Satış - Pazarlama

İçsel Pazarlama İle İç Müşteri İletişimi

Bahar Beşer
Güncellendi:
9 dk okuma
Bu resim, bir grup ahşap figürü tutan bir kişinin elini yakından göstermektedir. Figürlerin ahşaptan oyulduğu ve karmaşık tasarımlara sahip olduğu görülüyor. Her figürün kendine özgü bir şekli var; bazıları daha köşeli, diğerleri ise daha kavisli. Figürler, daha büyük bir hikâyenin parçası olduklarını düşündüren parlayan bir konuşma balonuyla çevrelenmiştir. Oymadaki detaylar gibi ahşabın dokusu da açıkça görülebiliyor. El de görülebiliyor ve güçlü ve yetenekli görünüyor. Genel olarak, figürler henüz keşfedilmemiş bir hikayeyi anlatıyor gibi göründüğünden, resim bir gizem ve merak duygusu taşıyor.
İç Müşteri TürüTanımÖnemi
İşe Alım Havuzunda Yer Alan Aday Çalışanİşletmeye çalışmak için müracaat edip havuzda tutulan kesimİşveren markasının doğru bir yer olduğu hissini adaylara vermelidir
Çalışan Kişiİşletmeye yeni katılmış ve henüz işletmeyi tam anlamıyla tanımayan kişiBelli bir takım eğitim faaliyetleri ile iç müşteri kazanımına yoğunlaşılmalıdır
Sürekli ÇalışanUzun yıllardır işletme içerisinde çalışan ve ilişkileri iyi olan kişiBu kesim, işletmedeki tutarlılık ve kalıcılığı sağlar
Destekleyen Çalışanİşletmeyi diğerlerine karşı pasif bir biçimde destekleyen ve işletmeye sadık olan çalışanSadakati ve memnuniyeti ile diğer çalışanlara örnek olur
Sadık ÇalışanÇalıştığı işletmeyi dışarıda veya içeride öven, pozitif geri bildirim veren ve daima olumlu tutumunu yansıtan kişiPozitif tutumu ve yüksek motivasyonu ile işletmeye değer katan kişidir
Stajyerİşletmede kısa süreli olarak çalışan ve genellikle öğrenci olan kişiYenilikçi fikirleri ve enerjisi ile işletmeye dinamizm katar
Par-time Çalışanİşletmede tam zamanlı çalışmayan ama belirli saatlerde görev yapan kişiİş yükünün dağıtılması ve esneklik sağlar
FreelancerBelirli projelerde veya görevlerde işletme ile anlaşmalı çalışan kişiİşletmenin belirli yeteneklere veya hizmetlere geçici olarak ihtiyacı olduğunda maliyet etkin bir çözüm sunar
Yöneticiİşletmenin stratejik kararlarını veren, işletme ve çalışanları yöneten kişiİşletmenin amaçları doğrultusunda verimliliği ve etkinliği sağlar
Danışmanİşletmeye dışarıdan bakış açısı sağlayan, çözüm önerileri sunan bağımsız kişiİşletmenin karşılaştığı problem veya fırsatları daha geniş bir perspektiften değerlendirme imkanı sunar
10 satır ve 3 sütunlu tablo
Tüm sütunları görmek için yatay kaydırın →

Günümüzde işletmeleri yönlendiren en önemli kavramlardan biri müşteri memnuniyeti ve değer yaratmaktır. Bu kavram işveren için iç müşteri olarak ifade edilir. Her iç müşterinin hepsi aynı seviyede değildir. Bu sebeple işletmeye henüz yeni katılmış olan çalışanlarla, staj yapıp ayrılan iç müşterilerimiz ile düzenli ve sürekli çalışan gruplar farklı değerlendirilmelidir.

İç Müşterilerimizi Nasıl Sınıflandırabiliriz?

