Psikoloji, zihinde oluşan süreçlerin fikir ve düşüncelerin hangi seviyelerde, nasıl yansıdığını irdeleyen ve inceleyen bilim dalı olarak bilinmektedir. Psikiyatri uzmanı, ruh hastalıklarının tanınması, önlenmesi, tedavi edilmesi ve rehabilite edilmesi kapsamında çalışan lisans eğitimini tıp fakültesinde tamamlamış, psikiyatri alanında uzmanlığını elde etmiş doktor olarak tanımlanabilir. İlgili çalışmamızda psikiyatri uzmanlarına yer verdik.
Psikiyatri Uzmanı Nedir?
Psikiyatri uzmanını ifade etmeden önce psikolog kelime anlamına bakmamızda yarar vardır. Psikolog birden fazla kelimenin bir araya gelmesiyle türemiştir. Antik Yunan döneminde zihin ve ruh anlamlarında kullanılan “ psyche” ve çalışma anlamına gelen “logia” ifadelerinin bir araya gelmesiyle türemiştir. Psikoloji, zihinde oluşan süreçlerin fikir ve düşüncelerin hangi seviyelerde, nasıl yansıdığını irdeleyen ve inceleyen bilim dalı olarak bilinmektedir. Psikiyatri uzmanı, ruh hastalıklarının tanınması, önlenmesi, tedavi edilmesi ve rehabilite edilmesi kapsamında çalışan lisans eğitimini tıp fakültesinde tamamlamış, psikiyatri alanında uzmanlığını elde etmiş doktor olarak tanımlanabilir. Böyle iyi bir eğitim sürecini tamamlayan uzman hekimlerin bu olanda görev alması son derece önemlidir. Çünkü hem genel tıbbi hastalıklar konusunda bilgi sahibi olmuş hem de ruh yapısını değerlendirmede tanıyı belirleme, ayrıcı tanı koyabilme ve sonrasında tedavi etme bilgisini sahiptir.
psikoloji, zihinde oluşan süreçlerin fikirlerin ve düşüncelerin hangi seviyede etki ettiğini ve aynı zamanda nasıl yansıdığını araştıran bilim dalı olarak karşımıza çıkmaktadır. i̇nsan dışında yer alan hayvanların davranışlarını araştırma konuları da dahil olsa da netice itibariyle psikolojinin üzerinde durduğu husus insan duygu ve davranışlarıdır. ruh bilimi kapsamında dikkate alacağımız psikoloji, sosyal bilim dışında doğa bilimleriyle de ilgilendiğini belirtebiliriz. psikiyatri uzman doktoru klinik açıdan karar verici ruh sağlığı tıbbi ekibi içinde koordinasyonu oluşturmaktadır. verilmesi beklenen kaliteli psikiyatri hizmeti, değerlendirme, tanı koyma, tedavi, diğer alan uzman hekimlerine kosulte etme, tedaviyi sonlandırma, izlem ve rehabilitasyon süreçlerini kapsamaktadır. özetle bir aşağıda da ayrıntılı bir şekilde yer vereceğimiz, kişiye tanı koyma, tedaviyi planlamak ve gerçekleştirmek, ilaç ve diğer tedavi yöntemleriyle beraber uygun olabilecek psikoterapiyi yapmak veya yönlendirmek psikiyatri uzman doktorların sorumluluğu ve yetkisi kapsamındadır.
Psikiyatri Uzmanı Ne İş Yapar?
Psikiyatri Uzmanlarının birçok görev ve sorumluluğu vardır. Bu görev ve sorumluluklar, görev yapmış oldukları sağlık tesislerinin politikaları, hedefleri doğrultusunda başlamaktadır. Görevleri şöyledir;
Psikiyatri uzmanları, Devlet Memurları Kanuna bağlı olup kanun ve yönerge, yönetmelik, tüzük gibi emirleri uygular.
Görev yapmış sağlık tesisinin misyon, vizyon, politika ve talimatlarla ilgili bütün kuralları bilmeli ve uygulamaları bu kapsamdan izleyerek önerilerde bulunabilir.
Uluslararası hastalık sınıflandırma listesi F00-F99 kodları kapsamında yer alan hastalıklarda psikiyatri uzmanın yapmış olduğu teşhis ve tedavisi kapsamında klinik psikologlarına yönlendirmede bulunabilir.
Görüşme ve gözlem tekniklerini kişi veya hasta üzerinde kullanarak, gelişim, zeka, nöropsikolojik testler, tutum ve uyumlarını yorumlamaya çalışır.
Hastanın tıbbi öyküsü hakkında bilgi alarak hasta bilgi formuna kaydedilmesini sağlamak.
Kendisine başvuruda bulunan hastanın muayenesini gerçekleştirmek.
Depresyon, kaygı bozuklukları, panik bozuklukları, şizofreni gibi duygu durum bozuklukların tanılarını ortaya koyarak buna yönelik tedaviler gerçekleştirmek.
Şayet hastanın uyku ve yeme gibi bozuklukları varsa problemlerin tanı ve tedavilerini koymaya çalışır.
En başta hasta yakınlarına olabilirse hastaya, hastalığın riskleri, tedavisi ve bu hastalıktan korunma yolları hakkında bilgiler vermek.
Serviste yatan psikiyatri hastalarının takip ve kontrollerini gerçekleştirmek ve bunlara yönelik rapor verilmesi gerekiyorsa rapor vermek.
Tedaviden beklenilen cevap alınamadığı taktirde yeni bir tedavi sürecine karar vermek.
Sağlık tesisinde kendi alanı kapsamında olabilecek hizmet içi eğitimlerde bulunmak.
