İşletme Yönetimi

Yönetimde Bilgi Sistemlerinin Etkinliği

Dr. Serdar Samur
Güncellendi:
8 dk okuma
Bir kadın elinde tuttuğu tablete dikkatle bakıyor. Saçlarını topuz yapmış ve yüz profili görünüyor. Tabletin üzerinde sayılar ve çizgiler içeren bir grafik ve arka planda bir bina ve bir insanın bulanık bir görüntüsü var. Bakışları tablete odaklanmış ve grafiği dikkatle inceliyor gibi görünüyor. Derin bir konsantrasyon içinde veri topluyor ve not alıyor gibi görünüyor.
Sistem TürleriTanımıYönetimde Kullanımı
Yönetim Bilgi SistemiBir organizasyonun işleyişi ve yönetimi için gerekli bilgileri toplayan ve dağıtan bir sistem.İşlemleri ve performansı izlemekte, kontrol kararları vermede ve operasyonları yönetmede yardımcı olur.
Karar Destek SistemiKarar süreçlerini kolaylaştırmak ve geliştirmek için tasarlanmış bir sistem.Karar verme süreçleri boyunca yöneticilere alternatif senaryolar ve sonuçlar sunar.
Yönetim Destek SistemiOrganizasyon içindeki ve dışındaki bilgileri toplayan ve bu bilgileri yöneticilere sunan bir sistem.Yöneticilere, karar verme sürecinde gereken bilgileri sağlar.
Grup Destek SistemiGruplar arası işbirliği ve iletişimi kolaylaştıran bir sistem.Grupların karar verme sürecinde ve problem çözmede etkinliğini artırır.
Veritabanı Yönetim SistemiBir organizasyonun tüm verilerini organize etmek ve saklamak için kullanılan bir sistem.Yöneticilere, karar verme sürecinde hızlı ve etkin bir şekilde gereken tüm verilere erişim sağlar.
İşlem İşleme SistemiGünlük işlemleri izlemek ve kontrol etmek üzere tasarlanmış bir sistem.İşlemleri otomatikleştirme ve verimliliği artırma yeteneği sağlar.
Bilgi Yönetim SistemiOrganizasyonun bilgi ve verilerini organize etmek ve yönetmek için kullanılır.Mevcut bilgilere daha etkin erişim ve kullanım sağlar.
Yönetim Bilgi Sistemi (YBS)Yukarıda listelenen tüm sistemleri kavrayabilen bir bilgi yönetim sistemidir.Tüm bilgi yönetim süreçlerini ve karar verme süreçlerini tek bir çatı altında toplar ve çok yönlü ve kapsamlı bir görünüm sağlar.
8 satır ve 3 sütunlu tablo
Tüm sütunları görmek için yatay kaydırın →

Genellikle bilgi yönetim sistemlerinin, yönetim bilgi sistemi, karar destek sistemi, yönetim destek sistemi ve grup destek sistemi gibi farklı şekillerde dizayn edilmekte olduğu gözlenmektedir. Yönetim Bilgi Sistemi (YBS)’nin bunların hepsini kavradığı düşünülmektedir.

Yönetim bilgi sistemi nedir?

Örgütün planlama ve eyleme ilişkin işlevlerini etkin bir biçimde başarabilmek ve yöneticinin bu doğrultuda karar alma sürecini kolaylaştırmak için gerekli, zamanlı bilgiyi yöneticinin kullanabileceği duruma getiren bir sistemdir. Örgütün değişik unsurlarını birbirine bağlayarak bilgi akışını sağlayan muhasebe, satışlar, talepler ve depo stoklarına ait bilgiler, raporlar ve raporlaşmalar, süreçler, denetlemeler gibi örgütsel ögelerden oluşan yönetim bilgi sistemi yöneticilere karar vermede yardımcı olacak çok fazla sayıdaki bilginin yapılandırıldığı bir sistemler dizisidir.

Yönetim bilgi sistemini anlamak maksadıyla, sistem, bilgi ve yönetim kavramları hakkında bilgi sahibi olunması gerekir.

