IIENSTITU
AnasayfaBlogTürkiye'deki Denetim Organları
Kalite Yönetim Sistemleri

Türkiye'deki Denetim Organları

04 Mart 2021
Bir kişi sağ elinde bir kalem tutarken ve kolunu bir yığın kâğıdın üzerine uzatmışken görülüyor. Kağıtlar bir yığın halinde düzgünce dizilmiştir ve elin ve yığının üst kısmının yakın çekim görüntüsüdür. Kişinin sol bileğinde bir saat ve sağ elinde bir yüzük vardır. Kalem sıkıca tutulmuş ve kağıtlar iyi düzenlenmiş görünüyor. Arka plan görünmüyor, odak yalnızca kişi ve kağıtlar üzerinde. Resmin renkleri soluk, kişinin teni ve giysileri gri tonlarında görünüyor. Görüntü dikkatli ve titiz bir iş ahlakı izlenimi veriyor.
Denetim OrganlarıGörev ve Sorumluluklarıİlgili Kuruluşlar
Devlet Denetleme KuruluYargı organları ve silahlı kuvvetler hariç her türlü kamu kurum ve kuruluşunda denetlemeCumhurbaşkanlığı
SayıştayKatma ve genel bütçeli kurumları denetlemek ve yargılama yoluyla hesap ve işlemleri kesin hükme bağlamaTürkiye Büyük Millet Meclisi
Yüksek Denetleme KuruluKamu iktisadi teşebbüslerin ekonomik aktivitelerini denetlemekBaşbakanlık
Başbakanlık Teftiş KuruluDevlet sisteminin hukuka uygun ve etkin bir şekilde işletilmesini sağlama ve hesap verebilirliği artırmaBaşbakanlık
Maliye Bakanlığı Denetim OrganlarıGenel, katma ve özel bütçeyle kuruluşları, fonları, döner sermayeleri ve devlete ait olan kuruluşları denetlemeMaliye Bakanlığı
Bakanlıklar ve Müsteşarlıklar Denetim Organlarıİlgili bakanlık ve müsteşarlık kapsamındaki sağlık kurumlarının her türlü işlem ve faaliyetlerini denetlemeÇeşitli Bakanlıklar ve Müsteşarlıklar
Hazine Müsteşarlığı Denetim OrganlarıHazine Müsteşarlığına bağlı olarak çalışan veya faaliyetlerine devam eden sigortacılık alanında denetlemeHazine Müsteşarlığı
İç DenetimKurum tarafından sağlanan denetimÇeşitli Kurumlar
Dış DenetimKamu kurumu veya özel bağımsız bir kurumun gerçekleştirmiş olduğu denetimÖzel ve Kamu Kurumlar
Yüksek DenetimFinansal denetim, performans ve uygunluk denetimleri ve ekonomik denetim gibi alanlarda denetimSayıştay

Ülkemizde denetim konusu ve amacına göre değişiklik gösterebilmektedir. Bu denetim modelleri sırasıyla finansal denetim, performans ve uygunluk denetimleri olarak gerçekleştirilmektedir. Üç denetimin sağlanması kapsamında bir dördüncü denetimin ise ekonomik denetim olduğunu belirtebiliriz.

Denetimin kurum tarafından sağlanması halinde iç denetim, kamu kurumu yapması halinde veya özel bağımsız bir kurumun yapması halinde ise dış denetim olarak ifade edilir. Bu konu verilebilecek en iyi örnek ise Sayıştay’ın kamu kuruluşlarında parlamentonun vermiş olduğu yetki kapsamında gerçekleştirmiş olduğu denetim dış denetim iken günümüzde ise üçünü bir denetim statüsü olarak “yüksek denetim” olarak kabul edilmektedir.

Denetçinin ilgili niteliğine göre gerçekleştirilen denetleme sınıflandırmaları ana temelinde, denetçinin ilgili örgüt personeli olup olmamasına ve örgüt dışında olması halinde ise örgüt ile denetçiyi bir araya getiren hukuki çerçeveye göre şekillenmektedir. Ülkemizin 1982 yılında yapılan 3. Anayasaya göre aşağıdaki gibi gösterilebilmektedir.

