Sosyal medya, dijitalleşmiş dünyada insan doğasının vazgeçilmez bir unsuru olan sosyalleşme ihtiyacını muazzam bir hız ve etkinlikle karşılıyor. Popüler uygulamalar bu ihtiyacı karşılayabilmek için birbiri ile yarışıyor ve sürekli olarak geliştiriliyor. Her zaman birbirleri ile bağlantı ve sosyal ağ kurmanın yollarını arayan insanlar, Y kuşağı ile birlikte elde ettikleri teknolojik güç sayesinde daha karmaşık ilişkiler kuruyorlar. Bu, çok sayıda sosyal ağ platformunun ve uygulamalarının ortaya çıkmasıyla mümkün olabiliyor. Sosyal medya ortamları, günümüzde, ilişkilerin başlamasında ve bitişinde etkili oluyor. İnsanlar el sıkışma ya da yüz yüze görüşmeye ihtiyaç duymuyorlar. Sosyal çevre, uzak akraba ve aile bireyleri ile çevrim içi iletişimde bulunmak, kolay ve sürekli hale geliyor.
Sosyal medya ortamları insanlar tarafından güncel konularda haber almak amacıyla da kullanıyorlar. Günümüzde sosyal medya ortamları, e-ticaret ile ilişkili olarak, insanların sosyalleşme ihtiyacını karşılamaktan da öte bir rolü üstlenmiş durumda. İnsanların bir arada ve iletişim halinde bulunduğu ve erişilmelerinin son derece kolay olduğu bu ortamlar, ticaret ve reklamcılığa da yeni fırsatlar sunuyor. Sosyal medya ile ilişkili popüler uygulamalar sayesinde eğlence, haber alma ve ticari yaşantı, geçmişten bu yana hiç bu denli bir arada bulunmamıştı. Sosyal medyayı bu denli güçlü ve vazgeçilmez kılan şey işte bu bir aradalıktır.
En Çok Kullanılan Sosyal Medya Uygulamaları
Sosyal medya ortamları, dijital çağın getirdiği avantajlar sayesinde büyük ivme kazandı. 2019 yılı itibarıyla internetin kullanımı Türkiye nüfusunun %72’sine ulaşmış durumda. Günümüzde sosyal medya kullanımı ise %63 seviyesinde. Nüfusun %53’ü ise aktif olarak mobil sosyal medya kullanıcısı durumunda. Bu, insanların sosyal medyada bulunmak için tüm kanalları kullandığı anlamına geliyor. İsterseniz bu başlık altında insanların sosyal ağ deneyimlerinde en çok tercih ettikleri popüler uygulamalar ile ilgili bilgi edinelim.
Dünyanın en büyük ve en çok kullanılan sosyal medya ortamı. 2004 yılında Mark Zuckerberg tarafından kuruldu. Zuckerberg 2017 Haziran ayında Facebook topluluğunun 2 milyar kullanıcıya ulaştığına ilişkin bir mesaj yayımladı. Facebook, çevrimiçi olarak arkadaşlarınız ve aile bireyleriniz ile sanal ortamda buluşabileceğiniz ve sevdiğiniz ya da ilginizi çeken içerikleri paylaşabileceğiniz bir platformdur. Akıllı telefonlardan bilgisayarlara kadar pek çok cihazdan erişmek mümkündür.
Bu sosyal ağ sitesi, mesajınızı tüm dünya ile paylaşmak için sınırlı sayıda karaktere izin veren ve tweet olarak anılan kısa metin mesajları yayınlamanızı sağlar. Twitter gerçekte bir microblog sitesidir. İnsanlar tarafından en çok konuşulan konular trend listesini oluşturur. Bunlara Trend Topic (TT) denir. Her ülkenin kendi gündemini oluşturan konular trend listesine girer. Ancak zaman zaman yerel bir konu tüm dünya gündemine ulaşabilir. Akıllı telefonlar ve bilgisayarlar aracılığı ile erişmek mümkündür.
Instagram, fotoğraf ve video paylaşımı üzerine kurulu olan bir sosyal ağ uygulamasıdır. Facebook veya Twitter'a benzer şekilde, Instagram hesabı bulunan herkes bir profile ve bir haber akışına sahiptir. Bir fotoğraf ya da video paylaşımı gerçekleştirildiğinde profilinizde görüntülenir. Takip eden kullanıcılar da bu içeriği kendi haber akışlarında görürler. Instagram, Facebook tarafından satın alındığı için bu popüler uygulamalar entegre şekilde çalışmaktadır.
