A/B testi nedir dediğimizde internet ortamında kullanıcıya hizmet sunmak için atılacak her adımın tahmine değil, kullanıcı deneyimine göre ölçümlenmiş veriye göre hareket edebilmemizi sağlayan bir araçtır diyebiliriz. A/B testi optimizasyon için fayda sağladığı kadar dijital pazarlamada da etkin bir yön belirleyici olarak kullanılır. Pazarlama kampanyaları içerikleri bu test sonucunda elde edilen verilere göre şekillenir. Ayrıca müşteri odaklı satış teknikleri açısından da yol gösterici veriler elde edilir. Bu test sayesinde iki web sitesinin içeriği ve tasarımı gibi şeyler de karşılaştırılabilmektedir. A/B testinde bir web sitesi, bir mobil uygulama ya da bir reklam genelde iki ya da ikiden fazla varyasyon(çeşitlilik) kişiler tarafından değerlendirilir.
Bunun sonucunda elde edilen verilere göre hangi platformun daha iyi bir performans gösterdiğine kanaat getirilir. A/B testi aracılığıyla yazıları, yazı fontunu, yazı boyutunu, bannerların büyüklüğünü ve yerleşim düzenini, eğer e-ticaret sitesiyseniz ürünlerin alıcılara karşı cazibeli gözükmesi için ürün stoğu ve renkleri gibi değerleri değiştirerek A/B testini yapabilir, çıkan sonuçlara göre gerekli değişimleri yapabilirsiniz.
Geleneksel medyada uygulanması maliyet ve zaman alan A/B testi, internet tarafından sağladığı eş zamanlı veri akışı ve düşük maliyet sebebiyle dijital platformda sık kullanılan bir ölçümleme aracı haline gelmiştir. Dijital pazarlama yöntemleri belirlemede etkin bir araç olan A/B testi sosyal medya içeriklerinin oluşturulmasında dahi rol oynar.
A/B Testi Hangi Aşamalardan Oluşur?
Öncelikle sitenize ait istatistiksel verileri bir araya getirmelisiniz. Verilerin analiz edilmesi optimizasyonun nasıl yönlendirilmesi gerektiğini belirtir. Bu yüzden verilerin daha verimli bir şekilde toplanması için sitedeki organik trafik değerinin yüksek olduğu yerlerden veri toplamaya başlamak gerekir. Hedefler, bir platformu geliştirmek amacıyla ortaya çıkarılan çalışmaların orijinal haline göre başarılı veya başarısız olma durumunu ifade eder. Bu yüzden veriler arasından kullanıcıya hitap edebileceği düşünülen hedefler seçmeniz önemlidir. Örneğin satış rakamları, tıklanma oranları hedef seçilebilir. Şimdi sıra geldi testiniz için sürüm A ve sürüm B olmak üzere 2 farklı versiyon oluşturmaya.
Yani kullanıcıların bazıları A sürümüyle karşılaşırken bazıları B sürümüyle karşılaşacaktır. Denemeyi başlatarak ziyaretçilerin siteniz ya da platformunuz üzerinde etkileşim kurmasını bekleyin. Bu durumda herhangi bir platforma gelen ziyaretçiler deneyime göre bir kontrole ve varyasyona sahip olur. A/B testini tamamladıktan sonra en önemli aşama sonuçları yani çıkan verileri doğru değerlendirmektir. A/B testi sonunda deneyde yer alan verilerle birlikte platform üzerindeki çalışmaların nasıl bir performansa sahip olduğunu ve insanlar üzerindeki etkisi görülebilir.
A/B Testi Niçin Yapılmalıdır?
A/B testi kişilere, şirketlere, platformlara kullanıcı deneyimine göre belirlenen sonuçlar doğrultusunda izlenebilecek bir yol gösterir. A/B testi ile toplanılan veriler üzerinden bu sonuçların kullanıcı davranışına etkisi ya da kullanıcı deneyiminde sağladığı değişiklikler daha net görülebilir. Bir başka deyişle, bir deneyimi sürekli olarak değiştirmek için dönüşüm oranı gibi tek bir hedef geliştirilmelidir. İnternetin anında ölçülebilir verilerle geri dönüş alabileceğiniz bir yapıda olması A/B testi gibi sistemlerle daha doğru politikalar yürütmenizi sağlar.
Örneğin e-ticaret sektörüne yeni atılmış olan bir işletme, web sitesi aracılığıyla insanların keşfetmesini sağlamak için öncelikle bir reklam düzenlemeli ve bu reklamda görsel imaj, çarpıcı ve dikkat çekici bir başlık kullanmalıdır. Daha sonra bu reklam üzerinde A/B testi uygulayarak değişimleri görebilir.
Yeni bir ürünün tanıtımı ile henüz üretim aşamasına geçilmeden kullanıcıların tanıtıma gösterdikleri tepkiler üzerinden ürün değerlendirilebilir. Dolayısıyla A/B testi inovasyon açısından da fayda sağlar bir belirleyicidir. Ya da bir işletme, web sitesini değiştirmek ve güzelleştirmek adına bir sürü çalışmalar yaptığında bu çalışmaları tek tek test ederek hangi çalışmanın kullanıcılara daha iyi hitap ettiğini ve kullanıcılardan daha iyi bir dönüşüm alacağı öğrenilebilir.
Her ne kadar tek seferde test etmek, değişikliklerin ziyaretçiler üzerindeki etkisini belirlemeye yardımcı olsa da aslında zaman içerisinde yeni deneyimlerin eski deneyimlere göre iyileştirilebilir olduğunu görmek için elde edilen birçok değişiklik birleştirilebilir. Kısacası, A/B testi ürün geliştirici ve tasarımcılar tarafından yeni özelliklerin geliştirilmesinin kullanıcı deneyimi üzerindeki değişikliğini ve etkisini görmek amacıyla kullanılabilir. Hedeflerin netliği süresince üründeki kullanıcı etkisi, modeller ve deneyimler bu test ile ölçülebilir.
