Psikolojik Danışman Nedir? Ne İş Yapar?

Psikoloji danışmanı, lisans eğitimlerini üniversitelerin Eğitim Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümlerinden mezun olan ve toplamda dört yıllık bir lisans eğitimi almış olan kişiler olarak tanımlanabilir. Bu kişiler ağırlıklı olarak okul ortamında çocuk ve ergenlerin, eğitim, gelişimi öğrenme durumlarıyla ilgilendiklerini söyleyebiliriz. Psikoloji danışmanlarında birçok anlaşmanın temelinde psikolojik danışma müdahaleleri yer almaktadır. Bu kapsamda insan zihin yapısını, düşüncesini ve gelişimini ilgilendiren bir meslek olması açısından son derece önemli bir bilim alanı olduğunu belirtebiliriz. Bu yazımızda psikoloji danışmanlarına yer verdik.

Psikolojik Danışman Nedir?

Psikoloji danışmalarının öğelerini tanımlamak oldukça güçtür. Psikoloji danışmanı, farklı psikolojik danışma yaklaşımlarının bütünleştirerek, yapılan araştırmaların uygulama yararı ve farklı danışan özellikleri ayrıca psikolojik danışma yaklaşımları arasında yer alan etkileşime benzer temel ortak konularda güçlü bir uzlaşmadan son derece yoksundur. Genel olarak dört yüzden fazla psikoterapi modeli olduğu söylenmektedir. Yardım edilebilecek mesleklerine göre daha yeni olduğu, rol ve görevlerinin tam olarak bilinmediği dikkate alındığında, ilgili uzlaşmanın beklenilen seviyede olmaması anlaşılır bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Fazlası, ilgili uyumsuzluklar, psikolojinin birçok dallarında ve sosyal bilimlerde yer almakta ve giderek yükselen bir ilgi ile de benzeri konulara odaklanmaktadır.

Psikoloji danışmanın bilgi seviyesinde yükselmeler olduğu ve işe yaradığı konusunda bir uzlaşmanın olduğunun bilinmesi bölüm açısında oldukça önemlidir. Ancak, psikoloji danışmada söz konusu kuram, araştırma ve uygulamanın ağırlıklı olarak birbirinden ayrı ve birbiriyle çelişkili olduğu bilinmektedir. Psikoloji danışmanlarında birçok anlaşmanın temelinde psikolojik danışma müdahaleleri yer almaktadır. Bu kapsamda insan zihin yapısını, düşüncesini ve gelişimini ilgilendiren bir meslek olması açısından son derece önemli bir bilim alanı olduğunu belirtebiliriz.

Psikolojik Danışman Ne İş Yapar?

Psikoloji danışmanların birçok görev ve sorumluluğu bulunmaktadır. Her şeyden önce görev yapmış olduğu kurumun hedefleri, ilkeleri ve politikaları doğrultusunda görevlerini yerine getirmeye çalışır. Ağırlıklı olarak rehberlik çalışmalarında bulunan psikoloji danışmanının diğer görevleri şöyledir;

• Kendisine başvuruda bulunan kişilerin sosyal, duygusal, eğitime ya da meslek ve iş seçimine yönelik sorunların çözümü için danışmalık ve rehberlik hizmeti yürütür. Bu rehberlik hizmeti ağırlıklı olarak öğrencilere yöneliktir.

• Görev yapmış olduğu kurumda (okul, hastane gibi yerler) ilgili kişilerin çevreye uyumunu kolaylaştırmak adına tanıtıcı ve aydınlatıcı bilgiler vermeye çalışır ve sorunu olan kişilerle birebir gerek duyulması halinde toplu görüşmelerde bulunur.

• Kişilerin sorunlarını belirlemek ve çözümü kapsamında ilgili birim ve kurumlarla işbirliğini gerçekleştirmek.

• Kişilerin bulundukları departmanları veya öğrencilerin bölümlerini değiştirmek istemeleri halinde kendi ilgi ve yeteneklerini bilmesine ve uygun olabilecek en doğru tercihte bulunmasına yardım etmek.

• Duygusal sorunlar yaşayan kişilere talep ve ihtiyaçlarına göre bireysel ya da grup halinde danışma hizmetinde bulunmak.

