AnasayfaBlogYeni Çağın Sorunu: Tükenmişlik Sendromu 
Problemler

Yeni Çağın Sorunu: Tükenmişlik Sendromu 

30 Ocak 2021
Bir adam yatağında uzanmış ve başını bir dizüstü bilgisayarın üzerine koymuş. Yanında bir bardak koyu renkli sıvı vardır ve başı kısmen metal bir köşeyle örtülmüştür. Dizüstü bilgisayarı iki eliyle başının üzerinde tutmaktadır ve ön planda bir sandalyenin yakın çekimi ve bir saç telinin yakın çekimi vardır. Adam beyaz bir tişört ve gri bir pantolon giymektedir. Saçları kısa ve koyu renktir. Yüzünde sakin bir ifade vardır. Dizüstü bilgisayarda çalışıyor gibi görünüyor, sanki yazı yazıyor ya da ekranı okuyor.
KonuAyrıntılarÇözüm Önerileri
Tükenmişlik Sendromu Nedir?İç kaynakları tüketme ve enerjisinin azalması durumunu ifade eder. Hayattan kopma ve duygusal duyarsızlaşma ile kendini gösterir.Kendini tanıma ve farkındalık geliştirme. Kişisel gayret ve destek önemlidir.
Tükenmişlik Sendromunun BelirtileriÜmitsizlik, değersizlik, kaygı, huzursuzluk, duygusal dalgalanmalar, fiziksel ağrılar, sosyal çekilme vb.Belirtiler konusunda farkındalık ve doğru destek ile baş etme.
Tükenmişliğin Neden olduğu Sağlık SorunlarıYorgunluk, uyku sorunları, kalp çarpıntısı, mide problemleri gibi fiziksel sorunlara yol açabilir.Dengeli beslenme, kaliteli uyku ve gerektiğinde tıbbi destek almak.
Hayattan KopmaKişi sosyal yaşamını ve ilişkilerini olumsuz etkiler, içe kapanma eğilimi gösterir.Sosyal ortamlara katılma, hobiler edinme, psikolojik destek almak.
Stres YönetimiZorlu yaşam koşulları, yapay hedefler, hırslar gibi etkenler nedeniyle stresin yönetime hakkı verilemez.Zaman yönetimi becerileri geliştirme, gevşeme ve nefes egzersizleri yapma.
Tükenmişliğin NedenleriKendinden ve çevreden aşırı beklenti, aşırı sorumluluk, mükemmeliyetçilik, takdir edilmeme, sosyal dışlanma vb.Gerçekçi hedefler belirlenme, kişisel sınırların farkında olma.
Kişisel GelişimTükenmişlik aşamasında kişisel ve mental gelişim olumsuz etkilenebilir.Kişisel gelişimle ilgili eğitimler alma, psikolojik destek almak.
Aile içi ŞiddetAile içi şiddet, taciz, baskı da tükenmişliğe neden olan faktörler arasındadır.Profesyonel destek almak, güvende hissedebileceği bir ortam yaratma.
İşsizlikİşsizlik, iş hayatında haksız uygulamalar, uzun çalışma saatleri vb. tükenmişliği tetikler.İş-yaşam dengesi sağlama, iş yerinde adil ve eşit bir atmosfer yaratma.
Özel Hayata Vakit AyıramamaSürekli meşguliyet ve yoğun iş temposu, özel hayata vakit ayırmayı engeller.Dinlenme ve kendiyle kalma zamanları yaratma, tatil yapma, kitap okuma vb.

Dijitalleşmenin hızlı olduğu günümüzde, tükenmişlik hissini yaşayan insanların sayısı hızla artıyor. İş, aile ve sosyal yaşam olumsuz etkileniyor. Bireyler günlük hayatın stresi altında eziliyor. Belirtiler ise yavaş ve gizlice ilerliyor. Duygularda, bedende ve davranışlarda değişikliklere yol açıyor. Kişiler kendilerini güvensiz, değersiz, çaresiz, yalnız hissediyor. Duygusal dalgalanmalar başlıyor. Öfke, tatminsizlik, bitkinlik, ruhsal çöküntü, isteksizlik, uykusuzluk, sağlık sorunları oluşuyor.

