Bazı mesleklerin çalışma alanlarına ve çalışma şekillerine bakıldığında oldukça büyülü ve gizemli görünür. Bu mesleklerin başında da dalgıçlık gelir. İş yeri suyun altı olan dalgıçlığın tarihinin, tam olarak bilinmemekle birlikte bundan 5000 yıl önceye kadar dayandığı düşünülmektedir. Tarihi bu kadar eskiye dayanan bir meslek de doğal olarak dikkatleri çekmektedir.
Dalgıçlık yalnızca meslek olarak yapılmamaktadır. Aynı zamanda bu alana merakı olanların hobi olarak da ilgilenebildiği bir spordur denebilir. Eğlenerek yapılabilen bir iştir. Bu kadar iyi taraflarının yanında riskli ve tehlikeli durumlar da bulunur. Ancak profesyonel olarak bu işi yapmak isteyenler tüm riskleri hesaba katacaktır. Deniz aşığıysanız ve sualtı dünyasına ilgi duyuyorsanız bu meslek tam size göre! Bu yazıda dalgıçlığa dair tüm soruların cevaplarını bulabileceksiniz.
Dalgıç Nedir?
Özel ekipmanlarla su altına girerek arama-kurtarma, araştırma, inceleme, su altı inşa faaliyetleri gibi görevleri gerçekleştiren kişilere dalgıç denir. Dalgıçların yaptığı işe de dalış adı verilir. Dalgıçlar halk arasında “balıkadam” olarak da tabir edilir. Mesleği itibariyle hayatının çoğunu denizin altında geçirir.
Dalgıçlık ilk ortaya çıktığı dönemlerde düşman gemilerinin ipini kesme, gemilerde delik açarak onları batırma gibi işler için kullanılmıştır. Özellikle korsanların çok ilgisini çekmiş ve batık gemileri yağmalamışlardır. Ancak bu dönemlerdeki dalgıçlık faaliyetleri daha basit ekipmanlarla ve dışarıdan sürekli hava takviyesi yapılarak gerçekleşmiştir. Kullanılan elbiselerde ise deriler yardımıyla hava ve su geçirme engellenmiş ancak yüzme sağlanamamıştır. Dalgıçlar ancak yukarıdan bir iple ya da sopa yardımıyla denizin 18 metre kadar altına inebilmişler ortalama olarak da yarım saat kalabilmişlerdir.
Günümüzde gelişen teknolojiyle beraber bu süre uzamış, inilebilen derinlik de artmıştır. Denizin altı bizim için bilinmezle dolu olduğundan uzaktan bakıldığında dalgıçlık çok ilgi çekici gelebilir. Özellikle son on yıldır hobi olarak bu işi yapanların sayısı artmıştır. Ancak dalgıçların birçok tehlikeyle karşı karşıya kaldığını unutmamak gerekir. Bu nedenle dalgıçların sahip olması gereken bazı özellikler bulunur.
Öncelikle yüzmeyi iyi bilmelidir.
Dalış yapabilmesine engel olacak bir sağlık problemi olmamalıdır.
Dalış tekniklerine hakim olmalıdır.
İyi bir eğitim almış olmalıdır.
Herhangi bir tehlike durumunda sakin kalmayı başarabilmelidir.
İlk yardım bilgi ve becerisine sahip olmalıdır.
Ayrıntılara odaklanabilmelidir.
Denizi sevmelidir.
Sorumluluk sahibi olmalıdır.
Araştırmayı seven kültürlü ve birikimli kimseler olmalıdır.
Çevreye karşı duyarlı olmalıdır.
Disiplinli olmalıdır.
Kapalı alan ve su altı fobisi olmamalıdır.
Yardımsever olmalıdır.
Özgüveni yüksek olmalıdır.
Dalgıç Ne İş Yapar?
Dalgıçlar hem kamuda hem de özel sektörde çalışabilirler. Tersaneler, liman işletmeleri, turizm şirketleri, gemi kurtarma şirketleri, su sporları yapılan işletmeler, liman ve köprü yapan inşaat şirketleri, balık üretim çiftlikleri dalgıçların istihdam edildiği yerlerdendir. Bazen saatlerce suyun altında kalmaları gerekebilir. Yazın ya da kışın dalış yapabilirler. Dalgıçların görevi var olan mesleklerine göre değişiklik gösterir. Günümüzde dalgıçlar üç şekilde çalışırlar.
Endüstriyel Dalgıçlık: Daha çok teknik olarak yapılır. Bilimsel araştırmalarda kullanılan dalgıçlardır. Gemi kurtarma, liman ve köprü inşaatı, batık çıkarma, deniz altını ve deniz ürünlerini inceleme gibi amaçlarla yapılır. Bu alanda çalışanlar genellikle bir mesleğe sahip olan ve işini yapabilmek için dalgıçlık sertifikası almış olan kişilerdir. Bunlara bilimsel dalgıçlar, askeri dalgıçlar ve polis dalgıçlar örnek verilebilir. Polislere ve askerlere dalgıçlık yapmaları durumunda “kurbağa adam” adı verilir.
Ticari Dalgıçlık: Son derece profesyonel olan dalgıçlardır. Tek işleri dalış yapmaktır. Dalgıçlığı kendilerine meslek edinmişlerdir.
