
İkram kelimesi dilimize Arapça’dan geçmiştir. “TDK’ya göre: ‘Konuğu ağırlama, bir şeyi armağan olarak sunma, sunulan şey’ anlamlarında kullanılmaktadır.” Zengin Türk mutfağının dünya çapında tanınması ikram hizmetlerinin profesyonelliği ölçüsünde mümkün olacaktır. Bunun için gerekli bilgi ve beceriye sahip, donanımlı, iletişim gücü yüksek, çözüm odaklı çalışanlara ihtiyaç duyulmaktadır.
Yiyecek ve içecek hizmetleri sektörü en eski iş alanları arasındadır. Son yıllarda bu sektörden beklentiler lezzetli ve hijyenik yiyecek içecek hizmeti almanın ötesine geçmiştir. Dilerseniz bu konuyu biraz detaylandıralım:
Günümüzde konferanslar, sergiler, basın toplantıları ve bayi toplantısı talepleri artmıştır. Bebek partileri, kız isteme, söz-nişan etkinlikleri, ve evlilik teklifi organizasyonları derken sektörün yeni bir ivme kazandığını söyleyebiliriz. Bu alanda mekân düzenlemesi, aperatif ikramların ve içeceklerin sunumu önem kazanmıştır. Bir yandan ikram hizmeti sunan firmalara farklı beklentileri karşılama sorumluluğu yüklenmiştir. İkram Hizmetleri Programları sektöre uluslararası standartlarda uzman insan gücü yetiştirmek amacıyla açılmıştır. Bu alanda eğitim veren üniversiteler ülkemizin yiyecek-içecek sektörünün gelişimine katkı sunmaktadır.
İkram Hizmetleri Bölümü (MYO) Nedir?
İkram Hizmetleri iki yıllık ön lisans programıdır. TYT puanıyla öğrenci kabul edilir. Zorunlu staj uygulaması vardır. Yabancı uyruklu öğrenciler YÖS (Yabancı Öğrenci Sınavı) ile belli bir kontenjan dahilinde programa kabul edilirler.
Program kapsamında temel bilgilerden başlayarak en üst basamağa kadar mesleğin inceliklerinin öğretilmesi planlanır. Amaç, ülkemiz ve uluslararası alanda sektörel deneyime sahip, yabancı dil ve bilgisayar kullanma yetisine sahip, analitik düşünebilen, vizyon sahibi ve nitelikli insan gücü yetiştirmektir.
İkram hizmetleri bölümünü tercih edeceklerin taşıması gereken özellikler:
Planlama ve koordinasyon becerisi
Disiplin
Gelişmiş koku ve tat duyusu
Hızlı, aynı zamanda titizlik ve düzen
Yüksek İletişim becerisi
Görgü ve etik kurallara uyum
Ekip çalışmasına yatkınlık
Estetik bakış açısı
Doğru ve etkili konuşma becerisi
Nezaket
Elbette bölüm kayıtlarında bu özellikleri taşıyor olmanız sorgulanmayacaktır. Yine de kişilik özelliklerimizin seçtiğimiz mesleklerle uyumlu olması önemlidir. Eşleşen kriterler ölçüsünde başarı ve mutluluğumuz artar. Bu nedenle tercih aşamasında mesleğin gerekliliklerini iyi değerlendirmenizi tavsiye ederim.
Bu öğretim programının neler kazandırdığını merak edenler için aşağıda listelediğim bilgileri paylaşmak isterim:
Yiyecek, içecek ve ikram hizmetleriyle ilgili kavramları öğrenirler.
Sektördeki işletmelerin organizasyon yapısını tanırlar.
Yasal mevzuatı öğrenirler.
Menü planlama, mutfak hizmetleri ve servis hizmetlerini yerinde deneyimlerler.
Barista (Kahve hazırlayan ve sunan kişi) mesleğindeki gerekli bilgi ve becerileri kazanırlar.
İçecekleri bilir ve yeni içecekler üretebilirler.
Sektörde geçerli otomasyon programlarını kullanmayı öğrenirler.
Sahada karşılaşabilecekleri problemlere çözüm odaklı yaklaşmayı öğrenirler.
