Öğretmen karneleri dağıtırken yaşadığınız heyecanı hatırlıyor musunuz? Karnemizde beklediğiniz sonuç ne olursa olsun bizi hep heyecanlandırırdı. Heyecanlıydık çünkü karnemizde ne göreceğimizi bilmiyorduk. İşte bu hise işyerindeki performans değerlendirme sürecinde de yaşanıyor. Yıllık performans değerlendirmesi tıpkı karne heyecanı yaşatabiliyor. İşinizi çok iyi yaptığınızdan eminsiniz ama yine de stres olursunuz. Olursunuz çünkü bu değerlendirme işinizin geleceğini etkiler. Maaş zamları ve terfi kararları birçok şirkette bu değerlendirme sonucunda belirlenir. Sadece güzel şeyler için değil, aynı zamanda birinin işten çıkarılıp çıkarılmayacağının kararını verirkende performans değerlendirme önemli bir rol oynar.
Eğer konu performans değerlendirmesi ise kendinizi çaresiz hissedeceksiniz. Çünkü değerlendirmeyi siz yapmıyorsunuz. Tıpkı okulda karneyi kendiniz dolduramadığınız gibi... Bir yıl içerisinde yaptığınız ve yapmadığınız her şey o rapora girer ve o bilgiler özlük dosyanıza eklenir.
Performans Değerlendirmeden Başarıyla Çıkmanın Yolu Nedir?
Süreci öğrenin
Eğer süreç hakkında bilgi sahibi değilseniz ve hangi kriterlerle değerlendirildiğinizi bilmiyorsanız korkmaya başlarsınız. Performans değerlendirme sürecinin en kötü yanlarından biri budur. Korkunuzu kontrol edebilmek için konuya ve sürece hakim olmanız gerekir. Şu an çalıştığınız işyerinde bir değerlendirme sürecine girmediyseniz yapacağınız ilk iş şu: iş arkadaşlarınıza değerlendirme sürecinin nasıl olduğunu sormak.
Sadece süreci bilmek yetmiyor. Bunun amacınıda bilmeniz gerekir. İnternet araştırması yaptığınızda performans değerlendirmeyle ilgili birçok teorik bilgiyi bulabilirsiniz. Ama işveren neden performans değerlendirme yapıyor? Amacı ne? Bunun sonucunda neye ulaşmak istiyor? Bunu öğrenmeye çalışın. Teorik olarak, onların amacı geri bildirim sağlamak, açık bir şekilde beklentileri görmek ve çalışanlarla diyalog kurmaktır. Olması gereken, bu değerlendirmelerin yılda bir kereden fazla olmasıdır. Maalesef, çoğu yerde öyle değil.
İlk değerlendirmeyi siz yapın
Artık bildiğimiz tek birşey var: yöneticimiz günün birinde bizi değerlendirecek. Hızlı adım atın ve yöneticiniz sizi değerlendirmeden önce siz kendi performansınızı değerlendirin. Bugünden başlayarak son 1 yıl içerisinde ne yaptınız? Sizce iyi veya kötü olan herşeyi bir liste halinde kaydedin. (Eğer bunu her hafta düzenli olarak yapabiliyorsanız daha iyi olacaktır.) Daha sonra şirketinize yaptığınız katkıları ekleyin. Kar oranında artık, müşteri kazandırma ve eski müşterileri elde tutma gibi.
Olabildiğince spesifik olun. Örneğin, sizin katkılarınızla kar ne kadar arttı? Kaç müşteri kazandırdınız? Ne kadar harcama oldu? Başarılı olduğunuzu iddia ediyorsanız bunu ispatlamanız gerek. Bu ispatı güçlendirecek her türlü belgeyi edinin. Patronunuzla buluşmadan önce bir öz değerlendirme yapın ki gerçek değerlendirmeye hazırlıklı olun.
Olumsuz değerlendirilirseniz ne yapacaksınız?
Umarız değerlendirme iyi geçer ancak bu her zaman böyle olacak diye bir şey yok. Performans değerlendirme sonucunda "başarısız" olarak nitelendirildiyseniz şimdilik yapılabilecek bir şey yok. Ama bir sonraki değerlendirme için ne yapacağınızı artık iyi biliyorsunuz. Yanlış yaptığınız şeyleri bir daha yapmamayı öğreneceksiniz. İyi yaptığınız şeyleri yeniden yapmayı öğreneceksiniz. Ayrıca bunun için bir plan geliştirmeniz de gerekebilir.
Diğer bir husus ise performans değerlendirmeden kötü not aldığınızda biraz gerilmeniz. Tepki verme eğitimi gösterebilirsiniz. Eğer durumunuz böyleyse hemen tepki vermeyin. Önce yöneticinizle görüşün. Görüşme sonunda karşınıza iki seçenek çıkacak: kötü sonuç düşündüğünüz kadar kötü bir şey değil. Düzeltilebilir bir şey olduğunu öğreneceksiniz. Diğer seçenek ise haksız bir değerlendirmeye tabi tutulduğunuzdur. Bu sık karşılaşılan bir şey olmadığını da hatırlatmak isterim.
Yöneticinizin değindiği noktaları haklı buluyorsanız bununla ilgili detaylı bir geri bildirim isteyin. Bu problemi gidermek için ne yapabilirim? Diğer anlamda size mentorluk yapmasını isteyin. Aynı zamanda eğer adaletsiz bir durum hissediyorsanız yine yöneticinizle görüşün. Konuşmadan anlaşmak pek mümkün değil.
Performans Değerlendirmenizden Sonra Çıkarmanız Gereken Sonuçlar
Performans değerlendirme sonuçları ne olursa olsun bunları birer öğrenme fırsatı olarak düşünün. Size aktarılan bilgi sizin veya değerlendirenin düşüncesi bile olsa dikkate almanız gerekir. Eğer geçerli bir eleştiri aldıysanız önümüzdeki sene nasıl gelişim göstermeniz gerektiğini planlayın.