Yönetim, amacı her ne olursa olsun, her kuruluşta uygulanan bir sistemdir ve modern toplumun vazgeçilmez bir parçasıdır. Yönetimlerin asıl gayesi eldeki kaynakların (İnsan gücü, Para, Zaman, Malzeme ve Yer gibi) en verimli biçimde kullanılmasına yönelik çalışmalar yapmaktır. Yönetimlerin bu anlamdaki en önemli fonksiyonu Planlama, Örgütlenme, Yöneltme, Koordinasyon ve Denetleme’’ görevlerini tam olarak yerine getirmektir. Daha açık bir ifade ile yönetim bu fonksiyonların bir araya getirilmesidir.



Denge, Yönlendirme ve Kontrol üzerine kurulan yönetim bilimi, problemlerin yönetilmesine ve çözümlenmesine bilimsel usullerin ve sayısal analizlerin uygulanmasıdır. Yöneticiler bu işleri yaparken, analizlerde istatiksel ve matematiksel modelleri bilgisayar yardımıyla kullanırlar. Yönetim bilimi ile birlikte, teknolojinin ulaştığı seviyede lineer programlama, dinamik programlama, oyunlar teorisi, karar teorisi ve simülasyon modellerinin bilgisayarlarla çözümlenmesi önem kazanmıştır. Bu açıdan Yönetim bilimi teknikleri ile bilgisayar temelli çözüm yollarının problem çözümündeki sistematik yaklaşımı YBS tasarımında birleşmektedir

YBS’nin tam olarak kavranabilmesi için bilginin tanımı, değeri ve kullanımına yönelik kavramların iyi özümsenmesi gerekir.

Etkili bilgi yönetim sistemi önemli faaliyetlere ve stratejik sorulara cevap vermek için örgütün iç ve dış çevresindeki bilgiyi toplar, depolar, sentezler ve sunar.

Sistem kelimesi birbirine bağlanmış parçaların bir uygunluk içinde çalışmasını ifade eder. Sistem olarak ifade edilen bir ortamda, sisteme ham madde yada veri girer, işlenir ve ürün elde edilir. Sistem içindeki parçaların her biri kendi başına çalışarak bir ürün alabilse de, sonuçta çıkan ürünlerin hepsi bir bütün içinde birleşir.

Bir çok uluslararası işletme; işletme fonksiyonlarını yönetmek için önemli ölçüde bilgiyi kurumsal hafızasına almak ve bunu sistemli bir şekilde yönetebilmek için bilgi havuz alanı oluşturmakta ve bunu devamlı genişletmektedir.



Kurumsal şirket yönetimleri, teknolojinin desteği ile bilgi sistemlerini karar oluşturma süreçlerinde kullanmaya başlamıştır. Üst Yönetimi temsil eden stratejik yönetim grupları, rakiplerine karşı üstünlük sağlayacak planları geliştirmesinde ve yönetsel kararlarda ihtiyaç duydukları bilgileri Yönetim bilgi sistemleri üzerinden sağlamaktadır.

İşletmelerde Bilgi havuzuna alınan bilgi aşağıda ifade edilen konuların çözümlenmesinde kullanabilecek olan bir araç durumundadır.

  • Doğru karar alma,

  • Geleceği tahmin,

  • Yatay ve dikey iletişim,

  • Standart hale getirilmiş mal ve hizmet,

  • Kurum içi sorunlar ve süreç yönetiminde karşılaşılan problemler,

Rekabetin yoğun olarak yaşandığı günümüzde, örgütlerin varlıklarını sürdürebilmeleri, geniş ölçüde bilgiyi toplama, yorumlama ve hızlı bir şekilde bilgiyi kurumun ihtiyaçları doğrultusunda eyleme geçirebilme yeteneklerine bağlı olacaktır.

Bilgi kurum için anlamı hale getirilebildiği yani işlenebildiği, saklanabildiği ve karar verme aşamasında ihtiyacı olanlara zamanında ulaştırılabildiği takdirde değer ifade eden bir kaynaktır.

