Meslek araştırması sırasında en çok arananlardan biri de mimarlıktır. İnşaat sektörünün ve teknolojinin gelişmesi bunun başlıca sebeplerindendir. Görev tanımı ve çalışma alanları oldukça geniş olan mimarların estetikle çok ilgisi bulunur. Evlerimizin, iş yerlerimizin ve gittiğimiz mekanların estetik dokunuşlara sahip olması bize kendimizi mutlu hissettirir. Mutlu hissettiğimiz yerlerde daha fazla vakit geçirmek isteriz.
Bu mutluluğun kaynağı da mimarlardır. Bulunduğumuz yerleri yaşanabilir hale getirerek güzelleştirirler. Tabii mimarların işlerini yaparken karşılaştıkları zorluklar da vardır. Bunların başında gelen mimarım diyen birine sorulan “iç mi, dış mı?” sorusudur.
Mimar ne iş yapar, iç/dış olarak ayrılır mı, ne kadar maaş alır, kimler mimar olabilir, mimar nasıl olunur? Gelin bu mesleği detaylandıralım.
Mimar Nedir?
Binaları tasarlayan, eski binaları restore eden ve mevcut binalarda istek ve ihtiyaçlar doğrultusunda değişiklikler yapan kişiye mimar denir. İşini yaparken ekonomik olanaklar mimarların projelerine yön verir. Bütçesine uygun tarz ve ürünleri kullanır. Bir binanın yapımında pek çok meslek bir arada bulunduğu için başka meslek grupları ile iç içe alışırlar. Bu da mimarın kendi alanı dışında başka alanlarla ilgili de birtakım bilgilere sahip olmasını gerekli kılar.
Mimarların en çok karşısına çıkan sorulardan biri iç mimarla dış mimar aynı mı sorusudur. Öncelikle dış mimarlık diye bir meslek yoktur. Söylenmek istenen meslek sadece mimar olarak geçer. İç mimar ile farkına gelecek olursak iç mimar binanın iç tasarımı ile ilgilenir. Dekorasyon iç mimarın işidir. Detay çok fazladır. Örneğin alanda kullanılacak mobilyaların tarzı, aydınlatmaların rengi ve şekli iç mimarın görev tanımında yer alır. Ancak mimarlar binanın dış tasarımı ve genel konsepti ile ilgilenirler. Kişilerin beğenileri doğrultusunda binaların çevresiyle uyum içerisinde olmasına çalışırlar. İç mimarlık eşit ağırlık bölümünden gidilebilen bir meslek dalıdır. Mimarlık ise sayısal alandan alır. Ayrıca ikisi de üniversitelerde ayrı bölümlerdir.
Mimarlık bir meslek olmasının yanında aynı zamanda bir sanattır. Bu sanatın tarzını da tamamen mimar belirler. Günümüzde yapılan arkeolojik kazılarda mimarinin çok eski dönemlerden beri var olduğu görülür. Ancak o dönemlerdeki mimari yalnızda barınma ihtiyacını karşılamak içindir. Milletlerin etkileşime girmesiyle farklı kültürlerden harmanlanmış üsluplar ortaya çıkarılmıştır. Günümüzde de bu etkileşim devam etmektedir. Mimar olabilmek için birtakım yeterliliklere sahip olmak gerekir. Bu yeterlilikler şöyle sıralanabilir:
Bilgisayarlardaki tasarım programlarına ilgi duymak
Detaylara önem vermek
Matematik, fizik, kimya, astronomi gibi derslerde başarılı olmak
İyi iletişim kurabilmek
analitik düşünme becerisine sahip olmak
Çizim yapmaya ilgi duymak
Yaratıcılığa sahip olmak
Üretmeyi sevmek
Araştırmayı ve okumayı sevmek
Farklı kültürlere ilgi duymak
Zaman yönetimine sahip olmak
Ekip çalışmasında uyumlu olmak
Planlı çalışma becerisine sahip olmak
Nesneler arasında ilişki kurabilmek
El-göz koordinasyonuna sahip olmak
Teknolojik gelişmeleri takip etmek
İlgili eğitim: Etkili Zaman Yönetimi Eğitimi
Mimar Ne İş Yapar?
Mimarlar da tıpkı mühendisler gibi teknik iş yaparlar. Bu nedenle fabrika, şantiye ve ofislerde çalışırlar. Çalıştıkları yere göre gerekli güvenlik önlemlerini almaları gerekir. Çalışma sırasında zaman zaman baret takarlar ve iş kıyafeti giyerler. Çalışma alanlarında inşaat yapıldığından gürültülü ve pis ortamlarda bulunurlar. Ayrıca uzun saatler ayakta kalabilirler. Ofis ortamı çalışmak için daha sakin ve daha az yoran bir ortamdır. Ofiste bilgisayar başında çalışırlar.
