Hayatın Koşuşturmasında Kendimizi Bulmak: Kişisel Gelişim Yolculuğuna Bir Bakış
Geçen gün bir kahve molası verdim kendime, uzun zamandır yapmadığım bir şeydi bu. Şehrin telaşından uzaklaşmak, sakin bir köşede oturup düşünmek istedim. Sokrates'in "Sorgulanmayan bir hayat, yaşanmaya değmez" sözleri geldi aklıma. Ne kadar da haklıydı! Hayatın karmaşası içinde durup kendi yaşamımızın gidişatını sorgulamak, gerçekten üzerine düşünmek öyle zor ki. Ancak bu sorgulama, bizi biz yapan en önemli adımlardan biri.
Hayatın Doğal Kaygılarıyla Yazılmış Kitaplar
Kişisel gelişim kitapları denilince, çoğumuzun aklına hemen o popüler raflardaki parlak kapaklı kitaplar gelir. Ancak gerçek kişisel gelişim kitapları, ticari kaygılarla değil, hayatın kendi doğal kaygılarıyla yazılmış eserlerdir. Bu kitaplar, yazarlarının derin düşüncelerinden, deneyimlerinden ve içsel yolculuklarından beslenir. Onlar, bize toz pembe hayaller satmaktan ziyade, hayatın gerçeklerini gösterirler.
Mesela, bir arkadaş sohbetinde duyduğum bir hikâye vardı. Bir kadın, her sabah işe giderken yolda bir ağaca bakarmış. İlk başta sıradan bir ağaçken, zamanla o ağaçta hayatın döngüsünü, değişimi ve sabrı görmeye başlamış. Hayat bazen bize en büyük dersleri en basit şeylerde verir diye düşünürüm o hikâyeyi hatırladıkça.
Kendimizi Bulmamıza Yardımcı Olan Duraklar
Kitaplar: Bize hayal edemediğimiz dünyaların kapılarını açar.
Filmler: Farklı bakış açılarıyla kendi hayatımızı sorgulamamıza yardımcı olur.
Arkadaş Sohbetleri: Bazen bir cümlenin bile hayatımızda büyük etkisi olabilir.
Güzel Karşılaşmalar: Tanımadığımız birinin sözleri, davranışları bize ilham verebilir.
En Etkileyici Kişisel Gelişim Kitapları
Bir gün kitapçıda dolaşırken, çocuk kitapları bölümünde "Küçük Prens" gözüme çarptı. Daha önce defalarca okumuştum ama bu sefer farklı bir gözle bakmak istedim. "Küçük Prens yetişkinlere dersler" içeren bir kitaptı aslında. Küçük Prens'in kişilik özellikleri, saflığı, merakı ve sorgulayıcı yapısıyla bize unuttuğumuz değerleri hatırlatıyor.
Küçük Prens Hangi Yaş Grubuna Uygun?
Aslında bu sorunun tek bir cevabı yok. "Küçük Prens hangi yaş grubuna uygun?" diye sorduğumuzda, her yaşta farklı bir anlam bulabileceğimiz bir eser olduğunu görüyoruz. Çocukken okuduğumuzda masalsı yönüyle bizi etkileyen bu kitap, yetişkinlikte derin felsefi mesajlarıyla ön plana çıkıyor.
Küçük Prens'in Özetine Bakalım
Kitap, çölün ortasına düşen bir pilotun Küçük Prens ile karşılaşmasıyla başlar. Küçük Prens, kendi gezegeninden ayrılıp farklı gezegenleri ziyaret etmiş ve sonunda Dünya'ya gelmiştir. Her gezegende farklı karakterlerle tanışır:
1- Kral: Otorite tutkusunu temsil eder.
2- Kendini Beğenmiş Adam: Onaylanma ihtiyacını gösterir.
3- Sarhoş: Utancını unutmak için içen birini simgeler.
4- İş Adamı: Sahip olma arzusunu yansıtır.
5- Fenerci: Sorgulamadan görevini yerine getiren birini anlatır.
6- Coğrafyacı: Hayatı yaşamadan sadece kayıt altına alanı temsil eder.
Bu gezegenlerdeki karakterler, tipik yetişkin davranışlarının birer eleştirisidir. "İnsan ancak yüreğiyle baktığı zaman doğruyu görebilir. Gerçeğin mayası gözle görülmez." der Küçük Prens. Bu söz, bana hep hayatın özünü kaçırdığımızı hatırlatır.
Küçük Prens'in Kişilik Özellikleri
Meraklı ve Sorgulayıcı: Her şeyi anlamaya çalışır.
Saf ve Masum: Dünyayı olduğu gibi kabul eder.
Sevgi Dolu: Gülüne olan bağlılığı bunu gösterir.
Cesur: Kendi gezegeninden ayrılıp bilinmeze yolculuk eder.
Hayatı Sorgulatan Eserler
Bir diğer etkileyici kitap ise Victor Frankl'ın "İnsanın Anlam Arayışı". Frankl, toplama kamplarında yaşadığı dehşeti ve bu süreçte insanın hayatta kalmak için nasıl bir anlam arayışına girdiğini anlatır. Yaşamın anlamını bulma çabası, bazen en zor koşullarda bile bizi ayakta tutabilir.