Toplum ruh sağlığı çerçevesinde yer alan eğitim ve çalışmalara katılmak
Gerek durumlarda kişilere ya da ailelerine herhangi bir kriz durumunda müdahalede bulunma, afetlerde ve travmalarda bireylere ya da gruplara psikolojik yardım ve terapilerde bulunmak.
Sağlık tesisi tarafından acil olarak hastaneye çağrılması durumunda vakit kaybetmeksin hastaneye gelme gibi görev ve sorumlulukları vardır.
Psikiyatri Uzmanı Maaşları
Psikiyatri uzmanı maaş alımları özel ve kamu sağlık tesisi olarak ikiye ayırabiliriz. Kamu sağlık tesislerindeki maaş alımları hastanenin bulunduğu coğrafi bölge, bakılan hasta sayısı, mesleki tecrübe yılı, mesai saatleri dışında hastaneye gelinmesi gibi nedenlerden dolayı değişmektedir. Kamu tesislerindeki en yüksek maaş alımları 23.000 TL en düşük 13.000 TL ortalama ise 15.000 TL olarak karşımıza çıkmaktadır. Örneğin 6. coğrafi bölgede yer alan, bir ay içinde bir kez kuruma çağrılan, 6 yıllık bir mesleki tecrübesi olan psikiyatri uzmanının alabileceği maaş 15.000 TL’dir. Bu rakama döner sermayeden gelen diğer kalemlerinde eklendiğini belirtebiliriz.
Özel sağlık tesislerinde ise maaş alımları en düşük 14.000 TL en yüksek 30.000 TL , ortalama ise 15.000 TL seviyelerinde maaşlar alınmaktadır. Özel sektördeki maaş değişkenlerini en çok etkileyen temel faktör, mesleki tecrübe yılı ve beraberinde getirmiş olduğu farklı çözümler olmaktadır. Elbette sağlık tesisinin kurumsal kimliğini unutmamak gerekiyor. Örneğin 10 yıllık bir mesleki tecrübe yılına sahip olan, İstanbul Beşiktaş semtinde bir sağlık tesisinde görevli bir psikiyatri uzmanının alabileceği maaş 26.000 TL civarındadır. İlgili maaş rakamlarının tamamı 2021 yılına aittir.
Psikiyatri Uzmanı Nasıl Olunur?
Psikiyatri uzmanı olabilmek için iyi bir eğitim sürecinden geçmek gerekiyor. Bu eğitim sürecinin başlangıcı liseden itibaren başlamaktadır. Lise olarak fen lisesi veya dengi olabilecek bir lise olmasından fayda var. Liselerin sayısal bölümlerinden mezun olduktan sonra Yükseköğretim Kurumu (YÖK) tarafından her yıl düzenlenen Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve Alan Yeterlilik Testi (AYT) sınavlarına girilmelidir. Her iki sınavdan, tıp fakültesini okuyacak seviyede iyi birer puan alındıktan sonra üniversitelerin tıp fakülteleri tercih edilmelidir. Toplamda 6 yıllık bir lisans eğitimi sürmekte olup hem teori hem de pratik eğitimler verilmektedir.
Başarıyla lisans eğitimi tamamladıktan sonra Tıpta Uzmanlık Sınavına (TUS) girerek 4 yıllık bir uzmanlık eğitimini tamamlamak gerekiyor. Bu eğitimin akabinde psikiyatri uzmanı olunabilmektedir. Kamu sağlık tesislerinde ihtisas eğitim süreci boyunca çalışılabilmektedir. Fakat özel sağlık tesislerinde çalışabilmek için ihtisas eğitiminin tamamlanması gerekmektedir. Bu yüzden özel sağlık tesislerindeki psikiyatri uzman sayısının az olmasında dolayı talebin oldukça yüksek olduğunu söyleyebiliriz.
Psikiyatri Uzmanının Özel Hastanelerdeki Maaşlar Nasıldır?
Özel sağlık tesislerinde ise maaş alımları en düşük 14.000 TL en yüksek 30.000 TL, ortalama ise 15.000 TL seviyelerinde maaşlar alınmaktadır. Özel sektördeki maaş değişkenlerini en çok etkileyen temel faktör, mesleki tecrübe yılı ve beraberinde getirmiş olduğu farklı çözümler olmaktadır. Elbette sağlık tesisinin kurumsal kimliğini unutmamak gerekiyor. Örneğin 10 yıllık bir mesleki tecrübe yılına sahip olan, İstanbul Beşiktaş semtinde bir sağlık tesisinde görevli bir psikiyatri uzmanının alabileceği maaş 26.000 TL civarındadır.
Psikiyatri Uzmanı Olmak İçin Kaç Yıl Eğitim Alınmalıdır?
Toplamda 6 yıllık bir lisans eğitimi sürmekte olup hem teori hem de pratik eğitimler verilmektedir. Başarıyla lisans eğitimi tamamladıktan sonra Tıpta Uzmanlık Sınavına (TUS) girerek 4 yıllık bir uzmanlık eğitimini tamamlamak gerekiyor. Bu eğitimin akabinde psikiyatri uzmanı olunabilmektedir. Genel olarak 10 yıllık bir eğitim sürecinin olduğunu söyleyebiliriz.
Psikiyatri Uzmanının En Önemli Görevleri Nedir?
Sağlık tesisinde kendi alanı kapsamında olabilecek hizmet içi eğitimlerde bulunmak. Toplum ruh sağlığı çerçevesinde yer alan eğitim ve çalışmalara katılmak. Gerek durumlarda kişilere ya da ailelerine herhangi bir kriz durumunda müdahalede bulunma, afetlerde ve travmalarda bireylere ya da gruplara psikolojik yardım ve terapilerde bulunmak. Sağlık tesisi tarafından acil olarak hastaneye çağrılması durumunda vakit kaybetmeksin hastaneye gelme gibi görev ve sorumlulukları vardır.