Aslında aldığınız geri bildirimler birer fırsat demektir. Olumlu geri bildirimler ise süper fırsatlardır. İyi yaptığınız şeylerin devamının gelmesi anlamına gelir.
Performans değerlendirmelere daha iyi hazırlanıp, kendinizi geliştirmek için eğitimlere katılabilirsiniz. Katılacağınız eğitimler online eğitim olabilir, böylece çalışırken aldığınız eğitime de zaman ayırmakta güçlük çekmezsiniz. Online eğitimlerden alacağınız sertifika ile ile özgüveninizi yükseltirken, aldığınız eğitimlerle nasıl hareket etmeniz gerektiğini daha kolay kavrayabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Performans değerlendirmeleri ne zaman yapılır?
Performans değerlendirmeleri bir işletme tarafından çalışanlarının başarılarının ölçülmesi ve değerlendirilmesi amacıyla yıllık olarak yapılır. Genellikle çalışanların yılın sonunda bir performans değerlendirmesi almaları beklenir. Ayrıca, çalışanların hizmetleri konusunda bilgilendirilmesi ve ödüllendirilmesi için daha sık performans değerlendirmeleri yapılabilir.
Performans değerlendirmeleri nasıl yapılır?
Performans değerlendirmeleri, çalışanların verimliliklerini, başarılarını ve hedeflerine ulaşma kabiliyetlerini değerlendirmek için kullanılan çeşitli yöntemleri içerir. Performans değerlendirmeleri, öncelikle çalışana görev tanımının ve hedeflerinin belirlenmesiyle başlar. Ardından, çalışanın aylık görevleri, projeleri ve toplam performansı değerlendirilir. Performans değerlendirmeleri genellikle çalışanların çalışma alanındaki başarılarının ölçülmesi için kullanılan çeşitli ölçüm araçlarının kullanımını içerir. Bu aracın sonuçları, çalışanın geçmiş performansının değerlendirilmesi için yöneticinin değerlendirmesinden elde edilir. Sonuç olarak, performans değerlendirmesi, çalışanların görevlerini yerine getirmeyi ve hedeflerine ulaşmayı desteklemek için kullanılan bir araçtır.
Performans değerlendirmelerinin sonuçları nelerdir?
Performans değerlendirmelerinin sonuçları, çalışanın görevlerinin ne kadar iyi yerine getirdiğini gösteren bir rapor olacaktır. Rapor, çalışanın görevlerini ne kadar iyi yerine getirdiğini, nelerin daha iyi yapılabileceğini ve ne tür eğitim gereksinimleri olduğunu ortaya koyacaktır. Rapor, çalışanın performansının seviyesini de belirleyecek ve gelecekteki gelişim için öneriler ve hedefler sağlayacaktır.
Performans değerlendirmeleri ne kadar sıklıkla yapılmalıdır?
Performans değerlendirmeleri, işletmenin hedeflerine ulaşmak ve işletmede çalışanların performanslarını izlemek için sıklıkla yapılmalıdır. Genellikle, performans değerlendirmeleri her üç ayda bir yapılır, ancak her işletme için bu aralık farklı olabilir. Bazı işletmeler, özellikle çalışanlar iyi bir performans sergilediğinde, daha sık performans değerlendirmeleri yapabilirler. Bazı işletmeler de, zayıf performans gösterilen çalışanlar için daha sık performans değerlendirmeleri yapabilir.
Performans değerlendirmelerinde ne gibi kriterler kullanılmalıdır?
Performans değerlendirmelerinde kullanılacak kriterler kişilerin iş görevleri, sorumlulukları ve beklentilerinin gerçekleştirilmesine odaklanmalıdır. Bunun yanı sıra, çalışanların önceki performanslarının izlenmesi, çalışanların görevlerini gerçekleştirme için gösterdikleri çabayı ve çalışma alanlarındaki davranışlarının değerlendirilmesi de önemli performans kriterleridir. Ayrıca, çalışanların proje sonuçları, başarıları, ürün geliştirme, öğrenme ve uygulama kabiliyeti, liderlik potansiyeli gibi konulardaki başarıları da kriter olarak değerlendirilmelidir.
Performans değerlendirmelerinin sonuçlarının iş akışımız üzerinde ne gibi etkileri olabilir?
Performans değerlendirmelerinin sonuçları iş akışınız üzerinde çeşitli etkileri olabilir. Bunlar arasında, çalışanların nihai ücretlerinin, iş yükünün, ödüllendirmelerin veya yükseltmelerin, çalışanların yeteneklerinin ve kariyer yolunun kullanımının, çalışanların motivasyonunun ve görevlerinin, ekip çalışmasının ve çalışanlar arasındaki iletişimin geliştirilmesinin ve çalışanların işe bağlılığının artması gibi etkileri olabilir. Performans değerlendirmeleri, işletmelerin kararlarını, uygulamalarını ve stratejilerini doğrulamalarına ve geliştirmelerine yardımcı olabilir.
İlgili Kurslar
Performans Değerlendirme Eğitimi (360 Derece)
360° performans değerlendirme: çoklu geribildirim, adil ölçüm ve gelişim planları. Şablonlar dahildir.
Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi
İK’yı stratejik ortağa dönüştürün: yetenek haritalama, veriyle karar ve deneyim tasarımı. Yönetici panoları ve OKR uyumu.
İnsan Kaynakları Yönetimi Eğitimi
İnsan Kaynakları Yönetimi Kursu, İK'nın temellerini öğrenmek için harika bir fırsattır., Deneyimli eğitmenler tarafından verilen kurs.
