Bir başka ülkede, yeni bir dilin eşliğinde çalışma hayatına başlamak veya göç etmek, pek çoğumuz için heyecan verici ancak aynı zamanda zorlu bir sürecin başlangıcıdır. Estonca, diğer diller gibi, çalışma izni ve göçmenlikle ilgili kendi özgünlüğüne sahip terimler kullanır.
Bu makalede, Estonca çalışma izni ve göçmenlik terminolojilerine değinerek, bu konuda bilgi sahibi olmanızı ve söz konusu süreçlerde daha bilinçli hareket etmenizi amaçlıyoruz.
Estonya'da Çalışma İzni ve Resmi Süreçlerde Kullanılan Temel Terimler
Bir yabancı işçi olarak Estonya'da çalışma izni almayı düşünüyorsanız, ilk öğrenmeniz gereken kelime tööluba olacaktır. Bu, iş iznini belirtir ve sizin resmi olarak bir işte istihdam edilebilmeniz için olmazsa olmaz bir belgedir. İşverenler genellikle tööandja olarak adlandırılır ve çalışma izninizi onların desteğiyle alabilirsiniz. Başvuru yapacağınız Välismaalaste seadus yani Yabancıların Statüsü Hukuku ile ilgili resmi işlemlerde bu terimlere sıkça rastlayacaksınız.
Göçmenlik ve Oturma İzni İçin Kişisel Belgeler
Göçmen olma sürecinde ihtiyaç duyacağınız bir diğer temel doküman ise elamisluba, yani oturma iznidir. Kişinin ülkede uzun süre kalabilmesi, çalışması veya eğitim alabilmesi için verilen bu izin, doğrudan kişinin yaşam kalitesini ve gelecekteki planlarını etkiler. Oturma izni süreçlerinde önemli olan registreerimine yani kayıt işlemi de yine bu terimler arasındadır.
Göçmenlik Bürosu ve Günlük İşlemler
Estonya'ya yerleşmek isteyen bir göçmenin sık başvurduğu yerlerden biri göçmenlik bürosudur. Bu kurum Politsei- ja Piirivalveamet olarak bilinir ve göçmenlikle ilgili tüm resmi işlemlerinizi burada yürütebilirsiniz. Göçmenlik bürosunun verdiği hizmetler arasında, kişisel başvuruların yanı sıra, e-çözümler de bulunur ve kişilere e-hizmetler olarak sunulur.
Estonca'da Sık Karşılaşılan Diğer İlgili Terimler
Estonya'da iş ararken veya iş başvurusunda bulunurken karşınıza çıkabilecek diğer önemli terimler:
Curriculum Vitae CV) - Elulookirjeldus: Özgeçmiş, iş hayatınızda sıkça ihtiyaç duyacağınız bir belgedir. Bu ülkede iş ararken, CV'nizi Estonca hazırlamanız önemlidir.
Tööintervjuu: İş görüşmesi anlamına gelir ve pozisyona atanmadan önce geçmeniz gereken aşamalardandır.
Tööleping: İş sözleşmesi demektir ve işe başlamadan önce imzalamanız gereken resmi bir belgedir.
Yabancı bir ülkeye göç ederken oranın dili, işleyişi ve kültürüne adapte olmak, başarıya ulaşmanın en önemli adımlarından biridir. Göçmenlik ve çalışma izni başta olmak üzere, karşılaşacağınız temel terminolojiler konusunda bilgili olmak, bu süreçleri daha verimli ve sorunsuz yönetmenize yardımcı olur. Estonca'da bu terimlerle ilgili bilgiler edinmek, yeni bir başlangıcınız için sağlam bir temel oluşturacaktır.
Bu makaleden yola çıkarak Estonya'da çalışma ve yaşama hayallerinizi gerçekleştirebileceğiniz konusunda temel bir rehber elde etmiş olmanız dileğiyle. Estonia hoş geldiniz!
Tööluba
Tööluba kelimesi Fince bir kelime olup 'çalışma izni' anlamına gelmektedir. Bu nedenle cümlenin Türkçe karşılığı Çalışma izni olacaktır.
Örnek Diyalog: Enne töö alustamist pead esitama oma kehtiva tööloa.
Türkçe: İşe başlamadan önce geçerli çalışma iznini göstermelisin.
Viisa
Vize.