Programı tamamlayanlar DGS ile aşağıda listelediğim lisans programlarına geçiş yapabilirler.
Aile ve Tüketici Bilimleri
Beslenme ve Diyetetik
Gastronomi ve Mutfak Sanatları
Yiyecek ve İçecek İşletmeciliği
Mezunlar: Anadolu, Atatürk ve İstanbul üniversitesi’nin Açık öğretim bölümlerine de geçiş yapabilirler. (Bunun için programların 5.yarıyılında fark dersleri almaları gerekmektedir.) DGS ile geçiş yapılabilen Açık Öğretim Programları:
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri
İktisat
Kamu Yönetimi
Maliye
Uluslararası İlişkiler
İşletme
Halkla İlişkiler ve Reklamcılık
Halkla İlişkiler ve Tanıtım
Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi
Turizm İşletmeciliği
İkram Hizmetleri Bölümü İş İmkanları Nelerdir?
Programı tamamlayanlar Turizm ve Otel işletmeciliği alanında ön lisans diplomasına sahip olurlar. Bölüm mezunlarının KPSS ataması yoktur. Ön lisans mezunu statüsü ile alan dışı atama isteyebilirler. İş olanakları açısından turizm bölgeleri ve otel-restoran sayısının fazla olduğu büyük şehirlerde ikamet etmek avantaj sağlayacaktır. Bu noktada yabancı dil bilgisinin CV hazırlama ve iş görüşmesi süreçlerinde iyi bir referans olacağını belirtmek isterim.
İkram Hizmetleri mezunlarının başlıca istihdam alanlarını aşağıdaki listede bulabilirsiniz:
Restoran, Kafe, Pastane, Bar
Catering İşletmeleri
Otel, Tatil Köyü vb. Konaklama İşletmeleri
Havayolu İşletmeleri
Ulaştırma Şirketleri
Kültür ve Turizm Bakanlığı
Turizm Enformasyon Merkezleri
Turizm Yazarlığı ve Fotoğrafçılığı
Konferans ve Kongre Merkezleri
Hastanelerin Hizmet Satın Aldığı Yemek Firmaları
Büyük Yolcu Gemileri
Yemek Fabrikaları
Organizasyon Şirketleri
Turizm İl Müdürlükleri
Belediyeler
İkram Hizmetleri mezunları turistik işletmelerin çok olduğu şehirlerdeki büyük işletmelerde 4000 TL ve üzerinde ücret alabilirler. Turistik olmayan şehirlerde orta ölçekli işletmelerde ise genellikle asgari ücret tarifesi uygulanmaktadır.
İkram Hizmetleri Bölümü Mezunları Ne İş Yapar?
İkram Hizmetleri (MYO) mezunlarının yapacakları işleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Müşterilerin siparişlerini alır.
Adisyonu verir.
Sipariş sonrası sunuma kadar tüm aşamayı takip eder.
Dilek öneri ve şikayetlerin alınmasını sağlar.
Çalışma alanındaki mevzuatları takip ederek gerekli uygulamaları yapar.
Dilerseniz çalışma ortamı ve şartlarına da bir göz atalım:
Mezunlar genelde kapalı ortamda görev yaparlar. (Mutfak, bulaşıkhane, depolama, otellerin bar ve servis bölümleri)
Çalışma saatleri düzensizdir. Günün her saati çalışabilirler. Tatil günleri ve hafta sonları daha yoğun çalışma söz konusu olabilir.
Ekip çalışmasına uyum göstermek zor olabilir.
Kırılma riski olan (cam, porselen vb.) ve kesici (bıçak gibi) ekipmanlarla çalışmanın getireceği zorluklarla mücadele etmeleri gerekebilir.
İkram Hizmetleri Bölümü Dersleri Nelerdir?
