Son zamanlarda, diş sağlığı ve estetiği konusunda ne kadar çok seçenek olduğunu fark ettiniz mi? Ben de geçtiğimiz yıl oğlumun diş teli tedavisi sürecinde bu dünyaya adım attım ve gerçekten büyülendim. Ortodonti dünyası, teknolojinin gelişmesiyle birlikte nasıl da genişlemiş ve çeşitlenmiş!
Ortodonti Uzmanlarına Yakından Bir Bakış
Bizim ailede, diş telleri hep bir sohbet konusu olmuştur. Kız kardeşim gençken metal diş telleri takardı ve ne yalan söyleyeyim, ona biraz takılırdık. Ancak, oğlumun tedavisi sırasında "ortodonti uzmanı ne iş yapar" sorusunu derinlemesine araştırdım ve bu mesleğin ne kadar önemli ve kapsamlı olduğunu öğrendim.
Ortodonti Uzmanı Nedir?
Ortodonti uzmanı, diğer bir deyişle ortodontist, diş hekimliği fakültesinden mezun olduktan sonra ortodonti alanında uzmanlaşmış, diş, çene ve yüz bölgesindeki düzensizlikleri teşhis eden ve tedavi eden profesyonellerdir. Diş hekimlerinden farklı olarak, özellikle yüz ve çenedeki iskeletsel sorunlara odaklanırlar. Hatırlıyorum da, oğlumun ilk muayenesinde ortodontistimiz çene yapısını detaylıca incelemiş ve gelişim sürecini değerlendirmişti.
Ortodonti Uzmanının Sorumlulukları
Ortodonti uzmanları, sadece diş telleri takan kişiler değiller. Onlar, hastaların gülüşlerini ve çene yapılarının fonksiyonelliğini iyileştirmek için çeşitli tedavi yöntemleri uygularlar. Peki, ortodonti uzmanı ne iş yapar?
Hastaların Muayenesi ve Değerlendirilmesi: İlk randevuda, hastaların diş yapılarını ve çene ilişkilerini incelerler. Oğlumun durumunda, röntgen çekimleri ve çene ölçümleri yapıldı.
Tedavi Planlaması: Elde edilen verilere dayanarak, hastaya özgü bir tedavi planı oluşturulur. Bu süreçte, hangi braket tipinin kullanılacağına karar verilir.
Diş Teli Uygulamaları: Metal, porselen, şeffaf veya lingual braketler gibi çeşitli diş telleri uygulanır. Teknolojinin ilerlemesiyle, şeffaf plaklar da popüler hale geldi.
Tedavi Takibi ve Ayarlamalar: Takip randevularında, tellerin ayarlamaları yapılır ve tedavinin ilerleyişi değerlendirilir.
Çene Bozukluklarının Tedavisi: Alt veya üst çene problemleri, fonksiyonel apareylerle tedavi edilir.
Ağız Koruyucularının Tasarımı: Diş sıkma veya gıcırdatma sorunları olan hastalar için ağız koruyucuları hazırlanır.
Kişisel Bir Deneyim
Ortodontistimizin ofisine ilk girdiğimizde, duvarda asılı olan "Gülüşünüz, sizin en değerli aksesuarınızdır" yazısı dikkatimi çekti. Gerçekten de, oğlumun tedavisinin sonunda özgüvenindeki artışı görmek bizi çok mutlu etti.
Ortodonti Tedavilerinde Kullanılan Yöntemler
Günümüzde, teknoloji sayesinde ortodonti alanında pek çok yenilik mevcut. İşte bazıları:
Porselen Braketler
Estetik kaygıları olan hastalar için porselen braketler harika bir seçenek. Diş renginde oldukları için neredeyse fark edilmiyorlar. Oğlum önce metal braketleri istemedi, ama porselen olanları görünce fikri değişti.
Şeffaf Plaklar
Son yıllarda şeffaf plaklar oldukça popüler hale geldi. İster inanın ister inanmayın, bazı arkadaşlarım toplantılarda plaklarını çıkardıklarını ve kimsenin tedavi gördüklerini fark etmediğini söylüyorlar.
Sorunlu olan dişlerin röntgen çekimini gerçekleştirerek ilgili röntgen filmini inceleyerek hastalığın sebeplerini ortaya çıkarır.
Kendisine müracaat eden hastaların muayenesini yaparak uygun olabilecek en iyi tedavi yöntemini belirler.
Diş yapılarında meydana gelen bozulmalara yönelik diş teli takarak yılın belirli dönemlerin sıkımlarını gerçekleştirerek düzelip düzelmediğini kontrol eder.
