Hologram adını pek duymadığımız, ancak geleceğin teknolojisi olarak nitelendirilen bir olaydır. Genellikle film ve yabancı dizilerde rastladığımız hologram teknolojisi, az da olsa günümüze yansımalarını görmekteyiz. İlerleyen dönemlerde adını daha sık duyacağımız için, kullanımı da bir o kadar artacaktır.
Aslında halk olarak kelimeye yabancı olsak da kelimenin ne manaya geldiğini ve neyi çağrıştırdığını iyi biliyoruz. Yaklaşık bundan 12 sene önce hologram teknolojisi kullanan bir haber kanalı vardı. Dünya da değil Türkiye'de bir haber kanalı ilk defa bu teknolojiyi kullanmıştı. Türkiye'de bir ilk yaşanmasına rağmen o zaman kullanılan teknoloji daha sonrasında devam ettirilmedi. 2008 yılında kullanılan hologram henüz günümüzde bu kadar yaygın değil. Anlattıklarımızı belki yeni nesil hatırlamayabilir, fakat 20 – 25 yaşlarından sonraki nesiller ne dediğimizi iyi anlamıştır. Ali Kırca'nın sunduğu bir ana haber programına Korcan Karar adlı spiker hologram teknolojisi ile bağlanmıştı. Şu an bile televizyon kanallarında görmediğimiz olayı 12 sene önce yaşamıştık. Haber esnasında kullanım amacı, aynı canlı yayın gibi bir bağlantı gerçekleştirmekti.
Elbette sadece haber ya da televizyonlarda kullanılacak bir teknoloji değildir. Farklı alanlarda ve sektörlerde hologram boy gösterebilir. Filmlerde sıklıkla rastladığımız teknolojiye 2020 yılı ve sonrası için gerçek hayatta da görebilecek miyiz büyük bir merak konusu. Bu ve benzeri teknolojilere gerçekten ihtiyacımız var mı? Tartışılacak bir konu... Sanırım hologram olmadan da hayatımıza teknoloji ile devam ettirebiliriz. Sadece bazı konularda daha fazla kolaylık sağladığı söylenebilir.
Hologram Nedir?
Hologram diğer bir adıyla holografiyi, daha iyi anlamlandırabilmek adına teknolojinin biraz da tarihine ve ne anlama geldiğine bakalım. Holografi, lazer ışınları sayesinde üç boyutlu şekilde görüntülerin işlenmesi veya yayılması ismine denir. Herhangi bir cismin üzerinden gelen dalgaları data da bulundurarak, aynı şekilde bir kayıp yaşattırmadan yeniden aktarma tekniğine bağlım bir sistemdir. Kimi kaynaklarda holografik olarak da geçmektedir. Holografi tekniği eski bir geçmişe sahiptir.
Macar asıllı İngiliz fizikçi Dennis Gabor, ilk olarak bu tekniği ortaya atmıştır. Hatta ilk ismi verende gene kendisi olmuştur. Fizikçi kimliğinin yanı sıra elektrik mühendisliği konusundan iyi olan Dennis Gabor, holografi konusunu ilk ortaya çıkaran ve çalışmalar yapan kişidir. 1948 yılında yayınladığı makaleler birlikte holografik hakkında bilgiler vermiştir.
Hologram kelimesi birçok terimlerde de kullanıldığı gibi Yunanca dilinden çıkmıştır. Holos ve gram sözcüklerinin birleşiminden çıkmıştır. Holos görüntü anlamına gelirken, gram da yazılı anlamanı taşımaktaydı. Yıllar 1962'ye gelindiğinde ise birkaç girişimcilerin uğraşları sonucu lazer sayesinde nesneleri 3 boyutlu olarak kayıt etme işlemi gerçekleşti.
Holografi tekniğine bakacak olursak, fotoğraf uygulamasından biraz daha farklıdır. Işık dalgasının üç önemli yanı vardır. Tanımlanan renk ve doğrultu, dalga boyunca yükseklik tanımlayan şiddet ve dalgaboyu uzunluğu. Gümüş şeklinde bir levha üzerinde siyah beyaz fotoğraflar ışık şiddetine göre kayıt edilir. Aynı durum renkli fotoğraflarda da dalga boyunca değişiklikleri kayıt edebilir. Holografik tekniğini de ise bu durum farklıdır. Üç boyutlu bir yansıma yapılacağı için kullanılan teknik de farklılaşmaktadır. Işıkta oluşan şiddet sayesinde, ışık dalgaları doğrultusunda direkt kayıt edilir ve cismi üç boyutlu görmemize olanak sağlanır.