Victor Frankl ve Logo Terapi
Frankl, yaşadığı korkunç deneyimlere rağmen hayata sıkı sıkıya tutunmuş bir isim. Geliştirdiği Logo Terapi, insanın hayatına bir anlam katmasının önemini vurgular. "İnsanın temel uğraşı haz almak ya da acıdan kaçınmak değil, yaşamda bir anlam bulmaktır." der. Bu söz, hayatın tüm iniş çıkışlarında bize yol gösterir.
Modern Bir Bakış Açısı: Jordan Peterson ve 12 Kural
Son zamanlarda adını sıkça duyduğum Jordan Peterson, "12 Rules for Life: An Antidote to Chaos" adlı kitabında hayatla ilgili 12 temel kural sunuyor. Henüz Türkçeye çevrilmemiş olsa da, dünya genelinde büyük bir ilgi görüyor.
Jordan Peterson'ın 12 Kuralı
1- Dimdik Durun: Kendinize güvenin.
2- Kendinize İyi Bakın: Kendinize değer verin.
3- İyi Arkadaşlar Edinin: Sizi ileri taşıyacak insanlarla birlikte olun.
4- Kendinizi Kendinizle Kıyaslayın: Başkalarıyla değil, kendi gelişiminizle ilgilenin.
5- Çocuklarınızın Sizi Sinirlendirmesine İzin Vermeyin: Onlara doğru yolu gösterin.
6- Önce Kendi Evini Düzenle: Eleştirmeden önce kendi hayatına bak.
7- Anlamlı Olanın Peşinden Gidin: Kısa vadeli hazlardan uzak durun.
8- Doğruyu Söyleyin: En azından yalan söylemeyin.
9- Dinlemeyi Bilin: Karşınızdakinden öğrenecekleriniz olabilir.
Omuzlarını geriye at dimdik dur.
Kendinize, yardımcı olmakla sorumlu biri gibi davranın.
Arkadaşlarınız sizin için en iyisini isteyen kişiler olsun.
Kendinizi dünkü halinizle kıyaslayın, bir başkasının bugünkü haliyle değil.
Çocuklarınızın, sizin onları sevmenize engel olacak şeyler yapmasına izin vermeyin.
Evine harika bir düzen vermeden dünyayı eleştirme.
Avantajlı olanın değil anlamlı olanın peşinden gidin.
Her zaman doğruyu söyleyin, ya da en azından durumlarla ilgili yalan söylemeyin.
Bir insanı dinlerken sizin bilmediğiniz bir şeyi bildiğini düşünerek dinleyin.
Konuşmalarınızda net bir tavır takının.
Çocuklar kayak yaparken onları rahatsız etmeyin.
Sokakta gördüğünüz kedileri sevin.
10- Net Konuşun: Kendinizi doğru ifade edin.
11- Çocukları Rahatsız Etmeyin: Onların deneyimlerine saygı duyun.
12- Yolda Karşılaştığınız Kedileri Sevin: Anın tadını çıkarın.
Bu kurallar, hayatımızda uyguladığımızda gerçekten fark yaratabilecek öneriler. Peterson, toz pembe hayaller sunmuyor; aksine hayatın zorluklarına karşı nasıl durmamız gerektiğini anlatıyor.
Kişisel Gelişim Yolculuğunda Kitapların Önemi
Kendi hayatımda da kitapların ne kadar büyük bir etkisi olduğunu fark ediyorum. Üniversite yıllarımda okuduğum bir kitap, kariyer seçimi konusunda bana farklı bir bakış açısı kazandırmıştı. Kitaplar, bazen bize ihtiyacımız olan yolu gösteren birer rehber olabilirler.
Kitap Okumanın Faydaları
Düşünce Ufkumuzu Genişletir: Farklı bakış açıları kazanırız.
Empati Yeteneğimizi Artırır: Başkalarının duygularını daha iyi anlarız.
Kendimizi Sorgularız: Kendi hayatımız üzerine düşünürüz.
Bilgi Birikimi Sağlar: Yeni şeyler öğreniriz.
Sonuç Yerine: Hayatı Anlamlandırma Çabası
Hayatın koşturmacası içinde bazen nereye gittiğimizi unuturuz. Ancak durup nefes almak, kendimizi dinlemek ve hayatımızı sorgulamak bize çok şey katar. "Kişisel gelişim", sadece popüler kitapları okumakla değil, gerçekten içsel bir yolculuğa çıkmakla mümkündür.
Küçük Prens'i tekrar elinize alın mesela. "Küçük Prens özet" olarak bilinen hikâyenin derinliklerine inin. Belki de unuttuğunuz değerlere yeniden kavuşursunuz. Çünkü hayat, bize bütün kitapların öğrettiğinden daha fazlasını öğretir.
Referanslar
1- Antoine de Saint-Exupéry, Küçük Prens, Mavibulut Yayıncılık, İstanbul, 2005.
2- Victor E. Frankl, İnsanın Anlam Arayışı, Öteki Yayınları, Ankara, 1994.
3- Jordan B. Peterson, 12 Rules for Life: An Antidote to Chaos, Random House Canada, Toronto, 2018.
4- Sokrates, Felsefi Düşünceler, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2010.
5- Meriç, Cemil, Bu Ülke, İletişim Yayınları, İstanbul, 2016.
