İş hayatında başarıya ulaşmanın yollarından biri de, iletişim kurarken doğru dili ve üslubu kullanmaktır. Estonca konuşulan iş ortamlarında da bu, özellikle önem arz eder. Bu makale, işyerinde ve iş ilişkilerinde kullanılan Estonca ifadeleri ve görgü kurallarını ele alacak ve sizi bu konuda bir adım öne geçirecek bilgiler sunacaktır.
Tere hommikust! Good morning!
Günaydın!
Örnek Diyalog: Tere hommikust! smiled Anna cheerfully as she greeted her Estonian friend with a perfect pronunciation.
Türkçe: Günaydın! diye Anna neşeyle gülümsedi, Estonyalı arkadaşını kusursuz bir telaffuzla selamlarken.
Tere päevast! Good afternoon!
Tere päevast! Tünaydın!
Örnek Diyalog: Upon entering the room, Maria greeted her coworker with a smile, saying Tere päevast! Good afternoon!
Türkçe: Odaya girer girmez Maria, gülümseyerek iş arkadaşına Tere päevast! İyi günler! diyerek selam verdi.
Tere õhtust! Good evening!
İyi akşamlar!
Örnek Diyalog: Tere õhtust! Kas ma võin teiega liituda? Good evening! May I join you?
Türkçe: İyi akşamlar! Sizinle katılabilir miyim?
Head nägemist! Goodbye!
Hoşça kal!
Örnek Diyalog: Kui ma pean nüüd lahkuma, siis head nägemist! Goodbye!
Türkçe: Şimdi ayrılmam gerekiyorsa, o zaman hoşça kalın! Hoşça kal!
Palun. Please.
Lütfen.
Örnek Diyalog: Palun, võiksite mulle anda klaasi vett? Please, could you get me a glass of water?
Türkçe: Lütfen, bana bir bardak su verebilir misiniz?
Aitäh. Thank you.
Teşekkür ederim.
Örnek Diyalog: Upon receiving the beautiful handmade scarf, she wrapped it around her neck, beaming with joy, and said to her friend, Aitäh. Thank you.
Türkçe: El yapımı güzel atkıyı aldığında, büyük bir sevinçle gülümseyerek boynuna doladı ve arkadaşına, Aitäh Teşekkür ederim, dedi.
Vabandust. Sorry.
Özür dilerim.
Örnek Diyalog: Vabandust, ma komistasin sinu kinga otsa. Sorry, I tripped over your shoe.
Türkçe: Özür dilerim, ayakkabına takılıp düştüm.
Pole tänu väärt. You're welcome.
Rica ederim.
Örnek Diyalog: Peale selle, mida sa minu heaks teinud oled, oli see kõige vähem, mida ma sain teha; pole tänu väärt.
Türkçe: Bana yaptığın şeylerden sonra, bu yapabileceğim en az şeydi; teşekkür etmeye değmez.
Kas ma saan teid aidata? Can I help you?
Size yardım edebilir miyim?
Örnek Diyalog: Poe leti juures seistes küsis müüja sõbralikult: Kas ma saan teid aidata?
Türkçe: Ağacın yanında dururken, satıcı dostça sordu: Size yardımcı olabilir miyim?
Jah, palun. Yes, please.
Evet, lütfen.
Örnek Diyalog: Jah, palun, võiksite mulle laenata oma pastakat?
Türkçe: Evet, rica etsem, bana kalem ödünç verebilir misiniz?
Ei, aitäh. No, thank you.
Hayır, teşekkür ederim.
Örnek Diyalog: Offering her a cup of coffee, he smiled warmly, but she simply replied, Ei, aitäh No, thank you, preferring tea instead.
Türkçe: Ona sıcak bir gülümsemeyle bir fincan kahve teklif etti fakat o, sadece Ei, aitäh Hayır, teşekkür ederim diyerek çayı tercih ettiğini belirtti.
Kuidas läheb? How are you doing?
Nasılsın? How are you doing?
Örnek Diyalog: Upon seeing his friend after a long time, Martin greeted him warmly, saying, Kuidas läheb? How are you doing?
Türkçe: Uzun bir süreden sonra arkadaşını gördüğünde, Martin onu sıcak bir şekilde selamlayarak, Kuidas läheb? Nasıl gidiyor? dedi.
Hästi, aitäh. Well, thank you.
Peki, teşekkür ederim.
Örnek Diyalog: Restaurant patron to waiter after being asked if they enjoyed their meal: Hästi, aitäh, kõik oli väga maitsev.
Türkçe: Tabii ki, teşekkürler, her şey çok lezzetliydi.
Kuidas ma saan teid aidata? How can I assist you?
Size nasıl yardımcı olabilirim?
Örnek Diyalog: Kui klient sisenes poodi, naeratas müüja ja küsis sõbralikult: Kuidas ma saan teid aidata?
Türkçe: Müşteri mağazaya girdiğinde satıcı gülümsedi ve dostça bir şekilde sordu: Size nasıl yardımcı olabilirim?
Mis on teie arvamus? What is your opinion?
Sizin görüşünüz nedir?
Örnek Diyalog: Mis on teie arvamus selle uue seaduseelnõu kohta?
Türkçe: Bu yeni yasa tasarısı hakkında sizin görüşünüz nedir?
Võib-olla arutame seda hiljem. Perhaps we'll discuss this later.
Belki bunu daha sonra tartışırız.
Örnek Diyalog: Võib-olla arutame seda hiljem, kui meil on rohkem aega keskenduda üksikasjadele.
Türkçe: Belki bunu daha sonra, detaylara odaklanacak daha fazla zamanımız olduğunda tartışabiliriz.
Olen teiega nõus. I agree with you.
Sizinle aynı fikirdeyim.
Örnek Diyalog: Olen teiega nõus, et see on parim lahendus meie probleemile.
Türkçe: Sizinle aynı fikirdeyim, bu bizim problemimiz için en iyi çözümdür.
Ma ei ole kindel. I'm not sure.
Emin değilim.
Örnek Diyalog: Kui sa küsid, kas tuleksin homme sinuga kohtuma, siis pean vastama: Ma ei ole kindel.
Türkçe: Eğer yarın seninle buluşmaya gelip gelmeyeceğimi sorarsan, cevabım şu olur: Emin değilim.
