Her geçen gün şehirler kalabalıklaşmakta, doğa daha fazla tahrip edilmekte ve doğa olayları gittikçe şiddetlenmektedir. Belirtilen sorunlarla başa çıkabilmek, canlılığı sürdürebilmek ve çevrenin düzenlenmesini sağlayabilmek için peyzaj mimarlığı hakkında bilgi sahibi olacağız. Peyzaj; belirli bir yerden bakıldığında görüş çerçevesi içine giren doğal varlıkların bir arada meydana getirdikleri görünüşü temsil eder. Peyzaj kelimesi dilimize Fransızca’ dan gelmiştir. Peyzaj mimarlığı ise doğal çevreyi bireylerin yararına olacak şekilde onların mutluluklarını, keyiflerini ve konforlarını arttıracak ve daha güzel bir yer içerisinde yaşamalarını sağlayacak bir disiplindir.
Peyzaj mimarlığı, bireylerin yaşadıkları çevreyi en iyi şekilde tasarlayan ve tasarlarken estetik ve bilimden yararlanan bir disiplindir. Peyzaj mimarlığı içinde yaşadığımız dünyayı, kaldırım taşlarını, çocuk parklarını, binaların çevre düzenlemesini, evimizin bahçe düzenlemesini ve daha birçok şeyi içinde barındıran bir disiplindir. Peyzaj mimarlığı disiplini çevre düzenlemesi konusuyla oldukça ilgilidir. Ayrıca peyzaj mimarlığı doğal değerlerin korunması ve sürdürülebilirlik alanlarında ekolojik öncelikli projeleri destekleyen ve üreten bir disiplindir. Peyzaj mimarlığı matematik, mühendislik, teknoloji, mimarlık disiplinlerini kapsamaktadır.
Peyzaj mimarlığı, çevrenin yaşam şartlarını uygun koşullara getirmek ve çevreyi koruyarak daha verimli hale getirilmesi için çalışan bir disiplindir. Yaşanılan çevrenin daha çok göze hitap etmesi, estetik bir görünüm alması ve ekosisteme dayalı düzenlemeler yapmak peyzaj mimarlığı disiplinin işidir. Peyzaj mimarlığı hakkında giriş yaptıktan sonra peyzaj mimarlığı bölümü hakkında bilgi sahibi olalım.
Peyzaj Nedir?
Peyzaj, kısaca etrafımızda bulunan şeylerin bütünü oluşturur. Bunlar; ovalar, vadiler, akarsular, nehirler, dağlar, sokaklar, yollar, insanlar, hayvanlar gibi doğada bir bütünlük sağlayan fiziki ve kültürel varlıklardır. Bütün varlıkların bir araya gelmesiyle peyzaj oluşmaktadır.
Bir şehirde insanların barınabilmesi, yaşam sürdürebilmesi için yapısal unsurların varlık göstermesi gerekiyor. Pencereden bakan birisi binaları, araçları, insanları görür. Bütünüyle baktığımızda ise, çoğunlukla binaların hakim olduğu bir şehir görünür. Bütün bu yapısal görüntünün nefes alamaz hale getiren sıkıcılığını gidermek için ferah yaşam alanlarının çoğaltılarak peyzaj çalışmalarının yapılması gerekir. Bu da peyzaj mimarlığını ortaya çıkarır.
Peyzaj mimarlığı, bilgi birikiminden faydalanarak insanların daimi mutluluk ve işlevsellik kalitesini artıran, daha rahat uyum içerisinde yaşamalarını sağlayacak kültürel ve doğal varlıkların bir plan, program içerisinde oluştuğu bölüme denir.
Kültürel Peyzaj
Doğal kaynakların tarihi olaylar içinde estetik değerleri barındırması coğrafi konumu kültürel alanları oluşturur. İnsanların, doğal peyzaj olan dağları, ovaları, nehirleri kendi yaşam kalitesine uyarlaması sonucu da kültürel peyzajı oluşturur.