Piyasaya sürülmesi ile birlikte çok hızlı bir şekilde popüler uygulamalar arasında yerini alan WhatsApp, metin ve sesli mesajlaşma uygulamasıdır. Platformlardan bağımsız şekilde çalışabiliyor olması ve mobil ve masaüstü cihazlar arasında sorunsuz mesajlaşma olanağı sağlaması, popülerliğinin hızla artmasını sağladı. Piyasaya çıktığı dönemde son derece popüler olan MSN Messenger uygulamasının yerini almayı başarmasını, bir mobil uygulama olarak piyasaya sürülmüş olmasına borçludur.
İnternette zaman geçirdiğinizde duyacağınız sosyal medya ortamlarından biri de Reddittir. Dünya genelinde 18. sırada bulunan oldukça popüler bir tartışma platformudur.
Yeni Çıkan Sosyal Medya Uygulamaları
Sosyal medya ortamlarının kullanım amaçları ve ihtiyaçları geliştikçe her yeni yıl yeni bir sosyal medya uygulaması popüler uygulamalar arasında yerini alıyor. Girişimciler, sosyal medya platformlarını eğlence ve ticari amaçlar için kullanan kişilere yönelik yeni özelliklere ve kullanım alanlarına sahip uygulamalar ortaya koyabilmek için birbirleriyle yarışıyorlar. Yeni yıl ile birlikte beğenimize sunulacak ve popüler uygulamalar arasında yerini alacağı düşünülen uygulamalara bir göz atalım.
TikTok
Yeni olmasına rağmen herkesçe bilinen bir uygulama. Özellikle musical.ly uygulaması ile birleşmesinden sonra aylık 500 milyon aktif kullanıcı sayısına ulaştı. Popüler uygulamalar arasında hızla ilerleyen TikTok, uygulama mağazalarında Facebook, Instagram gibi pazarın geneline hâkim olan sosyal medya uygulamalarından daha popüler olmaya başladı. Vine ve musical.ly uygulamalarına aşina olanlar, bu ikisinin karışımı olan TikTok uygulamasına kolay adapte olacaklardır.
Caffeine
Apple eski tasarımcılarının oluşturduğu caffein.tv, canlı yayınlar oluşturmaya olanak tanıyan bir platformdur. Temel olarak arzu edilen her şey için yayın akışları oluşturulabilir. Platform, yatırımcıların dikkatini çekmeyi başarmış olmasının yanı sıra spor ve eğlence dünyasında da ön plana çıkmaya başladı. Fox firması ile bir tür ortaklığa girilen platformda Podcastler yapabilir ya da vblog paylaşabilirsiniz. Oyunlar için de yayınlar yapılabilecek olan platformda şimdilik sadece belirli oyunlara müsaade ediliyor.
Lasso
2018 yılında Facebook, TikTok uygulamasına rakip olması amacıyla Lasso uygulamasını piyasaya duyurdu. Kısa videolar paylaşılabilen uygulamada, filtre ve müzik eklemeleri gibi özelliklerle kullanıcıların beğenisini kazanmaya çalışıyor. Ardında sosyal medya pazarının devi Facebook bulunan uygulama, kısa sürede popüler uygulamalar arasında yerini alacak gibi görünüyor.
Houseparty
Bir video grup mesajlaşma uygulaması olan Houseparty, aynı anda 8 kişi ile görüntülü sohbet olanağı sağlıyor. Sohbet esnasında katılımcıların daha eğlenceli bir deneyim yaşayabilmeleri adına video filtreleri, çıkartmalar ve efektler kullanılabiliyor. Uygulama 20 milyon aktif kullanıcıya ulaşmayı başararak popüler uygulamalar arasında yerini almayı başardı.
Upstream
Upstream, profesyoneller için LinkedIn’e alternatif ve biraz da daha sosyal bir platform. Uygulama kısa süre önce satışı gerçekleştirilen SocialRank ekibi tarafından kitle segmentasyon aracı olarak geliştirildi. Ekip üyelerinin yardım almak ve yardımcı olmak için kullanabilecekleri profesyonel bir ağ olarak karşımıza çıkıyor.
