Kariyer

Meslek Seçimi ve Kariyer

Mustafa Gölbaşı
Güncellendi:
10 dk okuma
Farklı bireylerden oluşan bir grup, her biri farklı bir nesne tutarak bir arada durmaktadır. Grubun ortasında elinde bir pano tutan beyaz önlüklü bir adam yer almaktadır. Solunda elinde bir evrak çantası olan takım elbiseli bir adam karikatürü vardır. Sağında elinde yangın hortumu tutan ve kask takan bir itfaiyeci karikatürü var. Yanında bayrak sallayan ve üniforma giyen bir polis karikatürü var. En solda ise turuncu tulum giymiş ve bir bavul taşıyan bir adam karikatürü yer almaktadır. Üst ortada mavi ve turuncu bir küre, yüzeyinde kırmızı çizgiler var. Grup, her biri farklı bir mesleği temsil eden bir daire şeklinde duruyor.
KonuAçıklamaBilgi Kaynağı
Meslek SeçimiBireyin meslekler arasında değerlendirme yaparak tercihte bulunması süreci.Kendi Deneyimler ve Araştırmalar
Kariyer ve Meslek SeçimiBireyin yaşam tarzı ve mutluluğunu etkileyen önemli bir karar.Kendi Deneyimler ve Araştırmalar
Kişilik ÖzellikleriBireyin kişilik özellikleri, yetenek ve becerilerinin meslek seçiminde belirleyici rolü.Psikolojik ve Kariyer Testleri
Hedef ve VizyonBireyin meslek seçiminde belirlediği kısa ve uzun vadeli hedeflerin yerine getirilmesi.Kendi Deneyimler ve Araştırmalar
YetenekBireyin bir işte başarılı olabilmesi için gerekli olan yetenek ve beceriler.Yetenek Testleri ve Eğitim
Meslek BilgisiBireyin meslek seçiminde dikkate alması gereken meslekler ve sektör bilgisi.Sektör Araştırmaları ve İş Deneyimleri
Uzman GörüşüBireyin meslek seçiminde uzmana danışma ve tavsiyelerine başvurma ihtiyacı.Kariyer Danışmanları ve Mentorlar
Kişisel HedeflerBireyin mesleki başarısı için belirlediği kişisel ve profesyonel hedefler.Kendi Hedefleri ve Planları
Bireysel VizyonBireyin nihai hedefi, kişisel ve profesyonel yaşamında ulaşmak istediği nokta.Kendi Hedefleri ve Planları
Meslek Seçiminde HatalarBireyin meslek seçiminde yapabileceği yaygın hatalar ve bu hataları önleme yolları.Kariyer Danışmanları ve Kendi Deneyimler
10 satır ve 3 sütunlu tablo
Tüm sütunları görmek için yatay kaydırın →

meslek seçimi bireyin meslekler arasında yapacağı değerlendirmeler sonucu bir tercihte bulunarak, mesleğin gerekli nitelikleri ve esasları doğrultusunda gereken eğitimleri alması olarak tanımlayabiliriz. bireyin meslek seçimi onu hayatı süresince etkileyecek ve yaşam tarzı üzerinde dahi derin etkiler bırakacak önemli bir karardır. Sadece kariyer hayatında değil bireyin özel hayatında da etkisini gösterecek olan meslek seçiminin şansa bırakılması doğru olmayacaktır.

"Nasıl yani, günümüzde meslek sahibi olduysan şanslısın. Şansa bırakmayacağız da ne yapacağız?"

seslerinin yükseldiğini duyar gibiyim. Ancak, kariyer ve özel hayatınızı, dolaylı olarak yaşam tarzınızı ve mutluluk kaynağınızı bir ömür boyu etkileyecek bir karar da kumar oynar mıydınız? Rus ruleti oynamaya gerek yok. Bireyin akılcı bir meslek seçimi yapabilmesi için iki temel verinin ortaya konulması ve analiz edilmesi gerekmektedir. Peki nedir bu temel veriler?

