Hayatın bazı dönemlerinde bunalıma girdiğimiz olmuş ve zihnimizdeki yoğun duygu ve düşünceleri boşaltma gereksinimi hissetmişizdir. Bazen hissettiklerimizi kelimelere dökmekte zorlanıp, kendimizi ifade edemediğimizi düşünmüşüzdür. İşte hissettiklerimizi ifade edebilmek için konuşmamıza gerek kalmayan bir yöntem: Sanat Terapisi.
Günümüz dünyasının hızlı ve yoğun temposunda her birimiz bir yerlere yetişme telaşı ve koşturmacanın içindeyiz. Durum böyle olunca da çeşitli ruhsal sorunların karşımıza çıkması kaçınılmaz hale geliyor. Bu sorunlar ve farklı psikolojik problemlerle başa çıkmak için sanat terapisi son zamanlarda oldukça yaygınlaşan ve büyük ilgi uyandıran bir terapi metodu. Peki nedir ve nasıl yapılıyor bu terapi?
Sanat Terapisi Nedir?
Sanat terapisi genel anlamda sınırları ve belli başlı metotları olan, sanat aracılığıyla duygularımızı keşfederek psikolojimizin düzelmesini sağlayan bir disiplindir. Bu terapi; günlük stresimizin, üzüntümüzün, korkularımızın ve atlatmaya çalıştığımız travmaların etkilerini en aza indirebilmek için geliştirilmiştir.
Sanatın bizi dinlendiren, ilham ve huzur veren bir yönü vardır. Çoğumuz yargılanma düşüncesiyle korku, öfke ve acı gibi duygularımızı ifade etmekten kaçınırız. Aslında sanat bir anlamda kendi iç sesimizi duymamıza yardımcı olur. Sözlü olarak ifade edemediğimiz düşüncelerimizi sanatsal aktiviteler aracılığıyla yansıtabiliriz. Sanat terapisi sayesinde kalıpların dışında, özgür olduğumuz bir hayal dünyasının içine girebiliriz.
Sanat Terapisi Nasıl Yapılır?
Sanat terapisi, üç aşamalı seanslardan oluşur. İlk aşamada zihnimizi düşüncelerden arındırmaya yarayan meditasyon ve nefes egzersizi gibi içe dönüşümüzü sağlayacak egzersizler yapmamız sağlanır. Bu aşamada bizden benliğimizi, fikirlerimizi ve içsel farkındalığımızı anlamamız beklenir.
İkinci aşamada uzman bir kişi tarafından yapılan yönlendirmeler yardımıyla sanatsal aktiviteye başlanır. Son aşamada ise ortaya çıkarılan sanatsal çalışma ile birlikte terapiye katılan herkes bir çember oluşturup, yaptığı çalışmayı sözlü bir şekilde somutlaştırır. Sanat terapisi, işte bu üçüncü aşama sayesinde sanattan farklı bir disiplindir.
Resim, dans, şiir, kukla, drama, müzik, heykeller, fotoğraf ve öykü gibi birçok sanat alanı bu süreçte kullanılır. Ayrıca bu terapide tek bir sanat dalı ile sınırlandırılmayıp, birkaç sanat dalını birlikte kullanabiliriz. Mesela istediğimiz şekilde bir maske yapabilir ve bu maskeyle ilgili bir metin yazıp onu tiyatro edebiliriz. Hatta bu maskenin rolüne bürünüp onu konuşturabiliriz.
Sanat Terapisi Kimlere Uygulanabilir?
Ruhsal dengesizlik yaşayan kişiler, hislerini dışa vurmak isteyen, özgüven eksikliği yaşayan ve kendini daha iyi ifade etme ihtiyacı duyan herkes için destek ve gelişim sağlar. Sanat terapisi sadece bireysel olarak değil, gruplar halinde veya çift olarak uygulanarak iletişimin kolaylaşmasını sağlama amacı güden bir tekniktir. Farklı ortamlardan insanların bir araya gelerek kaynaştırılması, öfke kontrolü, yoksunluk gibi sorunlar yaşayan kişilerde de sanat terapisi uygulanır.
Sadece yetişkinlerde değil çocuklarda da uygulanan bu terapi; çocukların yaşadığı konuşma güçlüğü, asosyallik ve okula adapte olamama gibi problemlerde de son derece etkili ve faydalıdır. Bir psikoterapi tekniği olan sanat terapisi genel olarak herkes için uygun bir yöntemdir.
Sonuç olarak sanat terapisinin pozitif etkileri göz ardı edilemeyecek kadar fazladır. Bazen kuralsız bir melodi, bazen küçük bir heykel, bazen rastgele atılan fırça darbelerinin tuvalde aldığı şekiller bizi kelimelerden daha iyi ifade edebilir.
Sanat terapisi tüm görsel sanatları kapsar. Resim, heykel, müzik, dans, tiyatro gibi aktiviteler aracılığıyla ürettiğimiz işleri ortaya çıkararak kendimize olan güvenimizi arttırabiliriz. Burada mühim olan yaptığımız ürünlerin mükemmel olmasından ziyade, onu yaparken aklımızı, ruhumuzu, bedenimizi ve hislerimizi bütünleştirerek sanatın şifalı gücünden faydalanmamızdır. Yaptığımız sanat çalışmasına odaklandığımızda zamanın nasıl geçtiğini anlamayız, bu da günlük yaşamın dışına çıkıp rahatlamamızı ve gevşememizi sağlar. Pablo Picasso’nun da dediği gibi “Sanatın amacı, ruhumuzu, gündelik hayatın tozlarından temizlemektir.”
