Bu yazımızda bir adayın iş görüşmesi için nasıl giyinmesi gerektiğinden bahsedeceğiz. Bir iş görüşmesine gitmeden önce fotoğrafınıza mutlaka bakılır. Bu yüzden özgeçmişe eklediğimiz fotoğraf düzgün, temiz ve düzenli olması gerekir. İş görüşmesine gitmeden önce de bu kurallar geçerlidir. Eğer hastaysanız iş görüşmesine gitmeyip bir mazeretinizin olduğunu bildirin. Ya da kendinizi iyi hissetmiyorsanız görüşmeyi erteleyip erteleyemeyeceklerini sorun. Kendinizi iyi hissetmediğinizi ifade edin. Eğer yine de görüşmek istiyorlarsa ve başka boş randevu günü olmadığını söylerlerse görüşmeye gitmenizde sakınca yok. Çünkü zaten sizin görüşme için hazırlamayacağınızı biliyorlar.
Pozisyon ne olursa olsun iş görüşmesine gitmeden önce iyi bir kıyafet seçmeniz oldukça önemli. İyi göründüğünüz için sizi takdir edeceklerdir.
Aslında ben burada başka bir şeye daha değinmek istiyorum. Resmi kıyafet giyerek görüşmeye gitmek yapılan araştırma ve gözlemlere göre insanlara özgüven kazandırıyor. Ama bunun yanında strese de sebep oluyor. İş görüşmesinde stres sizin en büyük düşmanınızdır. Eğer endişeli veya gerginseniz bu görüşmede kolayca anlaşılır. Bu da iyi bir izlenim yaratmaz. Fakat endişelenecek bir şey yok çünkü zaten işe alım uzmanları sizin gergin olabileceğini tahmin ediyor ve görüşmenin başında havadan sudan sorulan soruların amacı da bu. Sizi sakinleştirmeye çalışmak…
Mümkünse görüşme öncesi arkadaşlarınızdan destek isteyin ve bir mülakat simulasyonu yapın. Simulasyon elbette gerçek mülakat gibi olmaz ama faydası olacaktır. Asıl görüşme kapıdan içeri girdiğiniz andan itibaren başlar ama görüşmenin nasıl geçeceği öncesinde yaptığınız hazırlıkla ilişkilidir.
Konuyla ilgili bir örnek vermek gerekirse; bir işletme personel almaya karar verir ve iki adayı iş görüşmesine davet eder. İki aday da dış görünüşüne dikkat eden, kariyer hedefi olan kişilerdi. İkisi de üniversiteden yeni mezun olmuştu. Fakat ikisi de işe alınmadı. Sizce neden?
İş görüşmesini gerçekleştiren İK uzmanına bu soru soruldu ve İK uzmanı şöyle yanıt verdi; “bu işi istiyor gibi değillerdi”. Daha sonra sanki bu kararına bir gerekçe arıyor gibi bir izlenim yaratan ifade kullandı “Terlik giymişlerdi” dedi. İş görüşmesine katılan diğer İK uzmanı ve yönetici de bunu onaylayarak başlarını salladılar.
İş görüşmesine/Mülakata Giderken Ne Giyilmeli?
Tişört ve kot pantolon: İyi bir fikir değil.
Tişört ve kot pantolon genellikle uygun görülmez çünkü görüşmede rahat olmak istediğinizi gösterir. Ayrıca bu görüşmeyi resmi bir görüşme olarak görmediğinizi de gösterir. Bu da işe alındığınızda da çok rahat ve sorumsuz olabileceğinize dair bir işaret olarak algılanır
Eğer işletmede çalışan birinde bir tüyo almadıysanız (örneğin kot pantolon giymek sorun değil) kesinlikle giymeyin. İşe alım uzmanı çok rahat ve neşeli biri olsa da kot pantolon giymek iyi bir fikir değil.
Keten, kumaş veya benzeri bir pantolon ve gömlek her zaman doğru bir seçimdir. Hem şık hem de resmi bir görüşmede olduğunuzu gösterir. Almanya’dan gelen pop şarkıcısı değilseniz ve müzik şirketiyle anlaşma yapmayacaksanız resmi giyinmeniz gerekir.
Unutmayın; kıyafetiniz rahat değil, şık olmalıdır.
Kadınlar için iş görüşmesi kıyafet önerileri
Erkekler için iş görüşmesi kıyafet önerileri
Erkekler ve kadınlar için bazı uygun ayakkabılar:
Giyilmemesi gerekenler: Parmak arası terlikler, terlikler, spor ayakkabılar, kirli botlar
Bir iş görüşmesinde ne giyeceğinizi bilmiyorsanız, iç güdülerinizle hareket edin. Eğer bu olmaz diyorsanız, o zaman giymeyin!
Takım elbise giymek istiyorsanız evet bu harika olur. Ancak o işyerinde her gün insanlar takım elbise giyerek çalışıyorsa siz de öyle giyinin.
Peki ya "şık gündelik" kıyafetler?
Uymanız gereken katı bir kıyafet kuralı yoktur, ancak birçok şirket düzgün görünen çalışanlarla çalışmak ister. Bu nedenle maddi gücünüz varsa aşağıdaki kurallardan çok fazla sapmamaya çalışın:
Giyilmemesi Gerekenler
Kadınlar için: Kolsuz bluz, Mini etek. Abartı makyaj ve stil (yani, Gotik veya aşırı makyaj ve kıyafet).
Erkekler için: Tişört giymeyin. Kot pantolon bazı görüşmeler için giyilebilir amap antolonunuzdan zincir sarkmasın.
