Kadın doğum uzmanı, jinekolog, ebe, hamilelik, doğum, tüp bebek gibi kavramları sık sık duyarız. Ne iş yaptıklarını ya da ne demek olduklarını da birçoğumuz biliriz. Doğumun daha somut olan kısmını oluştururlar. Ancak embriyolog deyince bir durup düşünürüz. Embriyo kavramı fen bilgisi ve biyoloji derslerinde gördüklerimizle sınırlı bir kavramdır. Günlük hayatta da zaten tüp bebek yoluyla hamile kalanların ya da tüp bebek düşünenlerin duymuş olması normal karşılanır. Fazla bilinen bir meslek değildir.
Embriyologların tüp bebek kavramının yaygınlaşması sonucu ortaya çıktığını söyleyebiliriz. Yaşamın başlamasını ve üremeyi incelerler. Doğum öncesi ve doğumsal hastalıkların tespit edilmesinde de önemli rol üstlenirler. Gelin bu mesleğe bir bakalım. Embriyolog kime denir? Embriyologların görevleri nelerdir? Nerelerde çalışabilirler? Ne Kadar maaş alırlar? Embriyolog olmak için hangi eğitimleri almak gerekir?
Embriyolog Nedir?
Canlıların üremesi ve gelişimi ile ilgilenen bilim dalına embriyoloji denir. Embriyoloji canlıların oluşumunu incelediğinden felsefe, evrim ve din gibi alanlara da kaynak oluşturur. Tıbbın hemen hemen her alanına katkı sağlar. Embriyoloji bilimi ile ilgilenen ve bu alanda eğitim almış kişilere de embriyolog denir.
Embriyonun oluşması, gelişimi ve transferi gibi işlemleri yapar. 1990’lı yıllardan sonra tüp bebek tedavilerinde olumlu gelişmeler yaşanması mesleğe olan ilgiyi arttırmıştır. Başlarda biyologlar tarafından daha basit düzeyde yürütülen çalışmalar yoğunluk artınca ayrı bir meslek haline gelmiş ve embriyolog da meslek olarak ortaya çıkmıştır. Embriyolog olmak için uzmanlık eğitimi alınması gerektiği için bu alanda eğitimler verilmeye başlanmıştır. Bu mesleği yapmak isteyen kişilerde birtakım yeterliliklerin olması gerekir.
embriyologların iyi iletişim kurabilen ve kendini iyi ifade edebilen bireyler olması gerekir.
Güleryüzlü olmaları önemlidir.
Zorluklar karşısında pes etmeyecek dirence sahip olmalıdır.
Gelişime ve yeniliklere açık olmaları önemlidir.
İyi derecede İngilizce bilmeleri de iş arama döneminde tercih edilmelerini sağlar.
Embriyologlar kendi alanlarında kullanılan cihazları iyi tanımalıdır.
Bilgisayar programlarına hakim olmalıdır.
Çalıştıkları ortam laboratuvar olduğu için hijyen kurallarına üst düzeyde uymaları gerekir.
Dikkatli ve titiz çalışabilen kimseler olmalıdır.
Sorumluluk sahibi olmak da mesleğin gereklerindendir.
Önlük ve eldiven kullanarak çalışırlar.
Kurumlarıyla ve hastalarıyla ilgili bilgileri gizli tutmakla yükümlüdürler.
Hastanelerde, tüp bebek merkezlerinde ve sağlık merkezlerinde çalışırlar.
Bireylerin üreme sağlıkları ile ilgilenirler.
Doktorlarla birlikte çalışırlar.
Embriyologların araştırma yapmayı seven makale yazabilen kimseler olmaları gerekir.
Tıptaki gelişmeleri sürekli takip etmelidirler.
Tıp biliminin her geçen gün ilerlemesiyle iş alanı ve önemi artmaktadır. Embriyologların maddi imkanlarının oldukça iyi olduğu söylenebilir. Fakat sırf maaşı iyi olduğu için seçilebilecek bir meslek değildir.
Sağlık alanında bir meslek olduğu için ilgi duyan kişilerin embriyolog olması gerekir.
Eğitim dönemi uzun olduğu için çok emek ve özveri gerektirir.
Çocuk sahibi olabilmek gibi parayla satın alınamayacak bir alanda çalışmak manevi bir doyum da getirir.
Çalışma saatleri yoğun olur. Çoğu zaman hafta sonları da çalışırlar. Bu nedenle uzun çalışma saatlerine uyum sağlayabilmelidir.
İlgili eğitim: İngilizce Eğitimi (B1-B2)
Embriyolog Ne İş Yapar?
Embriyologların yaptıkları iş gereği birçok sorumluluğu bulunur. Sorumluluklarının az ya da çok olması çalıştıkları kuruma göre değişir. Ancak her embriyolog çalışırken benzer işleri yapar.
Embriyoloji laboratuvarındaki malzeme eksiklerini tespit eder ve tamamlanmasını sağlar.
Cihazların çalışmasını kontrol eder. Gerekirse bakımını yaptırır.
Hastadan alınan numunelerin kayıtlarının tutulmasını ve uygun ortamda saklanmasını sağlar.
Form ve rapor doldurur.
Tedavide kullanılmak için sperm elde eder ve bunları dondurur.
Yumurta toplayarak bunların dondurulmasını sağlar.
Yumurta ve spermler üzerinde testler yapar.
Dondurulmuş embriyoları çözer.