Örnek Diyalog: Upon entering the room, he whispered to me, Viisa has the answer we've been seeking all along.
Türkçe: Odaya girer girmez bana fısıldadı, Aradığımız cevap hep Viisa'daymış.
Kodakondsus
Vatandaşlık
Örnek Diyalog: Kas sa teadsid, et mu sõbral oli probleeme, kuna tema kodakondsus ei olnud korrektselt registreeritud?
Türkçe: Eğer arkadaşımın vatandaşlığının doğru bir şekilde kaydedilmediği için sorunları olduğunu bilseydim ne olurdu?
Väljaränne
Göç
Örnek Diyalog: Rahvastiku vähenemise üheks peamiseks põhjuseks meie piirkonnas on kõrge väljaränne noorte seas, kes otsivad paremaid töövõimalusi linnades.
Türkçe: Bölgemizde nüfus azalmasının başlıca nedenlerinden biri, gençlerin şehirlerde daha iyi iş imkanları arayışı nedeniyle yüksek oranda göç etmesidir.
Ajutine elamisluba
Geçici ikamet izni
Örnek Diyalog: Kui tahad siin veel aasta töötada, pead uuendama oma ajutine elamisluba.
Türkçe: Eğer burada bir yıl daha çalışmak istiyorsanız, geçici oturma izninizi yenilemeniz gerekiyor.
Alaline elamisluba
Genel oturma izni
Örnek Diyalog: Kui soovid pikemalt siin töötada, pead taotlema alaline elamisluba.
Türkçe: Burada daha uzun süre çalışmak istiyorsan, daimi oturma izni almak zorundasın.
Kvalifitseeritud töötaja
Nitelikli çalışan
Örnek Diyalog: Meie ettevõte on pühendunud kvaliteetse teenuse pakkumisele, mistõttu värbame ainult kvalifitseeritud töötajaid.
Türkçe: Şirketimiz, kaliteli hizmet sunmaya adanmıştır; bu nedenle, yalnızca nitelikli çalışanları işe alırız.
Lühiajaline töötamine
Kısa süreli çalışma
Örnek Diyalog: Kas sa oled kaalunud lühiajaline töötamine välismaal, et saada uusi kogemusi?
Türkçe: Yurtdışında kısa süreliğine çalışmayı ve yeni deneyimler edinmeyi hiç düşündün mü?
Pikaaegne elanik
Uzun süreli sakin
Örnek Diyalog: Ta on selle linnaosa pikaaegne elanik, kes tunneb kõiki kohalikke saladusi.
Türkçe: O, o mahallenin uzun süredir yaşayan bir sakinidir ve tüm yerel sırları biliyor.
Välisriigi kodanik
Yabancı uyruklu kişi
Örnek Diyalog: Tallinas elab palju välisriigi kodanikke, kes on tulnud siia tööle ja õppima.
Türkçe: Tallinn'da çalışmak ve öğrenim görmek için gelen birçok yabancı uyruklu kişi yaşamaktadır.
Integreerumisprogramm
Entegrasyon programı
Örnek Diyalog: After moving to Estonia, Anna decided to enroll in the Integreerumisprogramm to better understand the culture and integrate more smoothly into society.
Türkçe: Estonya'ya taşındıktan sonra, Anna kültürü daha iyi anlayabilmek ve topluma daha sorunsuz bir şekilde entegre olabilmek için Integreerumisprogramm'ına kaydolmaya karar verdi.
Töötamise registreerimine
İş kaydına
Örnek Diyalog: Kas sa oled juba lõpetanud töötamise registreerimise meie personalisüsteemis?
Türkçe: Sisteminizdeki çalışan kaydımı zaten tamamladın mı?
Elukoha registreerimine
İkametgâh kaydı
Örnek Diyalog: Palun aidake mind, ma sooviksin teha elukoha registreerimine mu uuele aadressile.
Türkçe: Lütfen yardım edin, yeni adresime ikametgah kaydı yapmak istiyorum.
Rahvusvaheline kaitse
Uluslararası koruma
Örnek Diyalog: Ta esitas taotluse, et saada Rahvusvaheline kaitse, tuginedes oma kodumaa keerulisele poliitilisele olukorrale.
Türkçe: Karmaşık siyasi durumuna dayanarak, Uluslararası Koruma talebinde bulunmak için bir başvuru yaptı.