Peki nedir bu tükenmişlik sendromu? En sade anlatımla bireyin sahip olduğu iç kaynakları tüketmesi, enerjisinin azalması ve artık hayatına devam edememesi durumudur. Duygusal tükenme ile başlayan süreç duyarsızlaşma ile devam ediyor. Stres yönetimi becerisi olmayan bireyler; günümüz koşullarının zorluğu, kapitalist sistemin tüketim dayatması, hırslar, çıkar ilişkileri, mükemmel ve en iyi olma arzusuyla hayattan kopuyor.

İlgili eğitim: Stres Yönetimi

Tükenmişlik Sendromu Nasıl Anlaşılır?

Uzun süre strese maruz kalan her birey tükenmişlik sendromu yaşayabilir. Anlaşılması için belirtilerin bilinmesi gerekir. Belirtiler göz ardı edilirse sorun büyür. Baş etme becerisi azalır. Belirtiler duygusal, davranışsal ve fiziksel olmak üzere üç şekilde gerçekleşir. 

Duygusal Belirtiler:

  • Ümitsizlik, 

  • Değersizlik, 

  • Kaygı,

  • Huzursuzluk,

  • Şüphecilik, 

  • Eleştiriye gelememe,

  • Hayal kırıklığı yaşamada artış,

  • Mutsuzluk, 

  • Özgüven azalması

 Fiziksel Belirtiler:

  • Yorgunluk, 

  • Enerjide azalma, 

  • Uykusuzluk, 

  • Kalp çarpıntısı,

  • Mide problemleri, 

  • Hasta olma sıklığında artış, 

  • Nefes almada zorlanma, 

  • Baş, bacak, sırt ağrıları,

Davranışsal Belirtiler:

  • Sinirlilik, 

  • Acelecilik,

  • Unutkanlık, 

  • Aşırı duyarlılık yada duyarsızlık, 

  • Ağlama nöbetleri, 

  • Sosyal yaşamda ve ilişkilerde içe çekilme, 

  • Yalnız kalma isteği

Yukarıda saydığımız belirtileri gösteren bireylere dikkatli, özenli ve anlayışlı yaklaşmaya çalışmalıyız.

Tükenmişlik Sendromu Sürecinin İşleyişi

Merak edilen bir diğer konuda sürecin nasıl işlediği ile ilgili. Başlangıçta istekli ve heyecanlı olan bireyler nasıl tükeniyorlar? Gelecek planları yaparak başlanan süreç, hedeflere ulaşılmış olsa bile tatminsizlikle son buluyor. Motivasyonları azalıyor. İsteksizlik artıyor.

Kendilerine, çevrelerine ve hayata olan inançları kalmıyor. Karamsarlık duygusu içine giriyorlar. Sonuçta mutsuz, umutsuz, sosyal çevresi ile ilişkileri bozulmuş kişiler ortaya çıkıyor. Çevresi tarafından desteklenmeyen ve anlaşılamadığını düşünen bireylerde davranışlar pekişiyor. Hayattan kopuş başlıyor.

Tükenmişlik Sendromunun Nedenleri Nelerdir?

  • Kişinin kendisinden ve çevresinden beklentileri,

  • Aşırı sorumluluk sahibi olma,

  • Mükemmeliyetçilik

  • Yaşam koşullarının kötü olması,

  • Takdir edilmeme, değer görmeme,

  • Hayır diyememe,

  • Aile içi şiddet,

  • Taciz,

  • Uzun çalışma saatleri,

  • İş yaşamında adil ve eşit olmayan görev dağılımı,

  • İşsizlik,

  • Yönetici veya iş arkadaşları tarafından uygulanan psikolojik şiddet,

  • Sosyal çevreden dışlanma,

  • Özel hayata vakit ayıramama

Tüm bu saydıklarımız bireyleri tükenmişliğe doğru götürüyor. Çevrelerinden yeterli desteği alamadıklarında da depresyonun şiddeti artıyor.