  • Devlet Denetleme Kurulu

  • Sayıştay

  • Yüksek Denetleme Kurulu

Devlet Denetleme Kurulu (DDK)

Doğrudan Cumhurbaşkanlığına bağlı olan Devlet Denetleme Kurulu yargı organları ve silahlı kuvvetler hariç her türlü kamu kurum ve kuruluşlarında denetleme görevini yerine getirir. Çalışma ve denetim esasları yasal çerçevede gösterilmiştir.

Sayıştay

Katma ve genel bütçeli kurumları denetlemekle görevlidir. Bu görevini Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne karşı yerine getirirken sorumluların hesap ve işlemlerini, yargılama yoluyla kesin hükme bağlanması, kanunlarla verilen denetleme, inceleme ve hükme bağlama işleri gibi sorumlulukları bulunur.

Yüksek Denetleme Kurumu

Yüksek Denetleme Kurulu, 1930 yılların ikinci yarısında kamu iktisadi teşebbüslerin ekonomik alandaki etkinliklerini denetleyen bir kurum olarak kurulmuştur. Başbakanlığa bağlı olarak kurulan bu kurumun, daha önceki adı Umumi Murakabe Heyeti’dir. İlgili kuruluşun çalışma usul ve esasları denetim kapsamları 3460 sayılı kanun kapsamında 17.06.1938 yılında kurulmuştur.

Resmi Gazete’de 19 Aralık 2010 yılında yayınlanan “Sayıştay Kanunu” ile beraber Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu'nun tüzel kişiliği sonlandırılmıştır. Sayıştay çatısı altında çalışmalarına devam ettiğini söyleyebiliriz.

Bakanlıklara Bağlı Denetim Organları Nelerdir?

Bakanlıklara bağlı denetim organları Başbakanlık Teftiş Kurulu, Maliye Bakanlığı Denetim Organları, Bakanlıklar ve Müsteşarlıklar Denetim Organlarından meydana gelir.

  • Başbakanlık Teftiş Kurulu

1984 yılında kurulmuş olan Başbakanlık Teftiş Kurulu, devlet sisteminin hukuka uygun ve etkin bir şekilde işletilmesini sağlama ve kamuda hesap verebilirliği artırma, şeffaflık, evrensel ilke ve prensipleri ortaya koyarak ulusal ve uluslararası alanlarda yeni çözüm önerilerini getirmek gibi görevleri vardır.

Bu kurulun sağlık kurumları ve kuruluşlarında gerçekleştirmiş olduğu denetlemeye verilebilecek uygun bir örnek 25.08.2004 tarih Başbakanlık Makamı’nın TEFTİŞ M: 180 sayılı onayı çerçevesinde ilgili makam onayında yer almamaktadır. Fakat ilgisi nedeniyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Sosyal Sigortalar Teftiş Kurulu tarafından hazırlanan 10 sayılı 09.09.2004 tarihli raporunda yer verilen onay çerçevesinde değerlendirilen; Sağlık Bakanlığı’nın yapmış olduğu ilaç fiyatlandırma incelemeleri, Eprex ve NeoRocormon adlı ilaçların eşdeğer olup olmadıklarının tespit edilmesi, bu ilaçların yerine muadili olabilecek ilaçların varsa ruhsat taleplerinin incelenerek hızlandırılması, ulusal ilaç bilgi bankasının oluşturulması, ilaçların fiyat uygunluğunun uygun görülebileceği, satıcıların kararname kapsamında gösterilen kar hususlarına dikkat edip etmedikleri teftişleri gerçekleştiren müfettişler tarafından ortaya koyulur.

  • Maliye Bakanlığı Denetim Organları

Bu denetim organı 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuştur. Maliye Bakanlığı Denetim Organlarının görevleri şöyledir: Genel, katma ve özel bütçeyle kurulmuş olan dairlerle fonlar, döner sermaye ile kurulan başta hastaneler olmak üzere diğer kuruluşlar statüsüne bakılmaksızın sermayesinin en az yarısının devlete ait olan kuruluşlar ve bu kapsamda bulunan bütün kuruluşların ve dairelerin gerekse birlikte gerekse ayrı ayrı teftiş etmek gibi görevleri vardır. Bunun dışında dernekleri mali açıdan teftiş etmek, çeşitli tüzük, yönetmelik ve kanun kapsamında Maliye Teftişlerine tanımış olduğu denetimleri gerçekleştirmek ve incelemeleri sağlamak görevleri arasında gösterilir.