Varjupaigataotlus
Sığınma Talebi
Örnek Diyalog: Kuuldes uudiseid piirkonna ebastabiilsusest, otsustas ta esitada varjupaigataotluse lähimasse saatkonda.
Türkçe: Bölgedeki istikrarsızlık haberlerini duyunca, en yakın elçilikte sığınma talebinde bulunmaya karar verdi.
Elamisloa pikendamine
Oturma izninin uzatılması
Örnek Diyalog: Kas sa teadsid, et Elamisloa pikendamine võib võtta päris kaua aega ja nõuab kõikide dokumentide täpset esitamist?
Türkçe: Elamisloa uzatmanın oldukça uzun sürebileceğini ve tüm evrakların eksiksiz olarak sunulmasını gerektirdiğini biliyor muydun?
Loa tühistamine
İznin geri çekilmesi
Örnek Diyalog: Kas te saate mind aidata loa tühistamise protsessiga?
Türkçe: Saat kaçta size iptal süreci konusunda yardımcı olabilirim?
Multikultuurne keskkond
Çok kültürlü çevre
Örnek Diyalog: Tema uus töökoht pakkus talle võimaluse areneda multikultuurses keskkonnas, mis oli täis eri taustaga inimesi.
Türkçe: Yeni iş yeri ona çok kültürlü bir ortamda, farklı geçmişlere sahip insanlarla dolu, gelişme fırsatı sundu.
Tähtajaline viisa
Süreli vize
Örnek Diyalog: Kas sa said juba oma tähtajaline viisa pikendatud või pead veel taotlema?
Türkçe: Vizesini zaten belirlenmiş süresi içinde uzattın mı yoksa hala başvurman gerekiyor mu?
Viisavabadus
Vizesiz seyahat
Örnek Diyalog: Kuna Eestil on Euroopa Liidus viisavabadus, saan ma hõlpsalt reisida Prantsusmaale ilma lisadokumente vormistamata.
Türkçe: Estonya'nın Avrupa Birliği'nde vizesiz seyahat hakkı olması sayesinde, ek belgeler düzenlemeye gerek kalmadan kolaylıkla Fransa'ya seyahat edebilirim.
Viisanõue
Vize gerekliliği
Örnek Diyalog: Kas sa oled kindel, et see dokument vastab kõigile kehtestatud -viisanõudele enne kui me selle esitame?
Türkçe: Bu belgenin, sunduğumuz tüm vize gerekliliklerini karşıladığından emin misin, sunmadan önce?
Rahvusvaheline üliõpilane
Uluslararası öğrenci
Örnek Diyalog: Rahvusvaheline üliõpilane peab taotlema viisat enne, kui saab alustada õpinguid välismaal.
Türkçe: Uluslararası öğrencinin yurtdışında öğrenime başlayabilmesi için, öncelikle vize başvurusu yapması gerekmektedir.
Kodakondsuse taotlemine
Vatandaşlık başvurusu
Örnek Diyalog: Kas sa tead, kui keeruline protsess on Eesti kodakondsuse taotlemine välismaalastele?
Türkçe: Estonian'ta vatandaşlık başvurusunun yabancılar için ne kadar karmaşık bir süreç olduğunu biliyor musun?
Pikaajaline viibimine
Uzun süreli konaklama
Örnek Diyalog: Arst hoiatas, et pikaajaline viibimine päikese käes ilma kaitsekreemita võib suurendada nahavähi riski.
Türkçe: Doktor, uzun süreli güneş altında koruyucu krem kullanmadan kalmanın cilt kanseri riskini artırabileceği konusunda uyardı.
Lõimumiskava
Entegrasyon Planı
Örnek Diyalog: Riigi uus lõimumiskava näeb ette mitmeid tegevusi, et parandada erinevate kogukondade vahelist suhtlust ja koostööd.
Türkçe: Devletin yeni entegrasyon planı, farklı topluluklar arasındaki iletişimi ve işbirliğini geliştirmek için bir dizi faaliyet öngörmektedir.
Kohaliku omavalitsuse registreerimine
Yerel yönetim kaydı
Örnek Diyalog: Kohaliku omavalitsuse registreerimine on vajalik samm, et meie väikeettevõte saaks ametlikult alustada tegevust.
Türkçe: Yerel yönetim birimine kaydolmak, küçük işletmemizin resmen faaliyete geçebilmesi için gerekli bir adımdır.