Võtame selle aruteluks. Let's take that for discussion.
Bunu tartışmak üzere ele alalım.
Örnek Diyalog: Kuigi ma ei ole kindel, kuidas see plaan reaalsuses toimib, võtame selle aruteluks järgmisel koosolekul.
Türkçe: Her ne kadar bu planın gerçekte nasıl işleyeceğinden emin olmasam da, onu bir sonraki toplantıda görüşmek üzere ele alalım.
Vabandage, kas ma võin mööda? Excuse me, may I get through?
Özür dilerim, geçebilir miyim?
Örnek Diyalog: Vabandage, kas ma võin mööda, ma pean aknast välja vaatama?
Türkçe: Özür dilerim, geçebilir miyim, pencereden dışarı bakmam gerekiyor?
Mul on paar küsimust. I have a few questions.
Birkaç sorum var.
Örnek Diyalog: Mul on paar küsimust enne projekti tähtaega, kas me saame kohe arutada?
Türkçe: Projektin bitiş tarihinden önce birkaç sorum var, şimdi hemen tartışabilir miyiz?
Kuidas ma saan seda parandada? How can I correct this?
Bunu nasıl düzeltebilirim?
Örnek Diyalog: Vabandust, ma näen, et olen teinud vea aruandes. Kuidas ma saan seda parandada?
Türkçe: Özür dilerim, raporda bir hata yaptığımı görüyorum. Bunu nasıl düzeltebilirim?
Kust ma leian...? Where can I find...?
...nerede bulabilirim?
Örnek Diyalog: Vabandage, kust ma leian lähima pangaautomaadi?
Türkçe: Özür dilerim, en yakın ATM’yi nerede bulabilirim?
Kas teil on hetk aega? Do you have a moment?
Biraz vaktiniz var mı?
Örnek Diyalog: Kui ma teda koridoris kohtasin, küsisin viisakalt: Kas teil on hetk aega, räägiksin meelsasti teie ettekandest lähemalt.
Türkçe: Eğer onu koridorda karşılasaydım, nazikçe şunu sorardım: Biraz vaktiniz var mı, sunumunuz hakkında daha fazla konuşmak isterim.
Räägime sellest hiljem. Let's talk about it later.
Bunu daha sonra konuşalım.
Örnek Diyalog: Tead, ma pean nüüd jooksma, aga räägime sellest hiljem.
Türkçe: Tead, şimdi koşmam gerekiyor, ama bunu sonra konuşuruz.
Teeme pausi. Let's take a break.
Mola verelim.
Örnek Diyalog: After three hours focused on our project, Markus suggested, 'Teeme pausi. Let's take a break,' and everyone agreed it was a good idea.
Türkçe: Üç saat boyunca projemize odaklandıktan sonra Markus, Teeme pausi. Bir mola verelim, önerisinde bulundu ve herkes bunun iyi bir fikir olduğuna katıldı.
Millal on meie järgmine koosolek? When is our next meeting?
Bizim bir sonraki toplantımız ne zaman?
Örnek Diyalog: Kui oled kontoris, siis palun tule minu kabinetti, et arutada projekti üksikasju Millal on meie järgmine koosolek?
Türkçe: Eğer ofisteyken, lütfen projenin ayrıntılarını tartışmak için benim kabinetime gel Bizim bir sonraki toplantımız ne zaman?
Ma saadan teile meili. I'll send you an email.
Size bir e-posta göndereceğim.
Örnek Diyalog: Kui oled kontoris tagasi, Ma saadan teile meili detailidega seoses koosolekuga.
Türkçe: Ofise döndüğünüzde, toplantı detayları ile ilgili size bir e-posta göndereceğim.
Kas kuupäev sobib teile? Does the date suit you?
Bu tarih sizin için uygun mu?
Örnek Diyalog: Kas kuupäev sobib teile, kui me kohtume järgmisel esmaspäeval?
Türkçe: Önümüzdeki Pazartesi günü buluşmak size uygun mu?
Ma kinnitan aja. I'll confirm the time.
Zamanı onaylayacağım.
Örnek Diyalog: Helista mulle pärastlõunal, Ma kinnitan aja enne, kui päev otsa saab.
Türkçe: Bana öğleden sonra telefon et, gün bitmeden önce zamanı onaylayacağım.
Kus on koosolekuruum? Where is the meeting room?
Toplantı odası nerede?
Örnek Diyalog: Vabandage, kas oskate öelda, kus on koosolekuruum?
Türkçe: Özür dilerim, toplantı odasının nerede olduğunu söyleyebilir misiniz?
Millal on tähtaeg? When is the deadline?
Teslim tarihi ne zaman?
Örnek Diyalog: Kas sa oskad mulle öelda, millal on tähtaeg selle projekti lõpetamiseks?
Türkçe: Bana bu projeyi tamamlamak için son teslim tarihinin ne zaman olduğunu söyleyebilir misin?
Kas teil on lisaküsimusi? Do you have any more questions?
Başka sorularınız var mı?
Örnek Diyalog: Pärast seminaride ettekande lõpetamist pöördus lektor auditooriumi poole ning küsis: Kas teil on lisaküsimusi?
Türkçe: Seminardaki sunumu bitirdikten sonra eğitmen, dinleyicilere dönerek sordu: Sormak istediğiniz başka bir soru var mı?
Ma talgeldan selle ülesande. I'll handle this task.
Bu görevle ben ilgileneceğim.
Örnek Diyalog: Ma talgeldan selle ülesande, sa võid keskenduda järgmisele projekti etapile.
Türkçe: Bu görevi tamamladığında, sonraki proje aşamasına odaklanabilirsin.
Siin on minu visiitkaart. Here is my business card.
İşte benim kartvizitim.
Örnek Diyalog: After our conversation, please feel free to give me a call whenever you need assistance; Siin on minu visiitkaart.
Türkçe: Konuşmamızdan sonra, yardıma ihtiyaç duyduğunuzda çekinmeden beni arayabilirsiniz; işte benim kartvizitim.
Ootan teie tagasisidet. I look forward to your feedback.
Geri bildiriminizi bekliyorum.
Örnek Diyalog: Pärast esitluse lõpetamist noogutas Kai rahulolevalt ja ütles meeskonnale: Ootan teie tagasisidet.