İşe Alım Havuzunda Yer Alan Aday Çalışanımız: Bu kesim, bir işletmeye çalışmak için müracaat ettiğinde işletmenin ilerde bir şekilde çalışanı olmak üzere havuzda tuttuğu kesimdir. Bazı işletmeler aday çalışanı iç müşteri olarak görmemektedir. Fakat çalışanı olmak isteyen iç müşteri üzerine yoğunlaştığı kurum ve işveren markası açısından doğru bir yer olduğunu işyerine adım atmadan hissetmelidir. Yapılan her çalışma, adayın orada çalışabilme arzusunu arttırmalı, işletmenin temel müşterisi olmak yönünde teşvik sağlamalıdır.

Çalışan Kişi: İşletmeye yeni katılmış kişi olarak adlandırılır. Henüz işletmeyi tanımamaktadır. Belli bir takım eğitim faaliyetleri ile iç müşteri kazanımına yoğunlaşılır.

Sürekli Çalışan: İşletme içerisinde uzun yıllardır çalışan, ilişkileri iyi işletme içerisinde tarafsız kalmayı tercih eden kesimden oluşur.

Destekleyen Çalışan: İşletmeden memnun ve işletmeye karşı sadık olan ancak, işletmeyi diğer işletmelere karşı pasif biçimde destekleyen çalışandır.



Sadık Çalışan: Çalıştığı işletmeyi dışarda veya içerde öven, pozitif geri bildirim veren ve daima olumlu tutumunu herkese yansıtan çalışanlardır.
Tüm bu çalışanlar işletmenin yüksek kaliteli ürün ve hizmet sunma çabası içerisinde işletmeyi temsil etme ve ona her konuda destek olan kişilerdir. Bu bağlamda içsel pazarlama kavramı ortaya çıkmıştır. İşletme içerisinde insan sermayesini güçlendirilmemiş kurumlar ayakta kalamaz. Bir işletmenin başarı veya başarısızlığı bir işletme de çalışanların tutumu, emeği ve karşılığında hissettirilen duyguları üzerinde büyük rol oynar.

İçsel Pazarlama Nelerden Oluşur?

  • İçsel pazarlamayı uygun bir takım çalışması teşvik eder

  • Eğitim ve motivasyon kaçınılmaz unsurlardır

  • Uyumlu bir iş birliği sağlanmalı. Verimlilik bütünsel yapının her tarafına yayılmalıdır. Net ve tutarlı iletişim ile işveren ve iç müşteri arasında denge sağlanacaktır. Bunun için gerekli ve sürekli ilkelere sahip olunmalıdır

İçsel Pazarlama İlkeleri

İşletmeler pazarda yer aldıkları sürece hedef kitlelerindeki dış müşterilerinin şimdiki istek ve ihtiyaçlarını karşılamak için çalışır. Gelecekte olası isteklerini önceden belirleyebilmek için ise dış müşterilerle etkileşim halinde bulunan çalışanlarının bir diğer anlamda iç müşterilerinin performansını arttırmaya yönelik faaliyetlerde bulunmalıdır.

İçsel pazarlama ilkelerine sahip olan işletmeler çalışan motivasyonu arttırmaya özen göstererek kendilerine bağlılık yaratmayı sağlayabilecek birtakım faaliyetler gerçekleştirir.
Bunlar genellikle kariyer geliştirme, ödüllendirme, vizyon geliştirme ve kurum içi iletişim çalışmaları şeklinde sıralanabilir.



Kariyer Geliştirme Kişisel Bir Gelişim midir?

Bireyin, iş hayatı boyunca iş hayatı üzerine kurguladığı kariyer amaçlarına ulaşabilmesi için uygulanan program ve aksiyonlara kariyer geliştirme denir. İç müşteri adı verilen çalışan kariyer gelişimi içerisinde iş yaşamı tercihlerin de özgürdür. Kendi geleceğini ve bir kurum içerisindeki konumu hakkındaki kararları kendisi alarak kendi kariyerinin yönünü kendisi belirler. Ancak bir işletme içerisinde bir çalışanın kariyer planı kararların alınmasında iki farklı yöntem rol oynar. Yönetim çalışanına yardımcı olmalı ve kariyerinin gelişimi ve süreci içerisinde bulunduğu kurum içinde yol gösterici olmalıdır. Bu sebeple kariyer planlama bireysel ve kurumsal kariyer olmak üzere ikiye ayrılır.