  • Bakanlık ve Müsteşarlıklar Denetim Organları

Denetim kapsamı çok geniş olmakla beraber Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere her türlü bakanlığın ya da müsteşar teşkilatı ve görevleri kapsamında düzenlenen çerçevede tüm sağlık kurumlarının her türlü işlem ve faaliyetlerin, inceleme, teftiş ve soruşturma işlerini yerine getirmekle yükümlü bir denetim organları bulunur.

Hazine Müsteşarlığına bağlı olarak çalışan veya faaliyetlerine devam eden sigortacılık alanında ilgili denetimleri gerçekleştiren Sigorta Denetleme Kurulları vardır. Ayrıca Sağlık Bakanlığında bulunan ya genel müdürlüğe ya da müsteşarlığa bağlı olarak faaliyetlerini yerine getiren denetleyiciler, yasal çerçeveye bağlı kalarak ilgili kurumlarda ve kuruluşlarda genel müdür veya müsteşar adına denetimlerini gerçekleştirirler.

Sağlık Kurumlarında Eşgüdüleme Nasıldır?

Diğer bir adı koordinasyon olan eşgüdüleme, diğer kurumlarda olduğu gibi sağlık kurum ve kuruluşlarında da bir iş birliği sistemi olarak görülmektedir. Burada sağlık kurumunun sürekliliği ve düzeni için faaliyetleri, amaçları, sağlık meslek mensupları arasındaki uyum ve işbirliğinin sağlanması, organların düzenli bir şekilde faaliyetlerine devam edebilmeleri adına koordinasyonun olması gerekir.

Araştırmacı Fayol’a göre eşgüdüleme oldukça önemli bir faktör olup bir kurumun uyumunu ifade etmektedir. Genellikle koordinasyon sağlık yöneticileri nezdinde sağlık kurum ve kuruluşlarında tedavi ve idare amacıyla çalışan ekiplerin işbirliği şeklinde düşünülmektedir. Bu tamamen doğru bir ifade olmayıp koordinasyon bir işbirliği değil, doğrudan bir eylemdir.

Geçmişten günümüze sağlık ve sağlık hizmetleri giderek çok karışık ve karmaşık hale gelmiştir. Hem idari hem tıbbi yönlerden çok yönlü hale gelmiş farklı yeterliliğe sahip olan kişiler tarafından işler yapılmaya çalışılmıştır. Bu sebeple sağlık kurumlarında çalışan idari ve tıbbi sağlık çalışanlarının sinerji oluşturacak şekilde koordine edilmesiyle beraber bir araya getirilmesi ihtiyaç duyulmuştur. Burada dikkat edilmesi gereken konu ise yürütme ve eşgüdüm fonksiyonu sağlık kurum ve kuruluşlarında birbirine entegre olmuş durumdadır.

Örneğin hastaneler arasında tek bir hastanede koordinasyon ve yürütme fonksiyonu tam olarak gerçekleştirilebilir. Fakat dikey bir büyüme olan sağlık kurumlarının arasında birinci, ikinci ve üçüncü basmak sağlık hizmetleri iç içe geçmesinden dolayı en zayıf denebilecek yerde kopmalar oluşabilir. Burada gerçek hedef ise sağlık kurumlarının uyumlaştırılmasıdır. Bu uyumun sağlanması açısından aşağıda yer alan hususlara dikkat edilmelidir.