Türkçe: Sunumu bitirdikten sonra Kai memnuniyetle başını salladı ve ekibe dedi ki: Geri bildirimlerinizi bekliyorum.
Mul on hea meel teiega tutvuda. Pleased to meet you.
Tanıştığımıza memnun oldum.
Örnek Diyalog: Mul on hea meel teiega tutvuda, olen oodanud võimalust meie kohtumiseks. Pleased to meet you, I've been looking forward to our meeting.
Türkçe: Sizle tanışmak için sabırsızlanıyordum, tanıştığımıza çok memnun oldum.
Me peame tähtaegadest kinni. We adhere to deadlines.
Biz sürelere uyarız.
Örnek Diyalog: Meie firma põhimõte on lihtne: Me peame tähtaegadest kinni, kuna usaldusväärsus ja efektiivsus on meie klientide jaoks olulised.
Türkçe: Şirketimizin ilkesi basittir: Belirlenen sürelere uymak zorundayız, çünkü güvenilirlik ve verimlilik müşterilerimiz için önemlidir.
Kvaliteet on meie prioriteet. Quality is our priority.
Kalite bizim önceliğimizdir.
Örnek Diyalog: Kvaliteet on meie prioriteet, ütles juht koosolekul, kui ta tutvustas uut tootearenduse programmi.
Türkçe: Kalite bizim önceliğimizdir, dedi yönetici toplantıda yeni ürün geliştirme programını tanıtırken.
Oleme meeskond. We are a team.
Biz bir takımız.
Örnek Diyalog: Oleme meeskond, mis tähendab, et me töötame koos, jagame vastutust ja tähistame edu ühiselt.
Türkçe: Biz bir takımız, bu da beraber çalıştığımızı, sorumluluğu paylaştığımızı ve başarıyı hep birlikte kutladığımızı ifade eder.
Austame ausat tööd. We respect honest work.
Dürüst işe saygı duyarız.
Örnek Diyalog: Estonian farmer to his son: Austame ausat tööd, nii õpetas meid vanaisa. We respect honest work, that's how grandfather taught us.
Türkçe: Eston çiftçi oğluna: Dürüst işi saygıyla yaparız, dedemiz böyle öğretti bize.
Hoiame töökeskkonda puhta. We keep the work environment clean.
İş ortamını temiz tutarız.
Örnek Diyalog: Kui klient küsis, kuidas meie ettevõte töötajate heaolu tagab, vastasin, et hoiame töökeskkonda puhta ja teeme regulaarseid pausid.
Türkçe: Müşteri şirketimizin çalışanların refahını nasıl sağladığını sorduğunda, çalışma ortamını temiz tuttuğumuzu ve düzenli aralar yaptığımızı söyledim.
Töötajate heaolu on tähtis. Employee welfare is important.
Çalışanların refahı önemlidir.
Örnek Diyalog: Töötajate heaolu on tähtis, seepärast investeerime tervisekindlustusse ja paindlikku töögraafikusse.
Türkçe: Çalışanların iyiliği önemlidir, bu yüzden sağlık sigortasına ve esnek çalışma takvimine yatırım yapıyoruz.
Kommunikatsioon on võti. Communication is key.
İletişim anahtardır.
Örnek Diyalog: Kui soovime oma meeskonnas konflikte vältida, peame mõistma, et kommunikatsioon on võti.
Türkçe: Eğer takımımızda çatışmaları önlemek istiyorsak, iletişimin anahtar olduğunu anlamamız gerekiyor.
Väärtustame avatud suhtlust. We value open communication.
Açık iletişimi değerlendiriyoruz.
Örnek Diyalog: Meie ettevõttes väärtustame avatud suhtlust, seega palun andke mulle alati otsest ja ausat tagasisidet.
Türkçe: Şirketimizde açık iletişimi önemsiyoruz, bu yüzden lütfen bana her zaman doğrudan ve dürüst geri bildirimde bulunun.
Vastutame oma sõnade eest. We are responsible for our words.
Kendi sözlerimizden sorumluyuz.
Örnek Diyalog: Vastutame oma sõnade eest, nii et mõtleme enne, kui midagi ütleme.
Türkçe: Sözlerimizden sorumluyuz, bu yüzden bir şey söylemeden önce düşünürüz.
Edu saavutamiseks teeme koostööd. We cooperate to achieve success.
Başarıya ulaşmak için iş birliği yapıyoruz.
Örnek Diyalog: Meie tiimis on edu saavutamiseks teeme koostööd väga oluline, sest iga liige omab projekti õnnestumisel kriitilist rolli.
Türkçe: Ekibimizde başarı elde etmek için birlikte çalışmak çok önemlidir, çünkü her üye projenin başarısında kritik bir role sahiptir.
Konfidentsiaalsus on oluline. Confidentiality is important.
Gizlilik önemlidir.
Örnek Diyalog: Konfidentsiaalsus on oluline, seetõttu palun, et sa ei jagaks seda informatsiooni kellegagi väljaspool meie meeskonda.
Türkçe: Gizlilik önemlidir, bu yüzden lütfen bu bilgiyi ekibimizin dışındaki hiç kimseyle paylaşma.
Oleme pühendunud professionaalsusele. We are committed to professionalism.
Profesyonelliğe bağlıyız.
Örnek Diyalog: Oleme pühendunud professionaalsusele, mistõttu koolitame oma töötajaid pidevalt, et tagada parimat teenust.
Türkçe: Profesyonelliğe adanmış olduğumuz için çalışanlarımızı sürekli olarak eğitiriz, böylece en iyi hizmeti garanti altına alabiliriz.
Kas ma saan teie kohta tagasisidet anda? May I provide you with feedback?
Sizlere geri bildirimde bulunabilir miyim?
Örnek Diyalog: Pärast tundi lähenedes õpetajale, küsisin viisakalt: Kas ma saan teie kohta tagasisidet anda?
Türkçe: Dersten sonra öğretmene yaklaşıp kibarca şunu sordum: Sizin hakkınızda geri bildirimde bulunabilir miyim?
Nõustame kliente meelsasti. We are happy to advise clients.
Müşterilere memnuniyetle tavsiye veririz.
Örnek Diyalog: Kui teil on vaja abi valiku tegemisel, nõustame kliente meelsasti.
