Günümüzde yetenekli adayları bulmak zor. İnsan kaynakları yönetiminin en sık karşılaştığı sorunlardan biri bu. İşletmeye yetenekleri adayları kazandırmak... Bir İK uzmanı olduğunuzu düşünün. Şirkete yeni bir personel alacaksınız ve süper yetenekleri olan bir adayı işe aldınız. Ona eğitim verdiniz ve iş istediğiniz performansı almaya geldiğinde emekli olmaya karar verdi. Nasıl yani? Genç yetenek nasıl emekli olabiliyor? 30'lu yaşlarında emekli olmak istediğinde ne cevap vereceksiniz ya da ne yapacaksınız?
Bu olay Kaliforniya'nın silikon vadisinde geçiyor. Silikon vadisi son zamanlarda büyük skandallarla anılıyor ve hatırlanıyor olsa da halen dünyanın hayran kaldığı bir yer. Silikon vadisi fırınında çıkan büyük işletmelerin son zamanlardaki kötü hikayeleri buraya karşı bir anti hareket oluşturmuş olsa da (küçük kitleler) teknoloji dünyasını bu vadi yönetiyor.
Silikon Vadisinde Erken Emeklilik
Bir arkadaşım kendisine gelen yabancı bir sitenin haber e-mailini bana gönderdi ve bende genelde okumayacağım bir makaleyi okudum. Adı "Finansal bağımsızlık, erken emeklilik hareketi". Başlığı buydu ve sayıları gitgide artan genç mühendislerin erken emekli olabilecek kadar para biriktirdiğini yazıyordu. Burası silikon vadisi ve burada para biriktirmek çok kolay gibi argümanları daha önce çok okumuştum ama 30 yaşında emekli olabilecek kadar parayı nasıl bulduklarını pek anlamadım.
Ayrıca organik olmayan besinler ve artan hava kirliliği mevcut emeklilik yaşlarında hayatta olmayacağımızı düşünüyorum. Siz halen 65 yaşında emekli olup sonrasında 30 yıl daha yaşayabileceğinizi düşünüyorsanız, bir daha düşünün.
Bazı finans danışmanlarının bununla ilgili tespitleri de var. Finansal danışmanlar kazançları üst düzey bir seviyeye çıkartarak ve harcamaları en aza indirerek neredeyse herkesin 10 yıl içinde zengin olabileceğine inanıyor.
Ve silikon vadisinde yaşayan kişileri incelediklerinde basit evlerde yaşayıp, evlerin kirasını paylaşarak ve hatta yer yatağında yatıp ciddi bir tasarruf yaptıklarını söylüyorlar. Kazandıkları dolarları daha ucuz yaşam alternatifi olan ülkelere götürüp kral gibi yaşamayı düşünüyorlar.
Diğer tarafta ise stajyer gibi yaşayan yüksek gelirli profesyoneller var. Onlarda tasarruflu şekilde yaşayarak tasarruf yapıyorlar ve üst düzey maaşlı bir emeklilikle geri kalan zamanlarını rahat yaşamak istiyorlar.
Erken emekli olma hayali aslında çok yeni değil. Ama herkes için tamamen şans faktöründen geçtiğini söyleyebiliriz. Eğer şanslı biriyse piyango isabet eder ve hızlı zenginleşir.
Erken emekli olmak isteyen kişiler hedeflerini şu şekilde tanımlıyorlar:
27 yaşında big data şirketinde çalışan bir mühendis ve evde blog yazarak para kazanmaya çalışan 23 yaşındaki bir çift yılda 180 bin dolar kazanıyor. İki yıl içinde 300 bin dolarlık yatırım yapmayı planlıyorlar. Yatırımdan gelen parayla hayatları devam ettirecekler. Daha sonra işleri bırakıp dünyayı dolaşacaklar.
26 yaşındaki bir yazılım mühendisi 15 milyon dolar kazanarak zengin olmak istiyor. 500 bin dolarlık bir yatırım yapacak ve pasif gelir elde edecek. Çalışmayı bıraktıktan sonra da müzikle ilgilencekmiş.
24 yaşında bir mühendis ise 720 bin dolar para biriktirebilmiş ve 35 yaşına kadar finansal bağımsızlığını sağlayabileceğini düşünüyor. Hedefine ulaştığında ise dans üzerinde yoğunlaşacak.
Bu ise çok ilginç: 20 yaşında oyun tasarlayarak 700 bin dolar kazanan bir genç. 25 yaşında emekli olmayı planlıyor. 5 yıl içerisinde 10 milyon dolar kazanarak parayı bankada güvenli ellere teslim edecek. Finansal danışmanı paradan para kazanara ömrünün sonunda kadar kendisine yetecek bir para elde edeceğini düşünüyor.
Erken emekli olmak güzel bir şey. Ama neden?
İnsanlık tarihi boyunca 20 yaşına kadar 700 bin dolar para biriktirebilen insanlar pek yoktur. Çok süper yetenekleri veya aileden zengin olmadığı sürece... Evet biriktirmek ve çalışmak güzel bir şey. Ama beni rahatsız eden şey erken emekli olma trendi değil. Benim düşündüğüm şey neden iyi eğitimli mühendisler erken emekli olmak istiyor. Bir insan 25 yaşında milyon dolar kazanabiliyorsa ya süper bir icadı vardır ya da çok yeteneklidir. Neden bu yeteneği devam ettirmiyorlar?
Makalenin başında bahsettiğim kişi bunu şu şekilde açıklıyor; onların istediği şeyler pahalı eşyalar değil. Özgürlük... Özgürlüğü satın alıyorlar. Çalışmak zorunda olmadan yaşamak istiyorlar.
Ünlü bir bireysel finans danışmanı şöyle diyor: 30'lu yaşlarda başarılı olabilmek için çok yetenekli olmalısınız. Çok yetenekli biriyseniz ve 30'lu yaşlarda emekli olmak istiyorsanız ciddi anlamda israf yapıyorsunuz demektir. Diyelimki yıllar sonra vazgeçip mesleğe geri döndünüz. Sistem ve teknoloji değiştiği için yetenekleri kullanma imkanınız olmayacak.
Birgün erken emekli olduğum için memnunum ya da memnun olduğumu düşünüyorum diyeceksiniz. Bu dünyada hiçbirimiz sahip olduğumuz yetenekleri tam anlamıyla kullanamıyor. Çünkü sahip olduğumuz yeteneklerin farkında değiliz. Belki içimizde bir piyanist var. Ya da süper bir ressam olabiliriz. Ama olamayız. Çünkü denemedik. Belkide 2040'lı yılların Steve Jobs'ı siz olacaksınız. Biraz önce dediğim gibi, olamayacaksınız. Çünkü denemiyoruz.
Erken Emekliliğin Sosyal Maliyeti Var
30'lu yaşlarda emekli olmak bir rüya evet. Ancak en iyi ve parlak dönemlerde çalışmayı bırakıp emekli olmak ülke ekonomisi açısından oldukça zararlı. Bu silikon vadisi için geçerli olmayabilir. Çünkü insanlar yüksek paralar kazanıp Kaliforniya'dan gitmek istiyorlar. Bunda ev maliyetleri de etkili olabilir. 2 milyon dolara standart bir ev satıldığını düşünürseniz mantıksız da değil.
Bizim gibi teknoloji dünyasında gelişmekte olan (iyimser davranış) ülkelerde erken yaşta emeklilik gelişmeyi durdurur. Beyin göçü gibi bir durum ortaya çıkar. Eğer 30'lu yaşlarda emekli olmak istiyorsanız silikon vadisine bilet almakla başlayın.