WT Social
facebook, twitter ve benzeri gibi popüler uygulamalar için alternatif olarak tasarlanan uygulama, wikipedia platformunun kurucularından biri olan jimmy wales tarafından başlatıldı. haber odaklı sosyal ağ sloganıyla kullanıcılarını karşılıyor. giriş yaptığınızda alt kategorileri seçerek ilgi alanlarınıza yönelik içeriklere ulaşabilirsiniz. platformun en belirgin özelliği yalan haber, bilgi kirliliği ve tık tuzağından (clickbait) arındırılmış reklamsız bir ortam sunmasıdır. hızla gelişen platform bu felsefeye sahip kategori yöneticileri arayışında.
Sosyal Medya Kategorileri
Sosyal medya ortamlarının karakteristik özellikleri vardır. Her popüler uygulama iletişim kurmanın ve duyguları ifade etmenin farklı yollarını kullanır. Bu noktada sosyal medya ortamlarını kategorilere ayırabiliriz. Sosyal medya ortamları ve kapsamları zaman içinde değişiklik gösteriyor. İnsanların kullanım amaçları ve platformların kendilerine has özellikleri belirleyici oluyor.
Sosyal Ağ
Bir sosyal ağ, benzer ilgi alanlarına sahip insanlarla bağlantı kurmanıza olanak tanıyan bir sosyal medya ortamıdır. Facebook, Twitter, LinkedIn örnek olarak gösterilebilir.
Yer İmi
Bu kategorideki platformlar bilgi ve fikir arayan ve bunların bağlantılarını kaydetmek isteyen kişilere yöneliktir. Paylaşmak, keşfetmek, yeni ve popüler olan içerikler ile ilgili tartışmak amacıyla kullanılırlar. Pinterest, Flipboard, Diggs örnek olarak gösterilebilir.
Tartışma Forumları
Belli konularda tartışmak ve yardım almak amacıyla kullanılan ortamlardır. Konsept olarak sosyal medyanın öncüleri olarak kabul edilirler. Reddit, Quora, Digg gibi örnekleri vardır.
Medya Paylaşım Ağları
İnsanların son zamanlarda yapmayı en çok sevdiği şeylerden biri video ve fotoğraf paylaşmak. Bu tür ağlar insanların kendi komik, eğitici ya da haber içeriği taşıyan videolarını paylaştıkları ortamlardır. Instagram, Snapchat, Youtube gibi örnekleri vardır.
Blog ve Yayıncılık Ağları
Bu tür ortamlar yazmayı ve okumayı seven insanları bir araya getirmek için vardır. İçeriği paylaşmayı ve yorum yapmayı teşvik eden araçlar sunarlar. Wordpress, Tumblr, Medium en bilinen örnekleridir.
Sosyal İnceleme Ağları
İnsanlar yeni bir şeyler almadan önce araştırma ve ilgili ürünü inceleme yoluna giderler. Daha önce aynı ürünü kullanmış olan kişilerin değerlendirmelerini merak ederler. Sosyal inceleme, değerlendirme siteleri bu ihtiyacı karşılamak için vardır. TripAdvistor, FourSquare bu kategoriye örnek olarak gösterilebilir.
Sosyalleşme biçimlerinin kuşaklar arasında farklılık gösterdiği herkesçe bilinen bir durumdur. 1980 ila 2000 yılları arasında doğmuş olan Y kuşağı, sosyal medya ortamları ve sosyal ağ kavramı ile ilk tanışan kuşak olmuştur. İnternetin yaygınlaşması ile iletişim araçları X kuşağına kıyasla büyük farklılıklar göstermiş, sosyalleşme ortamları da dijital ortamlarda yer bulmuştur. X kuşağının iletişim kurma araçları, sabit telefon, e-posta ve SMS ile sınırlıydı. Y kuşağı için bu durum akıllı telefonlar ile mükemmel biçimde entegre olmuş sosyal medya ortamları olarak değişiklik gösterdi. Z kuşağı ise VR gözlük ile sanal gerçeklik dünyasının kapılarını açan giyilebilir teknolojilerin tadını çıkarıyor. Alpha kuşağı belki de en şanslı olduğunu düşündüğümüz nesildir. Onlar için kullanabileceğimiz iletişim ve sosyalleşme kavramları, artırılmış gerçeklik, yapay zekâ, hologram gibi fütüristtik kavramlardır. Onların sosyalleşme biçimlerinin ve ortamlarının nasıl olacağını sadece hayal edebiliyoruz.