Türkçe: Seçim yapma konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, müşterilerimize memnuniyetle danışmanlık yaparız.
Meie eesmärk on pakkuda parimat teenust. Our goal is to provide the best service.
Amacımız en iyi hizmeti sunmaktır.
Örnek Diyalog: Meie eesmärk on pakkuda parimat teenust, et kliendid tunneksid end alati teretulnuna ja rahulolevana.
Türkçe: Amacımız, müşterilerin her zaman hoş karşılandığını ve memnuniyet hissettiğini sağlamak için en iyi hizmeti sunmaktır.
Panustame ettevõtte arengusse. We contribute to the company's development.
Şirketin gelişimine katkı sağlıyoruz.
Örnek Diyalog: Meie meeskonnana panustame ettevõtte arengusse, tuues lauale uusi ja innovaatilisi ideid.
Türkçe: Biz bir ekip olarak şirketin gelişimine katkıda bulunuruz, masaya yeni ve yenilikçi fikirler getiririz.
Läheneme probleemidele lahenduskeskselt. We approach problems with a solution-oriented mindset.
Problemlere çözüm odaklı bir zihniyetle yaklaşıyoruz.
Örnek Diyalog: Kui meeskonnas ilmnevad väljakutsed, on meie hoiak alati, et läheneme probleemidele lahenduskeskselt, mõeldes välja loovaid ja tõhusaid viise olukorra parandamiseks.
Türkçe: Eğer takımda zorluklar ortaya çıkarsa, tutumumuz her zaman problemlere çözüm odaklı yaklaşmak, durumu iyileştirecek yaratıcı ve etkili yöntemleri düşünmek şeklindedir.
Täname teid koostöö eest! Thank you for your cooperation!
İş birliğiniz için teşekkür ederiz!
Örnek Diyalog: After the successful completion of the project, the team lead said to the group, Täname teid koostöö eest!
Türkçe: Proje başarıyla tamamlandıktan sonra, takım lideri gruba şöyle dedi: Sizinle işbirliği yapmak için teşekkür ederim!
Estonca’da işyeri ve iş görgü kurallarıyla ilgili temel bilgilere değinmek, özellikle yabancı bir dilde profesyonel iletişim kurmak isteyenler için büyük önem taşır. Bu konuda Estonca, Avrupa’nın kuzeydoğusunda, Baltık bölgesinde yer alan Estonya devletinin resmi dili olarak öne çıkmaktadır. İlk başta zor gibi görünebilecek okunuşlar ve kelime yapıları, aslında birkaç basit kural öğrenildiğinde kolayca anlaşılır hâle gelebilir. Elbette buradaki amaç, mükemmel bir Estonca bilgisine sahip olmak değildir; tam tersine, iş hayatında temel saygı, kibarlık ve resmiyet ilkelerini vurgulayacak kadar kelime, ifade ve kalıpları öğrenmektir.
Bu yazıda size, Estonca’nın işyerinde nasıl kullanılacağına dair *temel kelimeler, ifadeler ve görgü kurallarını aktaracağım. Aynı zamanda, samimi ve doğal bir yaklaşımla, hem ülkenin dil kültürüne hem de <u>iş ortamına</u> saygı duymanızı kolaylaştıracak cümle örnekleri vereceğim. Estonca ile henüz hiç tanışmamış olsanız bile endişelenmeyin; bu yazıda sıfır* bilgiyi dikkate alarak anlatım yapmaya özen göstereceğim.
Giriş
Estonya kültürü, bazı açılardan Türk kültürüyle kesişebilir ve <u>farklılıklar</u> da içerebilir. Özellikle iş hayatında, Eston insanlar daha ziyade resmiyet, <u>doğrudanlık</u> ve samimi de olsa ölçülü bir üsluba önem verirler. Bu nedenle Eston çalışma arkadaşlarınız, iş ortaklarınız veya yöneticilerinizle iletişim kurarken kibar, <u>saygılı</u> ve son derece net olmaya dikkat etmek gerekir.
Estonca’da kelime kökenleri, fince ve diğer Baltık-Fin dilleriyle benzerlikler gösterir. Fakat kullandıkları *harf sistemine ve bazı benzersiz seslere aşina olmak, iş dünyasında kendinizi daha özgüvenli hissetmenize yardımcı olacaktır. Örneğin, "Tere" (“Merhaba”) ifadesi, ilk bakışta basit bir sözcük gibi dursa da, Eston kültüründe insanların birbirine saygı gösterdiğini belli edecek çok önemli bir selamlama* biçimidir.
İş yeri çerçevesinde Estonca diyaloglarına girebilmek için ilk adım, en yaygın *kibarlık ve saygı ifadelerini öğrenmektir. İkinci aşama, resmî yazışmalarda sık kullanılan giriş cümlelerini ve <u>kapanış</u> kalıplarını tanımak olacaktır. Bu yazıda ele alacağımız bu iki ana başlık, size gündelik iş hayatında* rahatlıkla kullanabileceğiniz bilgi ve cümle kalıplarını sunar.
Estonca’nın İşyerindeki Önemi
Uluslararası projelerde, Estonya merkezli kurumlarla ortak çalışma yürüten ekipler için.
Avrupa’da Baltık bölgesinde büyümekte olan teknoloji şirketleri içinde çalışma fırsatı bulanlar için.
Profesyonel sunumlar, iş toplantıları ve benzeri etkinliklerde resmi bir hava yakalamak isteyenler için.
Resmî yazışmalarda saygı unsurlarını doğru şekilde aktarmak isteyen kişiler için.
Yukarıdaki noktalar, <u>dil</u> farkını en aza indirerek *iş ilişkilerinde güvenilirliği artırmada Estonca kullanımının önemini yansıtır. Şimdi, temel kelimeler ve ifade kalıplarına* daha yakından bakalım.
Gelişme
Aşağıda, iş yeri ve iş görgü kurallarını yansıtan ana Estonca kelimeler, cümle yapılandırmaları ve bu kelimelerin Türkçe açıklamaları yer alıyor. Lütfen hepsini teker teker okuyarak, üzerinden geçmeye çalışın. Belirli kelimelerin sesletiminde bazı zorluklar yaşasanız da, pratik yaptıkça daha rahat ifade edebilir hâle geleceksiniz.
