Tıbbi tercüman, tıbbi alanlarda yapılacak olan çevirilerde uzmanlaşan kişi olarak tarif edilebilir. Tıbbi eğitim elde etmiş ve termilojisi hakkında oldukça geniş bilgi birikimine sahip olan ve en az iki dil çok aktif bir şekilde kullanan kişilere denilmektedir.
Tıbbi terimler ve tıbbi terminoloji diğer tüm çeviri alanlarına göre oldukça farklıdır. İnsan sağlığını doğrudan ilgilendiren bu alanda yapılan çeviri çalışmaları oldukça önemlidir. Bu doğrultuda tıbbi tercüman diğer bir ifadeyle tıbbi çevirmen, uzmanlık gerektiren meslektir. Bu nedenle bir yabancı dilin iyi düzeyde bilinmesi tek başına yeterli olmayacaktır. Bununla beraber eczacılık, medikal ve tıp alanlarında ayrıca uzman olması beklenmektedir.
Tıbbi Tercüman Nedir?
Tıp bilimindeki bütün konular ile eczacılık ve medikal alanları da kapsayan bir çeviri alanıdır. Bu çevri alanında tıbbi tercümana düşen ilk görev bahsi geçen veya hizmetin içeriğini ve amacını doğru bir şekilde başlamasıdır. Kendi branşından uzman tıbbi tercümanlar, beklenen özeni göstererek ve konuyla ilgili gereken araştırmaları yaparak hizmet ya da ürünün hedef dilde doğru bir şekilde anlaşılmasını sağlayacak şekilde profesyonel çeviri hizmetine ihtiyaç vardır. Ülkemizde dahil olmak üzere bir çok ülkede ilaç onayı ve diğer işlemlerle ilgili olarak katı diyebileceğimiz düzenlemeler bulunmaktadır. Tıbbi tercüme yapılırken ilgili düzenlemelerde herhangi bir ayrıntı, bahsi geçen şirketin ürünlerinin yerel piyasada yer bulmasının gecikmesine ve hatta daha da kötü bir sonuçla yani onaylamamasına neden olabilmektedir. Sonuçta bu gibi durumlarda tıbbi tercümanın yerel yasalar hakkında da bilgi sahibi olması beklenmektedir.
Tıbbi terimler ve tıbbi terminoloji diğer tüm çeviri alanlarına göre oldukça farklıdır. İnsan sağlığını doğrudan ilgilendiren bu alanda yapılan çeviri çalışmaları oldukça önemlidir. Bu doğrultuda tıbbi tercüman diğer bir ifadeyle tıbbi çevirmen, uzmanlık gerektiren meslektir. Bu nedenle bir yabancı dilin iyi düzeyde bilinmesi tek başına yeterli olmayacaktır. Bununla beraber eczacılık, medikal ve tıp alanlarında ayrıca uzman olması beklenmektedir. Örneğin herhangi bir hasta ile ilgili olarak; hastaya uygulanan tıbbi tedaviler ve buna bağlı olarak çıkartılan raporlar, kullanılan ilaçlar gibi tedavi aşamalarıyla ilgili oldukça önemli hususlarda olan dokümanların, farklı bir dile tercüme edilmesi, bu durumun önemini ortaya çıkarmaktadır.
Tıbbi tercüme işlemelerinde kimi ülkelerde (genellikle standart bu olmakla) noter tasdiki ve apostil onayı yapılması beklenmektedir. Bu durum yapılacak olan işlemin hukuki zeminini oluşturmak için ilk adım olarak değerlendirilebilir.
Tıbbi Tercüman Ne İş Yapar?
Tıbbi tercümanın birçok görevi bulunmaktadır. Bu görevleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür;
Mesleğin gerektirmiş olduğu etkinliğe sahip olarak tercümesi yapılması beklenen dilin bütün yönleriyle bilmek.
Kendisine çevirisi yapılması beklenen prospektüslerin detaylı bir şekilde incelemek.
Bir tıbbi cihaz kullanımı olması durumunda ilgili kullanım kılavuzlarını doğru bir şekilde yapmak.
Tıbbi tercüman, tıbbi terimlere, tıbbi terminolojiye ve tıbbi cihaz bilgisine sahiptir.