Meslek Seçiminde Kişilik Özellikleri Nedir?

Birinci ve en önemlisi bireyin kişilik özellikleri, yetenekleri ve becerileri hakkında bireyin kendisine ait bilgileridir. Bu noktada, kişilik özelliklerine ilişkin veriler iyi incelenmeli, birey çeşitli testlerden geçirilmeli ve alanında uzman kişilerinin fikir ve görüşleri alınmalıdır. Birey, gelecekte kendini nerede görmek istediğine yönelik ufuk çizgisindeki ulaşmak istediği ana amacı belirlemelidir. Diğer bir ifadeyle bireysel vizyonunu tanımlamalıdır. Bireysel hedeflerini belirlemelidir. Nasıl?

Birey kendini dinledi ve analiz etti. Okuduğunu anlama ve yazma yeteneğinin hatırı sayılır ölçüde iyi olduğu fark etti. Gelecekte yazar olmak istediğine karar verdi. Yazarlık mesleğinin kendisini mutlu edeceğini ve bu işten para kazanabileceğini düşündü. Diğer bir ifadeyle birey Meslek Seçiminde bulundu. Bu noktada, bireyin uygulayacağı bir çok hal tarzı vardır.



Siz olsanız hangi yolu seçerdiniz?

  • Yeteneğim hatırı sayılır derecede İYİ. Şans bir gün yüzüme gülecek.

  • Vizyonumda hedefim de yazar olmak. Elimden gelenin en iyisini yapayım. Şans bir gün kapımı çalacak.

  • Bütün arkadaşlarım benim iyi bir yazar olduğumu söylüyor. Bir gün dünyanın en iyi yazarı olacağım.

  • Ben gece gündüz yazayım, nasıl olsa emek boşa gitmez. Bir gün emeğimin karşılığını alırım.

  • Yazarlık kurtlar sofrası. Beni aşar. Ben otururum oturduğum yerde.

  • Kafam karışık

  • HEPSİ

Esasında burada cevap şudur diyemiyorum. Ancak tüm şıklarda ki, eksik hususların giderilmesi ve yanlış beklentilerin aşılması durumunda tüm şıkların doğru olduğunu söyleyebilirim. Tamam tamam kafanız karışmasın.

Yeteneğim Hatırı Sayılır Derecede İyi

İyi bir yazar olabilmenin temel şartıdır yetenek. Ancak unutulmamalıdır ki yetenek geliştirilebilir. Doğru geliştirildiğinde ise mükemmel sonuçların ortaya çıktığı görülecektir. Bu noktada kişi yeteneğinin varlığını bireysel boyutta iyi analiz etmelidir. Eksik veya geliştirilmesine ihtiyaç duyduğu noktaları iyi teşhis etmelidir.

Vizyonumda Hedefimde Yazar Olmak.

Bu mümkün değildir. Bireyin vizyonu ile hedefi aynı olamaz. Kişisel hedefler, bireyleri gelecekteki, ufuk çizgisindeki vizyonuna ulaşmasını sağlayan ulaşılması mümkün olan küçük küçük aşamalarıdır. Bireysel vizyon ise nihai ana hedeftir. Dünyaca tanınmış roman yazarı olmak bireysel vizyondur. Roman yazarı olabilmek için, karakter oluşturma, zaman, yer ve mekan kurgulama gibi eğitimler ve beceriler kazanmak ise kişisel hedeflerdir. Küçük küçük ulaşılan kişisel hedefler nihayetinde dünyaca tanınmış roman yazarı olma vizyonuna ulaştıracaktır.

Bütün Arkadaşlarım Benim İyi Bir Yazar Olduğumu Söylüyor.



