Güzel konuşmak; nedendir bilinmez bir yetenek olarak görülür ve birçok insan, konuşma şeklini düzeltmek adına çaba göstermez. İnsanın kendisini olduğu gibi kabul ettiği nadir noktalardan biridir, konuşma üslubu. Oysa konuşma üslubunun, olduğu gibi kabul edilmemesi gereklidir.
Çünkü bu yüzyılda bile insanların arasındaki uçurumları yaratan ve iletişim problemlerini zirvede tutan konuşma bozukluklarıdır. Yani birbirimizi yanlış anlamamız bazen de kendimizi yanlış ifade etmemizdir. Bu konuda Publilius Syrus çok manidar bir söz söylemiş. “Söz, ruhun aynasıdır; bir insan nasıl konuşuyorsa öyledir.” Konuşmanızın özünüzü yansıttığına inanıyorsanız öylece kalın ama konuşmanız sizi yansıtmıyorsa kendiniz için bir şeyler yapmaya başlayın.
Güzel konuşmak Allah vergisi bir yetenek değildir. Kabul ediyorum ki bazı kişiler güzel konuşmaya yapısal özellik olarak daha yatkın daha yetenekli olabiliyor. Ama bu demek değil ki sizler güzel konuşma sanatının inceliklerine erişemezsiniz. Her güzel ve anlamlı çalışmanın arkasında emek vardır.
Çalışma ve azim vardır. Sihirli bir değnekle elde edilecek bir şey değildir güzel konuşma sanatı. Maalesef estetik işlemler gibi birkaç uzman dokunuşuyla da mümkün değildir. Can Yücel’in dediği gibi “Her şey sende başlar.” Yani güzel konuşmak istemekle başlayacak bir süreçtir.
Güzel Konuşma Aslında Nedir?
Güzel konuşma yıllarca eksik tanımlanmıştır. Bir spikerin kendine verilen bir metni; tonlama, vurgu gibi kurallara uyarak seslendirmesi güzel konuşma olarak görülmüştür. Yanlış değil ama eksik bir inanıştır bu. Çünkü spikerlerin güzel ve etkili konuşması güzel konuşma sanatının sadece bir bölümünü ifade etmektedir.
Güzel konuşmak için bir spiker, bir sanatçı, bir siyasetçi olmak zorunda değilsiniz. Türkçeyi doğru ve etkili kullanmak kendini daha bilinçli ifade etmek isteyen herkes güzel ve etkili konuşabilir.
Güzel ve etkili konuşmak dilimize ve sarf ettiğimiz sözlerimize egemen olmak anlamındadır. Her sanat gibi konuşma sanatı da kendine has inceliklere ve kurallara sahiptir. Herkes bir şekilde konuşmayı öğrenir. Bu bir sosyal öğrenmedir. Güzel konuşma sanatı becerisine kavuşmak ise bir yerde bilinçli konuşmayı ifade etmektedir.
Konuşma sanatı, iletişim kurma yeteneklerinizin gelişmesi demektir. Bu sayede çevrenizle kurduğunuz ilişkiler güçlenir, sosyal çevreniz zenginleşir. Yani kişisel gelişim konusunda da size ivme kazandırır. Güzel konuşma bir kimsenin başkaları karşısında, önceden planlanmamış bile olsa duygu, dilek ve düşüncelerini etkili bir biçimde anlatma becerisidir.
Bu yüzden güzel konuşma tıpkı okumada olduğu gibi, beyinden başlayarak vücudumuzdaki birçok organın birbiri ile uyum içinde çalışması ile oluşan bir yetenek, alışkanlık, beceri ve sanat şeklinde tanımlanabilir.
Konuşma eylemi ile insanlar; iletişim kurar, bilgilendirme yapar, öğrenme ve öğretme eylemini gerçekleştirir hatta konuşma sayesinde davranış ve duygular yönlendirilebilir. Bunun için konuşmanızı amacınıza göre şekillendirmeniz gerekiyor. Konuşma sırasında dikkat edilmesi gereken ses, nefes, vurgu, tonlama ve fonetik konularındaki ipuçlarını uygulayarak konuşma sanatını gerçekleştirebilirsiniz.
Ancak, konuşmanız yıkıcı ya da yapıcı mı? İlginç veya değerli bir içeriğe sahip mi? Bunları da ayrıca değerlendirmeniz gerekiyor. Çünkü sadece kulağa hoş gelen duygu ve dileklerin dışa vurumu, konuşma sanatının yalnızca bir bölümünü ifade etmektedir.
Güzel Konuşmak için Neler Yapılabilir?
Güzel konuşma; yerine, zamanına, kişisine uygun olarak yapılması gereken bir eylemdir. Güzel konuşmak isteyen birinin öncelikle neyi, nerede, ne zaman, kime nasıl söyleyeceğini bilmesi gerekmektedir. Burada yıkılması gereken tabu; konuşmanın yalnızca düz bir iletişim aracı olduğudur.
