Mülakat sırasında soruları sorması gereken kişi yalnızca işe alım uzmanı olmamalıdır. Ya da soru sorma hakkı yalnızca işveren de olmamalıdır. Peki o zaman siz ne sormalısınız - ya da sormamalısınız? Genellikle adaylar mülakat sırasında ellerinden geldiğince onların soracağı sorulara cevap vermeye odaklanırlar ki mülakatın normalde karşılıklı bir sohbet olduğunu unuturlar. Siz de aday olarak sorular sormalısınız. İşe alım uzmanı kalemi masaya koyup “sormak istediğiniz bir soru var mı?” dediği noktada mülakatın sonu olmadığını hatırlamak kritik önem taşır.
İş arama sürecinde şirketin binasına adım attığınız andan ayrılacağınız ana kadar değerlendirildiğinizi biliyorsunuz. Hatta işe alım yöneticilerinin resepsiyon görevlilerine adayın mülakat öncesi ve sonrası hakkında bilgi almak için sorular sorduğunu da biliyorsunuzdur. İşverene sorular sorduğunuz mülakat bölümü, mülakatın bir önceki bölümü kadar önemli olabilir. Sormanız gereken altı soruyu detaylandırmadan önce, aslında ne sormamalısınız konusuna öncelikle değinmek istiyorum.
Mülakatta Sorulması ve Sorulmaması Gereken Sorular Neler?
Mülakat sırasında sormamanız gereken sorular neler?
Öncelikle mülakat öncesinde şirketi yeterince araştırmadığınız izlenimini verecek sorular sormayın. Mülakat öncesinde tamamen araştırılmış olması gereken soruları aklınızdan bile geçirmeyin. Şirket hakkında daha fazla bilgi veya şirketin birkaç ay veya yıllar sonrası için ne ile karşı karşıya olacağı gibi soruları soran adaylara işverenler umutsuzca bakar. İkincisi, mülakatçıya işinize olan bağlılığınızdan şüphe ettirecek sorular sormayın. Tabii ki de ne kadar tatiliniz olacağı, bazı günler evden çalışıp çalışamayacağınızı veya insanların genel olarak kaçta ofisten çıktıklarını bilmek isteyeceksiniz.
Ama işe alım uzmanına bunları mülakatta sorduğunuzda gerçekten gereken çabayı gösterip göstermeyeceğinize dair alarmlar çalmaya başlar. Son olarak maaş veya verilen diğer haklar hakkında sorular sormayın. Fırsat bulduğunuzda şaşkın gözlerle mülakatın sonunda "ne kadar maaş alacağım" sorusunu pat diye söylemek genelde daha iyidir. Mülakat sırasında direkt olarak konuşulmadıysa mülakat sonrasında mutlaka konuşulacaktır. Bu yüzden mülakat sırasında bu çeşit soruları sormaktan kaçının. Peki ne sormalısınız?
Mülakat sırasında sormanız gereken sorular neler?
Gelecekte patronunuz olması muhtemel birine soru sorma şansı kaçırmak istemediğiniz bir fırsattır. Mülakatçıların sorularını cevaplamak güzel bir şeydir ama sizi diğerlerinden ayıracak olan şey işe alma yöneticisi ile katılacağınız aktif bir sohbettir. İki nedenden dolayı mülakatın sonunda iyi mülakat soruları sormalısınız.
Birincisi, öncelikle ilgili olduğunuzu daha belirgin hale getirmek ve iş için doğru bir insan olduğunuzu göstermek için, ikincisi ise, kendiniz için değerli bilgi elde etmek için iyi sorular sormalısınız. Böylece gelmesi muhtemel bir maaş teklifi için daha kesin bilgilere ulaşabilirsiniz. Belirli rol ve organizasyona dair sorular sormak isteyeceksiniz ama işte sormanız için hazırladığım altı favori soru:
1 - Şirkete nasıl girdiğinizi ve neden burada çalıştığınızı bana anlatabilir misiniz?