İkram Hizmetleri Öğretim Programında öğrencilerin okulda aldıkları teorik eğitim sektörde faaliyet gösteren turizm işletmelerinde görecekleri uygulamalı eğitim ile desteklenir. Dersler üniversiteden üniversiteye farklılık gösterebilir. Yine de temel mesleki zorunlu dersleri sizler için paylaşmak isterim:
Mutfak Yönetimi ve Uygulamaları
İçki Teknolojisi
Beslenme İlkeleri
Alkolsüz İçecek ve Temel Barista Eğitimi
Gıda ve Personel Hijyeni
Menü Planlama
Yiyecek İçecek Maliyet Kontrolü ve Analizi
Bar Ön Hazırlıkları ve Servis Teknikleri
Ziyafet ve İkram Hizmetleri Yönetimi
Türk Mutfak Kültürü ve Uygulamaları
İş Sağlığı ve Güvenliği
Şarap Bilimi ve Servisi
İnsan Kaynakları Yönetimi
Yiyecek İçecek İşletmeciliği ve Yönetimi
Profesyonel Barmenlik
Dünya Mutfakları
Meslek Etiği
Genel İşletme
Genel Turizm
Seyahat Acenteciliği
Kat Hizmetleri Yönetimi
Turizm İngilizcesi
İkram Hizmetleri Bölümü Taban Puanları ve Sıralama
2020 yılı YÖK Atlas verilerine göre İkram Hizmetleri alanında öğrenci kabul eden tüm üniversiteleri sizler için en yüksek puandan başlayarak sıralıyorum:

Sıkça Sorulan Sorular
İkram Hizmetleri (MYO) Nedir?
İkram Hizmetleri iki yıllık ön lisans programıdır. TYT puanıyla öğrenci kabul edilir. Zorunlu staj uygulaması vardır. Yabancı uyruklu öğrenciler YÖS (Yabancı Öğrenci Sınavı) ile belli bir kontenjan dahilinde programa kabul edilirler.
İkram Hizmetleri Mezunları Ne iş Yapar ve Nerelerde Çalışırlar?
Bölümün mezunlarının KPSS ataması yoktur. Ön lisans mezunu statüsü ile alan dışı atama isteyebilirler. İş olanakları açısından turizm bölgeleri ve otel-restoran sayısının fazla olduğu büyük şehirlerde ikamet etmek ve yabancı dil bilgisi avantaj sağlayacaktır. Mezunlar: Ulaşım, konaklama, yemek, organizasyon vb. alanlarda hizmet veren birçok işletmede çalışma imkânı bulurlar.
İkram Hizmetleri Mezunları Ne Kadar Maaş Alır?
İkram Hizmetleri mezunları turistik işletmelerin çok olduğu şehirlerdeki büyük işletmelerde 4000 TL ve üzerinde ücret alabilirler. Turistik olmayan şehirlerde orta ölçekli işletmelerde ise genellikle asgari ücret tarifesi uygulanmaktadır.
İkram Hizmetleri (MYO) Bölümünde Hangi Eğitimler Verilmektedir?
İkram Hizmetleri (MYO) Bölümü, personeline ekonomik ve etik açıdan sunulan ikram hizmetleri hakkında temel bilgiler sağlayan eğitimler vermektedir. Eğitimler, ikram hizmetlerinde kullanılan ürünlerin ve hizmetlerin özelliklerinin, yönetiminin ve kalitesinin yükseltilmesi amacıyla tasarlanmıştır. MYO Bölümü, ikram hizmetleri personeli için konuk hizmeti, ürün ve hizmet çeşitleri, ikram hizmetleri alanında kullanılan yönetim yöntemleri, sipariş işlemleri ve kalite kontrolü gibi konularda eğitimler vermektedir.
İkram Hizmetleri (MYO) Bölümünde Hangi Taban Puanı Gerekmektedir?
Taban puanı, MYO İkram Hizmetleri bölümüne başvurmak isteyen öğrencilerin almaları gereken genel başarı puanı (GPA) ortalamasıdır. MYO İkram Hizmetleri bölümüne başvurmak isteyen öğrencilerin en az 2.5 ortalama ile başvurmaları gerekmektedir.
İkram Hizmetleri (MYO) Bölümünde Çalışanlar Ne Tür İşler Yapmaktadır?
MYO bölümünde çalışanlar, misafirlerin rahat ve eğlenceli bir ortamda ziyaretlerini sağlamak amacıyla çeşitli hizmetler sunmaktadır. MYO bölümünde çalışanlar, misafirlerin ihtiyaçlarını karşılamak için çeşitli hizmetler sağlamaktadır. Bu hizmetler arasında ikramlar, satış ve teslimatlar, özel siparişler, masa ayarlamaları, hazırlıklar, temizlik ve bakım gibi hizmetler yer almaktadır. MYO bölümünde çalışanlar, hizmetleri düzgün bir şekilde sunmak amacıyla gerekli lisans ve eğitimleri almaktadır.
