Kabin memuru olarak da bilinen hosteslik, uçaklardaki yolcuların güvenli bir uçuş geçirmelerini ve konforlarını sağlayan bir meslektir. Erkek kabin memurlarına Host, kadın kabin memurlarına Hostes denir. Hostesler aynı zamanda, yolculara gerekli bilgileri iletirler. Hostesler ayrıca, ihtiyaç duyulduğunda pilot ve yardımcı pilotların kokpit dışındaki talimatlarını yerine getiren görevlilerdir.
Uçağa binen yolculara oturacakları yeri göstererek uçaktaki düzeni sağlayan hostesler, uçak içerisinde yolculara servis hizmeti de yaparlar. Hostesler; yer hostesi ve hava hostesi olarak havalimanlarında görev alırlar. Yer hostesleri; yolcuların uçağa binene kadar ki süreçte olan düzenlemeleri yaparlar. Uçakların iniş ve kalkışlarını kontrol ederek yolcuları yönlendirirler.
Ayrıca deneyimlerine göre hostesler, “Baş Görevli” ve “Kıdemli Uçuş Görevlisi” unvanlarını da alırlar.
Hostes Olmak İçin Aranan Şartlar Nelerdir?
Hostes olmak için lise mezunu olmak da yeterli olabiliyor. Ancak tercih sebebi, lisans mezunu olmaktır.
Yurt dışı uçuşu yapacak hostesler için, en az bir yabancı dil bilmesi mecburidir. Eğer tek yabancı dil biliniyorsa, iyi derecede İngilizce olması avantaj olacaktır.
Herhangi bir suç kaydı olmamalı, adli sicilin temiz olması gerekmektedir.
1.60 cm ile 1.80 cm arası kadınlarda, erkeklerde ise 1.70 cm ile 1.80 cm arası boya sahip olunmalıdır.
Kilo ise boy ile orantılı olmalıdır.
Çalışılacak hava yolu şirketinin önceden istemiş olduğu sağlık ve fiziki yeterlilik raporunu, yine şirketin belirlediği bir sağlık kurumundan alınması gerekmektedir.
Daha önce bir hava yolu şirketinde çalışıldıysa, ayrılık sebebinin disiplinsizlik, sicilde yetersizlik ya da sağlık sebeplerinden dolayı olmaması gerekir.
Medeni durum ya da yaş, çalışılacak hava yolu şirketine göre değişir. Genelde şirketler, seyahat engeli ile karşılaşmamak için bekar ve genç adaylar ile çalışmak isterler.
Hostesler, yolcularla birebir, yüz yüze iletişim halinde olurlar. Bu yüzden çalışılan şirketin giyim kurallarına uyulmalıdır. Ayrıca kişisel bakım, temizlik ve dış görünüş önemli olduğundan dikkat edilmelidir. Hatta zorunlu olunmasa da güler yüzlü olmaları tercih edilir.
Hosteslerin iletişimi kuvvetli olmalıdır. Enerjik, sabırlı ve dinamik olmak, yolcularla iletişimde çok önemlidir.
Genelde hava yolu şirketleri, hosteslerin, kendi belirledikleri şehirlerde ikamet etmelerini isterler. Hostesler eğer bu şirketlerle çalışacaksa bu şartı kabul etmelidirler.
Hosteslerin Görevleri Nelerdir?
Uçuş öncesi yapılan toplantılarda, uçuş ekibi olarak belirlenen talimatlara uymak ve uygulamak,
Yolcular uçağa alınmadan önce uçağın kontrolünü yapmak. Uçaktaki koltukların, koridorların temiz olmasına ve düzenine dikkat etmek,
Uçuş sırasında olabilecek her türlü tehlikeyi önlemek için güvenlik önlemlerini almak. Arka kapı, sağ ve sol kapıları kontrol etmek ve uçuşun güvenli geçmesini sağlamak,
Uçuş sırasında yolculara ikram edilen yiyecek ve içecekleri organize etmek, sayımını yapmak ve hazırlamak.
