. Realist anlayışına göre anarşinin olmaması devlet anlayışının olmaması anlamına gelmektedir. Uluslararası ilişkilerde en etkili aktör devletlerdir. Devletler mümkün olan en fazla kaynağa ulaşmak için çalışmaktadır. Bir devlet için temel sorun var olmaktır.
Realistler ise insanların doğduğu andan itibaren iyiliğe eğilimli olmadığını bunun yanında bencil ve rekabetçi bir özelliğe sahip olduklarını düşünmektedir. Realistlerin insanlara olan bu bakış açısı bencil olmasa bile ben merkezli biri ve çatışmacı olarak kabul etmektedir. Realistlerde devlet uluslararası ilişkilerde en önemli aktör olarak geçmektedir. Bir devletin gücü ise askeri kapasitesine bakılarak değerlendirilmektedir. Realistin anahtar kelimesi ise gücün uluslararası dağılımı olarak karşımıza çıkmaktadır. 1839 yılında ortaya çıkan realizm akımı, akademik alandaki resim yapıtlarına, dini konuları, saygın insanları daha güzel göstererek konunun işlenmesine karşı çıkmaktadır. Üslup ve konu bakımından yaşamı ve doğayı olduğu gibi aktarma ve yaşamın gerçek boyutlarını ele alma düşüncesine sahiptir. Realist sanatçılar konu bakımından klasik sanatçıların görüşüne karşı çıkarlar. Realist olan bir resim, ışığı rengi olduğu gibi aktarmalıdır. Eserlerde konu olarak geleneksel anlayışın tersine sadece estetik objeler değil, köylülerin hayatı, doğa gibi gerçek olan her şey tercih edilir. Realist bir düşünceye sahip olan sanatçı kesinlikle eserlerine duyguyu katmaz.
Roman Jakobson realizm bir diğer adı da gerçekçilik olan akımı savunurken tanımının olmadığını, anlam bulanıklığının devam ettiğini savunmaktadır. Bir sanat akımına adını verdiğini düşünmektedir. Bir konferansında realizm akımını eşyanın ve olayların olduğu gibi anlatılmasıdır diye açıklamıştır. Dönemin sorunlarını dile getiren, insanların yaşamlarından kesitler sunan bir akımdır. Her insan çevresinde bilinçten farklı olan bir dünya olduğunu bilir. Taşları, toprakları insan bilinci var etmemiştir. Bunlar dünyada insanlar var olmadan önce de vardı. Milyarlarca yıl dünyada bu doğa insansız yaşamını sürdürdü. İlk insanların gerçekçilik anlayışına çocuksu gerçekçilik denilmektedir. Gerçekçilik kavramı insanın benimsediği, kendiliğinden oluşan bir durumdur. Algılarımızın gerçek dünyayı algıladığını ve bize bilgi aktardığını doğal olarak düşünmektedir. Gerçekçilik başlarda bir hakikat olarak bilinmekteydi. Gerçekçilik felsefesinin ortaya çıkması ile birlikte tabiat bilgisi niteliğine dönüşmektedir.
İlk çağlardaki filozoflar evreni, alemi meydana getiren unsurları ele alıp incelemişlerdir. Felsefe eskiden bilimin bir uzantısı olarak sayılıyordu. Daha sonraları ise Platon tarafından bilginin kapsamı çıkarılmıştır. Bununla birlikte gerçekçilik o zaman bir felsefi düşünce haline gelmiştir.
Realist Düşüncenin Özellikleri
Realist düşünce gerçekleri her şeyin üstünde tutmaktadır.
Realistlerin baskın olduğu eserlerde toplumun gerçekleri hep ön planda yer almaktadır.
Realist sanatçılar objektif düşünürler ve önyargısız bir düşünceye sahiptir.
Eserlerde doğa ve olaylar olduğu gibi aktarılmaktadır.
Realistlerin eserlerinde öyküleme değil betimleme hakim olmaktadır.
Toplumun tüm gerçek kişileri eserlerine aktarılmaktadır. Eserlerde hiçbir şey tamamen iyi ya da tamamen kötü değildir.
Realistlerin en önemli amacı ise tüm yaşananları nesnellikle ele almaktır. Realist düşünceyi savunan sanatçılar eserlerinde okuyucuya öğüt vermek ve eğitmek gibi bir amaç düşünmezler.
Eserlerinde süsten ve abartıdan uzak dururlar. Biçimde kusursuzluk önemlidir.
Realistler etkisini romanlarda ve hikayelerde göstermektedir.
Gözleme önem verilmektedir. Gerçek, hiçbir olağanüstü davranışın etkisinde kalmadan eserlerde yansıtılmaktadır.
Realistler eserlerde gerçekler olduğu gibi aktarıldığı için toplumda yer alan sıradan kişiler ele alınmaktadır.
Eserlerinde çok basit olan bir konuyu bile işlemişlerdir.
Realist etkiye sahip olan eserlerdeki dil süsten uzak ve yalın bir haldedir. Eserlerde romantizm ve duygusallıktan kaçınılması amaçlanmaktadır.
Realist bir edebiyatta işlenen konu ve karakterler tamamen gerçek hayata uygun olmak zorundadır.
Realistlere ait eserlerde dil sade ve söz sanatlarından uzaktır.
Realist Eserler
Toplum arasındaki farklılıklar realist eserlerde konusunu oluşturmaktadır. Bununla birlikte romantik ve hayali gibi edebi işlemeler eserlerin dışında kalmaya başlamıştır. Sanatçılar yaşadıkları dönemin zorluklarını tüm gerçekliği ile göz önüne koymaktadır. Bu akımla birlikte romantik ve her şeyi olduğundan daha güzel gösteren bir edebi eser yerine, toplumun yaşamış olduğu sıkıntılar ele alındı. Bu dönemin en dikkat çeken eserler;
Araba Sevdası
Karabibik Zehra
Mai ve Siyah
Yaban
Ayaşlı ve Kiracıları gibi eserler realist düşünceyle yazılmış eserlerdir.
Realistler siyasi alanda, felsefi alanda, edebiyat alanı gibi birçok alanda etkisini sürdürmüştür.