Tıbbi tercümanlık mesleğini yerine getiren kişinin tıbbi dokümantasyon bilgisine sahiptir.
Tıbbi tercüman olabilmek için tıp kökenli olunması gerekir. Ama zorunlu değildir.
Sağlık tesisleri başta olmak üzere medikal üretim ve ticaret yapan şirketlerden gelen belgeleri tercüme ederek, bunları ilgili ülkenin yasal mevzuatları kapsamında değerlendirir.
Tıbbi tercümanlık işlemleri arasında yer alan kolay diyebileceğimiz çeşitli medikal ürünlerin kılavuzları, ürün tanıtımları, teknik şartnamelerin çevirisini yapar.
Hastaneye başvuran ve ilgili ülkenin dilini bilmeyen hastaların doktorla yapacakları görüşmelere aracı olur.
Tıbbi tercüman en az iki dilde akıcı konuşur.
İlgili eğitim: Hasta Kabul Sertifikası
Tıbbi Tercüman Maaşları
Tıbbi tercüman maaşları kurumdan kuruma göre değişmektedir. Maaş alımları daha çok performansa ve yapmış oldukları çalışmalara göre değişmektedir. Ortalama maaş alımları 7.000 TL, en düşük 5.000 TL en yüksek ise 10.000 TL kadar çıkmaktadır. Yapılan işin büyüklüğü, tercümesi yapılacak dokümanın içeriği, yazı karakter sayısı gibi faktörlere bağlı olarak çalışan tıbbi tercümanların olduğunu söyleyebiliriz.
Bunun dışın tek kişilik bir tıbbi tercüme bürosu açılarak göreve de başlanılabilir. Mesleki tecrübe yılının da önemli bir faktör olduğunu söyleyebiliriz. Ama genellikle şirketlerin iş yüküne bağlı olarak tıbbi tercümanlara çalışma başına ücret vermekteler veya iş yükünün yoğun olmasından dolayı aylık maaş ödemesinde bulunmaktadırlar. Örneğin ofis şeklinde 5 gün 8 saat çalışan bir tıbbi tercümanın alabileceği maaş yaklaşık 6.700 TL’dir. Bunun home ofis şeklinde olması durumunda şirket kira, elektrik, su ve diğer giderleri ödemeyerek tıbbi tercümanlarına 7.000 TL dolayında maaş verebilir. Tıbbi tercüman ofis şekli dışından sağlık tesislerine de göreve gidebilir. Bunun için ayrı bir ücretlendirme tarifesinin olabileceğini belirtebiliriz.
Tıbbi Tercüman Nasıl Olunur?
Tıbbi tercüman olabilmek için yabancı dil programı olan bir liseden mezun olunmalıdır. Lise eğitimi sonrasında Yükseköğretim Kurumunun (YÖK) her yıl düzenlemiş olduğu ilgili DİL puan türünden sınava girerek iyi bir puan almalıdır. Fakat öncesinde yapılan Temel Yeterlilik Testi (TYT) sınavına girerek iyi bir puan elde etmelidirler. Her iki sınavdan alınabilecek iyi birer puan sonrasında lisans düzeyinde dil tercümanlığı tercih etmiş edilmelidir. Bu eğitim toplamda 4 yıl sürmektedir. Lisans eğitimi ve sonrasında tıbbi tercümanlıkla ilgili bazı eğitimler alınmalıdır.
Genel olarak hastaneler ve diğer tıbbi tesisler kişinin, tıbbi asistan olarak eğitim almasını, insanların tıbbi terminoloji alanındaki dersleri çeşitli dillerde almasını ya da bazı tıbbi tercümanlık programlarını tamamlamasını isteyebilir. Tıbbi tercümanlık kapsamında sertifika programı düzenleyen çok sayıda şirket ve üniversite olduğunu söyleyebiliriz. Bu eğitimler 6 ay veya daha fazla devam edebilir. Ağırlıklı olarak tıbbi terminoloji dışında dil öğretmezler. Alınan eğitim sonrasında tıbbi tercüman olarak görev başlanılabilir. Eğitim sonrasında Sağlık Bakanlığına bağlı merkezi birimlerde göreve başlanılabilir. Bunun için KPSS/A puan türünden sınava girilmeli ve iyi bir puan elde edilmelidir.