Kendi sorumluluğu altında yapmış olduğu tedavilere yönelik hastaya bilgilendirmede bulunur.
Diş hekimlerinin de gerçekleştirdiği dolgu tedavilerini yapar.
Ağzı bakımı konusunda hastanın dikkat etmesi gerek konuları hastayla paylaşır.
Gerçekleştirmiş olduğu diş teli tedavilerinde olası herhangi bir zararın yaşanmaması için hastaya tavsiyelerde bulunur.
Sağlamış olduğu tedaviye yönelik herhangi bir dişeti sorununda gerek duyulan her türlü önlemi almaya çalışır.
Kulak Burun Boğaz Polikliniği tarafından kendisine gönderilecek olası hastaların muayenelerini gerçekleştirir. Özellikle çene ağız yolunda solunumu etkileyebilecek alanına giren sağlık sorunlarıyla ilgilenir.
Görev yapmış olduğu kurumun sağlık politikaları çerçevesinde hareket eder.
Meleğin getirmiş olduğu özveri ve disiplin kurallarına dikkate ederek tüzük, yasa ve yönetmelikleri dikkat ederek mesleğin icrasını gerçekleştirir.
Lingual Braketler
Dişlerin arka yüzeyine takılan bu braketler tamamen görünmez. Ancak, uygulanması ve alışması biraz daha zor olabiliyor.
Fonksiyonel Apareyler
Çene gelişimini yönlendirmek için kullanılan bu apareyler, özellikle büyüme çağındaki çocuklar için ideal.
Ortodonti Tedavisinin Süresi ve Süreç
Tedavi süresinin kişiden kişiye değiştiğini biliyor muydunuz? Genellikle 1.5 ila 2 yıl arasında süren bu süreçte, hastanın iş birliği de çok önemli. Oğlum, lastiklerini düzenli takmadığında tedavinin uzayabileceğini öğrenince daha dikkatli olmaya başladı.
Tedavinin Başarısında Hastanın Rolü
Ağız Hijyenine Dikkat Etmek: Diş telleriyle ağız bakımı biraz daha zahmetli olabilir, ancak düzenli fırçalama şart.
Randevulara Düzenli Katılmak: Ayarlamaların zamanında yapılması tedavinin ilerlemesi için kritik.
Ortodontistin Önerilerine Uymak: Yasaklanan yiyeceklerden kaçınmak ve verilen apareyleri düzenli kullanmak önemli.
Ortodonti Uzmanı Maaşları ve Çalışma Koşulları
Birçok kişi, ortodonti uzmanlarının kazançlarını ve çalışma koşullarını merak ediyor. Kamuda ve özel sektörde maaşlar değişkenlik gösteriyor.
Kamuda Çalışan Ortodontistler
Kamuda, deneyim yılı, çalışılan bölge ve nöbet durumuna göre maaşlar 9.800 TL ile 19.000 TL arasında değişebiliyor. Örneğin, 3. bölgede çalışan ve 4 yıllık deneyime sahip bir ortodontistin maaşı yaklaşık 15.000 TL olabilir.
Özel Sektörde Çalışan Ortodontistler
Özel kliniklerde ise kazançlar daha yüksek olabiliyor. Burada, çalışılan klinik, gerçekleştirilen tedavi sayısı ve deneyim önemli faktörler. Maaşlar 10.000 TL ile 23.000 TL arasında değişiyor. Örneğin, 5 yıllık deneyime sahip bir ortodontist 21.000 TL kazanabilir.
Neden Bu Kadar Fark Var?
Hastaların özel tedavilere yönelmesi ve özel kliniklerin sunduğu teknolojik imkanlar, özel sektördeki maaşların yükselmesine sebep oluyor.
Ortodonti Uzmanı Olma Yolculuğu
Eğer siz de bu alana ilgi duyuyorsanız, ortodonti uzmanı olmak için izlenecek yol şu şekilde:
1- Lise Eğitimi: Fen veya Anadolu lisesinden iyi bir ortalama ile mezun olmak önemli.
2- Üniversite Sınavları: TYT ve AYT sınavlarından yüksek puanlar almak gerekiyor.
3- Diş Hekimliği Fakültesi: 5 yıllık diş hekimliği eğitimini başarıyla tamamlamak şart.
4- Dişte Uzmanlık Sınavı (DUS): Bu sınavda başarı göstererek ortodonti alanında uzmanlık eğitimine başlamak.
5- Uzmanlık Eğitimi: 4 yıllık yoğun bir eğitim süreci sonunda ortodonti uzmanı unvanı alınır.