Doğal ve kültürel kimliğin gerçek olarak yansıdığı temeller şehirlerdir. Bir şehrin kimliğinin belirlenmesinde; zaman, doğal ve kültürel özellikleri etkili rol oluşturuyor. Kültürel ve toplumsal yaşamın, üretimin ve tüketimin merkezi olan şehirlerin kimliklerinin oluşumunda ise fiziksel görünümleri, aktiviteler anlamlar arasındaki karşılıklı bağlar rol oynuyor. Küreselleşme, şehir ekonomisinin gerilemesi, işsizlik, göç ve çevre kirliliği gibi etmenler kentlerin kültürel kimliklerini tehlikeye sokuyor. Bu nedenle şehirlerin, kültürel ilgisinin ve kendi kimliklerinin merkezini korumanın ve geliştirmenin önemi de zamanla artış gösteriyor.
Şehirler, geçmiş ile geleceğin bağlantı noktasında zenginleşmiş ve kimliğini tarihi gelişiminden almıştır. Kültür değişimlerinin hızlanması, uygunsuz tasarımların ve çevresel baskıların artmasıyla şehirde kültürel kimliksizleşme ortaya çıkıyor. Bu durumun önlenebilmesi için yapılacak planlamalarda şehirlerin yerel dokusunu güçlendirerek ve geçmişle gelecek arasında köprü oluşturarak, kimlik varlığını koruma, geliştirme ve yenileme amaçlı çözüm önerileri üretilmesi zorunlu hale geliyor.
Kültürel Miras
Bu kavram kültürel peyzajları oluşturan mekanları, tarihi yapıları, bahçeleri, arkeolojik gömü alanlarını içerdiği gibi, çevre ile ilgili alanları, biyolojik çeşitliliği ile doğal kaynakları ve geçmişten günümüze kadar gelen kültürel çeşitliliği, gelenek, görenek gibi sosyal ve manevi değerleri de içermektedir. Ülkemizde arkeolojik anıtlar ve gömü alanları kırsal ve kentsel çevre düzenlemesini önemli ölçüde şekillendiren kültür turizmini yönlendiren başlıca miraslardır.
Bu alanlar bulundukları çevreyle bütünleşmiş, aktif ve değişken birer yapı haline dönüşmüşlerdir. Gömü alanlarının doğal çevresi içinde ziyaretçilere sunumu ve sergilenmesi, mimari unsurların, çevreyle ilgili, bilimsel ve görsel açılardan uyumu kültürel mirasın korunması gerçeğini ortaya çıkarıyor. Tarihi ve kültürel çevrenin düzenlemesi, peyzaj mimarları ve planlamacılarının da sorumluluğu içinde yer alır ve bu mirasın korunması, sunulması ve yönetimi konularında yerlerini almaları gerekir.
Peyzaj Mimarlığında Doğanın Korunması
Doğa, insanların sağlığı ve yaşamsal devamlılığı için, doğada bulunan bitki ve hayvan tür varlığının, onların yetişme ve yaşam ortamlarının korunması ile sağlanır.
Hızlı nüfus artışı, şehirleşme, sanayileşme, artan üretim ve tüketim alışkanlıkları bağlamında doğal kaynak zararının sarsıcı boyutlara ulaşması denizleri, ormanları, sulak alanları, kıyıları kısaca doğal kaynakları üzerinde önemli baskı ve tehlike oluşturur.
Doğayı korumanın amacı; kırsal ve kentsel ortamlardaki doğal ve kültürel kaynakların verimliliklerini ve dengeli olma özelliğini kaybetmeden uygun düzeyde kullanmak, korumak ve geliştirmekten geçer.
Temel doğal ve kültürel kaynakların korunması ve dengeli bir biçimde kullanılması çevre planlaması yaklaşımıyla yapılır. Tüm doğal ve kültürel kaynakların sürdürülebilir biçimde değerlendirilmesi birtakım özel önlemlerle korunması ve yönetilme düşüncesi ile gerçekleşir.
Peyzaj Mimarlığı Bölümü Nedir?
Peyzaj mimarlığı bölümü sanat ve bilimi birleştiren bir bölümdür. Estetik görünüm ve bilimin ışığında çalışmalar yapacak peyzaj mimarları yetiştiren bir bölümdür. Peyzaj mimarlığı bölümü, arazileri tasarlayan, yöneten, planlayan mimarların yetişmesini sağlayan bir bölümdür. Peyzaj mimarlığı bölümü, çağdaş, yeniliklere açık, piyasa oluşturan, eleştirel düşünebilen, kendini sürekli güncelleyen ve diğer tasarım meslek gruplarıyla çalışmalar yürütebilen kişiler yetiştirir. Peyzaj mimarlığı bölümü, peyzaj tasarımı ve uygulaması, planlama, görsel iletişim tasarımı, çevre yönetimi, estetik vb. konularında öğrencilerini yetiştirmektedir.