  • Örgüt yapısının işlenelebilmesi için yapısının daha da sadeleştirilmesi gerekir

  • Sağlık hizmetlerinde hem örgütsel hem de politikalarında birliğin sağlanması gerekir

  • Sağlık personeli arasında etkin haberleşmenin sağlanması için otomasyon çalışmalarının yapılması

Koruyucu tedavi edici sağlık hizmetlerinin tam sağlanabilmesi adına çalışanların motive edilmelidir. Bu eşgüdüm süreci anlaşılacağı üzere diğer tüm yönetim süreçleri arasında birbirine entegre olmuş durumdadır. Sağlık yönetiminin bu konusu üzerinde önemle durması gereklidir.

Devlet Denetleme Kurulu, Yargı organları ve silahlı kuvvetler hariç her türlü kamu kurum ve kuruluşunda denetleme, Cumhurbaşkanlığı, Sayıştay, Katma ve genel bütçeli kurumları denetlemek ve yargılama yoluyla hesap ve işlemleri kesin hükme bağlama, Türkiye Büyük Millet Meclisi, Yüksek Denetleme Kurulu, Kamu iktisadi teşebbüslerin ekonomik aktivitelerini denetlemek, Başbakanlık, Başbakanlık Teftiş Kurulu, Devlet sisteminin hukuka uygun ve etkin bir şekilde işletilmesini sağlama ve hesap verebilirliği artırma, Başbakanlık, Maliye Bakanlığı Denetim Organları, Genel, katma ve özel bütçeyle kuruluşları, fonları, döner sermayeleri ve devlete ait olan kuruluşları denetleme, Maliye Bakanlığı, Bakanlıklar ve Müsteşarlıklar Denetim Organları, İlgili bakanlık ve müsteşarlık kapsamındaki sağlık kurumlarının her türlü işlem ve faaliyetlerini denetleme, Çeşitli Bakanlıklar ve Müsteşarlıklar, Hazine Müsteşarlığı Denetim Organları, Hazine Müsteşarlığına bağlı olarak çalışan veya faaliyetlerine devam eden sigortacılık alanında denetleme, Hazine Müsteşarlığı, İç Denetim, Kurum tarafından sağlanan denetim, Çeşitli Kurumlar, Dış Denetim, Kamu kurumu veya özel bağımsız bir kurumun gerçekleştirmiş olduğu denetim, Özel ve Kamu Kurumlar, Yüksek Denetim, Finansal denetim, performans ve uygunluk denetimleri ve ekonomik denetim gibi alanlarda denetim, Sayıştay
Başbakanlık Teftiş Kurulu Maliye Bakanlığı Denetim Organları Bakanlıklar ve Müsteşarlıklar Denetim Organları Koordinasyon Nedir Türkiye'deki Denetim Organları Bakanlıklara Bağlı Denetim Organları Nelerdir
Özel dikim siyah takım elbiseli yakışıklı bir adam gri bir arka planın önünde kendinden emin bir şekilde duruyor. Kısa, koyu renk saçları ve hafif bir sakalı var ve gözleri uzaklara bakıyor. Duruşu rahat, elleri rahatça ceplerinde ve dudaklarında hafif bir gülümseme var. Zarif ve sofistike görünüyor ve hayatın sunacağı her şeyi üstlenmeye hazır. Beyaz gömleği ve siyah kravatıyla kıyafetini tamamlıyor ve görünümüne sofistike bir hava katıyor.
Nevzat Yüksel
Blog Yazarı

Sağlık Yönetimi bölümünde öğretim görevlisi. Sağlık hukuku, Türk sağlık sistemi ve sağlık kuruluşlarında teknoloji yönetimi alanında dersler vermektedir. Birçok uluslararası dergi, kitap ve bildirilerde yazı ve bölümleri vardır.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Bu resim, üzerinde kalem ve kağıtlar bulunan bir masanın yakın çekimini göstermektedir. Kalem beyaz uçlu, siyah ve gümüş renkli bir yazı aletidir. Masanın etrafına dağılmış, bazılarının üzerinde çizgiler olan birkaç kağıt var. Sağ tarafta, birkaç beyaz zarfın üzerine basılmış bir kontrol listesi var. Sağ alt köşede kırmızı bir kumaş ve arka planda siyah kenarlıklı beyaz dikdörtgen bir nesne var. Görüntünün ortasında siyah metinli bir kağıt parçası görülüyor. Masa, sahneyi sıcak bir parıltıyla aydınlatan parlak bir ışıkla aydınlatılıyor.
Nedir?