Tükenmişlik Sendromu İle Nasıl Baş Edilir?

Tükenmişlik sendromunda önemli olan bireylerin kendisini tanıması, ihtiyaçlarını bilmesidir. Ayrıca kişisel gayret ve destek de gereklidir. Akla şöyle bir soru gelebilir. Bu sorunu yaşamayan var mı? Varsa nasıl baş ediyorlar? Elbetteki herkes hayatının bir döneminde bu duyguyu yaşıyor. Ancak gerçekçi hedefleri, sınırları, zaman yönetim becerileri olanlar bu sorunla daha az karşılaşıyor. Baş etme yöntemlerini ise;

  • Hobiler edinme,

  • Dinlenme zamanları yaratma, 

  • Dengeli beslenme,

  • Kaliteli uyku, 

  • Sosyal ortamlara katılma, 

  • Tatile çıkma,

  • Müzik dinleme, 

  • Kitap okuma, 

  • Spor yapma, 

  • Kişisel gelişimle ilgili eğitimler alma, 

  • Gevşeme ve nefes alma egzersizlerini öğrenme, 

  • Psikolojik destek alma 

şeklinde sıralayabiliriz. Ayrıca çevresi tarafından dinlenen, takdir ve teşekkür edilen bireylerin daha kolay başa çıkma becerisi kazandığı da unutulmamalıdır. 

Tükenmişlik Sendromu Nedir? 

En sade anlatımla tükenmişlik sendromu; bireyin sahip olduğu iç kaynakları tüketmesi, enerjisinin azalması ve artık hayatına devam edememesi durumudur. Duygusal tükenme ile başlayan süreç duyarsızlaşma ile devam ediyor.

Tükenmişlik Sendromu Nasıl Anlaşılır?

Uzun süre strese maruz kalan her birey tükenmişlik sendromu yaşayabilir. Anlaşılması için belirtilerin bilinmesi gerekir. Belirtiler göz ardı edilirse sorun büyür. Baş etme becerisi azalır. Belirtiler duygusal, davranışsal ve fiziksel olmak üzere üç şekilde gerçekleşir.

Tükenmişlik Sendromu İle Nasıl Baş Edilir?

Tükenmişlik sendromunda önemli olan bireylerin kendisini tanıması, ihtiyaçlarını bilmesidir. Ayrıca kişisel gayret ve destek de gereklidir. Hemen herkes hayatının bir döneminde bu duyguyu yaşıyor. Ancak gerçekçi hedefleri, sınırları, zaman yönetim becerileri olanlar bu sorunla daha az karşılaşıyor.

