Problemler hayatımızın bir parçasıdır ve hayatımızın büyük bir bölümü problem çözme ve problem çözme yöntemlerini anlamakla geçmektedir. Eğer çözecek hiçbir problemimiz olmasaydı, bütün yaşamımızı "hiçbir şey" yaparak harcardık. Söylemek istediğim şeye birkaç örnek,
Eğer kirlenmek gibi bir problemimiz olmasaydı, duş almamıza gerek kalmazdı, duş almak kirlenme probleminin bir çözümüdür
Eğer vücudumuzdan mineral, su, vitamin ve enerji kaybetmek gibi bir problemimiz olmasaydı, yemek yemezdik ve de yemek yemek besin, su ve enerji problemimizin çözümüdür
Eğer para gökten yağmur gibi yağsaydı, iş aramamıza ve hayatımızın çoğunu ofislerde harcamamıza gerek kalmazdı . İşe girmek finansal ihtiyaçlarımızı tatmin etmek için bir çözümdür.
Eğer ciddi bir şekilde bunun hakkında düşünürsek, problem çözme yöntemleri bizim düşündüğümüzden daha önemli. Aynı zamanda eğer hiçbir problemi yalnız veya diğer insanlarla çözemiyor olsaydık finansal, materyal ve ekonomik problemlerle karşılaşırdık. Dünyanın problem çözücülere ihtiyacı var ve başarılı bir insan olmamızın sebebi bir veya birden fazla problemi çözmekten geliyor. İyi haber şu ki hayatta kalmak için çözmemiz gereken problemlerimizin çoğu kolay, basit ve de rutin; onlar hakkında çok düşünmeden neredeyse otomatik olarak onları çözüyoruz. Böyle problemler çözerken çok küçük ödüller alıyoruz. Kötü haber ise çoğu zaman çözmek için bizden çok daha fazla şey isteyen, daha ciddi ve karmaşık problemlerle karşılaşıyoruz. Kurumlarda, pozisyonunuz ne kadar yüksekse çözmeniz gereken problemlerin karmaşıklığı o kadar çok.
Problemleri nasıl çözmeliyiz?
Problem çözme konusunu başaramadığımızda insanlar buna başarısızlık diyor. Problemler hakkındaki diğer ilginç şey ise problemlerin sebebi bizim yetersiz olmamızdır. Bu da çoğu problemin mutlaktan ziyade göreceli olduğu anlamına geliyor. Bu aynı zamanda bizim zor problemleri; problemleri çözebilecek yetenek ve yeterliliğimizi geliştirerek veya bizim çözemediğimiz problemleri çözme kapasitesine sahip insanların desteğini alarak çözebildiğimiz anlamına geliyor. Kötü haber ise doğal olarak beynimizin yönetme şekli problemleri çözmeyi daha da zorlaştırıyor çünkü biz problemin kapasitemizin ötesinde olduğunu anlamak veya kabullenmek için çabalıyoruz. Buna ek olarak, sıkıştığımızda yardım aramak için programlanmamışız.
Üçüncü problem ise bizler sadece ucuz ve kolay işlerde yardım isteriz, hatta problemlerin çok karmaşık ve ciddi olduğu durumlarda mantıksal düşüncemiz bize problemi çözebilmek için kapasitemiz dahilinde her şeyi yapabileceğimizi söylediği durumlar bile olur. Yöntem eksikliği bireylerin, takımların, kurumların ve ekonomilerin karşılaştığı büyük bir problemdir. Çoğu durumda, bizler problem çözmek için kötü ve zayıf olan etkisiz yaklaşımlar kullanırız ve bu da bizi problem çözme sürecinde başarısızlığa iter. Buna ek olarak, problemleri neyin çözdüğüne olan inançlar bizim başarılı bir şekilde problemlerimizi çözme yeteneklerimizi bastırır.
Einstein Problemlerimizi Çözmede Neden Başarısız Olduğumuza İşaret Ediyor Albert Einstein, en ünlü sözü "Problemleri, onları yarattığımız seviyede düşünürken çözemeyiz" ile etkili problem çözmedeki en güçlü sırrı ortaya çıkarıyor. Problem şu ki Einstein’ın sözü tarihte yerini dünya tamamen anlamını anladığı için yer almadı, ama çok iyi bir derecede şık ve de moda bir söz olduğu için aldı. Einstein’ın söylediği şey şık bir konuşmadan fazlası.
Einstein gerçek bir şeyin problem çözme dünyasında pratik bir değeri olduğunu söylüyor. Einstein düşünce seviyelerinden ve de bu düşünce seviyelerinin aslında bizim biyolojik gözlerimiz tarafından görülmez olsa bile var olduğunu söylüyor. Eğer bu düşünme seviyelerini ve de hiyerarşik düşünce yapısını tanımaya ve anlamaya başlarsanız, Einstein’ın söylediği şeyin şüphesiz doğru olduğunu kanıtlayabilirsiniz.
Bu düşünce seviyelerini ve hiyerarşik yapılarını Simon Bere, 19 Düşünme Modeli olarak haritalamış. Daha düşük yapı ve seviyeler aşağıdaki diyagramda gösteriliyor. Taslağa bakın ve de yukarıdaki uzmanlıkta olmayan on üç düşünme seviyesini doldurun. Eğer seviyeleri doğru bir şekilde doldurabilirseniz, sizin problem çözme yeteneğiniz iki katına çıkacak çünkü problem çözme sürecinde karşılaştığımız büyük zorluğa ulaşabileceksiniz ve bu bizim yarattığımız seviyedeki problemi çözmek demektir. "Onları yarattığımız seviyede düşünürken problemleri çözemeyiz" demiş Einstein.