Peki sizce iş görüşmesine gelen adayın kıyafeti önemli mi?
Bir üniversitenin kariyer merkezi müdür şöyle söylüyor: “Bir adayın ne giydiği umrumda değil. Eğer görüşme iyi geçtiyse onu işe alırım”. Ama ayakkabılar önemlidir diye ekliyor. Yani işe takım elbiseyle gelip gelmediğin umrumda değil. Ama terlikle gelemezsin. Bu aslında tamamen işletmenin kültürüyle ilgili. Eğer işletmede terlik giymek yadırganacak bir şey değilse giymenizde elbette bir sakınca yok. Fakat ayakkabı giymek genellikle birçok işletmede geçerli bir kuraldır.
Ülkemizde takım elbise giymek ya da prezentabl yani şık giyinmek işe yarar bir şey. Mahkemede bile suçlular takım elbise giydiğinde ceza indirimi alıyor. Bu sebeple iş hayatında profesyonel bir şekilde giyinirseniz eliniz daima güçlü olur. İş görüşmesine giderken de resmi bir kıyafet giymek elinizi güçlendirecektir.
İş görüşmesine giderken resmi kıyafet giymek ne işe yarar?
Elbette size iş garantisi vermeyecektir ama bu kesinlikle denemeye değer bir davranış. Ayrıca resmi bir kıyafet giydiğinizde verdiğiniz mesaj profesyonellik değil hazırlıklı olduğunuzdur. Yani sabah yataktan kalkar kalkmaz yüzümü yıkayıp buraya gelmedim. Sabah kalktım ve hazırlandım. Yani bu görüşmeye değer veriyorum. Sizinle konuşacağım için kıyafet seçtim ve hazırladım anlamına gelir. Diğer adaylardan öne çıkmak istiyorsanız bence bu denemeye değer.
Diğer ülkelerde resmi kıyafet zorunlu mu?
Dünyanın neresinde olursa olsun insanlar dış görünüşün önemli olduğunu biliyor. En zengin ülkeden en fakir ülkeye kadar, insanlar güzel giyinmek ve kıyafet seçimi konusunda para harcıyor. Bu sizin için önemli mi bilmiyorum ama yakın zamanda bir deney yapıldı. Size bu deneyden bahsedeyim.
Bir grup araştırmacı bir çalışma yaparak bu inancın gerçek olup olmadığını araştırdı. 20’li yaşlardaki üç kadın bu projede yer aldı. Kadınlara birkaç şirkete iş başvurusu yapmaları istendi. Üç kadının seçilmesinin amacı hepsini farklı dış görünüş özelliklerine göre yapılandırılmasıydı. Neyse üç kadına büyük marketlere gidip kasiyer veya satış temsilcisi gibi pozisyonlara başvurmaları istendi. Bir kadın güneş gözlüğü takıyordu, diğeri saçını toplayıp görüşmeye gitti ve üçüncünün yüzünde de yastık izi vardı. Üçüncü henüz yataktan yeni çıkmış gibi bir izlenim bırakıyordu. Kadınların hiçbiri makyaj yapmadı ve parfüm kullanmadılar. Ayrıca hepsine oldukça muhafazakar giyinmeleri söylendi.
Şimdi düşünün sizce sonuç ne olur? Devam etmeden önce yorum bölümüne de bunu yazarsanız harika olur!
Neyse sonuç olarak üç kadın bir şekilde iş bulabildi. Ancak görüşmede bazı sorular soruldu. Yüzünde yastık izi olan kadına “yüzüne ne oldu” diye şaşkınlıkla sorular soruldu. Gözlük takan kadına raftaki ürünleri göremeyebilirsin denildi. Burada bir dipnot daha vermek istiyorum ki hepsinin özgeçmişi aynıydı. Hangi okulda okudukları, yetkinlikleri, yabancı dil seviyeleri gibi her şey aynıydı. Peki buradan nasıl bir sonuç çıkarmalıyız?
Ne bildiğiniz, nasıl göründüğünüzden daha önemli!
Bir işveren bir adayı işe alırken kıyafeti göz önünde bulundurulmamalıdır.
Özgeçmişe eklediğimiz fotoğraflar ne kadar önemli?
Bu konuda da bir araştırma var ve özgeçmişinde profesyonel fotoğrafı olan adayların görüşmeye davet edilme olasılığı daha yüksek.
Amerikalı araştırmacıların yaptığı araştırmada iki aday bir işe başvuruyor. Bir otelin yönetim düzeyindeki pozisyonuna başvuru yapıyorlar. Her iki adayda benzer özgeçmişler veriyor. Fakat birinde fotoğraf yok diğerinde ise fotoğraflı özgeçmiş var. Giyim ve dış görünüş iş görüşmesi sırasında önemlidir ancak bu araştırma bir insanı görüşmeden önce dış görünüşüne göre değerlendirdiğini ilk kez oraya koymuştur.
Bir aday fotoğrafsız özgeçmiş verdiğine eğer özgeçmişi iyi ve yetenekliyse iş görüşmesine davet edilme olasılığı yüksek. Fakat fotoğraflı özgeçmiş verirse iş görüşmesine davet edilme olasılığı 7 kat artıyor. Araştırmacılar bu konuda şöyle söylüyor: “Fotoğraf, karar verme sürecinin bir parçası”
Bu tür araştırmalar insanlara biraz umut veriyor gibi görünse de şu anda iş arayanlar için çok umut vermemeli. Çünkü şu anda inanılmaz bir rekabet var ve yüksek oranda işsizlik var. Bu sebeple vesikalık fotoğrafınızı mutlaka özgeçmişinize ekleyin.