Yönetim bilgi sistemi, kurum içindeki faaliyetlerin sürdürülmesine destek sağlayacak bilgiyi temin etmek için derlenip-toplanarak değerlendirilmiş bilgileri bünyesinde hazır bulundurur.

Karar vericiye yardım etmek için, YBS tarafından verinin hazırlanması, ön bilgi haline getirilmesi ve işlenmiş bilginin hazır hale yani bilgiye dönüştürülmesi gerekir. İslenmiş bilgi karara doğrudan etkili olacak hale getirilmiş bilgi anlamına gelmektedir. Bunu yapmanın metodu ise karar modelleriyle bilginin işlenip değerlendirilmesidir.

YBS de, değişik karar ve analiz modellerine ilave olarak planlama model yazılımlarına da yer verilmelidir. YBS bir organizasyonun faaliyetleri ile birlikte yönetim fonksiyonları olan planlama, örgütleme, koordinasyon ve kontrol unsurlarını da desteklemelidir.

Bilgi Yönetim sistemi bilgi, karar ve faaliyetler arasında uyumu sağladığı sürece etkindir. Mevcut durumdan istenilen duruma doğru gidişi esas alan bu yaklaşımda kontrol mekanizmasının kurulması önemlidir.

Yönetim nedir?

Yönetimlerin asıl gayesi eldeki kaynakların (İnsan gücü, Para, Zaman, Malzeme ve Yer gibi) en verimli biçimde kullanılmasına yönelik çalışmalar yapmaktır. Yönetimlerin bu anlamdaki en önemli fonksiyonu Planlama, Örgütlenme, Yöneltme, Koordinasyon ve Denetleme’’ görevlerini tam olarak yerine getirmektir. Daha açık bir ifade ile yönetim bu fonksiyonların bir araya getirilmesidir.

Yönetim bilgi sistemi nedir?

Örgütün planlama ve eyleme ilişkin işlevlerini etkin bir biçimde başarabilmek ve yöneticinin bu doğrultuda karar alma sürecini kolaylaştırmak için gerekli, zamanlı bilgiyi yöneticinin kullanabileceği duruma getiren bir sistemdir.

Yönetim bilgi sistemi ne yapar?

YBS’nin tam olarak kavranabilmesi için bilginin tanımı, değeri ve kullanımına yönelik kavramların iyi özümsenmesi gerekir. Etkili bilgi yönetim sistemi önemli faaliyetlere ve stratejik sorulara cevap vermek için örgütün iç ve dış çevresindeki bilgiyi toplar, depolar, sentezler ve sunar.

Sıkça Sorulan Sorular

Yönetim nedir?

Yönetimlerin asıl gayesi eldeki kaynakların (İnsan gücü, Para, Zaman, Malzeme ve Yer gibi) en verimli biçimde kullanılmasına yönelik çalışmalar yapmaktır. Yönetimlerin bu anlamdaki en önemli fonksiyonu Planlama, Örgütlenme, Yöneltme, Koordinasyon ve Denetleme’’ görevlerini tam olarak yerine getirmektir. Daha açık bir ifade ile yönetim bu fonksiyonların bir araya getirilmesidir.

Yönetim bilgi sistemi nedir?

Örgütün planlama ve eyleme ilişkin işlevlerini etkin bir biçimde başarabilmek ve yöneticinin bu doğrultuda karar alma sürecini kolaylaştırmak için gerekli, zamanlı bilgiyi yöneticinin kullanabileceği duruma getiren bir sistemdir.

Yönetim bilgi sistemi ne yapar?

YBS’nin tam olarak kavranabilmesi için bilginin tanımı, değeri ve kullanımına yönelik kavramların iyi özümsenmesi gerekir. Etkili bilgi yönetim sistemi önemli faaliyetlere ve stratejik sorulara cevap vermek için örgütün iç ve dış çevresindeki bilgiyi toplar, depolar, sentezler ve sunar.

Yönetim Bilgi Sistemi kavramı üç temel bileşen olan sistem, bilgi ve yönetimi nasıl bir araya getirir?

