Kimyagerlik ülkemizde gereken ilgiyi göremeyen meslekler arasında yer alıyor. Bu ilgisizliğin altındaki neden ise meslek hakkında yeterince bilgi sahibi olmamak. Kimya denilince genellikle herkesin aklına öğretmenlik gelir. Ancak çalışma alanlarının çok geniş olduğunu belirtmek isterim. Bilim hayatımızın her alanında bir şekilde var olur.
Madde, atom, molekül gibi kavramlar biz göremesek de var olmaya devam eder. Kimya da bir bilim olduğu için birçok alanda kullanılması normaldir. İlaç, kozmetik, gıda gibi alanlarda ihtiyaç duyulur. Araştırma ve üretim aşamalarında kullanılır. Bu da hem özel sektörde hem de kamuda istihdam olanağını arttırır. Kimyagerlik üretimin ve gelişimin arttırılabilmesi için tercih edilmesi gerek bir meslektir. Ancak bunun için öncelikle mesleği iyi tanımak gerekir.
Kimyager Nedir?
Maddeleri bileşenlerine ayırarak inceleyen, maddeler üzerinde araştırmalar yapan ve onlardan çeşitlik alanlarda kullanılmak üzere yeni maddeler oluşturan kişiye kimyager denir. Kimyagerlik bilimle ilgisi en yüksek olan mesleklerden biridir. Bu nedenle ciddi bir eğitim sonucu bu mesleğe başlanır. Çalışma ortamları genellikle laboratuvar olur. Eczacı, kimya mühendisi ve yönetici gibi farklı meslek grupları ile birlikte ya da etkileşimli olarak çalışırlar. Çalışma sırasında tehlikeli kimyasal maddelerle uğraştıkları için önlük, gözlük, eldiven ve bone gibi özel laboratuvar kıyafetleri giyerler. Gün boyu temiz ve kokulu bir ortamda bulunurlar. Kamu kurumlarında memurlarla aynı mesaide çalışırlar. Ancak özel sektörde çalışma saatleri değişir. Ayrıca önemli bir iş üzerinde oldukları zaman fazla çalışmaları, ek mesai yapmaları söz konusu olabilir. Hijyenik ve hassas malzemelerle çalışırlar. Çalışırken hassas terazi, laboratuvar tüpü, cam kap, ısıtıcı, soğutucu gibi aletler kullanır. Kimyager olabilmek için mesleğin gerektirdiği özellikleri taşımak gerekir. Bu mesleği seçmek isteyenler,
Sayısal düşünme becerilerine sahip olmalıdır.
Bilime ilgi duymalıdır.
Fizik, kimya, matematik ve biyoloji gibi derslerde başarılı olmalıdır.
İyi gözlem yapabilmelidir.
Sabırlı ve sakin yapıda olmalıdır.
Dikkatli olmalıdır.
Analitik düşünme becerisi gelişmiş olmalıdır.
İstikrarlı olmalıdır.
Özgüvenli ve bağımsız hareket edebilmelidir.
Yaratıcılığı gelişmiş olmalıdır.
İyi analiz yapabilmelidir.
İletişimi kuvvetli olmalıdır.
Ekip çalışmasına yatkın olmalıdır.
Motivasyonu yüksek olmalıdır.
Araştırma yapmayı sevmelidir.
Olay ve durumlara farklı açılardan bakabilmelidir.
Problem çözme yeteneğine sahip olmalıdır.
Kimyager Ne İş Yapar?
Kimyagerler her alanda iş yapabilecek bir meslek grubudur. Sorumlulukları çalıştıkları ya da uzmanlaştıkları alana göre farklılık gösterir. Tekstil, gıda, eczacılık, boya, plastik, metal, temizlik, ve kozmetik gibi alanlarda doğrudan çalışırlar. Madencilik, makine ve petrokimya gibi sektörlerde de dolaylı olarak görev alabilirler. Kimyagerler kamuda Sağlık Bakanlığı, Hıfzıssıhha Laboratuvarları, Toprak mahsulleri Ofisi, belediyeler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı gibi kurumlarda çalışabilirler.
Biyokimya, nörokimya, nükleer kimya ve teorik kimya gibi alanların herhangi birinde uzmanlaşırlar. Biyokimyacılar DNA, tarım ürünleri gibi canlı organizma üzerinde çalışırlar. Nörokimyacılar insan beyninin fonksiyonları ile ilgili çalışmalar yürütürler. Nükleer kimyacılar nükleer ve radyoaktif maddelerle ilgilenirler. Teorik kimyacılar ise kimya alanında kullanılabilecek teoriler ve fikirler geliştirirler.
Kimyagerler şirketlerin kalite kontrol, araştırma-geliştirme, üretim departmanlarında çalışabilirler. Formasyon eğitimi alarak öğretmenlik yapabilirler. Üniversitelerde akademisyen olarak kalabilirler. Herhangi bir alanda buluş ya da bilime katkı sağlayacak bir üretim yaparak patentini alabilirler. Bilimsel araştırma merkezlerinde ve hastanelerde istihdam edilebilirler. Ayrıca üniversiteyi bitirdikten sonra TUS’a girme hakları bulunur. 4 yıllık uzmanlık eğitimi alıp Sağlık Bakanlığı tarafından belirtilen araştırma hastanelerinde “tıp dışı meslek mensubu” kadrolarına atanarak Biyokimya Uzmanı olarak çalışabilirler. Kimya tesisi kurabilirler. Tahlil laboratuvarı açabilirler. Adli tıpta cezai soruşturmalar için delil oluşturma alanında çalışırlar. Silah sanayinde görev alabilirler.
