Liderlik Nedir ve Nasıl Geliştirilir?
Liderlik, doğuştan gelen bir özellik değildir çünkü liderlik, insanın ruhsal olgunluğunu temsil eder. Eğer bu olgunluğa erişebiliyorsak, ortaya çıkacak sonuçlar bellidir. Gelişim sürecini henüz tamamlamamış biri, lider olarak zorlanabilir; fakat liderlik erdemine ulaştığında, hayatının eskisi gibi olmayacağını söylememiz gerek. Nasıl ki başbakan olduğunuzda başbakanlık işini sürdürmek zorundaysanız, lider olduğunuzda da o yolun gerektirdiği gibi bir tablo çizmelisiniz.
Süreci doğaçlama ile çözmek isteyebilirsiniz; lakin ondan önce yapmanız gereken, kendinize şu soruyu yöneltmeniz: "Hayalini kurduğum liderlik, en nihayetinde beni buldu. Peki, şimdi bunu nasıl uygulamaya geçireceğim?" Şahsım adına konuşacak olursam, o günü kendimi ciddi anlamda sorgulayarak ve araştırarak geçirirdim. Kendimden yeteri kadar emin miyim? Kendimi seviyor muyum? Kendimi ne derece iyi tanıyorum? gibi sorular sormak, bu süreçte önemli bir rol oynuyor.
İnsan Olmanın Anlamını Bulmak Neden Önemli?
Lider olarak insan olmanın anlamını bulmaya çalışırdım çünkü psikoloji ve sosyolojiden doğan sinerji, liderliğe şekil veriyor. Acaba ben o şeklin neresindeyim, neresinde olmalıyım? Bu sorularla yeni bir frekansa geçmek için çaba harcardım. Şayet liderliğimin kalıcı olmasını istiyorsam, kendimle beraber bir manevi yolculuğa çıkardım. Yolculuk, insana farklı deneyimler kazandırır; hatta o yolculukta insanın bakış açısı değişir. Lider olarak bakış açısını değiştirmeliyiz, yenilikçi olmalıyız. Lider, kalıplarla hareket etmez; lider, yeni çağın gerektirdiği ölçüde sonuç odaklıdır. Ancak sonuca giden aşamaları da göz önünde bulundurmak lazım. Bir insan kendine dahi liderlik edemiyorsa, başkasına nasıl eder ki? Başlangıç noktası yalnızca sizsinizdir ve o başlangıç noktasına kesin bir nokta koydunuz mu, liderlik adımlarınız sizi geleceğe taşımayabilir. O nedenle, içsel aydınlanma yaşadığınızda, kabul sürecine geçmek için önce kendinize onay verin.
Hayalde kalmasın liderliğiniz, o hayalin lideri siz olun! O zaman lider olmak isteyen ne yapmalı? Lider olmak isteyen herkes, kendine neden lider olmak istediğini sormalı. Unutmayın, liderlik; koçluk ve psikoloji ile bir bütün oluşturur.
Liderlik Nedir, Ne Değildir?
Liderliğin benim için tanımı; misyon, hizmet ve kendini ifade etme becerisidir. Hayatımız boyunca bu üçlüyü takip etmemiz yararımıza olacaktır. Diğer bir ifadeyle; lider, yol göstericidir. Onun yolundan ilerleyenlere her ahvalde ışık tutar ve farkındalığı yüksek olduğu için de aslında kendi kendinin koçudur. Kendi kendinin koçu olmayı başaran kişi, lider olmuş olur. Liderlik kesinlikle bir yeti değildir. Liderlik; stratejik bilincin, gelişime ve dönüşüme yansımış halidir.
Başarılı bir koç, bir lider midir? Evet. Her koç, lider olmayı başarabilir mi? Başarı kıstası, koçun sabrına ve eylemlerine bağlıdır. Tabii liderin vizyonla olan doğru orantısını da unutmamak gerek. Vizyon sahibi kişiler, vizyon ve misyon arasındaki dengeyi iyi kurarlarsa, hizmete giden yolda randıman alırlar.
Bu bağlamda, her zaman söylediğim iki önemli söz vardır:
1. "Hayatınızın amacı doğru hedefe ulaşmaksa, insanlığa sunacağınız hizmet ise hayatınızın en büyük görevidir."
2. "Bilge bir insan, sözleriyle ve anlatmak istedikleri ile değil; ışığıyla, onun yolundan yürümek isteyenlerin lideri olur."
Liderlikte Süreç Optimizasyonu: İş Sürekliliğini ve Kaliteyi Artırma Stratejileri
Durumsal Liderlik: Görev ve Hedeflere Göre Değişen Liderlik Stiliniz
Liderlikte Yetenekleri Elde Tutmanın Önemi ve Uygulama Yöntemleri
Çünkü başarılı olabilmek, başarının kelime anlamını sorgulamakla değil; kendini iyi tanımak ve kim olduğunu hiçbir zaman unutmamakla olur. Bunu yapan, liderliğin özünü çözmüş olur. Bir diğer taraftan da içsel aydınlanma, kim olduğunu sorgulamakla başlayıp ebediyen devam eder ve o noktada farkındalık ile bilinç aydınlatılmış olur.