Tööjõu liikuvus
İşgücü hareketliliği
Örnek Diyalog: Euroopa Liidus on tööjõu liikuvus oluline tegur majanduskasvu ja innovatsiooni edendamisel.
Türkçe: Avrupa Birliği'nde işgücü hareketliliği, ekonomik büyüme ve yenilikçiliğin teşvik edilmesinde önemli bir faktördür.
Abielu kaudu elamisluba
Evlilik yoluyla oturma izni
Örnek Diyalog: Kui me abiellume, saad sa abielu kaudu elamisloa.
Türkçe: Eğer evlenirsek, evlilik yoluyla oturum izni alabilirsin.
Õpinguteesmärgil elamisluba
Öğrenim amaçlı oturum izni
Örnek Diyalog: Ma tulin Saksamaale õpinguteesmärgil elamisloa alusel, et alustada oma magistriõpinguid Berliini Ülikoolis.
Türkçe: Almanya'ya, Berlin Üniversitesi'nde yüksek lisans eğitimime başlamak için öğrenim amaçlı oturum izniyle geldim.
Tervishoiutöötaja
Sağlık çalışanı
Örnek Diyalog: Tervishoiutöötaja küsis patsiendilt, kuidas ta end pärast operatsiooni tunneb.
Türkçe: Sağlık çalışanı hastadan operasyondan sonra kendini nasıl hissettiğini sordu.
IT-spetsialist
IT uzmanı
Örnek Diyalog: Kas sa tead kedagi, kes võiks mulle soovitada head IT-spetsialisti, kes tunneb süvitsi pilveteenuseid?
Türkçe: Birini tanıyor musun, bana derinlemesine bulut hizmetleri bilen iyi bir IT uzmanı önerebilecek?
Kultuuritöötaja
Kültür çalışanı
Örnek Diyalog: Kas sa teadsid, et Marko vahetas tööd ja on nüüd kultuuritöötaja linnateatris?
Türkçe: Biliyor muydun, Marko iş değiştirdi ve şimdi şehir tiyatrosunda kültür çalışanı?
Spetsialiseerunud oskustöölised
Uzmanlaşmış beceri işçileri
Örnek Diyalog: Spetsialiseerunud oskustöölised on projektile väga väärtuslikud, kuna nad tagavad töö kvaliteedi ja tõhususe.
Türkçe: Uzmanlaşmış beceri işçileri, işin kalitesini ve verimliliğini sağladıkları için projeye çok değerlidirler.
Piiriülene töötaja
Sınır ötesi çalışan
Örnek Diyalog: Mari on piiriülene töötaja, kes tihti liigub Soome ja Eesti vahel.
Türkçe: Mari sınır ötesi bir çalışan, sık sık Finlandiya ve Estonya arasında seyahat eder.
Ettevõtlusviisa
Girişimcilik vizesi
Örnek Diyalog: Kui soovid oma äri Euroopas laiendada, võiksid uurida, kuidas taotleda ettevõtlusviisa.
Türkçe: Eğer işini Avrupa'da genişletmek istiyorsan, girişimcilik vizesi nasıl alınır araştırmalısın.
Ümberasustatud isik
Göç etmiş kişi
Örnek Diyalog: Ümberasustatud isik vajas abi uue keele ja kultuuriga kohanemisel pärast pikka teekonda uude kodumaale.
Türkçe: Göç etmiş kişi, uzun bir yolculuktan sonra yeni anavatanına varışının ardından yeni dil ve kültürle uyum sağlamada yardıma ihtiyaç duyuyordu.
Ametlikud dokumendid
Resmi belgeler
Örnek Diyalog: Palun veenduge, et teie kõik ametlikud dokumendid oleksid uuendatud ja korralikult esitatud enne järgmise nädala koosolekut.
Türkçe: Lütfen tüm resmi belgelerinizin güncellenmiş ve önümüzdeki hafta toplantısından önce düzgün bir şekilde sunulmuş olduğundan emin olun.
Välismaalaste seadus
Yabancılar Kanunu
Örnek Diyalog: Kuulsin, et valitsus plaanib teha muudatusi Välismaalaste seaduses, et lihtsustada oskustööliste riiki saabumist.
Türkçe: Duydum ki, hükümet Yabancılar Yasası'nda değişiklikler yapmayı planlıyor, böylece nitelikli işçilerin ülkeye girişini kolaylaştıracak.