İkram hizmetleri bölümü mezunları hangi yetenek ve becerilere sahip olmalıdır?
İkram hizmetleri bölümü mezunları, konuk ağırlama, armağan olarak sunma ve sunulan hizmetler konusunda birtakım temel yetenekler ve becerilere sahip olmalıdırlar. Bu beceriler ve yetenekler, Türkiye'nin dünya çapında tanınan zengin mutfağının profesyonel anlamda temsil edilmesine direk katkı sağlar.
Öncelikle, mezunların gereken bilgi ve beceriye sahip olmaları, yani donanımlı olmaları gerekmektedir. Donanım, mesleki bilgilerin yanında genel kültür bilgilerini de içerir. Bu bilgileri elde etmek için ikram hizmetleri bölümü, öğrencilerine sektörle ilgili en temel bilgilerden başlayarak en üst basamağa kadar eğitim olanakları sunar.
İletişimin önemini belirtmek gerekiyor. İkram hizmetleri alanında çalışan bireylerin iletişim gücünün yüksek olması, sektörde başarı elde etmenin kilit noktalarından biridir. İyi bir iletişimci, insanlarla etkili bir şekilde iletişim kurabilir, anlaşılmaz durumları çözebilir ve olası sorunları hızlı bir şekilde çözme kapasitesine sahiptir.
Bu bölümün mezunları aynı zamanda çözüm odaklı olmalıdır. İkram hizmetleri, çoğu zaman beklenmeyen durumlarla karşılaşılan bir sektördür. Bu nedenle, sorunlar karşısında panik yapmak yerine sorunları çözmeye odaklanan, yaratıcı ve verimli çözümler geliştirebilecek bireyler olmalıdırlar.
Konferanslar, sergiler, basın toplantıları ve bayi toplantısı taleplerinin yanı sıra, bebek partileri, kız isteme, söz-nişan etkinlikleri ve evlilik teklifi organizasyonları gibi çeşitli etkinliklerde de ikram hizmetleri gereklidir. Bu alanlarda hizmet sunarken, mekân düzlemesi, aperatif ikramların ve içeceklerin sunumu, önem kazanır. Farklı beklentileri karşılayabilme yeteneği, mezunların başarıya ulaşmaları için önemlidir.
Ülkemizde ikram hizmetleri programları, sektöre uluslararası standartlarda uzman insan gücü yetiştirmek amacıyla açılmıştır. Bu hedef doğrultusunda, mezunların yabancı dil ve bilgisayar kullanma yeteneklerine sahip olmaları beklenir. Aynı zamanda analitik düşünebilen, sektörel deneyim elde etmeye açık bireyler olmaları gerekmektedir.
Sonuç olarak, ikram hizmetleri bölümü mezunlarının elde etmeleri gereken yetenekler ve beceriler; donanımlı olma, iletişim gücü, çözüm odaklılık, farklı beklentileri karşılayabilme, yabancı dil ve bilgisayar kullanma yetisi ve analitik düşünme kapasitesidir. Bu yetenek ve becerilere sahip olan bireyler, ikram hizmetlerini daha profesyonel bir şekilde sunabilir ve Türk mutfağının dünya çapında tanınırlığını artırabilirler.
İkram hizmetleri bölümünü bitiren bir öğrenci hangi sektörlere eğilim göstermeli ve hangi alanda uzmanlaşmalıdır?
İkram hizmetleri bölümünü bitiren bir öğrencinin, hizmet sektörünü tercih etmesi beklenir. Özellikle otel, restoran, kafe, catering firmaları ve organizasyon firmaları gibi yerlerde iş imkanı bulabilirler. Bu sektörlerde profesyonel hizmet sunabilme becerisini kazanırken, aynı zamanda müşteri ilişkileri yönetimi gibi konularda da bilgi ve tecrübe sahibi olabilirler.