YAZAR: TÜLİN DAĞLIOĞLU

Tükenmişlik Sendromu Nedir?, İç kaynakları tüketme ve enerjisinin azalması durumunu ifade eder Hayattan kopma ve duygusal duyarsızlaşma ile kendini gösterir, Kendini tanıma ve farkındalık geliştirme Kişisel gayret ve destek önemlidir, Tükenmişlik Sendromunun Belirtileri, Ümitsizlik, değersizlik, kaygı, huzursuzluk, duygusal dalgalanmalar, fiziksel ağrılar, sosyal çekilme vb, Belirtiler konusunda farkındalık ve doğru destek ile baş etme, Tükenmişliğin Neden olduğu Sağlık Sorunları, Yorgunluk, uyku sorunları, kalp çarpıntısı, mide problemleri gibi fiziksel sorunlara yol açabilir, Dengeli beslenme, kaliteli uyku ve gerektiğinde tıbbi destek almak, Hayattan Kopma, Kişi sosyal yaşamını ve ilişkilerini olumsuz etkiler, içe kapanma eğilimi gösterir, Sosyal ortamlara katılma, hobiler edinme, psikolojik destek almak, Stres Yönetimi, Zorlu yaşam koşulları, yapay hedefler, hırslar gibi etkenler nedeniyle stresin yönetime hakkı verilemez, Zaman yönetimi becerileri geliştirme, gevşeme ve nefes egzersizleri yapma, Tükenmişliğin Nedenleri, Kendinden ve çevreden aşırı beklenti, aşırı sorumluluk, mükemmeliyetçilik, takdir edilmeme, sosyal dışlanma vb, Gerçekçi hedefler belirlenme, kişisel sınırların farkında olma, Kişisel Gelişim, Tükenmişlik aşamasında kişisel ve mental gelişim olumsuz etkilenebilir, Kişisel gelişimle ilgili eğitimler alma, psikolojik destek almak, Aile içi Şiddet, Aile içi şiddet, taciz, baskı da tükenmişliğe neden olan faktörler arasındadır, Profesyonel destek almak, güvende hissedebileceği bir ortam yaratma, İşsizlik, İşsizlik, iş hayatında haksız uygulamalar, uzun çalışma saatleri vb tükenmişliği tetikler, İş-yaşam dengesi sağlama, iş yerinde adil ve eşit bir atmosfer yaratma, Özel Hayata Vakit Ayıramama, Sürekli meşguliyet ve yoğun iş temposu, özel hayata vakit ayırmayı engeller, Dinlenme ve kendiyle kalma zamanları yaratma, tatil yapma, kitap okuma vb
Tükenmişlik Sendromu Tükenmişlik Sendromu Nedir Tükenmişlik Sendromu Nedenleri Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Tükenmişlik Sendromu ile Baş Etme yöntemleri
Bu resimde ikisi de gözlük takan bir erkek ve kadın görülüyor. Adam mavi bir gömlek ve siyah bir pantolon giyerken, kadın beyaz bir gömlek ve mavi bir kot pantolon giymektedir. Her ikisinin de gözlükleri takılı ve dümdüz ileriye bakıyorlar. Adamın kolu kadının beline dolanmış ve yüzleri birbirine yakın göründüğü için birlikte bir anı paylaşıyor gibi görünüyorlar. Arka plan yumuşak, kirli beyaz bir renktedir. Işık hafif loş, görüntüye yumuşak ve sıcak bir his veriyor. Gözlüklerine rağmen, gözleri hala bir duygu belirtisi gösteriyor. Birbirlerinin varlığından memnun ve mutlu görünüyorlar.
Konuk Yazar
Blog Yazarı

İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Beyaz bir dizüstü bilgisayarın üzerinde duran gümüş bir stetoskopun yakın çekimi. Stetoskopun ucunda iki kulaklık bulunan uzun bir tüp ve diğer ucuna bağlı dairesel bir disk vardır. Diskin yüzeyi boyunca birkaç çıkıntı vardır ve üst kısmından mavi bir kablo çıkmaktadır. Beyaz dizüstü bilgisayarın bir klavyesi ve trackpad'i var ve arka planda beyaz bir yüzey var. Stetoskop, dizüstü bilgisayar ve beyaz yüzeyin aksine göze çarpıyor ve görüntünün odak noktası haline geliyor.
Tükenmişlik Sendromu

Tükenmişlik Sendromu ve Sağlık Çalışanları

15 Kasım 2020
Şık lacivert bir takım elbise giyen bir kişi masa başında oturuyor. Bu kişinin yüzünde ciddi bir ifade var ve gözleri dikkatle ileriye bakıyor. Masanın üzerinde, yüzeyi yanmış bir cam bardak, altın yazmalı bir kitap yığınının yanına yerleştirilmiştir. Kişinin önünde, ahşap saplı siyah örgü bir sepet duruyor ve çerçevenin köşesinde bir saksı bitkisinin yakın çekimi görülebiliyor. Tüm bunlar beyaz bir arka plan üzerine yerleştirilmiş.
Tükenmişlik Sendromu

Tükenmişlik Sendromu Nedir?