İç Denetim Nedir? İç Denetim Süreci Nasıldır?

15 Ocak 2020
Bu görüntü, elinde kalem ve hesap makinesi tutan bir kişiyi göstermektedir. Kişi yüzü öne dönük ve doğrudan kameraya bakıyor. Hesap makinesi sağ elinde, kalem ise sol elindedir. Kalem siyah veya koyu mavi bir kalem, hesap makinesi ise siyah kasalı basit bir hesap makinesidir. Kişi açık mavi bir gömlek giymektedir ve yüzü saçları tarafından kısmen gizlenmiştir. Arka planda bir belgenin üzerinde bir büyüteç vardır ve ön planda kişinin elinin bulanık bir görüntüsü görülebilir. Arka planda bir kağıdın yakın çekimi de görülebiliyor. Kişi önündeki kaleme ve hesap makinesine odaklanmıştır ve arka plan hafifçe odak dışıdır.
Meslekler

İç Denetim Müdürü Nedir? Ne İş Yapar?

13 Temmuz 2021
Gözlük takan ve sağ elinde kalem tutan bir kişi görülüyor. Öne doğru eğilmiş, masanın üzerinde duran bir kâğıda bir şeyler yazmaktadır. Kalemin mavi mürekkep kartuşu vardır ve kağıt beyazdır. Arkalarında monitörü ve klavyesi olan bir bilgisayar vardır. Kişinin sağındaki masanın üzerinde bir hesap makinesi durmaktadır. Duvarda çeşitli çizgiler ve şekiller içeren bir grafik vardır. Kişinin solunda hafifçe odak dışında kalan mavi bir nesne var. Işıklandırma sıcak ve davetkârdır. Kişi dikkatle görevine odaklanmış, önemli bir şey yaratıyor.
İşletme

Sertifikalı İç Denetçi Nasıl Olunur?

20 Haziran 2020
Bu görüntüde ön planda masa başında oturan bir kişi görülüyor. Kişi beyaz bir gömlek ve siyah bir pantolon giymiş ve kalemle bir kağıda bir şeyler yazmaya odaklanmış. Arka planda bir saksı bitkisi var ve masanın arkasında bir kişinin kafasının bulanık bir görüntüsü görülebiliyor. Masanın üzerinde bir kitap ve etrafa saçılmış birkaç kalem var. Masa ahşaptan yapılmış ve açık kahverengi bir renge sahip. Kişinin etrafı sıcak sarı bir ışıkla çevrili, bu da atmosferi sakin ve huzurlu kılıyor. Kişi derin bir konsantrasyon içinde görünüyor ve elindeki işe tamamen odaklanmış durumda.
Meslekler

Mali Müşavir Nedir? Nasıl Olunur?

14 Temmuz 2020
Bu online kurs, iç denetim eğitimi vermekte ve bu alanda mükemmelleşmenize yardımcı olacak içgörü ve anlayış sunmaktadır. Görsel, konunun önemine atıfta bulunarak takım elbise giyen ve kravat takan bir adamı tasvir etmektedir. Eğitim, kalite güvencesi, risk analizi ve yönetimi, süreç iyileştirmeleri ve mevzuata uygunluk gibi konularda detaylı bilgi ve rehberlik sağlamaktadır. Ayrıca iç denetimleri etkin bir şekilde planlamak ve yürütmek, riskleri belirlemek ve ele almak ve düzeltici eylem planları geliştirmek için stratejiler sunmaktadır. Bu eğitim sayesinde, iç denetim sürecini kapsamlı bir şekilde anlayacak ve bu süreci çeşitli bağlamlarda nasıl uygulayacağınızı öğreneceksiniz. Kurumların verimliliğini ve etkinliğini değerlendirmek ve geliştirmek için gerekli becerileri öğrenecek ve bu alanda başarılı olmanıza yardımcı olacak gerekli bilgilerle donatılacaksınız.
5
(26)