1. Temel Selamlama ve Kibarlık İfadeleri
Estonca’daki en temel ve önemli ifadeler şunlardır:
Tere (Merhaba): Gündelik ve samimi bir selamlama biçimidir. İş ortamında bir toplantıya girdiğinizde <u>ilk</u> söyleyeceğiniz kelime genellikle budur.
Tere hommikust (Günaydın): Sabah saatlerinde resmi ya da samimi bir şekilde kullanabilirsiniz.
Tere päevast (İyi günler): Öğleden sonra ya da genel olarak gün içinde selamlama.
Tere õhtust (İyi akşamlar): Akşam saatlerinde karşınızdakini selamlarken.
Palun (Lütfen): Kibar bir istek belirtmek için.
Aitäh (Teşekkür ederim): Kendisine iyilik yapan, yardım eden ya da bilgi veren kişiye minnettarlığınızı gösteren sözcük.
Vabandust (Özür dilerim): Küçük hatalar, yanlış anlaşılmalar ya da söz kesmeler için kibar bir ifade.
Bu sözcükler, iş yeri içinde saygılı bir imaj oluşturmak için yeterince güçlüdür. Gün içinde gerek refakatçi bir çalışandan yardım isterken, gerekse çay getiren ofis görevlisine teşekkür ederken sıklıkla kullanılan “Palun” ve “Aitäh” sözcükleri, istediğiniz samimi ama yine de profesyonel etkiyi yaratacaktır.
Örnek Cümleler:
1- Tere, kas sul on aega rääkida?
(Merhaba, konuşmaya vaktin var mı?)
2. Aitäh abi eest.
(Yardımın için teşekkürler.)
3. Vabandust, bir an daldım.
(Özür dilerim, bir an dalmışım.)
2. Resmî Üslup ve Kapanış İfadeleri
Ofis içerisinde e-posta, mektup veya takım içi bildirimler hazırlarken kullanabileceğiniz bazı resmî ifadeler şöyledir:
Lugupeetud... (Saygıdeğer...): Genellikle e-posta ve resmi mektupların başlangıcında kullanılır. Örneğin: “Lugupeetud härra Tammsalu” (Saygıdeğer Bay Tammsalu).
Parimate soovidega (En iyi dileklerimle): E-postanın sonunda sıklıkla kullanılan samimi bir kapanış ifadesi. “Parimate soovidega, Ali Yılmaz.”
Heade soovidega (İyi dileklerle): Bir diğer popüler e-posta bitiriş ifadesi.
Bu tür kapanışlar, e-postalarınızda kibar bir ton oluşturur ve resmî iş yazışmalarındaki iletişim ahengini korur.
Örnek Cümle:
Lugupeetud proua Must, <br>
Palun vaadake ekteeritud dokumente ja andke teada, kui teil on küsimusi.
<br>
Parimate soovidega, <br>
Ayşe Demir
Türkçesi:
> Saygıdeğer Bayan Must, <br>
> Lütfen ekli belgeleri inceleyin ve herhangi bir sorunuz olması durumunda haber verin. <br>
> En iyi dileklerimle, <br>
> Ayşe Demir
3. Toplantı Görgü Kuralları
Toplantılar, iş dünyasında en sık karşılaşacağınız etkileşim alanlarından biridir. Estonca’da hem resmî hem de samimi bir atmosferi korumak adına kullanabileceğiniz bazı ifade ve yöntemleri bilmeniz yararlı olacaktır. Aşağıda, toplantı başlamadan önce ve toplantı sırasında dikkate almanız gerekenler yer almaktadır:
Tere kõigile (Herkese selam): Toplantıya girerken tüm katılımcılara yönelik bir selam ifadesidir.
Kas me võime alustada? (Başlayabilir miyiz?): Toplantıyı başlatmaya hazır olduğunuzu belirtir.
Suurepärane ettepanek (Mükemmel bir öneri): Başkasının fikrini överken kullanabileceğiniz kibar bir cümle.
Mida teie arvate? (Siz ne düşünüyorsunuz?): Karşınızdakinin fikrini sorgulamak, demokratik bir tartışma ortamı yaratmaya yardımcı olur.
Tänan tähelepanu eest (Dikkatiniz için teşekkür ederim): Sunumunuzu veya konuşmanızı bitirirken veya toplantı sonunda söyleyebileceğiniz bir ifade.
Tänan teie aja eest (Zamanınız için teşekkür ederim): Katılımcıların vakit ayırdığı için minnettarlığınızı gösterir.
Örnek Durum:
Toplantı sırasında birisini bölmek yerine beklemek en iyi harekettir. <u>Empati</u> ve saygı, Eston iş kültürünün önemli unsurları arasındadır. Eğer fikrinizi belirtmek isterseniz, önce sessizce bekleyip söz sırası size geldiğinde şunları söyleyebilirsiniz:
“Mul on üks ettepanek.” (Bir önerim var.)
Sonra da fikrinizi detaylandırabilirsiniz.
4. Randevular ve İş Birlikleri
İş görüşmeleri, müşteri görüşmeleri ya da bir proje paydaşıyla yapılan buluşmalar kapsamında şu ifadelere göz atmak isteyebilirsiniz:
Kas teil on hetk aega? (Bir dakikanız var mı?): Ofis arkadaşınıza veya yöneticinize seslenirken.
Kas sobib kohtuda homme kell 10? (Yarın saat 10’da buluşmamız uygun olur mu?): Randevu talebi.
Tänan kutse eest (Davet için teşekkürler): Karşınızdaki kişinin sizi bir toplantıya veya etkinliğe davet etmesi durumunda yanıt olarak kullanabilirsiniz.
Ootan kohtumist (Görüşmeyi sabırsızlıkla bekliyorum): Daha resmî bir e-postanın sonunda, beklenti ve heyecan ifade etmek için.
Ayrıca, yüz yüze veya online görüşmelerde iki taraflı bir anlaşma zeminini korumak adına <u>ortak</u> bir *nezaket, açıklık ve samimiyet beklenir. Estonca’da saygılı olmak, sadece doğru kelimeleri kullanmakla sınırlı değildir; jestlerinizin, beden dilinizin ve ses tonunuzun da dengeli* olması gerekir.