Yönetim Bilgi Sistemi: Sistem, Bilgi ve Yönetimin Bütünleşmesi

Yönetim Bilgi Sistemi (YBS) kavramı, örgütün planlama ve eyleme ilişkin işlevlerini etkin bir biçimde başarabilmek ve yöneticinin karar alma sürecini kolaylaştırmak için gerekli, zamanlı bilgiyi yöneticinin kullanabileceği duruma getiren bir sistem olarak tanımlanır. Bu sistem, örgütün farklı unsurlarını birbirine bağlayarak bilgi akışını sağlayan muhasebe, satışlar, talepler ve depo stoklarına ait bilgiler, raporlar ve raporlaşmalar, süreçler, denetlemeler gibi örgütsel ögeleri içerir. YBS'nin anlaşılabilmesi için, sistem, bilgi ve yönetim kavramlarını incelemek gerekir.

Sistem Kavramı ve YBS

Sistem kelimesi, birbirine bağlanmış parçaların uygunluk içinde çalışmasını ifade eder. Bu bağlamda YBS, işlenen verileri ve elde edilen ürünleri bir bütün içinde birleştiren bir yapıdır. Bu sistemde, örgütün iç ve dış çevresindeki bilgi toplanır, depolanır, sentezlenir ve sunulur, böylece etkili bir bilgi yönetimi sağlanır.

Bilgi Kavramı ve YBS

YBS'nin başarısı, bilginin tanımı, değeri ve kullanımına yönelik kavramların iyi özümsenmesine bağlıdır. Bu açıdan, yöneticilerin işletmelerini yönetmek için önemli ölçüde bilgiyi kurumsal hafızasına alarak sistemli bir şekilde yönetmeleri ve bilgi havuz alanı oluşturmaları, bu sistemi etkin bir şekilde kullanmaları için gereklidir.

yönetim kavramı ve YBS

Yönetim, her kuruluşta uygulanan ve modern toplumun vazgeçilmez bir parçası olan bir sistemdir. Yönetimin temel amacı, eldeki kaynakları (insan gücü, para, zaman, malzeme ve yer gibi) en verimli biçimde kullanmaktır. Bu anlamdaki en önemli fonksiyonlar ise planlama, örgütleme, yönlendirme, koordinasyon ve denetlemedir.

YBS, yönetimin bu işlevlerini hızlı ve etkin bir şekilde yerine getirmesine yardımcı olur. Yöneticiler, YBS'yi kullanarak sistematik yaklaşımlar ve bilgisayar temelli çözümlerle problemlerini çözüme kavuşturabilirler. Bu sayede, yönetim bilimi teknikleri ve sayısal analizler kullanılarak denge, yönlendirme ve kontrol sağlanır.

Sonuç olarak, Yönetim Bilgi Sistemi kavramı, sistem, bilgi ve yönetimi bütünleştirerek örgütlerin işlevlerini etkin bir şekilde yerine getirmelerini ve yöneticilerin karar alma süreçlerini kolaylaştırmalarını sağlar. Başarılı bir YBS, örgütün tüm unsurlarını ve bilgi yönetimini kapsayan, kullanıcı dostu ve güvenilir bir yapıya sahip olmalıdır.

Bilgi yönetim sistemlerinin etkinliği, hangi faktörlere bağlıdır ve bu etkinlik nasıl ölçülür?

Bilgi yönetim sistemlerinin etkinliği, genellikle sistem tasarımı, sistem kullanımı, kullanıcıların sistem hakkında sahip olduğu bilgi ve beceri, sistemler arası entegrasyon, örgütsel destek, yöneticilerin bu sistemlere olan inançları ve başta işlem yoğunluğu olmak üzere çeşitli çevresel faktörlere bağlıdır. Verimli bir bilgi yönetim sistemi örgütün stratejik hedeflerine ulaşmasına yardımcı olarak süreçleri kolaylaştırmak ve bu kapsamda karar almayı desteklemek amacıyla tasarlanmıştır.