Hemen hemen her işin içinde mimarların dokunduğu noktalar bulunur. Bu nedenle çalışma alanları çok fazladır. Mimarlar hem özel sektörde hem de kamuda çalışabilirler. Mimarlık ofisleri, inşaat şirketleri, mimarlık şirketleri, belediyeler, Ulaştırma Bakanlığı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, havacılık şirketlerinin bakım üsleri mimarların çalışabileceği başlıca birimlerdir. Mimarlar kendi ofislerini açarak serbest çalışabilirler. Şirketlerle anlaşmalı olarak proje bazlı da çalışabilirler. Restorasyon yaparken kanunlara uygun olmasına, tarihi dokunun ve evrenin bozulmamasına dikkat ederler.
Projelerinde kullanılacak malzemenin kalitesinin yanı sıra türüne de karar verirler. Örneğin İç Anadolu’nun soğuk ve kuru havasından kaynaklı olarak binalarda ana malzeme olarak taş ve kerpiç kullanılır. Akdeniz’de ise nemli havaya uygun olarak ahşap tercihi yapılır. Mimarların proje yaparken yalnızca teknik bilgiyle sınırlı kalmayıp aynı zamanda bölge ve sıcak/soğuk hava koşullarını da dikkate alması gerekir. Çalışma alanı geniş olan mimarların görevleri de oldukça fazladır.
Mimarların Görevleri
Yeni yöntemler geliştirmek
Tasarım yapmak
Projeyi başından sonuna kadar kontrol etmek
Projeyi zamanında teslim etmek
İhalelere katılmak
Müşterilerine projesiyle ilgili tavsiyelerde bulunmak
Proje için gerek malzemeyi ve zamanı belirlemek
Projenin evreye ve kanunlara uygunluğunu tespit etmek
Düzenli olarak saha ziyaretlerinde bulunmak
Mühendis ve inşaat yöneticileriyle birlikte çalışmak
Müşterilerle fikir alışverişinde bulunmak
Binalardaki problemler için en iyi çözüm önerilerini sunmak
Danışmanlık hizmeti vermek
Rapor yazmak
Makale hazırlamak
Projesiyle ilgili sunum yapmak
Mimar Nasıl Olunur?
Mimar olabilmek için üniversitelerin mühendislik-mimarlık ya da mimarlık fakültelerinin mimarlık bölümlerinden mezun olmak gerekir. Mimarlık eğitimi 4 yıl sürer. Bir lisans bölümüdür. Sayısal puan türü ile tercih yapılır. Okurken Matematik, mimarlık tarihi, kentsel tasarım, yapı statiği, imar uygulamaları gibi dersler görürler. Uygulama eğitimi alırlar ve staj yaparlar. Staj yapmaları zorunludur. Her yaz staj yaparlar. Mimarlık bölümünü bitirenler “mimar” unvanına sahip olurlar.
türkiye mimarlar ve mühendisler odası’na kayıt olurlar. özel sektörde çalışmak isteyenler şirketlere başvurabilir. ancak özel sektörün çalışma saatlerinin fazla olduğu unutulmamalıdır. i̇ş yoğunluğuna göre gerektiğinde hafta sonu ve akşamları da çalışmak zorunda kalınabilir. kamuda alışmak isteyenlerin de kamu personeli seçme sınavına girerek yeterli puanı almaları gerekir. kamuda çalışanlar hafta içi 09.00-17.00 arasında çalışır. i̇steyenler yüksek lisans ve doktoralarını tamamlayarak akademisyenlik de yapabilir.
Mimarlıkta gezmek ve kendini geliştirmek önemlidir. Mimar adaylarına çizerek düşünmeleri tavsiye edilir. Merak unsuru ön planda olmalıdır. Mesleki alanda yerli ve yabancı yenilikleri takip etmek de iyi bir mimar için önde gelen noktalardandır. Yabancı dil ve hatta diller bilmek yabancı ülkelerin mimarilerini araştırırken oldukça işe yarayacaktır. Alanları ile ilgili ya da yakın alanlarda eğitim almak ve sertifika sahibi olmak kendini geliştirme ve iş bulabilme açısından önemlidir. Teknik donanım ve personel bakımından teknik üniversiteler mimar olabilmek için en çok tercih edilen üniversitelerdir.