Uçuş öncesi uçağa binecek yolcuları güler yüzle karşılamak ve iyi yolculuklar dileyerek içeriye yönlendirmek,
Yolcuların doğru koltuklara oturabilmesi için yardımcı olmak,
Yolcuların el bagajlarının, baş üstündeki dolaplara yerleştirilmesini sağlamak,
Uçuş öncesi, emniyet kartında yazılı bulunan talimatları yolculara okumak. Aynı zamanda canlandırma yaparak yolculara olası durumlarda nasıl davranacaklarını göstermek,
Uçuş öncesi, tüm yolcuların emniyet kemerlerini kontrol etmek ve takılmasını sağlamak,
Yolculuğa başlamadan önce yolcuları, koltuklarının dik hale getirmeleri konusunda yönlendirmek,
Uçuş öncesi, uçakta bulunan yolcuların sayımını yapmak,
Uçuş başladıktan ve uçak havalanıp düz konuma geldikten sonra yiyecek ve içecek servisini yapmak,
Uçakta bulunan özel yolcularla; yaşlı, hasta, çocuk, hamile ve engel durumu olan yolcularla özel olarak ilgilenmek,
Uçaktaki güvenli çıkış kapılarının yanlarında oturan yolcuları, oturmuş oldukları yer ile ilgili bilgilendirmek,
Olası acil durumlarda, uygulanacak talimatların gerçekleşmesine yardımcı olmak,
Uçağın inişi sırasında, yolcuları inişe hazırlamak. İniş sırasında yolcuların kemerlerinin takılı olması gerektiği ve koltuklarının da dik konuma getirilmesi gerektiğini hatırlatmak,
Yolculuk bitiminde, yolcuların uçaktan güvenli bir şekilde ayrılmalarını sağlamak,
Yolculara iniş sırasında da, güler yüzlü olmak.
Hostes Olmak İçin Hangi Bölümde Okunmalıdır?
Hostes olmak isteyen ve üniversite tercihi yapacak olan öğrenciler, önlisans ( iki yıllık ) program olan Sivil Havacılık Kabin Hizmetleri bölümünü seçmeleri gerekmektedir. Sivil Havacılık ve Kabin Hizmetleri mezunu öğrenciler, istedikleri taktirde Dikey Geçiş Sınavına girip programın sunduğu 4 yıllık fakültelere geçiş sağlayabilirler. Bu bölümler;
Havacılık İşletmeciliği
Uluslararası Lojistik
Ulaştırma ve Lojistik
Seyahat İşletmeciliği
Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği
Seyahat İşletmeciliği
Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği
Hosteslik Bölümünde Okunan Dersler Nelerdir?
1.DÖNEM
Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi-I
Havaalanı Yönetimi ve İşletmeciliği
Havacılık Terminolojisi
Havacılıkta Etkili İletişim Teknikleri
İngilizce-I
Organizasyon ve Sorumluluklar
Türk Dili-I
Uçak ve Uçuş Bilgisi
2.DÖNEM
Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi-II
Dünya Kültürleri ve Destinasyonları
Havacılık Hukuku
İngilizce-II
Normal Emniyet Kuralları
Temel Bilgi Teknolojileri
Türk Dili-II
Yolcu Hizmetleri
3.DÖNEM
Diksiyon (Etkili Konuşma ve Anons Teknikleri)
Ekip Planlaması ve Kaynak Yönetimi
Havacılık İngilizcesi-I
İkram ve Servis Teknikleri
Sağlık Bilgisi ve Kabinde İlk Yardım
Seçmeli Ders-I
- Sivil Havacılığa Giriş
- Eleştirel Düşünme, Yaratıcılık ve Girişimcilik
Tehlikeli Madde Kuralları
4.DÖNEM
Acil Durumlar ve Emniyet Kuralları
Genel Tip Eğitimi
Havacılık Güvenliği
Havacılık İngilizcesi-II
Havacılık Meteorolojisi
Kişisel Bakım ve Zerafet
Seçmeli Ders-II
Havacılıkta İş Sağlığı ve Güvenliği
Havacılık Psikolojisi
Sivil Havacılık Kabin Bölüm mezunları genellikle aşağıdaki görevleri almaktadır:
Bilet Satış
Dispeçer
Ground Operation
Kabin memuru
Load Master
Operation
Hostes adayları için KPSS ile atanma yoktur, bu zamana kadar yapılan atamalarda bölüme kontenjan verilmediği için herhangi bir resmi kuruma memur olarak atanan da olmamıştır.
Sivil Havacılık Kabin Hizmetleri Taban Puanları Başarı Sıralaması
Hosteslik Başvurusu
Hosteslik başvuruları, hava yolu şirketlerinin resmi internet sitelerinden yapılmaktadır. Bunun yanı sıra, internette ilgili sitelerde açılan ilanlara da başvurulabilinir. Genelde bu durum, özel şirketlerde geçerlidir. Eğer şirketin ihtiyacı varsa, ilanını yayınlar, şirket şartlarına uygun olan hostesler başvurur.
Ülkemizde hava yollarının en önemli isimlerinden biri olan Türk Hava Yollarının çalışma sistemi farklıdır. Türk Hava Yolları, hosteslik ilanları için kendi resmi internet sitesinde alım ilanı yayınlar. Hosteslik genel ve özel şartlarını yerine getiren hostes adayları, Türk Hava Yollarının internet sitesi üzerinden başvuru yapabilirler. Başvuru onaylandıktan sonra sistem üzerinden adaylara, aday numarası ve şifre verilir. Tüm bu süreç içinde gelinen aşamalara ait tüm bilgiler ve sonuçlar bu numara ve şifre ile takip edilir. Adaylara internet üzerinden ön kayıt yeri ve zamanı bildirilir. Ön kayıt aşamasında adaylardan istenen belgeler aşağıdaki gibidir.