Çünkü konuşma; kişinin tüm duygularının yanı sıra düşüncelerini de çevresine ulaştırabildiği en etkili yoldur. Peki, güzel konuşmak basit midir ya da güzel konuşma, belli başlı kurallara dayandığından zor mudur? Sözlü anlatımda konuşmacının önünde geniş bir zaman, tekrar tekrar okuma ve düzeltme imkânı yoktur.
Bu sebeple usulüne uygun etkili ve güzel bir konuşma yapmak, aynı konu hakkında yazı yazmaktan daha zordur.
Güzel konuşmayı aktif şekilde kullanmaya ilk başladığınızda elbette birtakım zorluklar yaşayacaksınız. Çünkü konuşmadan düşünmek eylemi, beyninizde güçlü bir şekilde devreye girecektir. Haliyle su gibi konuşmalar yapmak için biraz zaman ve çalışma gerekecek.
Bu sayede bir noktadan sonra artık daha akıcı ve etkili konuşmalar yapmak sizin için kolaylaşmaya başlayacak. Aslında burada yapmaya çalışılan konuşma alışkanlığınızı değiştirmek ya da etkili konuşma becerinize seviye atlatmak diyebiliriz.
Peki, güzel konuşma becerisi kazanmak için sadece kendi başınıza mı çalışma yapmalısınız? Elbette hayır. Eksiklikleriniz doğrultusunda eğitimler almanız günümüzde çok daha mümkün. Dijital ortamdan faydalanarak çeşitli online eğitimler size yardımcı olacaktır. Telaffuz problemleriniz ya da bir türlü geçiremediğiniz şive problemleriniz varsa diksiyon eğitimi ile bunu nasıl aşacağınızı öğrenebilirsiniz. Doğru ve etkili konuşmanın temelleri eğitimi alarak ise güzel konuşma üzerine genel çaplı bir öğrenme gerçekleştirebilirsiniz.
Herkesin Güzel Konuşma Sanatını İcra Etmesi Mümkün
Cicero, MÖ 106 yılında Roma'nın yaklaşık 55 mil güneydoğusundaki Arpinum'da varlıklı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Çocukken, Cicero'nun toplum önünde konuşmayı imkansız kılan ciddi bir kekemeliği vardı. Bu nedenle babası onu evde eğitmeye karar verdi. Bu o zaman için alışılmadık bir seçimdi, ancak Cicero için iyi sonuç verdi. Roma'daki en iyi öğretmenlerden bazılarıyla çalıştı ve hukuk ve felsefe konusunda çok bilgili oldu.
Büyüdüğünde, Cicero siyasete girmeye karar verdi. İlk başta çok başarılı olamadı çünkü insanlar kekemeliği nedeniyle ona saygı duymuyordu. Ancak denemeye devam etti ve sonunda tarihin en ünlü hatiplerinden biri oldu. Konuşmalarını daha ikna edici hale getirmek için hukuk ve felsefe bilgisini kullandı. Cicero o kadar başarılı oldu ki Roma'nın en güçlü adamlarından biri haline geldi.
Cicero'nun kariyeri, Cicero'nun düşmanlarından biri olan Julius Caesar'ın iktidara gelmesiyle aniden sona erdi. Cicero Roma'dan kaçmak zorunda kaldı ve sonunda Julius Caesar onu öldürttü. İki binden fazla yıl önce ölmüş olmasına rağmen, Cicero hala tüm zamanların en büyük hatiplerinden biri olarak anılmaktadır.
Güzel konuşma mücadelesinde Çiçero örneği uç noktada bir örnek olabilir. Burada asıl mesaj; kekemelik ile mücadele eden bir insanın bile istediğinde neleri başarabileceğidir.
Peki, güzel konuşmak neden bu kadar önemli? Çünkü güzel konuşmak; özel yaşamda mutluluk iş yaşamında saygınlık getiren bir eylemdir. Kişisel gelişim için güzel konuşma sanatını öğrenmek size iç huzurun da kapısını açabilir. Özgüven konusunda sizi bir adım daha öne taşıyabilir. Kimileri içinse güzel konuşmak mesleki bir mecburiyettir. Sunucular, pazarlamacılar, politikacılar, öğretmenler gibi…
Ama güzel konuşma sanatı her insanın üzerinde durması gereken bir konudur. Güzel konuşma sayesinde insanlar yapmacık olmaktan, bencillikten, dedikodudan ve argodan kurtulmaktadır. Yapılan araştırmalarda güzel konuşmanın, topluma belirli bir seviye kazandırdığı görülmüştür. Bu da toplum olarak refah seviyesinin yükselmesi anlamına gelmektedir Kısaca güzel konuşma insanları ve akabinde toplumları istedikleri sonuca rahatça ulaştırabilen bir yöntemdir, diyebiliriz.
Güzel Konuşmak İsteyenlerin Dikkat Etmesi Gerekenler
Etkili konuşmayı başarmak için öncelikle etkin bir dinleyici olmalısınız.
Konuşmalarınızda sıkıcı ayrıntıdan kaçınmalısınız.
Kesin ifadelerle konuşmaya çalışmalısınız.
Sorularınızı yerinde sorun.
Öfkelendirmeden karşı çıkmayı öğrenmelisiniz.