Liderlikteki amacımız; yolumuzdan gitmek isteyenleri (öğrenme, öğretme, paylaşma, kişisel gelişim...) bilinçlendirmeye davet etmek ve içlerindeki enerjiyi dışarıya çıkarttırmaktır. Liderliği işletmeler veya organizasyonlar üzerinden irdelemenin yanı sıra, hayatımıza olan faydası ve o faydayla neler yapabileceğimizi görmek ve uygulamak, potansiyel anlamında oldukça mühimdir.
Sen Değiş, Çevren de Seninle Değişsin!
İnsanlığa yapacağımız katkı ile birçok şeyi değiştirebileceğimize inanıyorum. "Sen değiş ki, çevren de seninle değişsin" inancındayım. Tüm bunlar yapıldığında zaten derinleşmiş oluyoruz ve bu bizi liderlik erdemine ulaştırıyor. İşte tam bu noktada, lider olma hayalimizi gerçekleştirmiş sayılıyoruz. Lider olarak sürekli gelişmek, çağa ayak uydurmak ve kendimizle bir bütün olmak durumundayız. Biz bir özden ibaretiz; önce o özü korumalıyız, sonra da sahip çıkmalıyız. Zira o öz, bizim kimliğimiz.
Çoğu kişi, lider olmayı tahayyül edip liderliği havalı bir unvanmış gibi satmaya çalışır. Fakat lider dediğimiz kişi; kendini her anlamda eleştiren, eksik yönlerini tamamlayan, gelişime açık, davranış bilimlerini analiz etmiş, ileri görüşlü biridir.
Hayat, yerine göre lider olmayı, yerine göre yönetici olmayı gerektirir. Lider ve yönetici arasındaki ayrımı kavramak ve o ayrıma göre hareket etmek elbette önemlidir; ama ondan daha önemli olan, hedefin önceden belirlenmiş olmasıdır. Hedef yoksa, amaç da yoktur. Lider olmak kolay değildir. Liderlik, zorlu sürecin minimum riskle çözülme sanatıdır. İki tarafın da eşitliği söz konusudur. Çözüm yolu ve taktik, hayatın şifresidir. Liderlik de insanlığın şifresidir. Bu şifreyi elde edebilmek için alacağınız liderlik eğitimi sizin için faydalı olacaktır.
Kendimizi Test Etmeliyiz
Lider olmak isteyişimizin altında yatan sebepler, bu aktarmış olduğum verilere dayanmaktadır. Bizi tam anlamıyla motive eden şey; dereyi yüzüp karşı tarafa ulaşmak ve ulaştığımızda da kişinin/kişilerin hayatlarına dokunmaktır. Ne istediğini gerçekten bilen her kişi, kendini hamur gibi yoğurabilir ve bu, başkaları üzerinde de gözle görülür bir etki yaratır. Bilmemiz gereken tek şey; yöntemleri iyi yönetip varış notasına ulaşmaktır. Kendimiz üzerinde olumlama yapmamız da bizi ileriye götürür.
Kurumsal liderlik için de şöyle bir öneride bulunulabilir: İşletmelerde liderlik görevini üstlenmeden önce, kişisel gelişimin mantığını kavramak lazım. İşletmelerde lider olan kişilerin insanlara kolay ulaşabilmesi için, işletmelerin eleman alımı yapmadan önce kişisel gelişim eğitimleri düzenleyerek bazı sorunların kolayca önüne geçebilmeleri mümkün.
Sonuç olarak, liderlik; kendini tanıma, anlama ve geliştirme sürecidir. Bu süreçte sabırlı, azimli ve kararlı olmak gerekir. Liderlik, sadece iş hayatında değil, özel hayatımızda da önemli bir role sahiptir. Lider olabilmek için önce kendimize liderlik etmeyi öğrenmeliyiz. Ancak o zaman, başkalarına da liderlik edebiliriz.
Liderlik yolculuğunda, kendi içimize dönerek kendimizi keşfetmemiz, potansiyelimizi ortaya çıkarmamız ve sürekli gelişim içinde olmamız çok önemlidir. Bu yolculukta, karşılaştığımız zorluklar bizi yıldırmamalı; aksine, daha da güçlendirmelidir. Her zorluğu, bir öğrenme ve gelişme fırsatı olarak görmeliyiz.
Liderlik, aynı zamanda bir sorumluluktur. Lider olarak, sadece kendimizden değil, çevremizdeki insanlardan da sorumluyuz. Onlara örnek olmak, onları motive etmek ve onların gelişimine katkıda bulunmak, liderliğin önemli unsurlarıdır.
Sonuç olarak, liderlik bir yolculuktur ve bu yolculuk, asla bitmez. Her gün yeni şeyler öğrenir, kendimizi geliştiririz. Liderlik erdemine ulaşmak, sabır ve özveri gerektirir. Ancak bu erdeme ulaştığımızda, hayatımızın ne kadar değiştiğini ve anlamlı hale geldiğini görürüz. İşte o zaman, gerçek anlamda lider olmuş oluruz.
Kaynakça:
1. Baltaş, A. (2012). Liderlik. Remzi Kitabevi.
2. Maxwell, J. C. (2018). Liderlik Yasaları. Paloma Yayınevi.
3. Goleman, D. (2011). Duygusal Zeka: Neden IQ'dan Daha Önemlidir? Varlık Yayınları.
4. Covey, S. R. (2015). Etkili İnsanların 7 Alışkanlığı. Varlık Yayınları.
5. Robbins, A. (2019). Sınırsız Güç. Pegasus Yayınları.