  • Bireysel kariyer planlaması bir bireyin kendi yeteneklerini ve ilgi alanlarını değerlemesi, kariyer fırsatlarını incelemesi, kariyer amaçlarını oluşturması, amacına ulaştıracak araçları belirlemesi için yapılan bir plan ve alınan küçük aksiyonlarla dolu büyük bir süreçten oluşmaktadır.

  • Kurumsal kariyer planlaması, Bir kurumun çalışanlara kendilerini geliştirmek için verdikleri fırsatlar veya kariyer hedeflerini gerçekleştirmede yardımcı olmak için onlara sunulan bir takım çalışma süreçlerini içerir.

Ödüllendirme: Bir yönetimde içsel başarı motivasyonu oluşturan unsurlardan biri de başarılı bir personelin görülmesi ve ödüllendirilmesi ile başlar. Başarılı çalışanları ödüllendirmek onları daha fazla çalışmaya teşvik eder ve işverene karşı bağlılıklarını arttırır. Ödüllendirilen başarı daimi başarıyı sürdürürken, var olan bir başarıyı göz ardı etmek ve ödüllendirmemek başarısızlığa yol açar. Ödüllendirme bir işletme içinde yapılması gereken zorunlu amaçlar içerisinde görülmelidir. İşletmeler çalışanlarından yaptıkları iş üzerine yüksek performans istedikleri gibi, çalışanların da işletme içinde kendi motivasyonlarını düşürmeden takdir görebilme beklentisi vardır.

Vizyon Geliştirme: Bir işletmenin vizyonu, gelecekte olmak istediği konumu ifade eder. Gelecekte ulaşmayı planladığı hedefi tanımlar. Vizyon, değişim ve gelişimi kabullenmiş işletmeler için bir referans sağlar. İşletme içerisinde güçlü bir vizyona sahip çalışanlar birbirlerini bir arada tutarak geleceği yönlendirir.

Kurum İçi İletişim: İletişim, işletmenin pazarda var olan paydaşlarla ilişkilerinin yanı sıra iç müşteri olarak adlandırılanlar arasında da oluşan bilgi alışverişidir. Kurum içi iletişim yatay, dikey veya çapraz biçimsel iletişim şeklinde olabilir. Buradaki en önemli yapı kurumsal güç ve iletişim ile bilginin doğru kanallar aracılığı ile iletilmesini sağlamaktır. Bir organizasyon yapısı içerisinde yer alan üretim, pazarlama, insan kaynakları, muhasebe, halkla ilişkiler, yönetim arasında etkin bir iletişim ağı varsa kurum içi iletişimden söz edilebilir. Bir işletme için iletişim tüm yönetsel hareketlerin akışta olduğu bir sistemdir ve küçük bir yanlışlık bazen kabul edilemeyecek kadar büyük sorunlara yol açabilir.

Bir işletmenin kimliği içerisindeki en büyük rolü kurumsal iletişim ve işletmeye özgü yaratılmış olan içsel pazarlama becerilerini doğru bir şekilde üstlenmektir.

Sıkça Sorulan Sorular

İç müşterilerimiz arasında neden farklı değerlendirmeler yapmamız gerekmektedir?

İç müşteriler arasında farklı değerlendirmeler yapılması gerekliliği, özellikle kurumsal yapıdaki işletmelerin müşteri memnuniyeti ve değer yaratmaya yönelik stratejik politikaları çerçevesinde önem kazanmaktadır. İç müşteri değerlendirmesinde, nin bütün çalışanlarının aynı kategoride değerlendirilmesi yerine, farklı gruplar oluşturularak bu gruplar arasında ayrıcalıklı ve özel değerlendirme süreçlerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, ye yeni katılanların, stajyerler, düzenli ve sürekli çalışan gruplar, işe alım havuzunda yer alan adaylar ve diğer çalışan grupları için ayrı değerlendirme strateji ve politikalarının belirlenmesi önemlidir. Böylece, genelinde adil ve verimli bir iç müşteri değerlendirme sistemine sahip olunur.