Etkin bir bilgi yönetim sisteminin ölçümü çeşitli metotlarla gerçekleştirilebilir. Bunların başında sistemin kullanıcılara sunduğu faydaların değerlendirilmesi gelir. Kullanıcılarına zaman kazandırıp kazandırmadığı, iş süreçlerini ne derece kolaylaştırdığı, karar verme sürecini hızlandırıp hızlandırmadığı ve sonuç olarak örgüte katkısının ne olduğu gibi kriterler bu değerlendirmenin temelini oluşturur.

Bunun yanı sıra, bilginin yönetiminde kullanılan yöntemlerin, bilginin toplanması, depolanması, sentezlenmesi ve sunuluşu gibi süreçlerin verimliliği de bir diğer etkinlik ölçütüdür. Özellikle yöneticilere karar verme aşamasında yardımcı olan bilgilerin sağlanış hızı ve niteliği, bilgi yönetim sisteminin etkinliğinin belirlenmesinde önemli bir faktördür.

Ayrıca, bilgi yönetim sisteminin etkinliğinin ölçümünde sistemin kullanıcılarından alınan geri bildirimler de değerli bilgiler sunar. Kullanıcılar, sistemin işlevselliği, kullanışlılığı ve güvenirliği hakkında doğrudan bilgi sahibidir ve bu bilgiler, sistemin etkinliğinin değerlendirilmesinde etkin bir role sahiptir.

Öte yandan, fiziki ve teknik altyapı, sistem bakım ve destek hizmetleri, kullanıcı eğitimi ve destekleyici politikalar gibi çalışma koşulları ve çevresel faktörler de bilgi yönetim sisteminin etkinliği üzerinde belirleyici etkiye sahiptir. Bu faktörlerin takibi ve değerlendirilmesi de etkinlik ölçümünün ayrılmaz bir parçasını oluşturur.

Sonuç olarak, bilgi yönetim sistemi etkinliği, çok sayıda faktöre bağlıdır ve geniş çaplı bir değerlendirme ile ölçülür. Bu süreçte, kullanıcı geri bildirimleri, hizmet hızı ve niteliği, sistem faydaları ve çalışma koşulları gibi çeşitli parametreler dikkate alınır.

Rekabetçi bir iş dünyasında, Yönetim Bilgi Sistemi ile örgütler stratejik avantaj sağlamak için hangi özelliklere ve yeteneklere sahip olmalıdır?

Rekabetçi bir iş dünyasında, yönetim bilgi sistemleri ile örgütler stratejik avantaj sağlamak için öncelikle bu sistemlerin fonksiyonlarını ve kullanım alanlarını iyi anlamaları gerekmektedir. Yönetim bilgi sistemi, bir örgütün işlevlerini planlama ve eyleme dönüştürme sürecini kolaylaştıran bir sistemdir. Bu sistem, yöneticiye gereken bilgiyi zamanında sağlamakta ve alma sürecini basitleştirmektedir. Bu özelliği ile örgüt yöneticileri, finansal bilgiler, satış trendleri, işgücü verimliliği, envanter durumu ve diğer birçok konuda bilgi alma ihtimallerini arttırabilirler.

Yönetim Bilgi Sistemine Hâkim Olma ve Kullanan Yetenekleri
Yönetim bilgi sistemleri, bir örgütün stratejik hedeflerine ulaşmasında önemli bir yardımcıdır. Ancak bu sistemlerin verimli bir şekilde kullanılabilmesi için yöneticilerin belli bir bilgi ve yetenek düzeyine sahip olmaları gerekmektedir. Bu yetenekler arasında, stratejik düşünme ve planlama, bilgi teknolojileri kullanabilme, analitik düşünebilme ve problem çözme yetenekleri bulunmaktadır.

Bilgi Yönetiminin Stratejik Rolü
Bilgi yönetim sistemi, stratejik karar almayı kolaylaştırır ve yöneticilere belirsizlik durumlarında dahi doğru karar vermekte yardımcı olur. Bu süreçte bilgi toplama, sentezleme ve sunma yetenekleri kritik önem taşır. Özellikle, örgütün iç ve dış çevresindeki bilgiyi toplayabilme ve düzenleyebilme yeteneği, stratejik karar verme sürecinde avantaj sağlar.