Tööandja deklaratsioon
İşveren beyanı
Örnek Diyalog: Ettevõtte raamatupidaja veendus, et Tööandja deklaratsioon on täidetud korrektselt ja esitatud maksuametile tähtajaks.
Türkçe: Şirketin muhasebecisi, İşveren Beyannamesi'nin doğru bir şekilde doldurulduğundan ve süresi içinde vergi dairesine sunulduğundan emin oldu.
Kutsetunnistus
Mesleki Yeterlilik Belgesi
Örnek Diyalog: Kas sa võitsid oma kutsetunnistust uuendada, et tagada oma kvalifikatsiooni kehtivus oma erialal?
Türkçe: Mesleğindeki yeterlilik belgenin geçerliliğini sağlamak için mesleki belgeni yenilemeyi başardın mı?
Haridustase
Eğitim seviyesi
Örnek Diyalog: Kui tööandja uuris minu haridustaset, esitasin uhkusega oma ülikoolidiplomi.
Türkçe: İşveren eğitim seviyemi sorduğunda, üniversite diplomanı gururla sundum.
Keelenõuded
Dil Şartları
Örnek Diyalog: Vastavalt uuele poliitikale peavad kõik klienditeenindajad vastama keelenõuetega enne tööle asumist.
Türkçe: Yeni politikaya göre tüm müşteri hizmetleri çalışanları işe başlamadan önce dil şartlarını karşılamalıdır.
Riigilõiv
Devlet harcı
Örnek Diyalog: Kui soovite esitada selle kaebuse, peate kõigepealt tasuma määratud riigilõivu.
Türkçe: Bu şikayeti sunmak istiyorsanız, öncelikle belirlenen devlet harcını ödemeniz gerekmektedir.
Biomeetrilised andmed
Biometrik veriler
Örnek Diyalog: Kas sa oled juba uuendanud oma passi, et see sisaldaks sinu biomeetrilised andmed turvalisuse suurendamiseks?
Türkçe: Pasaportunu biyometrik verilerini içerecek şekilde güvenliği artırmak amacıyla zaten yeniledin mi?
Nõuetekohane elukoht
Uygun ikametgah
Örnek Diyalog: Kas saite kinnitust, et korter vastab kõigile nõuetekohase elukoha standarditele?
Türkçe: Bu daire, uygun yaşam alanı standartlarını karşıladığını doğrulayan bir belgeye sahip mi?
Tööhõive tõendamine
İstihdamın Kanıtlanması
Örnek Diyalog: Kas saate palun esitada oma tööhõive tõendamise dokumendid?
Türkçe: Lütfen işverenliğinizi kanıtlayan belgeleri gösterir misiniz?
Residentuuri programm
Tıpta Uzmanlık Programı
Örnek Diyalog: Kas sa oled juba esitanud oma avalduse meditsiini residentuuri programmi?
Türkçe: Medikal ihtisas veya tıpta uzmanlık) programına başvurunu zaten yaptın mı?
Kvalifikatsiooni tunnustamine
Kaalifikasyonun tanınması
Örnek Diyalog: Kas teie ettevõte aitab ka välisriikide diplomeid hõlmava kvalifikatsiooni tunnustamise protsessis?
Türkçe: Şirketiniz yabancı ülkelerde alınan diplomaların tanınması sürecinde de yardımcı oluyor mu?
Tähtajatu elamisluba
Süresiz oturma izni
Örnek Diyalog: Kui sul on tähtajatu elamisluba, võid riigis elada piiramatu aja jooksul.
Türkçe: Eğer süresiz oturma iznine sahipsen, ülkede sınırsız süre boyunca yaşayabilirsin.
Tähtajaline elamisluba
Süreli ikamet izni
Örnek Diyalog: Märtsis pean taotlema uut tähtajalist elamisluba, kuna praegune hakkab varsti aeguma.
Türkçe: Mart ayında yeni geçici ikamet izni başvurusunda bulunmam gerekiyor, çünkü mevcut olanı yakında süresi dolacak.
Tööviisa
Çalışma vizesi
Örnek Diyalog: Kui soovid jätkata töötamist selles riigis, pead taotlema pikendust oma tööviisale.
Türkçe: Eğer bu ülkede çalışmaya devam etmek istiyorsan, çalışma vizene uzatma başvurusu yapmalısın.