2 adet fotoğraf,
Nüfus cüzdanınızın aslı ve fotokopisi,
En az lise veya dengi bir okula ait olan diploma aslı veya noter onaylı sureti.
Adayların Mülakat Sırasında Dikkat Etmesi Gereken Konular
Rahat olunmalı ve akışkan bir Türkçe ile konuşulmalı,
Kelime telaffuzları anlaşılır olmalı. İşitilebilir bir ses tonuyla konuşulmalı,
Ezbere dayalı konuşulmamalı. Bu durum kurul tarafından fark edildiğinde adaylara olumsuz şekilde yansıtılmaktadır.
Yabancı dil bilgisi kurula iyi bir biçimde gösterilmeli,
Konuşmalarda tutarlı olmaya çalışılmalı,
İlk izlenim çok önemli olduğundan kurul karşısında giyime çok dikkat edilmeli,
Adaylar, kendilerine güvenleri olduğunu kurula hissettirmeli, bu onlara çok fayda sağlayacaktır.
Hosteslik Eğitimi
Mülakatlar sonrasında verilecek olan hosteslik eğitimi, Türk Hava Yolları Müdürlüğünde verilir. Ayrıca özel kuruluşlar da bu alanda eğitim verebilir. Adaylara başlangıç ve temel eğitim olarak 3 haftalık bir kurs düzenlenir. Hosteslere bu eğitimlerde, görevleri ve sorumlulukları, yemek servisi, yolculuk edecekleri uçakların türleri, meteoroloji, havacılık İngilizcesi, insan ilişkileri, uçuş sırasında emniyet, ilk yardım, anons ve diksiyon gibi konuları işlenir. Hostesler isterlerse 5 yıl çalışıp tecrübe kazandıktan sonra istenilen niteliklere sahip iseler amir de olabilirler. Ayrıca eğitim programlarına katıldıktan sonra, kabin memurluğu eğitiminde yetiştiricilik görevi alabilirler. Hosteslik eğitimi sırasında adaylar herhangi bir ücret almazlar. Sadece öğle yemekleri ve ulaşımlarına dair masrafları karşılanır.
Hostes Olmanın Avantajları Nelerdir?
Seyahat etmek,
Maaşların yüksek olması,
Birçok kültürü, ülkeyi ve insanı tanımak,
Mesleği gereği insan ilişkilerini, iletişimi güçlendirmek,
Pratik düşünmek, zorluklarla daha kolay başa çıkabilmeyi öğrenmek,
Deneyim kazanmak,
Gözlem yeteneğini arttırmak.
Hostesliğin Dezavantajları Nelerdir?
Çok yorucu bir meslek olması,
Tatillerde bile çalışmak zorunda kalınması,
Uzak yolculuklarda evden uzun zaman ayrı kalınması. Hatta çocuklu ailelerde, dengenin zor oturtulması,
Uçuş sırasında basınçtan rahatsız olunması, radyasyona maruz kalınması.
Uçuşlarda ülkeler arası saat farkının olması sebebiyle beslenme düzeninin bozulması,
Ayakta çalışmanın zorluğu,
Sosyal hayatın kısıtlı olması,
Çalışma Ortamı ve Koşulları
Hostesler, havaalanında ve uçak içinde görev yaparlar. Çalışma ortamı temiz, basınç değişiklikleri gösteren, sarsıntılı, gürültülü, kapalı ve dar alanlardır.
Çalışma ortamında yolcuların olması sebebiyle, devamlı değişen insanlarla etkileşim halindedirler.
Hosteslerin çalışma saatleri çok değişiktir. Gece, gündüz, hafta sonu görev yapabildikleri gibi bayramlarda nöbet de tutabilirler.
Hosteslik, güzel olduğu kadar tehlikeli bir meslektir. Bu meslekte uçak kazasına uğrama olasılığı bulunmaktadır.
Hosteslerin Meslek Hastalıkları Nelerdir?
Hosteslik mesleği keyifli olmanın yanında oldukça da zordur. Kulak rahatsızlığı, radyasyon nedeniyle kanser, düzensiz beslenme, yorgunluk, uyku rahatsızlıkları, bel-boyun ve sırt ağrıları gibi meslek hastalıklarına daha kolay yakalanırlar. Ayrıca disk kayması, bel fıtığı, varis gibi sağlık sorunları da hosteslerin yaşayacağı rahatsızlıklardır.