Bu yeterli değildir. Yazarlık alanında uzman görüşlerinin alınması, yönlendirilmesi gerekmektedir. Bireyin yeteneği test edilmelidir. Sonrasında eğitim ve yetenek geliştirme yönünde süreçler oluşturulmalıdır. Yukarıda belirttiğim üzere, eğitimler kişisel hedefler ve bireysel vizyon paralelinde şekillendirilmelidir. Elbette, uzmanların kanaatinin ötesinde, okuyucu kitlesinin de sizde bir yazar yeteneğinin varlığını teyit etmesi gerekecektir. Bu arada, dünyanın en iyi yazarı olma gibi bir vizyon veya hedef mümkün değildir. Ancak, dünyanın en iyi roman yazarları arasında yer almanız ulaşılması mümkün bir vizyondur.

Ben Gece Gündüz Yazayım, Nasıl Olsa Emekler Boşa Gitmez.

Boşa gider. Emeklerinizin boşa gitmemesi için, ulaşılması mümkün vizyon, küçük küçük belirlenmiş kişisel hedefler, uzman desteği, test edilmiş yetenekler, eğitim ve nihayetinde EMEK. Sizi doğru meslek seçimine götürecektir.

Meslek Seçiminde Mesleklere İlişkin Bilgiler Neler?

Meslek seçimi kararlarında ikinci temel veri ise mesleklere ilişkin bilgilerin ortaya konulmasıdır. Diğer bir ifade ile mesleklerin tanınmasıdır. Bireyin kendi kişilik özelliklerini tanıması ile birlikte meslekleri tanıması da meslek seçiminin olgunlaşma aşamasıdır. Bireyin hangi mesleğin kendi kişilik özelliklerine uygun olduğu konusunda karar vermesi gerekmektedir.

Meslek seçiminde yaygın bir şekilde yapılan hatalardan biriside sadece ekonomik gelir düzeyinin esas alınmasıdır.

  • "Biz niye çalışıyoruz? Para için çalışmıyor muyuz?",

  • "En iyi para kazandıran meslek hangisi ise ben onu seçerim."

  • "Geçin güzel kardeşim bu felsefeyi"

şeklinde yaklaşımda bulunabilirsiniz. Bura verilecek en güzel klişe soru ile

"Yaşamak için mi çalışıyorsunuz? Çalışmak için mi yaşıyorsunuz?"

cevap vermek istiyorum. Klişedir ama anlamlıdır. Bu seçim yaşam tarzı ile doğrudan ilgilidir.

Ancak, meslek seçiminde sadece ekonomik gelir düzeyinin dikkate alınması, bireylerin gelecekte yaptıkları işten haz alamaması, doyuma oluşamaması sonuçlarını doğurmaktadır. Meslek seçiminde, mesleğin ekonomik şartları aldanılmaması gereken bir konudur.

Bireyin kendisine uygun, hem doyuma ulaşacağı, hem de iyi bir kazanca sahip olabileceği mesleği seçebilmesi oldukça zor bir süreç ve karardır. Bu nedenle öncelikle iş ve meslekler hakkında bilgi edinmesi ve bu mesleği yaparken karşılaşabileceği problemler ya da mesleğin faydaları hakkında detaylı bilgiye sahip olması gerekmektedir.

Günümüzde gelişen teknoloji ve bilginin hızla yayılması, yeni meslek gruplarının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bundan 5-10 yıl önce anne ve babalar çocuklarına, bilgisayar oyunu oynadıkları için kızıyorlardı. Bilgisayar oyunu oynamanın zamanı boşa geçirmek ve zararlı olduğunu düşünüyorlardı. Ancak günümüzde bilgisayar oyunculuğu bir mesleğe dönüşmüş durumdadır.

Sonuç olarak; birey, meslek seçiminde çok çeşitlilik ve yenilikler karşısında kendini iyi tanımalı ve değerlendirmeli, uzman desteği ile yeteneklerini test etmeli, bireysel vizyonunu ve kişisel hedeflerini ortaya koymalıdır. Meslek gruplarını ve niteliklerini iyi tanımalıdır. Meslek seçiminde güncel, popülist ve sadece ekonomik esasları dikkate alan meslekleri seçmek yerine geleceğe dönük kararların alınması, bireyin tüm yaşamını olumlu yönde etkileyecektir. 