Bu soruyu seviyoruz çünkü bu size şirketin iş yeri kültürü ve atmosferi hakkında bir bilgi sağlamakla kalmayacak ayrıca siz ve işe alım yöneticisi arasında bir ilişki yaratacaktır. İnsanların kendileri hakkında konuşmayı sevdiğini hatırlayın ve ayrıca sizi ona karşı gerçekten ilgi gösteren aday olarak hatırlaması da işe girme şansınızı arttıracaktır.
2 - Burada ne gibi yeni beceriler edinmeyi ummalıyım?
Bu iyi bir soru çünkü bir tarafta mülakatçıya sadece mevcut becerilerini uygulamayacağınızı gösterir ve ayrıca yeni şeyler öğrenmek ve gelişmek istediğinizi vurgular. Diğer yandan mülakatçının cevabı size şirketin iş yeri kültürü hakkında bir bakış edinmenizi ve işi kabul ederseniz beklemeniz gereken kişisel gelişime ve benzeri öğrenim fırsatlarına verilen veya verilmeyen değer hakkında bir fikir sağlayacaktır.
3 - Bu pozisyon açıldığından beri nasıl bir evrim geçirmiştir?
Pozisyonlar hakkında işe alım yöneticisinden kısa bir geçmiş edinmek pozisyonun takıma göre ne kadar merkezde olduğu hakkında onlara kendi kelimeleri ile açıklama şansı verecektir ve ayrıca pozisyonun geliştiği veya hiç gelişmediği hakkında fikir sahibi olmanızı sağlar. Diğer yandan eğer durgun bir pozisyonsa kişisel gelişiminiz için sahip olduğu potansiyel hakkında endişelenmelisiniz.
4 - Şirketinizde geliştirebileceğiniz bir şey olsaydı bu ne olurdu?
Bu, mülakatçının kendi görüşüne bir ilgiyle yaklaşarak mülakatçı ile ilişki kurmak için başka harika bir sorudur. Bu size ayrıca eğer teklifi kabul ederseniz sizin ne ile karşı karşı olacağınız hakkında da bir bilgi edinmenizi sağlar. Eğer mülakatçı gerçek bir zorlu iş yaratmaktansa uysal genellemelerle cevap veriyorsa veya organizasyonu geliştirmek için yapılacak bir şey olmadığını söylüyorsa, bu size çok şey anlatacaktır.
5 - Edineceğim rolün organizasyon misyonuna nasıl katkı edeceğini görüyorsunuz?
Eğer organizasyonun geleceğine ve gelişimine katkıda bulunacak bir rol arıyorsanız o zaman bu sormak için harika bir sorudur. Mülakatın aynı zamanda pozisyonun sizin için doğru olup olmadığını yargılamanız için de bir şans olduğunu unutmayın. Mülakatçının bu soruya cevabı- özellikle eğer organizasyonun misyonunu ve pozisyonun o misyona olan katkısını açık bir şekilde söyleyip söyleyemedikleri- size rol hakkında iyi bir bilgi sağlayacaktır.
6 - Sizin beni işe almanızı kolaylaştıracak ve açıklık getirmem gereken herhangi bir şey var mı?
Bu sorması oldukça cesaret isteyen bir sorudur ve sormadan önce mülakatçıyı tartmalısınız. Bununla birlikte, doğru koşullar altında sorulabilecek en etkili sorulardan biri olabilir. Neden? Çünkü bu işi almaya hevesli olduğunuzu, geri dönüşe yatkın olduğunuzu ve kırılganlıklarınızı tartışabileceğinizi, yeteneklerinize güvendiğinizi ve belirsizlik ve anlaşmazlıktan kaçındığınızı gösterir. Bu soruyu sorarken dikkatli olun, doğru koşullar altında sormalısınız ve doğru senaryoda mülakatı "bitirmek" için harika bir yoldur.