• Kişinin kendini daha iyi tanımasına, önemli kararlar almasına, çerçevesinde yer alan kişilerle daha iyi ve etkili bir iletişim kurmasına yardımcı olur.

• Danışma hizmetinde bulunduğu kişilere bazı psikolojik testler uygular.

• Kişinin iç kontrol duygularını hayata geçirilmesine ve bu konuda üzerine düşen görevleri yerine getirmekle yükümlüdür.

• Psikiyatri uzman hekimi ile koordineli ve işbirliği kapsamında çalışır.

• Hastanın mevcut durumunu göz önünde bulundurarak gerek duyulması halinde hasta yakınlarıyla görüşür.

• Mesleki hizmet alanına giren konularda kendisine sağlanan görevleri tüzük, kanun, yönetmelik ve diğer mevzuat hükümleri kapsamında yürütür.

• Üst amirleri tarafından kendisine verilen diğer görevleri yerine getirir.

Psikolojik Danışman Maaşları

Psikoloji danışman maaşları kamu ve özel sektör olarak iki farklı başlıkta değerlendirmek mümkündür. Kamu sektöründeki maaş alımları, mesleki tecrübe yılı, kurumun merkez veya taşrada yer almasına bağlı olarak değişmektedir. Milli Eğitim Bakanlığında ya da okullarında görevli olan psikoloji danışmanlarının maaş alımlarında farklılıklar gösterebilmektedir. En düşük maaş alımları 4.000 TL en yüksek 8.000 TL, ortalama maaş alımları ise 4.600 TL seviyelerindedir. Örneğin kamuya ait araştırma ve rehberlik merkezinde 5 yıllık bir hizmet geçmişi olan, bir psikolojik danışmanın alabileceği maaş 7.000 TL seviyesindedir.

Özel sektörde ise alınabilecek maaşlar daha düşük veya daha da yüksek olabilmektedir. Bu tamamen mesleki tecrübe yılı, çevre tarafından tanınıyor olunması ve kurumun kurumsal kimliğiyle ilgilidir. Özel sektördeki maaş alımları en düşük 3.800 TL en yüksek 9.000 TL ortalama ise 4.000 TL civarındadır. Örneğin özel bir lisede 5 yıllık bir mesleki tecrübe birikimiyle hizmet veren, psikoloji danışmanlarının alabileceği maaş 5.200 TL’dir. Fakat bunun dışında özel bir ofis açılması ve çevre tarafından isim yapılması halindeyse alınabilecek ücret 8.000 TL seviyesindedir. Rakamların tamamı 2021 yılına aittir.

Psikolojik Danışman Nasıl Olunur?

Psikoloji danışmanı olabilmek için iyi bir lisenin eşit ağırlık bölümünden mezun olunmalıdır. Buradan iyi bir ortalama alınması halinde daha iyi bir üniversiteye gidilebilmektedir. Lise eğitimi sonrasında ise Yükseköğretim Kurumunun (YÖK) her yıl yapmış olduğu Temel Yeterlilik Sınavına (TYT) girilmelidir. Buradan alınabilecek iyi bir puan sonrasında ise aynı yıl yapılan Alan Yeterlilik Testi (AYT) sınavına girilerek buradan da iyi bir puan elde edilmelidir. Her iki sınavdan alınacak puanlar sonrasında lise ağırlıklı not ortalaması da eklenerek üniversitelerin Eğitim Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümleri tercih edilmelidir. Toplamda dört yıllık bir eğitim verilmekte olup ağırlıklı olarak teori eğitimleri yer almaktadır.

Bu eğitim tamamlanması halinde psikoloji danışmanı olunabilmektedir. Fakat kamu kurumlarında çalışabilmek için sınava girilmelidir. Bu sınav KPSS/Lisans sınavı olup ilgili puan türünden başarılı olunmalıdır. Alınabilecek iyi bir puan sonrasında ise kamu kurumlarında göreve başlanılabilmekte. Özel sektörde görev alacak kişilerin ise herhangi bir sınavın olmadığını belirtebiliriz. Yalnız mülakatların olabileceği unutulmamalıdır.