5. İş Yemekleri ve Sosyal Etkileşim
Bir iş yemeğine davet edildiğinizde veya mesai arkadaşlarınızla yemek arası verdiğinizde kullanacağınız samimi ama ölçülü ifadeler vardır. Estonlar fazla uzun ve samimiyetin dozunu aşan kızıştırıcı veya fazlaca kişisel konuşmalardan genelde kaçınabilirler. Aşağıdaki maddelerde bundan bahsedelim:
<u>Mõnus</u> (Keyifli): Örneğin yemeği betimlerken “See toit on mõnus” (Bu yemek keyifli/tadı güzel).
Aitäh (Teşekkürler): İçten bir memnuniyet belirtisi olarak.
Head isu (Afiyet olsun): Yemeğe başlamadan hemen önce karşınızdaki kişiye söylenir.
Ole lahke (Rica ederim): Teşekkür aldıktan sonra, “Sorun değil, rica ederim” şeklinde kibar bir karşılık.
<u>İş arkadaşları</u> ile sosyal etkileşim sırasında saygı, ölçülü bir samimiyet ve *kendi özel alanlarına duyarlılık önemlidir. Böylece anlaşmazlıklar ve gereksiz* sürtüşmeler önlenebilir.
6. Resmî – Samimi Dil Arasındaki Fark
Estonca’da genelde “Sina” (sen) samimi hitap biçimidir, “Teie” (siz) ise resmî ya da daha kibar bir hitap olarak kullanılır. İş yerinde yeni tanıştığınız bir yöneticiye hitap ederken Teie diyerek başlayıp, eğer karşı taraf “Sina diyebilirsin” şeklinde bir öneride bulunursa, o zaman “Sina”ya geçebilirsiniz. Bu geçiş, samimiyet derecesine bağlı olduğu için, karşınızdaki kişinin ipuçlarını dikkatle gözlemlemek gerekir.
“Kuidas teil läheb?” (Nasıl gidiyor?) → daha resmî bir “siz” kalıbı.
“Kuidas sul läheb?” (Nasıl gidiyor?) → daha samimi bir “sen” kalıbı.
İş görüşmeleri, patronlarla yazışma gibi durumlarda ya da müşterilerle resmi iletişimde Teie kullanılması tercih edilir. <u>Aile</u> yakınlığında hissettiğiniz çalışma arkadaşlarınızla “Sina” kullanarak diyaloğu daha rahat tutabilirsiniz.
7. Ofiste Günlük Konuşmalar
Ofis ortamında gün boyunca birçok kısa etkileşim gerçekleşir. Bazı örnekler:
1- Kas saaksin sinu abi? (Yardımını alabilir miyim?): Bir iş arkadaşınızdan destek isterken.
2- Mul on küsimus (Bir sorum var): Bilgi ihtiyacı duyduğunuzda.
3- Suurepärane töö (Harika iş): Teşekkür veya takdir belirtmek istediğinizde.
4- Pole probleemi (Sorun yok): Karşınızdakine “Sorun değil” anlamını vermek için.
5- Kas soovid kohvi? (Kahve ister misin?): Samimi bir mola teklifi.
Bunlar, Estonların ofis içinde sıklıkla kullandığı mini diyalog parçacıklarıdır. Ofis arkadaşıyla hızlıca sohbet etmek için oldukça yeterlidir.
8. Yazılı İletişim ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
E-posta, resmi mektuplar veya anlık chat uygulamaları çoğu iş yerinin vazgeçilmez iletişim araçlarındandır. Estonlar, dijital yazışmalarda da kısaltmalara çok fazla başvurmazlar; mümkün olduğunca tam cümleler, anlaşılır* bir başlık ve <u>kibar</u> bir kapanış kalıbı isterler.
Aşağıda, Estonca e-posta yazarken dikkat etmeniz gerekenleri madde madde sıralıyorum:
Kısa ve net başlık seçin: Örneğin, “Koosoleku aeg” (Toplantı Saati) veya “Projekt X status” (Proje X durumu).
Hitap kısmında resmiyet derecesine göre “Tere” veya “Lugupeetud” ifadesi kullanın.
Kısa ama açıklayıcı paragraflarla konuyu anlatmaya özen gösterin.
Resmî bir kapanış ifadesi ekleyin: “Parimate soovidega” veya “Heade soovidega.”
Son olarak imzanızı ekleyin: Adınız, soyadınız, unvanınız ve ek bilgiler (telefon, vb.).
Böylece yazılı iletişiminizde profesyonel bir yan sergilemiş olursunuz.
Örnek E-posta Şablonu:
Pealkiri (Konu): Projekti uuendus (Proje güncellemesi)
<br>
Lugupeetud hr. Reps,
<br>
Täname teid senise koostöö eest. Sooviksin teada, kuidas projekti järgmine etapp edeneb. Kas saaksime homme kokku leppida uue koosoleku aja? Annan hea meelega lisainfot, kui vaja.
<br><br>
Parimate soovidega,
<br>
Mehmet Çetin
Türkçesi:
> Konu: Proje güncellemesi
> <br>
> Saygıdeğer Bay Reps,
> <br>
> Şimdiye kadarki iş birliğiniz için teşekkür ederim. Projenin bir sonraki aşamasının nasıl ilerlediğini öğrenmek isterim. Yarın yeni bir toplantı zamanı kararlaştırabilir miyiz? Gerekirse seve seve ek bilgi veririm.
> <br><br>
> En iyi dileklerimle,
> <br>
> Mehmet Çetin
9. Telefon Görüşmeleri ve Mesajlaşma
Günümüzde kurumsal ortamda her ne kadar e-posta yoğun olarak kullanılsa da, telefon görüşmesi yapmak hala yaygındır. Telefonda, Estonca sözlü ifadelerin kısa ve anlaşılır olması önemlidir:
Tere, siin on... (Merhaba, ben ...): Telefona cevap verdiğinizde veya aradığınız kişiye kendinizi tanıtırken.
Kas teil on hetk mulle? (Benim için bir dakikanız var mı?): Karşınızdakinin müsait olup olmadığını sorarken.
Ma helistan seoses... (… ile ilgili arıyorum): Neden aradığınızı belli etmek için.