Öte yandan özellikle otelcilik sektörü, ikram hizmetleri bölümü mezunlarına geniş bir çalışma alanı sağlar. Bu alanda, öğrenciler hem yurtiçinde hem de yurtdışında birçok farklı iş imkanına sahip olabilirler. Bu sektörde çalışan profesyonellerin, misafir memnuniyeti odaklı çalışabilme, sorun çözme yetenekleri ve kültürel farklılıkları anlama becerisine sahip olması beklenir.
İkram hizmetleri bölümü mezunu bu sektörlere eğilim gösterirken, spesifik bir alanda uzmanlaşmayı da tercih edebilir. Örneğin, yiyecek ve içecek hizmetleri, etkinlik organizasyonu veya konuk ilişkileri gibi iş alanlarından birine yönelebilirler. Her ne kadar bu uzmanlaşma alanlarının geneline hizmet sektörü denilebilse de, her biri ayrı ayrı incelendiğinde farklı beceri ve bilgiler gerektirir.
Kısacası, ikram hizmetleri bölümünü bitiren bir öğrencinin hangi sektörlere eğilim göstermesi ve hangi alanda uzmanlaşması gerektiği tamamen kişisel tercih ve hedeflere bağlıdır. Ancak genel olarak, bu bölüm mezunları yoğun bir şekilde hizmet sektörüne yöneldiği ve bu sektörlerde çeşitli uzmanlık alanlarına sahip olduğu söylenebilir. Bu nedenle, mezunların hangi alanda uzmanlık yapmak istediklerini belirlemek için kendi beceri ve yeteneklerini, ilgi alanlarını ve kariyer hedeflerini iyi bir şekilde değerlendirmeleri önerilir.
İkram personelinin başarısı için hangi interdisipliner yeteneklerin geliştirilmesi gereklidir?
İkram personeli başarısı için geliştirilmesi gereken interdisipliner yetenekler oldukça çeşitlilik arz eder. Beynelmilel standartlardaki service sunma yeteneği, yiyecek ve içecek sektörüne hakimiyet, iyi iletişim becerileri, zor problemları çözebilme yeteneği ve donanımlı olma bu yeteneklerden bazılarıdır. İkram hizmetlerinin profesyonel seviyede sunulabilmesi için çalışanların işlerini son derece titizlikle ve mükemmelliği hedefleyerek yapmaları gerekir.
Konukları ağırlama becerisi, ikram personelinin başarısı için en temel interdisipliner yeteneğidir. Bu, konukların ihtiyaçlarını anlama ve bunları hızlı ve etkili bir şekilde karşılama yeteneğini gerektirir. Güler yüzlü hizmet ve hızlı servis, bu alanın olmazsa olmazlarıdır.
Yiyecek ve içecek hizmetlerine hakim olma yeteneği de bu sektörün başarılı bir biçimde yürütülmesi için gerekli olan diğer bir önemli yetenektir. İkram personeli, hem geleneksel Türk mutfağını hem de dünya mutfağından birçok farklı mutfak kültürünü bilmeli ve bunları konuklara sunabilmelidir.
Ayrıca, iletişim becerisi, ikram personelinin başarısı için kritik öneme sahiptir. Personelin, her türlü sorunu çözme ve olası aksilikler karşısında hızlı ve etkili çözümler üretme kabiliyeti, iş başarısını doğrudan etkiler.
Mekan düzenlemesine hakim olma ve aperatif ikramlar ile içeceklerin sunumuna dikkat etme, başarılı bir ikram hizmeti için önemli detaylardır. Böylece, konukların deneyimleri zenginleştirilir ve hizmet kalitesi artar.
Son olarak, ikram hizmetlerinde çalışan personelin, detaylara gösterdiği özen ve profesyonellik de başarıyı etkileyen bir diğer önemli etmendir. Her ayrıntıya dikkat eden ve her işlemi özenle yürüten personel, hizmet kalitesini artırır ve sektördeki diğer firmalarla rekabet avantajı yaratır.
Bunlar, ikram personelinin başarısı için geliştirilmesi gereken interdisipliner yeteneklerin sadece birkaçıdır ve bu yetenekler, hizmet kalitesini yükseltip, sektörde başarılı olabilmek için oldukça önemlidir.