Donmuş embriyoların transfer işlemlerini gerçekleştirir.
Zigotun oluşumunu ve gelişimini inceler.
Hastaları muayene eder.
Döllenmenin oluşumunu inceler.
Kullandığı malzemelerin temizliğinden sorumludur.
Zarar görmüş malzemelerin yenilenmesinden sorumludur.
Hastaların güvenliğinin ve gizliliğinin sağlanmasına yardımcı olur.
Malzemeleri gerektiği kadar kullanır.
Hastaların güvenlik ve gizliliğiyle ilgili bir durum yaşandığında bunları rapor eder.
Yaşanan iş kazalarını kurum yetkililerine bildirir.
Enfeksiyon oluşmasını ve yayılmasını engellemek için eldiven, maske gibi izolasyon malzemelerini kullanır.
Tıbbi atıkların toplanmasına ve ayrıştırılmasına yardımcı olur.
Yangın ya da benzer kazaların oluşması durumunda ilk müdahaleyi yapar.
Eksik olduğu konularda mesleki eğitimler alır.
Katıldığı toplantılarda alınan kararları uygular.
Meslek etiğine uygun hareket ederek ekip arkadaşlarına örnek olur.
Birlikte çalıştığı stajyerlerin mesleki gelişimine katkıda bulunmasına yardım eder.
Çalıştığı kurumun işleyişine hakim olur.
Kurumunun geliştirilmesine ve iyileştirilmesine katkıda bulunur.
Hastalardan bir şikayet gelmesi durumunda onları halkla ilişkiler birimine yönlendirir.
Hastalara uygulanacak tedavi yöntemlerini belirler.
Laboratuvarda çalışma planı hazırlar.
Randevu sırasına göre işlemleri gerçekleştirir.
Embriyolog Maaşları
Embriyologların aldıkları maaşlar çalıştıkları kuruma göre değişir. Çalışanın tecrübesi ve yeterliliği de maaşı etkileyen etmenlerdendir. Biyoloji bölümü bitirerek embriyolog olanlarla tıp fakültesi bitirerek embriyolog olanlar aynı maaşı almaz. Kamu kurumunda ve özel kurumlarda da maaşlar farklılaşır. Kamu kurumunda çalışan bir embriyoloji hekimi aylık 10 bin lira civarında maaş alır.
Bu maaş özel sektörde 15-20 binlere kadar ulaşır. Tüp bebek merkezlerinde çalışanlar ya da tüp bebek alanında çalışmalar yapanlar da maaşlarına ek olarak prim de alırlar. Çalışmaların başarılı sonuçlar vermesi de tanınırlığı ve tercih edilirliği arttıracağından maaşa olumlu katkı sağlar. Tıp fakültesi dışındaki bölümlerden mezun olarak embriyolog olanların maaşları aylık ortalama 6 bin lira civarındadır. Alınan maaşa çalışanın tecrübesi, agi, medeni durum ve yapılan mesleki çalışmalar etki eder.
Emriyolog Nasıl Olunur?
Embriyolog olabilmek için iki yol bulunur. Bunlardan birincisi tıp fakültesinden mezun olarak tıpta uzmanlık sınavından yeterli puan almak. Tıp fakültesinin histoloji ve embriyoloji ana bilim dalında yüksek lisans yapılarak gerekli eğitimler alındığında embriyolog olarak çalışılabilir. Aynı alanda doktora yapılarak avantajlı bir konuma gelinebilir. Eğitim bittikten sonra üreme alanında bir tez yazmanız gerekiyor. Tezinizi tamamladıktan sonra Sağlık Bakanlığına başvuruyorsunuz. Sağlık bakanlığının belirlemiş olduğu embriyoloji merkezlerinde eğitim alarak sertifika sahibi olduktan sonra embriyoloji laboratuvar sorumlusu olarak işe başlayabiliyorsunuz.
Diğer bir yol ise üniversitelerin biyoloji bölümünden, moleküler biyoloji ve genetik bölümünde ya da genetik mühendisliği bölümünden mezun olmak. Bu bölümleri bitirdikten sonra tıp fakültelerinin histoloji ve embriyoloji ana bilim dalında yüksek lisans yapmanız gerekiyor. Üreme ile ilgili bir tez hazırladıktan sonra Sağlık Bakanlığının izin verdiği embriyoloji merkezlerinde eğitim alıp embriyoloji ve laboratuvar sorumlusu sertifikasına sahip olabiliyorsunuz. Bu eğitim toplamda 6 ay boyunca 960 saat olarak veriliyor. Eğitim üremeye yardımcı tedavi klinik uygulaması ve üremeye yardımcı tedavi laboratuvar uygulaması olarak iki alanda veriliyor.
Her iki eğitimin de eğitim süresi aynı. Ancak eğitim ücreti ödemeniz gerekiyor. Eğitim ücreti Sağlık Bakanlığının belirlediği tavan fiyat uygulamasına göre merkezler arasında farklılık gösterebiliyor. Gerekli şartları sağladıktan sonra kamuda ya da özel hastanelerde çalışabiliyorsunuz. Eğer isterseniz akademik kariyer yaparak üniversitelerde akademisyen olarak araştırmalarınıza devam edebiliyorsunuz. Eczacılık, diş hekimliği, veterinerlik bölümlerinde okuyanlar da üniversite eğitimleri sırasında histoloji ve embriyoloji dersi almış olmak şartıyla embriyolog eğitimlerine katılabiliyor.