Hobi Amaçlı Dalgıçlık: Kendine yeni bir hobi edinmek ve farklı deneyimler yaşamak isteyen kişiler tarafından yapılır. Eğitmenler eşliğinde yapılır. Genellikle bir derneğe ve kulübe üye olarak önce temel bilgiler edinilir. Sonrasında zaman zaman dalış yapılır.
Dalgıçların dalış sırasında ya da dalış sonrasında karşılaşabilecekleri sorunlar bulunur. Bu nedenle ne kadar tecrübeli olurlarsa olsunlar dalgıçların tek başlarına dalış yapması tavsiye edilmez. Oksijen zehirlenmesi, derinlik sarhoşluğu, kulak zarı iltihabı ve dekompresyon (vurgun) dalış sırasında yaşanan sorunlardan bazılarıdır. Dalgıçların dalış şekilleri yaptıkları işe göre farklılık gösterir. Serbest dalış, tüplü dalış ve yüzey destekli dalış olmak üzere üç çeşit dalış vardır. Bu nedenle dalışın çeşidine göre özel ekipman kullanırlar. Ekipmanlarının içinde dalış için üretilmiş elbise, eldiven, yelek, gözlük, maske, bone bulunur. Bu alet ve eşyalar dayanıklı ve hafif olur. Kadın ve erkekler için farklı beden ve ölçülerde üretilir. Ayrıca dalış tüpü, şnorkel, palet ve regülatör de kullanılan diğer araç gereçlerdir. Dalgıçların görev ve sorumlulukları şunlardır:
Dalıştan önce görevi hakkında bilgi edinir.
Su ve çevre hakkında araştırma yapar.
Dalıştan önce gereken güvenlik önlemlerini alır.
Dalış ekipmanlarının temizlik, bakım ve kontrolünü yapar.
Arama kurtarma operasyonlarına katılır.
Su altı temizliğinde görev alır.
Su altındaki boru hatlarını, elektrik sistemlerini ve kabloları kontrol eder.
Su altındaki tamirat işlerini yapar.
Suyun üzerindeki kişilerle iletişim kurar.
Hobi dalışı yapan kişileri eğitir.
Suda kaybolan kişileri bulmaya yardım eder.
Su altı raylarının döşenmesine yardımcı olur.
Su altı araştırmaları için fotoğraf ve video çekimi yapar.
Dalgıç Maaşları
Dalgıçların maaşları derecelerine, tecrübelerine, çalıştıkları kuruma ve başka bir mesleği olup olmamasına göre değişir. Özel sektörde ya da kamuda çalışması da maaşı etkiler. Mesleği olup ek olarak dalgıçlık faaliyetinde de bulunan biri maaşına ek olarak dalgıçlık ücreti de alır. Örneğin dalgıç bir polis normalde polis maaşı alır. Ancak dalgıçlık görevi için de maaşına ek olarak 2000 lira ile 3000 lira arasında değişen bir ödeme alır.
Tek mesleği dalgıçlık olan ve başka dalgıçların yetişmesine vesile olan kişilerin maaşları en düşük 3000 lira en yüksek 10000 liradır. Ortalama olarak 6000 lira aldıkları söylenebilir. Bu maaşlar alınan sabit ücretlerdir. Her dalış için ek ücret ödendiği bilinir.
Dalgıç Nasıl Olunur?
Dalgıç olabilmek için iki yöntem bulunur. Bunların ilki üniversitelerin Su Altı Teknolojisi bölümlerinden mezun olmak, ikincisi ise CMAS ya da Türkiye Sualtı Sporları Federasyonundan sertifika almaktır. Eğitimler sırasında sualtında uzun süre nefesini tutma, ekipmanların kullanımı ve bakımı, arama kurtarma, bot kullanma, sualtı navigasyonu, grupla dalma gibi dersler anlatılır. Üniversite yönünden ilerlemek isteyenlerin 2 yıllık ön lisans eğitimini ve her iki yılın sonunda yapılacak olan stajı başarıyla tamamlamaları gerekir. Staj sırasında iş teklifi almak da mümkündür.
Sertifika alarak dalgıç olmak isteyenlerin de en az 14 yaşını tamamlamış olup herhangi bir sağlık problemi olmamaları gerekir. Bu şartları sağlayanlar kurslara katılarak sertifika alabilir. Bu kursların 500 lira ile 1000 lira arasında değişen bir ücreti bulunur. Dalgıçlıkta kademeler bulunur. İlk kademe 1 yıldız kategorisidir. Bu eğitime katılıp sınavını geçenler 18 metreye kadar dalış yapabilirler. Bu eğitimi alanlar 2 yıldız kategorisine başvurmaya hak kazanırlar. Bu kategori sonunda da 30 metreye kadar dalış yapma yeterliliği kazanırlar. 3 yıldız kategorisini de geçenler 42 metreye kadar dalış yapabilirler. Dalgıçlık kategorilerini tamamladıktan sonra sırasıyla 1 yıldız eğitmenlik, 2 yıldız eğitmenlik ve 3 yıldız eğitmenlik aşamaları da geçilerek dalgıç eğitmenliği yapılabilir.