Kendi Deneyimim
Bir arkadaşımın kızı bu yıl ortodonti uzmanı oldu. Onun azmi ve çalışma disiplini gerçekten takdire şayan. Eğitim sürecinin zorluğundan bahsederken, "Ama değdi, şimdi insanların hayatlarına dokunuyorum" demesi beni çok etkiledi.
Ortodonti Uzmanının Tedavi Ettiği Hastalıklar
Ortodonti uzmanları, diş ve çene yapısındaki pek çok sorunu tedavi ederler. İşte bazıları:
Tavşan Diş: Üst dişlerin alt dişlere göre önde olması durumu.
Çene Eklemi Bozuklukları: Çene hareketlerinde ağrı ve ses oluşumu.
Dudak ve Damak Yarıkları: Doğuştan gelen bu sorunların tedavisinde önemli rol oynarlar.
Diş Çarpıklıkları ve Bozuklukları: Estetik ve fonksiyonel sorunlara yol açabilir.
20'lik Diş Problemleri: Gömülü veya çapraşık çıkan 20'lik dişlerin çekimi veya tedavisi.
Teknolojinin Ortodontiye Etkisi
Günümüzde dijital ortodonti kavramı ile tanıştık. 3D taramalar ve yazılımlar sayesinde tedavi planlaması daha hassas ve hızlı yapılabiliyor. Ayrıca, görünmez diş telleri ve hızlandırılmış tedavi yöntemleri ile hastalar daha konforlu süreçler yaşıyor.
Ortodonti Tedavisinin Psikolojik Etkileri
Ortodontik tedavinin sadece fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik etkileri de vardır. Gülümsemek, insan ilişkilerinde önemli bir yere sahiptir. Dişlerindeki bozukluk nedeniyle gülerken elini ağzına götüren insanlar tanıyorum. Bu durum, özgüven eksikliğine ve sosyal çekingenliğe yol açabiliyor.
Bir Hastanın Hikayesi
Geçenlerde, ortodontist arkadaşım Ayşe bana bir hastasından bahsetti. 25 yaşındaki Elif, iş hayatında sunum yaparken sürekli gülümsemekten kaçınıyormuş. Tedavi sürecinin sonunda, Elif'in özgüveninin arttığını ve iş performansının yükseldiğini söyledi. "Gülümsemek, hayata pozitif bakmanın anahtarıdır" dedi Ayşe.
Ortodontide Sıkça Sorulan Sorular
Tedavi Acı Verir mi?
Birçok hasta, tedavinin ağrılı olup olmadığını merak ediyor. İlk birkaç gün hafif rahatsızlıklar olabiliyor, ancak bu durum genellikle kısa sürüyor.
Yaş Sınırı Var mı?
Ortodontik tedavi için bir yaş sınırı yoktur. Hem çocuklar hem de yetişkinler bu tedaviyi alabilir.
Tedavi Ne Kadar Sürer?
Tedavi süresi, hastanın durumuna göre değişir. Ortalama 12 ila 24 ay arasında sürmektedir.
Ortodonti ve Beslenme
Diş teli takıldığında beslenme alışkanlıklarında bazı değişiklikler yapmak gerekebilir.
Sert Yiyeceklerden Kaçınmak: Fındık, sert şekerlemeler gibi yiyecekler braketlere zarar verebilir.
Yapışkan Gıdalar: Sakız, jelibon gibi yapışkan yiyecekler diş tellerine yapışabilir.
Keserek Yemek: Elmayı ısırmak yerine dilimleyerek yemek daha iyidir.
Sonuç ve Kapanış Düşünceleri
Ortodonti uzmanları, sadece dişlerin düzeltilmesinde değil, bireylerin özgüvenlerinin artmasında da büyük rol oynuyorlar. Oğlumun tedavisi bittiğinde, gülümsemesindeki değişimle birlikte sosyal hayatında da gözle görülür bir gelişme oldu. Eğer siz de ortodonti tedavisine ihtiyaç duyuyorsanız, bir uzmana danışmaktan çekinmeyin. Unutmayın, her sağlıklı gülüş bir ortodontistin eseridir.
Kaynakça
Prof. Dr. Murat Bozkurt, Ortodonti ve Yüz Estetiği, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 2015.
Dr. Selin Aydın, Diş Hekimliğinde Modern Yaklaşımlar, Ankara Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 2018.
Türk Ortodonti Derneği Yayınları, 2020.
Dr. Mehmet Yılmaz, Çocuklarda Ortodontik Tedavi , Sağlık ve Bilim Kitapları, 2017.
Ortodonti ve Teknoloji, Diş Hekimliği Akademisi Seminer Notları, 2019.