Bu yazı ilginizi çektiyse Psikolog Kimdir? yazımızı da okuyabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Meslek seçimi yaparken kişinin kendi kişilik özelliklerini, yetenekleri ve becerilerini nasıl değerlendirebileceği konusunda hangi yöntem ve teknikler kullanılabilir?

meslek seçimi son derece önemlidir ve bireyin kariyer ve özel hayatını büyük ölçüde etkiler. Bu nedenle, kişisel yetenekleri, becerileri ve kişilik özelliklerini değerlendirmede etkili yöntem ve tekniklerin kullanılması gerekmektedir.

Kişilik Analizi ve

Kişilik analizleri, bireyin kendini anlama ve mesleki tercihleri belirleme sürecinde yardımcı olabilir. Özellikle Myers-Briggs Tip Gösterge Testi gibi kişilik envanterleri, bireyin doğal eğilimleri ve tercihleri hakkında bilgi sağlar. Çeşitli kişilik özelliklerine dayalı kariyer önerileri sunarak, bireylerin kişiliklerine uygun meslekleri bulmalarına yardımcı olabilir.

Yetenek ve Beceri Değerlendirme

Değişik yetenek ve beceri testleri, bireyin nde yardımcı olabilir. Örneğin, bir müzik testi, bireyin müziksel yetenek ve becerilerini değerlendirebilir. Benzer şekilde, bir matematik veya dil beceri testi, bir kişinin bu alanlardaki yeteneğini belirlemesine yardımcı olabilir. Bu tür değerlendirmeler, bir kişinin kendi yeteneklerini ve ilgilerini daha iyi anlamasına ve kariyer seçimlerini buna göre yapmasına yardımcı olabilir.

Kariyer Danışmanlığı ve

Kariyer danışmanları, bireylerin kişilik özelliklerini, yeteneklerini ve becerilerini değerlendirmelerine yardımcı olabilir. Uygulanan kişilik ve yetenek testleri üzerinden alınan sonuçları analiz ederek, bireylere kişiliklerine ve yeteneklerine uygun potansiyel kariyer seçenekleri sunarlar. Ayrıca, bireylerin kendi hedeflerini ve hayallerini belirlemelerine yardımcı olur ve gerekli eğitim ve becerileri kazanmalarına rehberlik eder.

Sonuç olarak, meslek seçimi hayati bir karardır ve bu süreçteki en verimli yöntem ve teknikler kişilik analizlerinden, yetenek ve beceri değerlendirmelerine kadar çeşitli unsurları içermelidir. Bu süreci çeşitli testler ve uzman danışmanlık hizmetleriyle desteklemek, bireyin kendi kişilik özelliklerini, yeteneklerini ve becerilerini daha iyi anlamasına ve dolayısıyla en uygun mesleği seçmesine yardımcı olabilir.

Mesleklerin tanınması aşamasında hangi kaynaklardan ve yöntemlerden faydalanılabilir, bu bilgilerin meslek seçimi üzerindeki etkileri nelerdir?

Mesleklerin tanınması aşamasında bireylerin faydalanabileceği pek çok kaynak ve yöntem mevcuttur. Ancak öncelikle bireyin kendini tanıması ve yeteneklerini, kişilik özelliklerini değerlendirmesi gerekmektedir. Kişilik ve yetenek analizleri, meslek seçim sürecinde en önemli basamaklardan biri olup, özel yetenek ve beceri testleri veya uzmanlar tarafından yapılan değerlendirmeler aracılığıyla gerçekleştirilebilir. Kişinin kendini tanımasının yanı sıra, tercih edilecek mesleğin gerekleri, eğitim süreci, iş imkanları ve ücret düzeyi gibi özelliklerin de incelenmesi gerekmektedir. Mevcut istatistikler, mesleklerin çalışma şartları ve ilerleme olanaklarına dair bilgiler, iş ilanları ve çeşitli online platformlardan toplanabilecek bilgiler bu bağlamda değerlendirilmesi gereken önemli faktörlerdir.