Kısacası hologram şu şekilde çalışır: Teknolojiyi uygulayacağınız nesne ya da insan olsun, fark etmeksizin lazer ışınları sayesinde veri kaydı yapılır. Kayıt edilen görüntüler daha sonrasında temizlenerek netleşmesi sağlanır. Lazer ışınları devreye girerek biri nesneye diğeri ise kayıt ortamına gider. Direkt kayıt ortamına giden lazer ışını net bir görüntünün oluşmasına yardımcı olur. Son olarak iki lazer ışını da bir noktada kesişir ya da birleşir. Bu sayede 3 boyutlu bir görsel ortaya çıkmış olur.
Holografi halk arasında olağanüstü bir teknoloji olarak gözükür. Etkileyici ve büyüleyici bir teknoloji olarak bilinir. Eskiden beri izlediğimiz filmlerde 2020 yılına atıfta bulunulurdu. Geleceğin yılı olarak 2020 tarihi gösterilirdi. Uçan arabalar, hayatı kolaylaştıran robotlar ve üst düzey teknolojiler gibi. Henüz 2020 yılının başlarında sayılırız. Ancak hologram için 2020 yılı yılı iyi olabilir. Bu sene teknolojinin payı 5 milyar doları geçeceği düşünülmekte. Bu kadar teknolojiyi herhalde 1 seneye sığdırmayacaklar. Önümüzde ki günlerde nasıl bir sürçe yaşanacağını hep birlikte göreceğiz.
Hologram Nerelerde Kullanılır?
Bizler bilmesek de kullandığımız bazı ürünlerde holografi teknolojisi yer alır. Kredi ve banka kartları, kimlik kartları, güvenlik gerektiren eşyalarda bulunur. CD, DVD ve Bluray gibi kutular içinde de bu teknolojiye yer verilir. Google ve Microsoft gibi firmalar hologram konusunda ciddi yatırımlar yapmakta. Google Glass olarak tanıtılan gözlük aslına baktığımızda bir hologram teknolojisi olduğunu bizlere göstermekte. Ancak bu teknolojinin en bariz yanı dünyanın farklı yerinde bulunan insanlarla yanındaymış gibi iletişim kurmanıza olanak sağlamasıdır. Hatta yakın zamanda izlediğim ''Kingsman'' adlı ajan filminde bu teknolojiye yer verilmişti. Bir toplantı esnasında başrol oyuncusu gözlüğünü takarak uzakta olan kişilerle sanki yan yanaymış gibi bir iletişim kurmaktadır.
Hologram; dolandırıcılık ve güvenlik, tıp, sanat, askeri, veri depolama gibi alanlarda faal bir şekilde kullanılabilir. Hayatın her alanında kullanmak mümkündür. Teknolojinin gelişmesi ve geliştirilmesiyle birlikte birçok sektöre doğrudan entegre olabilir. Hatta son teknolojilerle donatılmış arabalarda bile hologram teknolojisi kullanıldığını görebiliriz. Eğitim alanında 3 boyutlu görseller sayesinde daha iyi sonuçlar çıkabilir. Holografik, insan hayatına illa bir şeyler katabilir. İyi yönde kullandığımız sürece bizim yararımıza olacaktır.
Hologram Örnekleri
Hologram örnekleri için öncelikle Türkiye'den başlayacağım. Kendi içimizden biri bu teknolojiyi yakın zamanda kullanmıştı. Yukarıda yer alan haber örneğini elbette vermeyeceğim. Bu sefer daha farklı bir konu üzerinden gideceğim.
Ünlü müzisyen Selami Şahin bir ilke imza atarak hologram yöntemiyle Zeki Müren'i bizlere getirdi. Yaklaşık 4 sene önce 50. sanat yılı kutlamalarında Selami Şahin de sahne almıştı. Müzisyen holografi yöntemini kullanarak Zeki Müren'le adeta düet yaptı. Birlikte 'Gitme Sana Muhtacım' adlı şarkı seslendirdi.
2012 yılında ise dünyaca ünlü Michael Jackson, holografik teknolojisini kullandı. 13 Eylül 1996 yılında hayatını kaybeden Tupac adına büyük bir şölene imza attı. Billboard ödül töreninde bu teknolojiyi kullandı.
Hologram örnekleri günden güne çoğalıyor. Son olarak, fiziksel bir şekilde yapılan hologram ile gerçeği aratmayan bir teknoloji kullanıldığı haberleri çıkıyor. Bir uygulama ve eşya sayesinde masa hologramı da oldukça dikkat çekiyor. Masa üzerine cihaz sayesinde istenilen nesne yansıtılıyor. Hacimsel kullanılan holografik teknolojisi de son yılların ilgi çeken olayı konumunda. Hassas motorlar sayesinde belli bir hacim oluşturarak ışık hüzmelerini herhangi bir alana yansıtıyor.