Örneğin, işe alım havuzunda yer alıp ye yeni katılan ya da stajyerlerin özellikleri, beklentileri ve değerleri, uzun süreli çalışanlardan farklı olacaktır. Bu nedenle her grup için ayrı değerlendirme süreci yürütülmelidir. İşe alım havuzundaki adaylar, potansiyel çalışanlar olarak değerlendirilmeli ve onların beklenti ve ihtiyaçlarına göre bir yönlendirme ve eğitim verilmelidir. Düzenli ve sürekli çalışan gruplar ise, işletmenin yaşam döngüleri ve süreçlerine daha aşina olduğundan daha farklı bir değerlendirme sürecine tabi tutulmalıdır.

Değerlendirme süreçlerinin farklılık göstermesinin temel nedeniyse, her bir iç müşteri grubunun işletme için farklı ve önem taşımasıdır. İşletme için her bir iç müşteri grubunun farklı özellikleri ve beklentileri vardır ve bu farklılık, işletmenin başarıya ulaşması ve istenilen performansı göstermesi için kritik öneme sahiptir. Bu nedenle, işletmelerin her bir iç müşteri grubuna yönelik olarak farklı değerlendirme stratejileri ve politikaları uygulaması önemlidir. İçsel pazarlama ilkelerine sahip olan işletmeler, iç müşterilerini daha iyi anlamak ve onların ihtiyaçlarına yanıt vermek için kariyer geliştirme, ödüllendirme, vizyon geliştirme ve kurum içi iletişim çalışmaları gibi faaliyetler gerçekleştirir.

Sonuç olarak, iç müşteriler arasında farklı değerlendirmelerin yapılması, işletmelerin işveren olarak performansını artırmak, çalışan memnuniyetini yükseltmek ve işletme hedeflerine ulaşmak için kritik bir işlevi yerine getirir. Çalışanları iç müşteriler olarak değerlendirmek ve onları bu çerçevede yönetmek, işletmenin başarıya ulaşmasında kilit rol oynar. Bu nedenle, iç müşteri değerlendirme süreçlerinin, her bir iç müşteri grubunun özelliklerine ve işletme için taşıdığı öneme göre şekillendirilmesi gerekmektedir. Bu süreç, işletmenin genel performansını artırırken, aynı zamanda işletmenin leri ve vizyonuna ulaşılması ihtimalini de artırmaktadır.

İç müşterinin potansiyel bir çalışan olduğunu hissetmesinin önemi nedir ve bu nasıl sağlanabilir?

İç müşterinin potansiyel bir çalışan olduğunu hissetmesi, işletmeler için oldukça önemlidir. Bu durum, işletme ve çalışan arasındaki bağın güçlenmesine, işletmenin verimlilik ve etkinliğinin artmasına yardımcı olur. İçsel pazarlamanın bir unsuru olan çalışan memnuniyeti ve katılımı, işletme başarısını doğrudan etkileyen faktörlerden biridir. İç müşteri, kendisini işletmenin bir parçası olarak gördüğünde daha yüksek performans gösterir, karşılaşılan problemlara daha çözüm odaklı yaklaşır ve işletmeyi dışarıya karşı daha iyi temsil eder.

İç müşterinin kendisini potansiyel bir çalışan olarak hissetmesini sağlamak için işletmelerin, çalışanlarına yönelik çeşitli stratejiler uygulaması gerekir. Bu stratejiler arasında kariyer gelişimine yönelik faaliyetler, çalışanları destekleme ve motivasyonlarını artırmaya yönelik uygulamalar, çalışanların yetenek ve becerilerini geliştirme fırsatları sunma, işletme hedefleri ve değerleri ile çalışanların bireysel hedef ve değerlerini uyumlu hale getirme gibi uygulamalar yer alabilir.

Öncelikle, işletmeler, çalışanlarının kariyer gelişimine destek sağlamalıdır. Bu destek, eğitim ve öğrenme olanaklarından mentorluk programlarına, yetenek ve beceri geliştirme fırsatlarından terfi ve kariyer ilerleme yollarının açık ve şeffaf bir şekilde belirlenmesine kadar geniş bir yelpazede sağlanabilir. Bu sayede çalışanlar, işletmede kariyer hedeflerine ulaşabileceklerini hisseder ve bu da işletmeye olan bağlılıklarını artırır.