Mesleklerin tanınması sürecinde edinilen bilgilerin, meslek seçimi üzerindeki etkileri oldukça büyüktür. Çünkü bu bilgiler, bireyin yetenek ve becerilerinin hangi mesleklerle uyumlu olduğunu belirlemesine yardımcı olur. Ayrıca, bireyin ilgi ve hedeflerine uygun bir meslek alanı seçmesine imkan sağlar. Bu nedenle, meslek seçimi sürecinde edinilen bilgilerin rolü oldukça önemlidir.

Bilgilerin doğru bir şekilde analiz edilmesi ve değerlendirilmesi, meslek seçiminde bireyin tatmin düzeyini ve başarısını belirleyen unsurlardan biridir. Örneğin, bireyin yetenek ve becerileri ile uyumlu bir meslek seçmesi, mesleki tatmin ve başarıya giden yolda önemli bir adımı oluşturabilir. Tüm bunların yanında, bireyin hayatta elde etmek istediği başarı ve hedeflerine ulaşmasında da meslek seçimi büyük rol oynar.

Sonuç olarak, meslek seçimi sürecinde detaylı bir araştırma yapmak ve edinilen bilgileri doğru bir şekilde değerlendirmek oldukça önemlidir. Bu süreçte, bireyin kendi yeteneklerini ve hedeflerini doğru bir şekilde analiz etmesi ve tercih edilecek mesleğin gereklerini, çalışma şartlarını ve ilerleme olanaklarını iyi bir şekilde değerlendirmesi gerekmektedir.

Ekonomik gelir düzeyinin meslek seçimindeki rolü hakkında ne düşünüyorsunuz, bu faktörün kariyer memnuniyeti üzerindeki etkileri nelerdir?

Ekonomik gelir düzeyinin meslek seçimine etkisi ve kariyer memnuniyeti üzerindeki rolü, bir dizi faktöre bağlıdır. Ekonomik durum, bireyin meslek seçimini sıkı bir şekilde belirleyen anahtar faktörlerden biri olarak ön plana çıkar. Bu durum, genellikle bireyin ve ailesinin ekonomik güvenliği ve istikrarını sağlama arzusu ile başlar ve daha sonra bireyin kendi ekonomik hedeflerine ulaşma arzusu ile devam eder. İyi bir gelir seviyesine etkili bir şekilde ulaşılmadığında, genellikle kariyer memnuniyeti düşer.

Ekonomik gelir düzeyi, çoğunlukla bireyin yaşam tarzını da belirler. Örneğin, düşük bir gelir düzeyi olan bir bireyin, yüksek bir gelir düzeyine sahip olan bir meslek seçme olasılığı düşük olacaktır. Bu durum, genellikle bireyin ekonomik sınırlamaları nedeniyle mesleki fırsatları sınırlama eğilimi gösterir. Dolayısıyla, ekonomik gelir düzeyi, aynı zamanda bireyin mesleki hedeflerini ve dolayısıyla kariyer memnuniyetini doğrudan etkiler.

Ekonomik gelir düzeyi ile kariyer memnuniyeti arasındaki ilişki karmaşık bir yapıya sahiptir. İyi bir gelir düzeyine sahip olmanın, bireyin işinde daha memnun olacağı anlamına gelmediğine dikkat edilmelidir. Bireyin gerçekleştirdiği işi sevmesi ve yeteneklerine uygun bir kariyer seçmiş olması, iş memnuniyetini belirleyen diğer önemli faktörlerdir. Ancak, genellikle yüksek gelir düzeyine sahip olan bir meslekte çalışmanın, bireyin yaşam standardını iyileştirme ve gelecekteki ekonomik güvencesini sağlama potansiyeli vardır. Bu durum, genellikle kariyer memnuniyeti ile olumlu bir ilişkiye sahip olmaktadır.