Kimsenin sözünü kesmemelisiniz.
Kendinizi birçok konuda geliştirmeli ve bilgilendirmelisiniz.
Muhatabınıza önem vermeli, saygınızı göstermelisiniz.
Samimi olmalı ve yapmacıklıktan uzak durmalısınız.
Yere, zamana, duruma, kişiye uygun konuşabilmelisiniz.
Çevrenizdekilere sık sık nasihat vermeye kalmamalısınız.
Konuşurken kelime seçimine, bunları doğru söylemeye ve üslûbunuza dikkat etmelisiniz.
Sesin, insanın kişiliğini yansıtan önemli bir unsur olduğunu unutmamalısınız. Bu yüzden sesinizin tonunu; duygu ve düşüncenizin özelliğine göre ayarlamalısınız.
Konuşmada jest ve mimiklerden aşırılığa kaçmadan söz ve düşüncenin ahengine uygun olarak yararlanmalısınız. Bu konuda etkili iletişim stratejileri ve beden dili eğitimi size faydalı olabilir.
Bir sunuş konuşması yapmanız gerektiği zaman mutlaka hazırlık yapmalısınız. Dinleyicilerinizle göz teması kurmayı kesinlikle ihmal etmemelisiniz.
güzel konuşmanın toplum üzerinde olumlu etkileri bulunmaktadır. bir topluluk içinde konuşan insanların güzel ve dokunaklı konuşması tüm ilginin konuşmacı üzerinde toplanmasında neden olabilmektedir. tartışılan bir konu üzerinde bilgi sahibi olan insanların doğru ve akıcı konuşma ile diğer dinleyicilerin bilgi sahibi olması da sağlanabilmektedir. güzel konuşmanın toplum üzerindeki etkileri sadece dikkatlerin üzerinde toplanması olarak değerlendirilmez. aynı zamanda topluluk içindeki insanların konuşmacıya saygı ile bakması ve sempati beslemesi de mümkündür. genellikle uzun sohbetlerde türkçeyi doğru kullanarak konuşan insanların daha sonra çok sayıda konuda bilgilendirilmek üzere görüşüne başvurulmaktadır.
Güzel Konuşma Nasıl Olmalıdır?
Güzel konuşmadan kasıt sadece akıcı ve Türkçeyi doğru kullanarak sağlanmaz. Konuşmacının bildiği konuyu dinleyicilere anlayacakları şekilde aktarabilmesi gerekmektedir. Güzel konuşmanın toplum üzerindeki etkileri denildiğinde akla gelen bir başka hususta bu husustur. Ayrıca konuşmacının söylediklerini ve fikirlerini doğru bir şekilde aktarabilmesi yabancı kelimelerden uzak durarak sağlanabilmektedir. Çünkü yabancı kelimelerin fazla kullanılması dinleyicilerin konuyu anlama olasılıklarını azaltmaktadır. Ayrıca yabancı kelimelerin sıklıkla kullanılması konuşmacıya olan ilgiyi ve dikkati de azaltmaktadır. Ayrıca konuşmacının güzel konuşması bazen beden dilini de kullanmasını gerektirebilir. Öyle ki anlatılan konunun doğru anlaşılabilmesi bazen beden dilinin okunmasını da gerektirebilir.
Kimler Güzel Konuşur?
Güzel konuşmak çoğu insan için fazla okumak gibi etkilerden kendiliğinden oluşmaktadır. Ayrıca bazı insanların işi gereği hitabet yeteneği zaman içinde gelişmektedir. Günümüzde ise bu konuda oluşturulmuş olan bazı eğitim programları kısa sürede ve etkili bir şekilde güzel konuşma yeteneği kazanılmasına yardımcı olmaktadır. Güzel konuşmanın toplum üzerindeki etkileri ile konuşmacının gerek sosyal hayatında gerekse iş hayatında başarı elde etmesi de doğru orantılıdır. Güzel konuşma ile toplum üzerinde olumlu etki bırakmak alınacak eğitim ile mümkün olabilmektedir. Kişinin kendisini geliştirmek ve gerek sohbet ortamlarında gerekse iş hayatında anlaşılır hale gelmek amacıyla alacağı güzel konuşma eğitimi bu sayede olumlu etki olarak geri dönebilmektedir.
Güzel Konuşmanın Faydaları Nelerdir?
Güzel konuşmanın çok sayıda faydası bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi kişiye bakış açısının değişmesidir. Güzel ve akıcı konuşan insanların toplum içinde olumlu bir yere oturması muhtemeldir. Ayrıca kişinin kendisini doğru ifade etmesi ve bazı durumlarda derdini anlatabilmesi açısından da önem arz etmektedir. Sadece sohbet ortamında ya da yüz yüze konuşmalar değil bir telefon görüşmesinde de kişinin konuyu karşı tarafa aktarabilmesi için güzel konuşma yeteneğine sahip olması gerekir. Sade, yabancı kelimelerden uzak ve etkin bir dil ile sürdürülen konuşma kişiye hem sosyal hem de meslek hayatında fayda sağlamaktadır.