Bu bölüm çizim ve el becerisi gerektirmenin yanı sıra tasarım programlarını da öğretmektedir. Peyzaj mimarlığı bölümü okuyan öğrenciler dışarıda gördüğümüz tüm bitkilerin Latince isimlerini de öğrenirler. Peyzaj mimarlığı bölümü, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Ziraat Fakültesi ve Güzel Sanatlar Fakültesi gibi farklı fakülteler içerisinde yer alabilir. Peyzaj mimarlığı bölümü öğrencilerine klasik düşünce sisteminin dışına çıkan yenilikçi bir düşünce sistemine geçmesi için eğitim vermektedir. Ayrıca yeni fikirler üretebilmenin yanında tasarım yapma ve oluşan sorunları çözme becerileri için de eğitim verilmektedir.
Peyzaj mimarlığı bölümü yaşanılan çevreyi güzelleştirerek bireylere daha güzel ve konforlu yaşam alanları sunmaktadır. Günümüzde artan şehir nüfusu, çarpık kentleşme, betonlaşma gibi yaşanan sorunlar peyzaj mimarlığı bölümü önemini gözler önüne sermektedir. Bu bölüm estetik ve bilimden yararlanarak, doğal yaşam alanları yaratarak ve güzel tasarımlar sunarak şehir yaşamını güzelleştiren bir bölümdür. Bu bölümü tanıdıktan sonra peyzaj mimarlığı bölümü iş imkanları nelerdir başlığını inceleyelim.
Peyzaj Mimarlığı Bölümü İş İmkanları Nelerdir?
Peyzaj mimarlığı bölümü iş imkanları kamu ve özel sektör olarak ikiye ayrılır. Peyzaj mimarlığı bölümü iş imkanları kamuda oldukça azdır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kamuda çalışabilecekleri ilk yerdir. Ancak bu bakanlığın alımları oldukça az görülmektedir. Yerel yönetimlerin “Park ve Bahçe Müdürlükleri” de peyzaj mimarlığı bölümü iş imkanları arasındadır. Belediyeler ortalama bir ya da iki tane peyzaj mimarı istihdam etmektedir. Akademik kariyer yapmak da peyzaj mimarlığı bölümü iş imkanları arasında yer alır.
Şehir ve bölge restorasyon şirketleri de peyzaj mimarlığı bölümü iş imkanları arasında sayılır. Mimarlık, mühendislik, kentsel tasarım ofisleri vb. yerlerde de çalışabilirler. Fidanlıklar ve bitki üretim merkezleri de peyzaj mimarlığı bölümü iş imkanları arasında yer alır. Araştırma geliştirme laboratuvarları, imalat sanayi ve inşaat sektörü peyzaj mimarlığı bölümü iş imkanları arasındadır. Bunların yanında madencilik ve enerji sektörlerinde de farklı pozisyonlarda çalışabilirler. Satış ve pazarlama, ÇED faaliyetleri, gayrimenkul sektörü ve danışmanlık alanları peyzaj mimarlığı bölümü iş imkanları arasındadır. Bu bilgilerden sonra peyzaj mimarlığı bölümü mezunları ne iş yapar başlığını inceleyelim.
Peyzaj Mimarlığı Bölümü Mezunları Ne İş Yapar?
Üniversitelerin peyzaj mimarlığı bölümünden mezun olan kişilere peyzaj mimarı unvanı verilir. Genel anlamda peyzaj mimarlığı bölümü mezunları, park, bahçe, özel mülk ve diğer açık alan arazileri planlar ve tasarlarlar. Peyzaj mimarlığı bölümü mezunları bir alanın çevresel güzelliğini arttırır ve çevresel faydalar sağlamaya çalışırlar.
Peyzaj mimarlığı bölümü mezunları çalıştıkları sahaya yani araziye bağlı olarak farklı görevleri ya da işleri yapmaktadırlar. Bir alanda yürüteceği projeyi oluşturabilmek için mühendis, mimar vb. meslek gruplarıyla görüşmek peyzaj mimarlığı bölümü mezunları işleridir.