Sonuç olarak, rekabetçi bir iş dünyasında örgütler, yönetim bilgi sistemlerini etkili bir şekilde kullanabilmek ve stratejik avantaj sağlayabilmek için bu sistemlerin işlevlerini ve kapsamlarını anlama, bilgi toplama ve analiz etme, strategik düşünme ve planlama, ve problem çözme gibi yeteneklere sahip olmalıdırlar. Ayrıca, sürekli değişen teknoloji ve iş dünyası koşullarına uyum sağlayabilmek için bu becerilerini sürekli geliştirmeleri de önem taşımaktadır.

Yönetim bilgi sistemleri ne kadar etkili?

Yönetim bilgi sistemleri etkili oldukları kadar riskli de olabilirler. Birçok özellikleri ve fonksiyonları vardır, ancak bunların hepsi doğru şekilde kullanılmalıdır ve verilerin güvenli bir şekilde saklanmalıdır. Yönetim bilgi sistemleri, kurumların verimliliğini ve verimliliğini arttırmak için kullanılan araçlar olarak oldukça etkili olabilirler. Ancak, bu sistemlerin kullanımından kaynaklanan riskleri ve güvenlik tehditlerini önlemek için gerekli önlemler alınmalıdır.

Yönetim bilgi sistemleri ne tür avantajlar sağlar?

Yönetim bilgi sistemleri, özellikle işletmelerin verimliliğini, etkinliğini ve rekabetçi avantajını artırmaya yardımcı olmak için tasarlanmış bir yazılım türüdür. Avantajları arasında, zamanı daha etkin kullanma, verimlilik iyileştirmeleri, maliyetleri azaltma, daha iyi bilgiye erişme ve raporlama, çevrimiçi satın alma ve satış, daha güvenli veri depolama, verimli üretim ve üretim planlama, daha iyi karar verme, daha verimli proje yönetimi ve çevrimiçi işbirliği gibi avantajlar sağlar.

Yönetim bilgi sistemleri nasıl kurulur ve yönetilir?

Yönetim bilgi sistemleri, kurumsal verilerin özetlenmesi, analizi, saklanması ve değerlendirilmesi için çeşitli teknolojik platformları ve uygulamalarını kullanarak oluşturulan çözümlerdir. Bunlar, çoklu kaynakların verilerini tek bir kaynaktan toplamak ve organizasyonların verilerini analiz etmek için kullanılan sistemlerdir.

Bir yönetim bilgi sistemini kurmak ve yönetmek için, öncelikle bir veri kaynağı oluşturmanız gerekir. Veri kaynağı olarak, organizasyonunuzun işletim sistemleri, uygulamalar veya üçüncü taraf kaynakları gibi farklı kaynakları kullanabilirsiniz. Ayrıca, verileri toplamak ve depolamak için kullanılacak bir veri tabanı oluşturmanız gerekecektir. Veri tabanınız, veri analizi için gerekli olan tüm verileri depolayacak ve kullanılabilir hale getirecektir.

Sonra, yönetim bilgi sistemi için gerekli tüm verilere erişim sağlayacak bir arayüz oluşturmak gerekir. Veri arayüzünün, kullanıcıların sisteme erişmelerini, verileri görüntülemelerini ve analiz etmelerini sağlaması gerekir. Son olarak, organizasyonunuzun veri işleme için kullanabileceği çeşitli algoritmalar ve analiz araçlarının kurulması gerekecektir.

Yönetim bilgi sistemlerini kurmak ve yönetmek, organizasyonunuzun gereksinimlerine göre özelleştirilmiş bir süreçtir. Bu süreç, gereken verileri toplamak, depolamak ve analiz etmek için gerekli veri tabanının oluşturulması, arayüzün tasarlanması ve analiz araçlarının geliştirilmesi gibi adımları içerir. Yönetim bilgi sistemlerini etkin bir şekilde kurmak ve yönetmek için, işletim sistemi ve uygulamalarınızın güncel olması gerekir.