Sonuç olarak, ekonomik gelir düzeyinin meslek seçimi ve kariyer memnuniyeti üzerindeki etkileri tartışılmazdır. Bireyin ekonomik durumu, hem meslek seçimini etkiler hem de iş memnuniyetine etki eder. Ekonomik gelir düzeyi yüksek olan bir birey, genellikle daha memnun bir kariyer yaşamına sahip olabilir. Ancak, bu durum her zaman geçerli olmayabilir ve bireyin kişisel yetenekleri, becerileri ve hedefleri, meslek seçimi üzerinde de önemli bir rol oynamalıdır. Meslek seçiminin, yalnızca ekonomik faktörlere dayanmaması, aynı zamanda bireyin kendi kişisel değerlerine, hedeflerine ve becerilerine uygun olması gerektiği unutulmamalıdır.

Hangi meslekteki kariyer hedeflerinizi en iyi şekilde yerine getirmek için ne gibi becerilerinizi kullanıyorsunuz?

Kariyer hedeflerimi en iyi şekilde yerine getirmek için, liderlik becerilerimi, öğrenme yeteneğimi, stratejik düşünceyi, problem çözme yeteneğimi, yaratıcılığı ve iletişim becerilerimi kullanıyorum. Ayrıca, mesleki yetkinliklerimi sürekli geliştirmem gerekiyor. İlgili alanda yüksek bir seviyeye ulaşmak için, güncel gelişmeleri takip etmek ve öğrenmek de önemli bir beceridir.

Meslek seçiminizi etkileyen en önemli faktörler nelerdir?

1. Kişisel Yetenekleriniz: Hangi alanlarda kabiliyetiniz var? Hangi alanlara ilgi duyuyorsunuz?

2. İşin Getirdiği Faydalar: İşin size ne gibi faydalar sağlayacağını araştırın.

3. Gelecek İmkanları: İşin size ne gibi gelecek imkanları sunacağını anlayın.

4. İşin Tanımı: İşin tanımını araştırın ve o mesleğin size ne gibi avantajlar sağlayacağını anlayın.

5. Mesleğin İzdihamı: Hangi meslekteki iş olanaklarının ne kadar fazla olduğunu araştırın.

6. Finansal Durum: Mesleğin size ne gibi finansal getiriler sağlayacağını araştırın.

7. Yaşam Şekli: İşin size yaşam şekliniz üzerinde ne gibi etkileri olacağını araştırın.

8. İşin Zevk Alabileceğiniz Bir Alan Olup Olmadığı: İşin size zevk veren bir alan olup olmadığını anlamanız gerekir.

Kariyer hedeflerinizi gerçekleştirmek için hangi stratejileri kullanıyorsunuz?

Stratejilerim kariyer hedeflerimi gerçekleştirmek için şu şekilde oluşturulmuştur:

1. Hedeflerimi tanımlayarak, kendime belirli hedefler koymak ve bunların gerçekleşebilmesi için zaman çizelgeleri oluşturmak.

2. Hedeflerimin gerçekleşebilmesi için gereken becerileri geliştirmek için öğrenme fırsatlarını aramak ve bu fırsatlardan yararlanmak.

3. Hedeflerim doğrultusunda kendimi geliştirmek için sürekli olarak çalışmalar yapmak ve mevcut durumumu analiz etmek.

4. İyi bir profesyonel iletişim becerisi geliştirmek.

5. Hedeflerimin gerçekleşebilmesi için gerekli kaynakları sağlamak ve etkin bir şekilde yönetmek.

6. Kariyerim için stratejik planlar oluşturmak ve bunları gerçekleşebilmesi için uygulamak.

7. Hedeflerimin gerçekleşebilmesi için gerekli olan araçlar ve kaynakları belirlemek ve bunlardan yararlanmak.

8. Hedeflerimin gerçekleşmesi için gerekli olan iş ortakları ve mentorları bulmak ve bunlarla iletişim kurmak.

9. Hedeflerimi gerçekleştirmek için gerekli olan riskleri belirlemek ve bunları minimize etmek.

10. Kendimi düzenli olarak değerlendirmek ve sürekli olarak kendimi geliştirmek.

Meslek Seçimi ve Kariyer | IIENSTITU