Hosteslik Kursları
Hostes olmak isteyen kişiler için birçok kurs bulunmaktadır. Daha çok büyük şehirlerde bulunan bu kurslarda, hostes olmak isteyen adaylara hem hosteslik ile ilgili eğitimler hem yabancı dil eğitimi verilmektedir. İstanbul, İzmir, Ankara ya da Antalya gibi şehirlerde bulunan hosteslik kurslarından mezun olan adaylara sertifika verilmektedir. Bu sertifikalar sadece kursun başarı ile tamamlandığına dairdir ve mesleki anlamda geçerliliği bulunmamaktadır. Ayrıca kursu bitiren adaylara belli firmalar tarafından iş imkanı da verilmektedir.
Hosteslik Sınavları Nasıl Oluyor?
Bir çok havayolu şirketi yazılı, mülakat ve eğitim şeklinde sınav sunarlar. İlgili sınavlardan başarı ile geçen adaylar, hosteslik mesleğine adım atmış olurlar.
Yazılı Sınav
Sınav başvurusunda bulunan adaylar, hangi havayoluna başvuruda bulundularsa o şirketin yazılı olarak sınavına girerler. Sınavlar test şeklinde olmakta ve adayların İngilizce bilgisini ölçmektedir. Eğer adaylar farklı bir dil de biliyor ise, ekstra dil seçenekleri ile de sınava girebilirler. Bu durumda, her iki sınav notunun ortalaması alınarak puan hesaplaması yapılır.
Yazılı sınav sonuçları tahmini 3 gün süresinde adayların e-posta adreslerine gönderilir ya da telefon ile bilgilendirme yapılır.
Yazılı sınavı geçen adaylar mülakata girmeye hak kazanırlar. Birçok şirkette yazılı sınav için başarı barajı, 100 üzerinden 60’tır.60 puanı alamayan adaylar başarısız sayılırlar.
Sözlü Sınav
Adaylar, yazılı sınavdan başarılı olduktan sonra İngilizce sözlü sınava girmektedirler. Gramer bilgisi test edilen kişilerin bu sınavda pratikte nasıl olduklarına bakılır. Bu sınavlar komisyon eşliğinde yapılır ve adaylara İngilizce sorular sorulur. Sözlü sınavı da başarı ile geçen adaylar psikoloji sınavına girmeye hak kazanırlar.
Bazı şirketler sözlü sınav sonucunu adaylara sınav sonrasında kendileri verirler. Bazı şirketler ise birkaç gün içerisinde e-posta ya da telefon yolu ile bilgilendirme sağlarlar.
Sözlü sınav sonrası girilecek psikolojik sınav için yer ve zaman komisyon tarafından belirlenir.
Psikoloji Sınavı
Yazılı ve sözlü sınavlar sonrasında girilecek olan psikoloji sınavında, adayların ne kadar sabırlı oldukları kontrol edilir. Olaylara ne şekilde tepki verdikleri ölçülmekte olan bu sınav, en zorlu sınavdır. Birçok aday bu sınavdan elenmektedir.
Boy Kilo Ölçümü
Adayların hostes olmaları için en önemli şartlarından biri, belli bir kilo ve boy orantısına sahip olmalarıdır.1.60 cm den kısa, 1.80 cm den uzun ölçüleri bulunan adaylar hostesliğe kabul edilmemektedir.
Bu nedenle, bu ölçümler mutlaka yapılmaktadır. Adaylar sınavlardan başarılı olsalar da, boy ve kilo ölçümü yeterli değilse elenebilmektedirler.
Hostes adaylarının sonradan üzülmemesi için, hostes olması gereken şartlara uygunluk varsa, sınavlara başvuru yapması daha iyidir.
Ayrıca adayların vücutlarının görünen bölgelerinde dövmeleri varsa, yine sınavlardan başarılı da olsalar elenirler.
Tüm şartlara uygun ve sınavları başarı ile geçmiş olan hostes adayları eğitim için eğitim merkezlerine yönlendirilirler.
Eğitim
Hostes eğitimlerini tamamladıktan ve herhangi bir şirkette çalışmaya başladıktan sonra sözleşmeli personel olarak mesleğe başlarlar. Bu sebeple, eğitim sırasında da elemeler olabilmektedir. Adayların eğitim sırasında ne kadar başarılı oldukları ve kendilerini nasıl gösterdikleri çok önemlidir.
Ayrıca eğitim sırasında hangi adayların sözleşmeli olarak göreve alınacakları belirlenmektedir. Şirketin eğitim süresi başarı ile tamamlandıktan sonra da adaylar görevlerine başlamaktadırlar.
Hostes adaylarının bilmesi gereken bir diğer önemli konu ise sözleşmelerin uzun süreli olduğu ve kişilerin sözleşmeyi feshedip işten ayrılmaları durumunda yüksek tazminatlar ödediğidir.
