Kayıp kuşak olarak da adlandırılan, 1965-1979 yılları arasında doğanların oluşturduğu kuşak grubuna X kuşağı denir. Kuşakları sadece yaş sınırlamaları oluşturmaz. Yaşadıkları dönemin kültürel, sosyal, ekonomik, teknolojik, siyasi ve toplumsal değer ve değişimlerine bağlı olarak geliştirilen davranış şekilleri ve alışkanlıklar kuşakları oluşturur. O halde X kuşağı nedir?
Genç nesillerin en büyük olanları olarak sınıflanan ve orta çocuk olarak tanımlanan X kuşağı tüm dünya genelinde sosyal ve ekonomik krizlerin, pek çok değişimin yaşandığı bir dönemi temsil eder. Örneğin Berlin duvarının yıkılması, Vietnam Savaşı, dünya genelindeki petrol krizi, Türkiye açısından sağ-sol çatışmaları, darbeler gibi hareketli ve sancılı değişimlerin içinde yer almışlardır. Bu sancılı değişimlerin içerisinde yenilenmeye başlayan ve adım adım dijital dünyaya doğru uyarlanan tüm gelişmelerin ilk tanığı da X kuşağıdır.
Örneğin müzikte plak, kaset, cd, mp3’ü sırasıyla deneyimlemiş ve adapte olabilmeyi başarmıştır. Bugünkü teknolojileri ilk deneyen, kabul görmesini, geliştirilmesini sağlayan ve yeniçağ dediğimiz internet ve teknoloji çağının oluşmasında verdiği destekle önemli bir rol oynayan öncü bir kuşaktır.
Yerini yavaş yavaş bir sonraki Y kuşağına devrettiğini düşünmek için erkendir. Çünkü bugünün iş dünyasında daha çok yönetici pozisyonlarının sahibi olan ve X kuşağıdır. Yani onlar yeniliklere açık, destek veren ve adaptasyon sürecini en iyi bilenlerdir. Yarının teknolojileri ve değişimlerini de yönlendiren halen onlardır. Bu sebeple ara kuşak olarak da adlandırılan X kuşağı insanlarının iyi tanınması ve davranış modellerinin iyi analiz edilmesi tüm iş dünyası açısından önemlidir.
X Kuşağının Değişim Süreci
Posta yoluyla bayramlarda tebrik kartı yollamaktan sms ile bayram mesajlarına geçiş her ne kadar yadırgayıcı gelse de son tebrik kartlarını ve ilk sms mesajlarını kullanan nesildir.
Merdaneli çamaşır makinelerinden ilk otomatik çamaşır makinelerini kullanan X kuşağıdır.
Renkli televizyonun hayatlarımıza ilk girişine şahitlik eden nesil, özel televizyonculuk anlayışını da ilk keşfeden ve geliştiren nesildir.
İnternetin buluşu ve ilk kullanımı X kuşağını temsil eder.
Dünya genelindeki ekonomik krizler sebebiyle ailelerinde yaşanan iş kayıpları, onları özellikle iş dünyasında değişimlere açık olmaya ve biraz daha işkolik bir nesil olmaya itmiştir.
İş yerlerindeki kayıt defterleri ve klasörlerden bilgisayara geçiş çok fazla direnç görmemiştir.
X kuşağı değişimlere karşı yapıcı bir yaklaşım sergiler. İnsan yapısı genel olarak her değişime bir önyargı ile baksa da bu kuşak sakinleri mücadeleci yapıları sebebiyle adapte olabilmeyi başarmışlardır.
Sancılı toplumsal olayların içerisinde yer alan X kuşağı, bu sebeple topluma duyarlıdır.
Dünyadaki insan hakları hareketlerinin yaşandığı dönemi temsil ederler. Belki de günümüzde sosyal medyada en çok vakit geçiren nesiller arasında olmasının sebebi budur.
Ailelerinde ilk boşanmaların yaşandığı kuşak X kuşağıdır. Bu durum daha bağımsız bir yapıya dönüşmelerini sağlamıştır. Evlenme yaşı ve oranları bu kuşağın son temsilcilerinde değişim göstermiştir.
Kadının iş dünyasında daha çok yer almaya başlaması X kuşağı kadınlarında görülür ve bugünün örnek girişimci kadınlarını temsil ederler. Kadın-erkek eşitliği ile tanışan kuşaktır.
Kadın-erkek eşitliği ve kadınların çalışma hayatındaki yükselişi X kuşağı erkekleri açısından evde de daha fazla sorumluluk sahibi olan bir değişim geçirmelerine sebep olmuştur.
Maddi anlamda bir önceki nesillere göre refah düzeyinin artarak değişmesi, daha aktif bir sosyal yaşamı tercih etmelerini sağlamıştır.
Bulundukları dönemde üretim ekonomisinden hizmet ekonomisine geçildiği için, bu anlayışı benimseyen ilk nesildir.
Genel hatlarıyla bitişlerin ve başlangıçların yaşandığı bu kuşağın insanları farklı davranış modelleri geliştirmiş ve kendine has özellikleriyle ön plana çıkmıştır.
X Kuşağının Özellikleri ve Bilinmeyen Yönleri Nelerdir?
Travmatik bir kuşak olarak nitelendirilen, değişimlere bağlı olarak ön plana çıkan X kuşağının özellikleri şunlardır:
İletişim açısından oldukça becerikli bir nesildir. Teknoloji öncesi iş hayatında da sosyal hayatta da birebir yüz yüze iletişimi kullanma becerisine sahip olan X kuşağı teknoloji döneminde de iletişime önem verir.