A/B Testi Hangi Web Araçlarıyla Uygulanır?
A/B testini uygulamak için pek çok farklı araç bulunur. Şimdi bu test araçlarının neler olduğuna göz atalım.
Google Website Optimizer: Google platformundaki bu araç A/B testini uygulamak için ilk olarak değerlendirilebilir. Kullanımı ücretsizdir. En önemli avantajı Google Analytics ile entegre edilebilir olmasıdır. Optimizasyon A/B test platformundan ibaret olup kendine ait görsel editörü bulunmaktadır.
Visual Website Optimizer: Bu araç A/B testinde görsel değişimleri de önemsemektedir. Visual Website Optimizer’ın Microsoft ve Foursquare yanında pek çok referansları bulunur. Basit bir kullanımı vardır. Ancak bu hizmetten yararlanmak için ücret ödemeniz gerekir.
Optimizely: Visual Website Optimizer gibi ücretli kullanılan bir test aracı. Ücretli olmasına rağmen çokça tercih edilmektedir. Bu platform ile A/B testini gerçekleştirmek üzere örneklerin birbirinden ayrılmasını ve analiz edilmesine yardım edebilir.
Performable: Çok kanala sahip test aracıyla bu kanallardan ölçümler alınabilir. Ayrıca Performable, sitenin hızını ve performansını arttırır. Kolay kullanımı ve karmaşıklıktan uzak yapısıyla kod bilmeyenlerin de rahatlıkla kullanabileceği bir programdır. Detaylı bir trafik analizi sunar.
Max A/B: Wordpress platformunda yer alan basit bir eklentiden ibarettir. Max A/B ile site içerisinde A/B testleri gerçekleştirilerek gerçek zamanlı performanslar görülür.
Genetify: Yazılım ve kodlama bilgisine ihtiyaç duyulan bir programdır. Google, Genetify ile insanlığa ilerisi için çok farklı şeyler hazırladığını göstermiştir. Ayrıca bu program ile uygulanacak A/B testleri Javascript tabanlıdır.
Clickflow: Clickflow denilen A/B test aracı, SEO ile ilgili yapılan deneyleri basitleştirmek üzere tasarlanmıştır. Clickflow ile SEO testi ve URL grubunun testi yapılabilir. Clickflow’un önemli ve başarılı özelliği ise performansı güçlü olan sayfa için tıklama oranına göre sayfadaki tıklamaları göstererek gözden kaçırılmış olan SEO uygulamalarının gösterilmesidir.
AB Tasty: AB Tasty, büyük işletmelerin faydalandığı ve çoklu özellikli yapısıyla görsel düzenleme ve testlerin yapılması gibi işlevleri otomatik olarak gerçekleştirmeye yarayan test aracıdır.
Yukarıda verilen programların yanı sıra Test & Target, Adlucent.com, Vertster, Vanity, Unbounce, Webtrends gibi A/B testlerini gerçekleştirmek için pek çok ücretli veya ücretsiz kullanılabilen program bulunur.
A/B Testinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
A/B testinde dikkat edilmesi gerekenler test öncesi, test gerçekleşirken veya test sonrası şeklinde üçe ayrılır. Testi gerçekleştirirken acelecilikten uzak olunmalıdır. Acelecilikten uzak durup sonuçların doğruluğu için uygun zamanın beklenmesi testin daha verimli olmasını sağlar. A/B testine geçmeden önce sitenin ya da başka bir platformun günlük ziyaretçi sayısı, test sonunda ulaşacağınız dönüşüm sayısı, tahmini düşündüğünüz iyileşme miktarı ve testte sizin kullanımınıza yarayan varyasyon sayısı bilinmelidir. Test yapılırken bu testin en az 2 hafta yayında bırakılması gerekir.
Çünkü test edilen varyasyonların feedback’in ve trafiğinin yeterli düzeyde olduğundan emin olunmalıdır. Ayrıca platformdaki aynı ziyaretçinin farklı varyasyonlar görmesi sağlanmalıdır. Test sırasında yapacağınız değişikliği mümkünse bir adetle sınırlayın. Fazla sayıda değişikliği bir arada yapmanız doğru sonuca ulaşmanızı engelleyecektir. Testin sonunda ise ortaya çıkan sonuçları analiz edilmelidir. Yapılacak olan analiz A/B test aracı haricinde başka bir analiz aracıyla yapılabilir. Bu durumda bu iki araçtan gelen sonuçlar karşılaştırılarak doğruluğundan emin olunmalıdır. Ve son olarak da A/B testinden elde edilen olumlu sonuçlar sitede ya da platformda yayınlanmalıdır.
İnternetin hızlı ve doğru veri akışı sağlayabilen yapısı A/B testi için elverişli ve düşük maliyetli bir ortam oluşmasına imkan vermiştir. A/B testi dijital pazarlamadan, tanıtım ve reklam kampanyalarına, web sitesi optimizasyonu ve ürün gelişimi gibi pek çok alanda kullanıcı deneyimine göre ilerlemek için kullanılan faydalı araçlardan biridir. Enstitü online eğitim programları ile web sitenizi geliştirebilir, e-ticaret için doğru tercihleri nasıl yapacağınızı öğrenebilir, Dijital Pazarlama eğitimi ile de A/B testi ölçümleme aracı ve dijital dünyanın tüm pazarlama kurallarına hakim olabilirsiniz.