Kas saaksite mulle tagasi helistada? (Bana geri dönebilir misiniz?): Aradığınız kişi müsait değilse veya bilgi bekliyorsanız.
Head päeva (İyi günler): Konuşmanın sonunda vedalaşırken.
Estonca konuşulan bir ofiste telefonla diyalog, e-posta kadar kibar bir çerçevede sürdürülür. Konuşma sırasında ses tonunuzu ve <u>hitap</u> biçiminizi karşınızdaki kişinin statüsüne göre belirlemeniz önerilir.
10. İş Davranışlarında Dikkat Edilmesi Gereken Kültürel Noktalar
Estonların kültürel beklentileri ve iş görgü kuralları, dil kullanımının ötesinde şu hususları da barındırır:
1. Dakiklik: Toplantılara tam zamanında veya birkaç dakika erken gitmek büyük önem taşır.
2. Kişisel alan hassasiyeti: Estonlar, çok fazla samimi fiziksel temastan (örneğin çok yakın durmak) hoşlanmaz.
3. Sessiz kalabilme özgürlüğü: Bir Eston iş toplantısında, bazen insanlar düşüncelerini toparlamak için birkaç saniye susarlar. Bu anı doldurmaya çalışmayın; saygı gösterin ve söz hakkını bekleyin.
4. Samimiyet derecesi yavaş gelişir: Resmî bir şekille başlayıp, zamanla daha rahat bir dile geçmek en iyisi olabilir.
Bu kültürel özellikler, *iş diline de yansır. Fazla sözel etkileşim veya yüksek sesle konuşma, kimi zaman <u>rahatsızlık</u> yaratabilir. Dikkatli ve saygılı yaklaşım, odaklanmış ve samimi* bir ortam oluşturmanın temelidir.
11. Sık Kullanılan İfadeler Listesi
Aşağıda, günlük iş hayatınızda sık bir şekilde karşılaşabileceğiniz ya da kullandığınızda faydalı olacak bazı ifadeleri madde işaretleri hâlinde özetliyorum:
Tere tulemast (Hoş geldiniz)
Kas vajate abi? (Yardıma ihtiyacınız var mı?)
Milliseid andmeid te otsite? (Ne tür veriler arıyorsunuz?)
Koosolek lükati edasi (Toplantı ertelendi)
Kas te saaksite selle üle vaadata? (Şunu bir gözden geçirebilir misiniz?)
Kuidas läheb projektiga? (Proje nasıl gidiyor?)
Mul on teile pakkumine (Size bir teklifim var)
Palun saatke see mulle (Lütfen bunu bana gönderin)
Bu gibi kısa kalıplar, Estonca’da sürekli karşınıza çıkabilir. Eğer birini tekrar tekrar duyuyorsanız, onu mutlaka <u>not edin</u> ve cümle içinde kullanmaya özen gösterin.
12. Daha Akıcı Konuşma İçin Öneriler
Estonca’da *profesyonel iletişiminizi geliştirmenin bir yolu da kısa diyalogları basit şekilde pratik etmektir. Aşağıda, iki kişi arasında geçebilecek örnek bir konuşma veriyorum. Bu konuşma, bir iş arkadaşına* yardım istemek üzerine kuruludur:
Ali (A): Tere, Anna. Kas sul on praegu aega mulle appi tulla? (Merhaba, Anna. Şu an bana yardımcı olmaya vaktin var mı?)
Anna (B): Tere, Ali. Tõenäoliselt küll, milles asi? (Merhaba, Ali. Muhtemelen evet, konu nedir?)
A: Ma vajan abi uue kliendiga suhtlemisel. Ta küsis mõningaid dokumente, aga ma ei oska neid eesti keeles kirja panna. (Yeni müşteriyle iletişimde yardıma ihtiyacım var. Bazı belgeler istedi, ancak onları Estonca olarak nasıl yazacağımı bilmiyorum.)
B: Pole probleemi. Ma võin su kirja üle vaadata ja siis koos korrigeerime. (Sorun yok. E-postanı kontrol edebilirim ve birlikte düzeltmeler yaparız.)
A: Hästi, tänan väga! (Tamam, çok teşekkür ederim!)
B: Ole lahke. (Rica ederim.)
Bu gibi kısa diyalog örnekleri, gerçek ofis senaryolarını pratik ederken kimliğinizi, güveninizi ve <u>komut</u> becerinizi artıracaktır.
13. Dikkat Edilmesi Gereken Sözcükler ve Tonlama
Estonca’da bazı sözcükler ya da kelimelerin tonlaması, anlamı tamamen değiştirebilir. Örneğin, "sada" (yüz sayısı) ile "sada?" (yağmur yağıyor mu?) cümledeki vurguya göre farklı anlaşılır. İş ortamında böyle bir hata ufak bir espri kaynağı olabilir ama resmî belgelerde yazarken çok daha dikkatli olmak gerekebilir.
<u>Tonlama</u> ve hece vurgusu, Estonca konuşurken samimiyet ve profesyonellik arasındaki dengeyi de etkiler. Gereksiz yere çok hızlı veya çok yavaş konuşmak, karşınızdakinin sabır eşiğini zorlayabilir. Mümkün olduğunca dengeli, <u>karşı tarafı</u> anlayacak şekilde konuşmaya dikkat edin.
14. Kısa ve Öz Olma İpuçları (Numaralı Liste)
Daha profesyonel bir tarz için kısa ve özlü konuşmak ya da yazışmak önemlidir. İşte Estonca’da bunu başarmak adına dikkat edebileceğiniz birkaç nokta:
1- Kelimeleri fazla uzatmaktan kaçının. Çok uzun cümleler yerine basit yapılar kullanmak, hem anlaşılabilirliği artırır hem de <u>zaman</u> kazandırır.
2- Net bir amaç belirleyin. Özellikle sunum veya toplantı sırasında “Miks me siin oleme?” (Neden buradayız?) sorusuna kısa, öz cevap verebilirsiniz.
3- Yanıt beklediğinizde sorunuzu açıkça sorun. “Kas see sobib?” (Bu uygun mudur?) veya “Kas saame alustuseks kokku leppida?” (Başlangıç için bir anlaşmaya varabilir miyiz?).
4- Konuşma esnasında duraklamalarınızla konuyu toparlayın. Eston kültürü, düşünmeye ayrılmış kısa sessizliklere saygı gösterme eğilimindedir. Bu yüzden hızla doldurmanız gerekmez.