El becerileri sayesinde çizim yapmak ve bilgisayar destekli çizimler yapmak peyzaj mimarlığı bölümü mezunları işlerindendir. Ayrıca yaptıkları bu çizimlerin sunumlarını da oluşturmak yaptıkları bir diğer iştir. Yapacakları tasarımlarda kullanılmak üzere uygun malzemelerin seçimini yapmak ve tasarımlarının maliyet analizini oluşturmak peyzaj mimarlığı bölümü mezunları işleri arasındadır. Çalışacakları arazi özellikleri ve yapısı hakkında bilgi toplamak da peyzaj mimarlığı bölümü mezunları işleridir. Genel anlamda peyzaj mimarlığı bölümü mezunları işleri;
Doğal değerlerin korunması ve sürdürülmesi için alan kullanım projeleri üretmek,
Doğal çevrenin kalitesinin korunması ve geliştirilmesi için ekosistem ve kaynak analizi yapmak,
Koruma alanı statüsündeki yerlerin gelişme ve yürütme planlarını yapmak,
Aldıkları doğal bitki örtüsü eğitimi ile tasarım çalışmalarında bitkisel tasarım projeleri yapmak,
Yaptıkları çalışmalarda çevre kirliliğini önleyecek tasarımlar üretmek,
Özel ya da kamuya ait alanların peyzaj düzenlemeleri yapmak,
Bulundukları çevrenin ihtiyaçları doğrultusunda projeler yapmak,
Çevrenin korunmasını sağlamak,
İklim kontrolü için gerekli olan çevre düzenlemeleri yapmak,
Kısaca doğayı ilgilendiren tüm konularla ilgilenmek,
Peyzaj mimarlığı bölümü mezunları ne iş yapar başlığı hakkında bilgi sahibi olduktan sonra bu bölümde okutulan dersleri inceleyelim.
Peyzaj Mimarlığı Bölümü Dersleri Nelerdir?
Peyzaj Mimarlığına Giriş
Matematik
Temel Tasarım
Botanik
Çizim ve Grafik Teknikleri
Jeomorfoloji
Meteoroloji
Bitki Materyali
Toprak Bilgisi
Perspektif ve Maket Tekniği
Peyzaj Tasarımı Projesi
Genel Mimarlık Bilgisi
Bitki Materyali
Peyzaj Mimarlığı Temel İlkeleri
Malzeme Bilgisi
Peyzaj Sanat Tarihi
Peyzaj Yapıları
Peyzaj Ekolojisi
Peyzaj Mimarlığında Bilgisayar Kullanım Teknikleri
Bitki Sosyolojisi
Kaynak Analizi
Çevre Koruma ve Korunan Alanlar
Davranış Psikolojisi
Süs Bitkileri Yetiştiriciliği ve Fidanlık Tekniği
Kent Planlama
Sulama Tekniği
Yukarıda verilen dersler genel olarak verilmiştir. Dersler üniversiteden üniversiteye göre değişiklik gösterebilir. Bölüm dersleri hakkında bilgi sahibi olduktan sonra peyzaj mimarlığı bölümü taban puanları ve sıralama hakkında bilgi sahibi olalım.
Peyzaj Mimarlığı Bölümü Taban Puanları ve Sıralama Hakkında
Peyzaj mimarlığı bölümü taban puanları ve sıralama hakkında bilgi sahibi olmadan önce bilmeniz gereken bazı şeyler var. Bu bölümü okuyabilmeniz için ilk önce YKS(TYT-AYT) sınavına girmeniz gerekmektedir. Aldığınız puan doğrultusunda tercih yapabilirsiniz. Tercih yaparken taban puanlarından ziyade başarı sıralamasının daha önemli olduğunu bilmelisiniz. Sizlere hazırlamış olduğum liste en güncel verilere sahiptir.
En İyi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Taban Puanları ve Sırlama;
Bu bölüm vakıf üniversitelerinde sadece bir üniversitede vardır. O üniversite Yakın Doğu Üniversitedir. Yakın Doğu Üniversitesi peyzaj mimarlığı bölümü taban puanları ve sırlama ise bölüm kontenjanı dolmadığı için belirtilmemiştir.