Ancak tüm bunları yapabilmek için yalnızca üniversiteden mezun olmak yetmez. Üniversitede ya da mezun olduktan sonra kendini geliştiren bireyler işe alımlarda yeni mezun olsalar bile ön plana çıkarlar. Öncelikle iyi bir not ortalamasıyla mezun olmak önemlidir. İyi derecede İngilizce ya da herhangi bir başka yabancı dil bilmeleri şanslarını arttırır. Kalite uzmanlığı eğitimi alırlarsa hem kimya hem de kalite alanında bilgi sahibi olurlar ve iki alanda uzmanlaşmış olacaklarından tercih edilme olasılıkları artar. Mesleki eğitimlere katılarak alınan sertifikalar işinizdeki konumunuzu belirler. Yönetici olarak çalışmak için MBA alanında master yapmak kendinizi geliştirmenize yardımcı olur. Kimya çok geniş bir alana sahip olduğu için bir alana odaklanmak ya da en azından birkaç seçeneğe indirmek işinizi kolaylaştırır. Çalışma alanı bu kadar geniş olan kimyagerlerin görevleri de oldukça fazladır. Çalıştıkları yerlerde yaptıkları işler şu şekilde sıralanabilir:
Çözelti ve bileşikler hazırlayarak test yapar.
Maddeleri çeşitli özelliklerine göre analiz eder.
Kimyasal madde analizleri için yeni teknikleri geliştirir.
Ar-ge çalışmalarına katılır.
Deney yapar.
Maddelerin saflık derecesini inceler.
Test sonuçlarını yorumlar.
Ulaştığı sonuçları raporlaştırır.
Test geliştirme sırasında farklı bilim insanları ile görüşür.
Kimyasal çalışmaları için gereken süreyi belirler.
Kullandığı ekipmanlarda aylık kalite kontrol yapar.
Laboratuvarda kullandığı malzemelerin son kullanma tarihlerini kontrol eder.
Laboratuvar malzemelerini temizler ve bakımını yapar.
Malzemelerde ortaya çıkan sorunları giderir.
İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalar yapar.
Çevreyi korumak için önlemler alır.
Kimyager Maaşları
Kimyagerlerin maaşları uzmanlık alanlarına ve çalıştıkları iş yerine göre değişiklik gösterir. Kamuda ve özel sektörde çalışanların maaşları birbirinden farklıdır. İş tecrübesi olması ve bu tecrübenin ne kadar olduğu da bir başka etkendir. Çalışılan şirketteki pozisyon da önemlidir. Yabancı dil bilgisi, alanı ile ilgili sertifika sahibi olması maaşı olumlu yönde etkiler. Özel sektörde çalışacaklar için kişinin sosyal yönünün güçlü olması da dikkat çeker. Yani ne kadar çok yetkinliğiniz olursa alacağınız maaş da o oranda artar demek yanlış olmaz.
Kamuda çalışanlar yeni mezun kimyagerlerin maaşları 4-5 bin arasındadır. Özel sektörde çalışanlar daha düşük ücretlerle çalışırlar. Özel sektörde yeni mezun bir kimyager 3 bin lira civarında maaş alır. Uzmanlık alanı nükleer kimya olan bir kimyager aylık 10 bin liranın üzerinde bir maaş alabilir. Tıbbi kimyagerlerin maaşları ise 6-7 bin arasında değişir. Kişinin kendi laboratuvarının olması durumunda aylık kazancı oldukça fazladır.
Kimyager Nasıl Olunur?
Kimyager olabilmek için üniversitelerin fen fakültelerinin kimya bölümünden mezun olmak gerekir. Bölüm sayısal puan türü ile girilebilen bir bölümdür. Adayların tercih yapabilmeleri için Ayt’ten yeterli puanı almaları gerekir. Bölümün eğitim süresi 4 yıldır. Eğitim sonucu mezunlara lisans diploması verilir. Mezunlar kimyager unvanını alırlar. Eğitim sırasında organik kimya, fizikokimya, endüstriyel kimya, biyokimya, analitik kimya gibi dersler alınır. Bazı üniversitelerde eğitim dili İngilizcedir. Son sınıfta staj yapılır. Öğrenciler isterlerse formasyon belgesi alarak kamuda ya da özel sektörde öğretmenlik düşünebilir.
Üniversite bittikten sonra yüksek lisans ve doktora yaparak uzman kimyagerliğe yükselmek de mümkündür. 2 yıllık ön lisans bölümlerinden olan kimya teknolojisini bitirenler kimyagerlerle birlikte çalışan alt personellerdir. Kimya teknikeri unvanı ile çalışırlar. Üniversiteyi bitirdikten sonra dgs ile kimya bölümüne geçiş yapılabilir. Bu yolla da kimyager olma şansı vardır. Mezunlar yeterliliklerine göre özel sektörde iş bulabilirler. Kamu personeli seçme sınavına girerek kamuya da atanabilirler.