5- Profesyonellik ve samimiyet arasındaki çizgiyi koruyun. Ofis ortamında “Tere” ile samimi başlayabilir, ancak resmi işlemlerde “Lugupeetud” gibi ifadelere dönüş yapabilirsiniz.
15. Hızlı Bakış: Madde Madde Özet
Eğer tüm bu bölümleri hızlıca özetlemek isterseniz, işte önemli noktaların <u>maddeler</u> hâlindeki fazla kısa özeti:
Selamlaşma: Tere, Tere hommikust, Tere päevast
Kibarlık: Palun, Aitäh, Vabandust
Resmî Yazışma: Lugupeetud…; Parimate soovidega
Toplantı İfadeleri: Kas me võime alustada?, Mida teie arvate?, Tänan tähelepanu eest
Kişisel Alan: Samimi olsanız bile mesafeyi koruyun
Dakiklik ve ciddiyet: En kritik noktalarından biri
Sessizlik: Kısa bekleme aralıkları normaldir
Tonlama: Orta tempoda net konuşma
16. İletişimi Geliştirmeye Devam Ederken Ufak Detaylar
İş hayatında Estonca kullanmayı sürdürdükçe daha fazla *tecrübe edinecek ve giderek akıcılaşacaksınız. Estonlar, yabancılar tarafından yapılan ufak hatalara genelde hoşgörülü* yaklaşır. Ancak <u>saygı</u> belirtmek adına en temel ifadeleri doğru telaffuz etmeye özen göstermek güzel bir jesttir.
Eşi benzeri az bulunan harfler: “Ö” (Türkçedeki ö’ye benzer ama biraz daha dar sesle söylenir) ve “Ä” (bizdeki “e” ile “a” arası bir ses). Telaffuz konusunda mükemmeliyetçiliğe takılmadan, elinizden geldiğince doğruyu yakalamaya çalışabilirsiniz.
İmla: Estonca yazarken belli harflerin uzun veya kısa telaffuza işaret ettiğini aklınızda bulundurun. Bu iş yeri için kaleme aldığınız resmi belgelerde önemlidir.
17. Güven Veren Bir Tavır Sergilemek
İş yerinde kendinden emin olmak, teknik bilginin yanı sıra iletişim becerileri sayesinde de sağlanır. Estonca söz konusu olduğunda, güvenli bir duruş sergilemek için:
Sık kullanılan kelimeleri ve kısa cümleleri hafızaya atın.
Doğal konuşun, çok kibar olmaya çalışırken samimiyeti kaybetmeyin (örneğin, Teie ve Sina arasındaki denge).
Gerekirse <u>yavaş</u> ama net konuşun. Yanlış telaffuz korkusuyla fısıldamayın.
18. Küçük Detaylarla Büyük Etki Yaratmak
Bir konferans, sunum veya resmî bir toplantıda, bildiğiniz birkaç Estonca selamlama ve teşekkür ifadesini kullanmak, karşınızdaki insanları gülümsetebilir. Özellikle:
Head päeva (İyi günler dilerim) diyerek konuşmayı bitirmek, zarif bir dokunuş olabilir.
Aitäh kuulamast (Dinlediğiniz için teşekkürler) sunum sonunda vurgulanınca samimiyet artar.
Kas kellelgi on küsimusi? (Bir sorusu olan var mı?) diyerek etkileşime davet etmek, diyalog kurmada yardımcı olur.
19. Diksiyon ve Jestler
Estonlar sadeliği ve ihtiyaca yönelik davranışları takdir eder. Konuşurken <u>fazlaca</u> el kol hareketi kullanmak, bazen abartı veya gösteriş gibi algılanabilir. Ayrıca, kelimeleri mümkün olduğunca doğru telaffuz etmek de profesyonellik katar. Lakin ufak hataların tolere edilebileceğini unutmayın.
Göz teması, genellikle doğru oranda kurulur. Fazla direkt göz teması da bazı Estonları rahatsız edebilir. Arada bir bakışlarınızı kaçırarak, doğal bir konuşma ortamı oluşturabilirsiniz.
20. Sonuç
Estonca, kökleri Fin-Ugor dil ailesine dayanan, bazen ilgi çekici bazen de zorlayıcı yönleri olan bir dildir. Ancak mesleki hayatta, yabancı bir dilde bile olsa temel seviyede samimiyet ve <u>saygı</u> yansıtabilmek, ilişkilerinizi daha da güçlendirecektir. Üstelik ulusal dillerine verdiği değeri göstermesiyle bilinen Estonyalılar, başka ülkelerden biri çaba gösterip kendi dillerinde iletişim kurmak istediğinde genellikle olumlu tepki verir ve size destek olmaya çalışır.
Estonca işyeri terimleri ve iş görgü kuralları açısından şu ana dek gördüklerimizi kısaca hatırlayalım:
1- Selamlama önemlidir: “Tere”, “Tere hommikust” veya resmî durumlar için “Lugupeetud”.
2- Kibarlık sözcüklerini sıkça kullanın: “Aitäh” (Teşekkür ederim), “Palun” (Lütfen), “Vabandust” (Özür dilerim).
3- <u>Toplantılarda</u> ve resmî yazışmalarda “Kas me võime alustada?”, “Kuidas teil läheb?” gibi ifadelerle her zaman nezaket çerçevesinde kalın.
4- Dakiklik ve ölçülü bir samimiyet, Eston iş kültürünün yapıtaşları arasındadır.
5- Yazılı veya sözlü iletişimde tonlama, netlik ve <u>dikkatli hitap</u> biçimleri içerir.
Tüm bu noktalar, Estonca konuşulan bir iş dünyasında profesyonelliğin kapılarını size aralayacaktır. Ufak hatalar yapmaktan çekinmeyin; Estonca’da zamanla daha bilinçli, akıcı ve <u>kendinden emin</u> hâle gelmeniz gayet mümkündür. Önemli olan, her adımda saygı, samimiyet ve doğallık ilkelerini benimsemektir. Böylece hem profesyonel imajınızı koruyacak hem de Estonca diliyle yeni ve heyecan verici bir iletişim ortamında yer almanın keyfini süreceksiniz.