Kriz yönetimi konusunda iyidir ve ara bulucu pozisyonunu üstlenmekten çekinmez.
Yaşamak için çalışmak felsefesini belirledikleri için, iş konusunda kendilerini sürekli geliştirmekten çekinmezler. Çünkü hedef para kazanmaktır.
İş hayatında yönetimde iyi birer lider olabilmenin yanı sıra, üst kademelerle kolay kolay sorun yaşamazlar. Çalışkan ve disiplinlidirler.
Şartlar uygun olduğu sürece uzun yıllar aynı iş yerinde kalmak onlar için sorun teşkil etmez. Garanticidirler. Ancak daha iyi koşulları bulurlarsa bir değişiklik yoluna gidebilirler.
X kuşağı kadınları iş hayatında söz sahibi olmaya başlayan ve kadın girişimciliğini bugün de destekleyen kadının maddi bağımsızlığının gerekliliğine inanan bir düşünceye sahiptirler.
Otoriteye saygılı ve çok fazla risk almayı sevmeyen yapıları, onların yeni kuşaklarca bazen eski kafalı olarak nitelenmelerine sebep olmuştur. Ancak bugünün yeniliklerinin temellerini atanlar olduklarını unutmamak lazım :)
Yeniliklere açık, uyum sağlama konusunda çoğunlukla başarılı ve esneklerdir.
Bağımsız, kendine yeten ve becerikli bir kuşaktır.
X kuşağı bilgiyi seven ve sürekli öğrenmeye meyillidir. Kitap okuma alışkanlıkları yüksektir.
Teknolojiyi birincil olarak işlerini halletmek için kullanırlar. Sonraki kuşaklarda bu öncelik giderek eğlenceye dönüşmüştür.
Motivasyonları ve özgüvenleri yüksektir; başarısızlık onları yıldırmaz.
X Kuşağı Nasıl Bir Müşteridir?
Hizmet odaklı dönemden müşteri odaklı bir döneme geçiş yaşadığımız teknoloji çağında hedef kitlelerinizi oluşturmadan önce tüm kuşakları yakında tanımanız önemlidir. Geçmişten bugüne sırasıyla Baby Boomer Kuşağı, X kuşağı, Y kuşağı, Z kuşağı ve Alfa kuşağı olarak tanımlanan kuşakları iyi bilmek hem bugünün hem geleceğin tüketici modellerini kavramak açısından önemlidir.
Dijital çağda müşteri davranışlarına göre pazarlama tanıtım ve reklam modelleri oluşturmak başarılı olmanın ilk kurallarından biridir. Teknoloji denince akla direk en fazla 40 yaşa kadar olan Y ve Z genç neslin hedeflenmesi yanlış bir düşüncedir. Aktif olarak teknolojiyi kullanan ve sempatiyle bakan X kuşağını atlamamak ve yakından tanıyarak bu hedef kitleye yönelik ürün, hizmet, reklam ve pazarlama modelleri geliştirmek gerekir. X kuşağını şaşırtıcı bir kuşak olarak da tanımlayabiliriz. Eğer şifrelerini iyi çözerseniz doğru bir yaklaşım geliştirmeniz mümkün olacaktır.
Örneğin, özverili ve çalışkan bir yapısı olması ve daha iyi şartların oluşması harici bir iş yerinde uzun soluklu çalışması X kuşağının sadık müşteriler sınıfında değerlendirilmesini sağlar. Marka olarak güvenilir bir algı ve kaliteli bir hizmet anlayışınız olduğu sürece X kuşağı sizden kolay vazgeçmeyecektir. Garantici olmalarını markanız için bir avantaja dönüştürebilirsiniz. X kuşağı takdir edilmeyi sever ve bekler. Çünkü bir geçiş dönemini sürekli öğrenerek ve yenilenerek geçirmiş başarılı olmak için hayatın her alanında mücadele etmiştir.
İletişimi sevmesi, meraklı ve aynı zamanda araştırmacı olması sebebiyle X kuşağı müşteriler için onlara kendilerini özel hissettirecek sıcak bağlar kurmanız, ürün ya da hizmetlerinizi detaylı açıklamanız önemlidir. Hem geleneksel hem dijital mecraları önemserler. Örneğin klasik gazete okuma alışkanlıklarını sürdürürken bir yandan internet üzerinde de haber sitelerini takip ederler. Reklam stratejilerinizde X kuşağını her iki platformda da değerlendirebilirsiniz. Yaşları gereği artık iş hayatlarında belirli bir seviyeye ve iyi bir gelire sahip olan X kuşağı artık hayatın tadını çıkarmaya daha meyillidir.
Lüks, konfor onlar için ulaşılabilir olduğundan daha yüksek bütçeli ürün ve hizmetlerin asıl müşterileridir. Teknoloji ile ilk tanışan nesil olmaları sebebiyle teknolojinin nimetlerinin kıymetini bilen X kuşağı inovasyon çalışmaları ile ortaya çıkan ürün ve hizmetlerin en iyi destekçileri olabilir. Ancak eğer gerçek ve işe yarar bir yenilikse :) Çünkü bu kuşak aynı zamanda sorgulayıcıdır. Hedef kitle olarak kilit nokta sayılabilecek olan X kuşağı geleceği şekillendirmekte hala iyi bir onaylayıcı konumundadır.