İç Denetim Eğitimi

8 Konu5 Saat
Yakışıklı, iyi giyimli bir adam profesyonel bir pozda duruyor. İki parçalı siyah bir takım elbise ve bembeyaz bir gömlek giymiş, desenli koyu renk bir kravatla tamamlamış. Siyah ayakkabıları mükemmel bir şekilde parlatılmış ve saçları düzgünce şekillendirilmiş. Duruşu kendinden emin ve doğrudan kameraya bakıyor. Yirmili yaşlarının sonunda ya da otuzlu yaşlarının başında görünüyor.Serhat Can
₺1245₺0
Bu görüntüde profesyonel bir ortam ya da resmi bir etkinlik olabilecek takım elbiseli bir adam görülüyor. Siyah metinli beyaz dikdörtgen bir tabelanın önünde duruyor; bu bir ilan ya da reklam olabilir. Adam ciddi ve odaklanmış görünüyor, bu da durumu ciddiye aldığını gösteriyor. Kıyafeti ve duruşu iyi hazırlanmış ve kendinden emin olduğunu gösteriyor. Görüntüden, önemli bir bilgi edinme ya da önemli bir karar verme sürecinde olduğu anlaşılıyor. Genel olarak, bu görüntü ciddiyet ve profesyonellik hissi uyandırıyor.
4.8
(9)

Yönetim ve Organizasyon Eğitimi

13 Konu5 Saat
Yakışıklı, iyi giyimli bir adam profesyonel bir pozda duruyor. İki parçalı siyah bir takım elbise ve bembeyaz bir gömlek giymiş, desenli koyu renk bir kravatla tamamlamış. Siyah ayakkabıları mükemmel bir şekilde parlatılmış ve saçları düzgünce şekillendirilmiş. Duruşu kendinden emin ve doğrudan kameraya bakıyor. Yirmili yaşlarının sonunda ya da otuzlu yaşlarının başında görünüyor.Serhat Can
₺808₺0
Bir kadın çerçevenin ortasındaki büyük beyaz bir beynin önünde duruyor. Açık renkli bir bluz ve koyu renk bir pantolon giymiş olan kadın ellerini göğsünün önünde kavuşturmuş. Geniş gülümsemesi ve parlak gözleri rahat ve mutlu olduğunu gösteriyor. Uzun siyah saçları yüzünden geriye doğru toplanmış ve siyah bir fonun önünde duruyor. Beyin beyaz ve ebruli bir dokuya sahip. Çerçevenin büyük bir kısmını kaplıyor ve ince siyah bir kenarlıkla çevreleniyor. Beynin detayları çok net ve kadın ön planda hayranlık dolu bir bakışla duruyor.
4.9
(73)

Duygusal Zeka Eğitimi

36 Konu5 Saat
Bu, koyu siyah saçlarını topuz yapmış bir kadının görüntüsüdür. Kollarını göğsünün üzerinde kavuşturmuş ve kameradan uzağa bakıyor. Uzun kollu siyah bir üst ve beyaz bir alt giymiştir. Yüz ifadesi ciddidir ve gözleri görünmemektedir. Görüntüde başka hiçbir şey olmayan beyaz bir duvarın önünde duruyor. Derin düşüncelere dalmış gibi görünüyor ve beden dili düşünceli olduğunu gösteriyor.Burcu Topçu Ekelik
₺1102₺0
Bir kadın kameranın önünde durmuş, ışıl ışıl gülümsemektedir. Üzerinde uzun kollu beyaz bir gömlek var ve kumaşın üzerinde küçük siyah noktalardan oluşan basit bir desen bulunuyor. Koyu renk saçları arkaya doğru düşük bir at kuyruğu şeklinde toplanmış ve bir çift küçük halka küpe takmış. Yüzü ışıkla aydınlanmış, sıcak ifadesini ve gözlerindeki pırıltıyı vurguluyor. Dudakları hafifçe ayrılmış ve inci gibi beyaz dişlerini ortaya çıkarıyor. Rahat ve memnun görünüyor, neşe ve mutluluğun mükemmel bir temsili.
5
(4)

Toplam Kalite Yönetimi Eğitimi

23 Konu5 Saat
Dr. Hande ErolDr. Hande Erol
₺1102₺0