bazı insanlar neden diğerlerine göre daha başarılı olurlar? bunu çok çalışmaya, hırsa ve zekalarına mı yoksa şanslı olmalarına mı borçlular? başarı için motivasyon neden önemli? yoksa başarının asıl sırrı motivasyon mu? çoğu insana göre başarıya ulaşmak için belli başlı kurallar vardır. ama malcolm gladwell “çizginin dışındakiler” kitabıyla bu tabuları yıkarak aklımıza yeni sorular ve cevaplar getirmiştir.
Bu soruların cevaplarını almak için başarılı insanların çevrelerine, ailelerine doğdukları tarihe yani içinde bulundukları şartlara bakmakta fayda var.
10 Bin Saat Kuralı
10 bin saat kuralına göre bir konuda başarılı ve uzman olmak istiyorsanız 10 bin saatinizi bu işe ayırmanız gerekir. Bu kurala uyanlar arasında Bill Gates ve Beatles’ı sayabiliriz.
Beatles’ın başarı hikayesine bakarsak kilit nokta olarak Hamburg’u görürüz. Hamburg’taki bir barda çalmaya başlamaları onlar için dönüm noktası oldu diyebiliriz. Beatles burada günde 7 saat sahne alıyordu. İki sene boyunca 1200 performans sergilediler. Döndükleri zaman bambaşka bir Beatles olarak karşımıza çıktılar.
Doğum Tarihinin Başarıya Etkisi
Doğum tarihinin başarıya etkisini Kanada’da çok popüler bir spor dalı olan hokeyle kanıtlayabiliriz. Kanada’da neredeyse her çocuk hokey oynar. Hokeyde yıldız sporcuların listesi çıkarılınca çoğunun ocak, şubat ve mart aylarında doğdukları ortaya çıkıyor. Ancak bu bir tesadüf değil. Kanada’da hokey takımına girmek için 9 yaşını doldurmak gerekir. 9 yaşını ilk dolduranlar da ocak, şubat ve mart ayında doğan çocuklardır.
Aynı takımdaki ocak ayında doğan bir çocukla kasım ayında doğan bir çocuğu ele aldığımızda eşit şanslara sahip gibi gözükseler de ocak ayında doğan çocuk takıma daha erken girip daha çok antrenman yaptığı için başarılı olabilme olasılığı yükselir.
Ekonomik Şartların Başarıya Etkisi
Hep zor koşullarda büyüyen, fakir ailelerin çocuklarının masalsı başarı hikayelerini dinlemişizdir. Tabiki içinde bulunduğumuz koşullar yeterince iyi olmasa da başarı imkansız değildir. Peki başarılı insanların hepsi böyle koşullardan gelmiş insanlar mıdır? Biraz araştırdığımızda bunun yanlış olduğunun en büyük kanıtı Bill Gates’dir.
Çok zengin bir aileden gelerek bunu fırsata çevirmiş ve çok başarılı bir insan olmuştur. Ülkesindeki en iyi özel okulda okumuştur. O dönemde hiçbir üniversitede veya kurumda bilgisayar yokken onun okuduğu okulda vardı. Bill Gates neredeyse bütün zamanını bu bilgisayar odasında harcıyordu. Başarıya giden yolu da böylece başlamış oldu.
Zekanın Başarıya Etkisi
IQ seviyesi 90-109 arasında olan insanlar normal zekalı, 110-119 zeki, 120-139 zeki, 140 üstü dahi olarak kabul edilir. 120 IQ düzeyine sahip birisiyle 140 IQ düzeyine sahip birisini karşılaştırınca aralarında çok da fark olmadığını görürüz.
Buna örnek olarak 195 IQ düzeyiyle en zeki insan olarak kabul edilen Chris Langan verilebilir. Chris Langan bu yüksek zekasına rağmen bir barda uzunca süre koruma olarak çalışmış. Onun kadar zeki olan J. Robert Oppenheimer ise atom bombasını geliştiren fizikçidir. Chris Langan’ın Oppenheimer kadar başarılı olamamasının sebebi sosyal beceriye ve pratik zekaya sahip olamamasıdır.
Dezavantaj Olarak Gördüğümüz Bizi Başarıya Götürebilir Mi?
Amerika’da göç eden Yahudi sayısı 1930'larda oldukça fazlaydı. Fakat her konuda olduğu gibi iş konusunda da ayrımcılık yüzünden Yahudi avukatlar büyük hukuk şirketlerinde çalışamıyorlardı. Aradıkları işi bulamayan Yahudi avukatlar da şirket hukukuna yöneldiler.
Kapitalizmin ortaya çıkmasıyla şirket hukukuna duyulan ihtiyaç arttı ve Yahudi avukatlar başarılı olma yolunda ilk adımlarını atmış oldular.
Kültürün Başarıya Etkisi
Bakıldığında uçak kazalarının sebepleri belli başlıdır. Bunlar arasında; mekanik hata, hava durumu, sabotaj ve pilot hatası vardır. Ancak kimsenin aklına pilot ve yardımcı pilot arsında oluşabilecek iletişim sorunu gelmez.
Özellikle Kore hava yollarının uçak kaza kayıtlarına bakıldığında en büyük sebebin iletişim sorunu olduğu belirlenmiştir. Bunun sebebi Kore kültüründe hiyerarşi büyük öneme sahiptir ve yardımcı pilotlar kaptan pilotlara kesin cümleler kullanamazlar. Amerika’da ise hiyerarşiden çok açıklık daha önemlidir. Yardımcı pilotlar kaptan pilotları kesin bir dille uyararak olası bir kazayı durdurabilirler. Bu da onların başarılı olmalarının en büyük sırrıdır.
Evet, bu faktörlerin hepsi başarılı olabilmek için büyük etkiye sahiptirler. Fakat zengin olmamamız, yetiştiğimiz kültürün ve doğum tarihimizin dezavantajları ya da 10 bin saat kuralını uygulamamamız başarısız bir insan olacağımız anlamına gelmez.
Başarıya ulaşmak için çalışmaya ve çaba sarf etmeye her zaman devam etmeliyiz. Eminim ki bundan hiçbir zaman pişman olmayız.
10 Bin Saat Kuralı Nedir?
10 bin saat kuralına göre bir konuda başarılı ve uzman olmak istiyorsanız 10 bin saatinizi bu işe ayırmanız gerekir. Bu kurala uyanlar arasında Bill Gates ve Beatles’ı sayabiliriz.
Doğum Tarihinin Başarıya Etkisi Nedir?
Doğum tarihinin başarıya etkisini Kanada’da çok popüler bir spor dalı olan hokeyle kanıtlayabiliriz. Kanada’da neredeyse her çocuk hokey oynar. Hokeyde yıldız sporcuların listesi çıkarılınca çoğunun ocak, şubat ve mart aylarında doğdukları ortaya çıkıyor.
Çizginin Dışındakiler Kitabı Kimindir?
Malcolm Gladwell “Çizginin Dışındakiler” kitabıyla bu tabuları yıkarak aklımıza yeni sorular ve cevaplar getirmiştir. Bu soruların cevaplarını almak için başarılı insanların çevrelerine, ailelerine doğdukları tarihe yani içinde bulundukları şartlara bakmakta fayda var.
Yazar: Hilal Çal