18 Şubat 2019
Siyah gömlekli bir adam beyaz bir kanepede oturmuş, elini alnına dayamış. Kalın, koyu renk bir sakalı vardır ve yüzünde dalgın bir ifadeyle aşağıya doğru bakmaktadır. Gözleri kapalı ve kaşları çatık, derin düşüncelere dalmış izlenimi veriyor. Görüntü arka planda hafifçe bulanıklaşmış ve köşede beyaz bir yastık görülüyor. Adam kendi dünyasında kaybolmuş, derin düşünce ve tefekkür içinde görünüyor.
Tükenmişlik Sendromu

Kaçarken Kendine Yakalanmak: Tükenmişlik Sendromu

17 Haziran 2019
Bir kadın kara tahtanın önünde duruyor. Kollarını kavuşturmuş ve yüzünde şaşırtıcı derecede sıcak bir gülümseme var. Uzun, siyah saçları arkaya toplanmış ve üzerinde rahat, açık renkli bir gömlek var. Kara tahtanın üzerinde beyaz bir metin ve farklı renklerde birkaç şekil ve diyagram yazılı. Kadın kendinden emin ve memnun görünüyor, önündeki tahtada yazılı olan bilgileri bir an için kavrıyor. Görüntü kara tahtanın yakın çekimidir ve metnin ve diyagramların karmaşık ayrıntılarını göstermektedir. Kadının varlığıyla çerçevelenen genel kompozisyon, çevreye benzersiz bir bakış açısı sağlıyor.
4.9
(33)

Mobbing Eğitimi

15 Konu5 Saat
Uzun dalgalı siyah saçlı genç bir kadın beyaz bir arka plan üzerinde duruyor. Üzerinde ince siyah beyaz çizgili bir gömlek ve mavi bir kot pantolon var. Ellerini kalçalarına koymuş, kendinden emin ve kararlı bir ifadeyle doğrudan kameraya bakıyor. Gözlerinin kenarları kırışan sıcak bir gülümsemesi var. Saçları geriye doğru toplanmış ve birkaç tutam yüzünü çerçeveliyor. Duruşu rahat ama kendinden emin, güçlü ve bağımsız bir varlık sergiliyor.Dr. Burcu Yiğit
10280
Bu görüntü stres yönetimi üzerine çevrimiçi bir kursa ait. Bir yığın siyah beyaz tabelanın önünde gülümseyen bir kadın. Kadın bir kolye takıyor ve görüntüde ağzının yakın çekimi yer alıyor. Ayrıca bazı beyaz metinlerin yakın çekimi de var. Arka plandaki işaretler bunun stresle başa çıkma konusunda bir online kurs olduğunu düşündürüyor. Kadının ifadesi ve tabelalardaki metin, bunun insanların stresi azaltmayı ve daha mutlu olmayı öğrenmelerine yardımcı olacak bir kurs olduğunu ima ediyor. Bu kurs muhtemelen stresle sağlıklı bir şekilde nasıl başa çıkılacağı ve yaşamda daha fazla denge yaratılacağı konusunda ipuçları ve stratejiler sağlayacaktır. İşaretler ayrıca kursun insanların strese karşı daha dirençli olmalarına ve daha olumlu bir bakış açısı oluşturmalarına yardımcı olacağını göstermektedir. Bu online kurs, insanların stresi nasıl azaltacaklarını ve genel sağlık durumlarını nasıl iyileştireceklerini öğrenmeleri için mükemmel bir yol gibi görünüyor.
4.5
(21)

Stres Yönetimi Eğitimi

6 Konu5 Saat