İkinci olarak, işletmelerin, çalışanlarına yönelik destekleyici ve motivasyon artırıcı bir yaklaşım benimsemesi gerekir. İç müşteri olduğu kabul edilen çalışanlar, işletmenin onları önemsediğini, değer verdiğini hissettiğinde performansları ve işten memnuniyetleri artar. Çalışanların öneri ve görüşlerine değer verilmeli, başarılarının takdir edildiği bir atmosfer yaratılmalıdır.

Üçüncü olarak, işletmelerin, çalışanlarına gelişim fırsatları sunması önemlidir. Bu, yeni beceriler ve yetenekler kazanmalarına, kişisel ve profesyonel olarak gelişmelerine yardımcı olur. Böylece, çalışanlar kendilerini sürekli geliştiren, yeni şeyler öğrenen birer iç müşteri olarak görürler ve bu da işletme başarısına pozitif katkıda bulunur.

Son olarak, işletme hedefleri ve değerleri, çalışanların bireysel hedef ve değerleri ile uyumlu hale getirilmelidir. İletişim ve bilgi paylaşımını teşvik eden bir iklim yaratılmalı, çalışanların işletme hedefleri ve değerlerine katılımları sağlanmalıdır. İç müşteri olarak çalışanların işletmenin hedef ve değerlerine bağlılık göstermeleri, işletmenin genel başarısı için oldukça önemlidir.

Bu tür uygulamalar ile iç müşterinin, kendisini potansiyel bir çalışan olarak hissetmesi sağlanabilir ve bu sayede hem çalışan memnuniyeti hem de işletme başarısı artırılabilir.

İşletmenin iç müşterisine hangi şekillerde değer vermesi gerekmektedir?

İşletmelerin iç müşterisine değer verme yöntemleri önemli bir konudur. Öncelikle, iç müşteri, yani bir işletmenin çalışanlarına değer vermek amacıyla kariyer geliştirme fırsatlarına yer verilmelidir. Bu tür fırsatlar sayesinde işletmeler, iç müşterilerinin kendi başarılarına yönelik olarak motivasyon kazanmalarını sağlar. İkincil olarak, işletmeler çalışanlarına adil bir ödüllendirme sistemi sunmalıdır. Çalışanların çabalarının karşılığını görmeleri, işlemlerinde daha yüksek performans ve verimlilik sağlayabilmesi için gereklidir.

Ayrıca, işletmeler, çalışanların kurumla daha güçlü bir bağlantı hissetmelerine yardımcı olmak için vizyon geliştirmeye yönelik çabalar göstermelidir. İşletmeler, çalışanların kendilerini işletmenin genel hedefleri ve değerleriyle bağlantılı hissetmelerini sağlamak için işletme vizyonunu ve misyonunu açıkça paylaşmalıdır. Son olarak, kurum içi iletişimin güçlendirilmesi de işletmenin iç müşterisine değer vermesinin önemli bir bileşenidir. İletişim kanallarının açık ve şeffaf olması, işletme içinde güven oluşturmanın ve çalışanların memnuniyetini artırmanın önemli bir yolu olabilir.

Bununla birlikte, iç müşterilerin işletmeye olan bağlılığı ve iş yeri memnuniyeti, işletmelerin dış müşteri hedeflerini başarıyla karşılamasında önemli bir rol oynar. İç müşterilerin değer gördüğü ve takdir edildiği bir işyeri, dış müşterilere daha yüksek kalitede hizmet verme potansiyeline sahip olacaktır. Dolayısıyla, işletmelerin iç müşterilerine değer verme şekilleri aynı zamanda dış müşteri sadakatini ve memnuniyetini de etkilemektedir.

Sonuç olarak, bir işletmenin iç müşterilerine değer vermesi gereken başlıca yollar kariyer geliştirme, adil ödüllendirme, vizyon paylaşımı ve etkin dir. Bu çabalar, iç müşteri memnuniyetini artırmayı, iş performansını yükseltmeyi ve dış müşteri hizmetlerini geliştirmeyi amaçlar. Bu nedenle, işletmelerin iç müşterilerine değer verme çabalarının, genel iş hedefleri üzerinde önemli bir etkisi bulunmaktadır.