Üroloji Bevliye Uzmanı Nedir? Ne İş Yapar?

Ülkemizde 1933 yılında İstanbul Tıp Fakültesi ve Gülhane askeri Tıp Akademisi bünyesinde birer üroloji kürsüsü kurulmuştur. Sonrasında üroloji diğer cerrahi branşlardan ayrılmıştır. Günümüzde ise hemen hemen tüm tıp fakültelerinin bünyesinde üroloji bölümü vardır. Üroloji alanında bilimsel çalışmalar ve teknolojik gelişmeler devam etmektedir. Şu an için 1500 üzerinde üroloji uzmanımız bulunmakta.

Her insan hayatı boyunca akut ya da kronik ürolojik problem yaşayabilir. Ürolojik rahatsızlıkların bulguları oldukça rahatsız edicidir. Çoğunlukla da sosyal hayatımızda kısıtlılıklara yol açar. Bu nedenle ürolojik rahatsızlıklarda hekime başvurma oranı yüksektir. Aynı şekilde iyileşme oranlarının da yüksek olduğu söylenebilir. Yazımın devamında üroloji, diğer adıyla bevliye uzmanlarını sizlere tanıtmaya çalışacağım. 

Üroloji / Bevliye Uzmanı Nedir? 

Üroloji kelimesi dilimize Fransızca’dan geçmiştir. Fransızca “Ürologie” kelimesinin dilimizdeki karşılığı “bevliye” dir. Nitekim yakın bir zamana kadar üroloji kliniklerinde “bevliye” tabelası asılıydı. "Peki nedir bu üroloji?" diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Kısaca özetlemeye çalışayım. Kadın ve erkek idrar yolu ve erkeklerin üreme organı yapısı ve hastalıklarıyla ilgilenen bilim dalına üroloji denir. Böbrek üstü bezlerinin ameliyatla tedavi edilmesi de ürolojinin cerrahi alanına girer. Diğer uzmanlık alanlarından farklı olarak üroloji hem erişkin hem de çocuk hastalarla ilgilenir. Üroloji alanında teşhis ve tedavi hizmeti veren hekimlere üroloji uzmanı denir.

Üroloji bilimi sıklıkla nefroloji ile karıştırılır. Yeri gelmişken bu konuda sizi bilgilendirmek isterim. Nefroloji bölümü izole olarak böbrek sağlığı ve hastalıklarıyla ilgilenir. Ürolojinin alanı ise daha geniştir. Kadın ve erkeklerin üriner sistemi yanında erkeklerin üreme sistemiyle rahatsızlıklarıyla da ilgilenir. Dilerseniz ürolojinin alanına giren temel hastalıkları da listeleyelim:

• İdrar yolu enfeksiyonları

• Böbrek taşı

• Kist, tümör

• İdrar kaçırma

• Akut renal yetmezlik

• Addison hastalığı

• Prostat bezi büyümesi

• Prostat kanseri

• Kronik böbrek hastalıkları

• Prostat bezi iltihabı

• İdrar yolu darlıkları

• İdrar yolları tümörleri

• Genital siğiller

• Hidrosel 

• Testis tümörleri

• Testis torsiyonu

Ayrıca erkeklerin kısırlık problemlerinin tedavisi de ürolojinin alanına girer. Başarılı ürolojik tedaviler neticesinde bir çok çift bebek hayallerine kavuşmaktadır.

Üroloji / Bevliye Uzmanı Ne İş Yapar?

Üroloji alanındaki çalışmalarda mahremiyet çok önemlidir. Hastalar muayene aşamalarında mahremiyetlerinin sağlanması yanında bilgi güvenliklerine özen gösterilmesini isterler. Özellikle kısırlık tedavisi gibi durumlarda hassasiyet daha çok artar. Ürologların yaptıkları tüm işlemlerde meslek etiğine uygun hareket etmesi gerekir. Bu noktada ürologlarda bulunması gereken özellikler hakkında bilgi vermek isterim:

• Stresle baş edebilmek.

• Etkili iletişim becerisi

• Analitik düşünce yeteneği

• El kol koordinasyonu

• Sorumluluk bilinci

• Mesleki gelişim ve yeniliklere açık olmak

• Ekip çalışmasına yatkın olmak

Üroloji/bevliye uzmanları daha çok fizik muayene yöntemi kullanırlar. Bu yöntemle ,tümör, idrar kaçırma, prostat bezi büyüklüğü ve ağrı muayenesi yapılır. Ürologların en sık istedikleri tetkik idrar analizidir. BT (Bilgisayarlı Tomografi), MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme) ve ultrason gibi diğer uzmanlık alanlarının yaygın kullandığı tanı yöntemlerini kullanırlar. Üroloji uzmanlarının bunun dışında kullandıkları spesifik tanı yöntemler vardır. Aşağıda maddelediğim şekilde örnekleyebiliriz:

• İVP

• Ürodinami Testi 

• Voiding Sistoüretrografi (VSUG)

• PSA Testi

• Prostat Biyopsisi

• Üroloji uzmanları kadınların ürolojik rahatsızlıklarının tanı ve tedavisinde kadın hastalıkları uzmanıyla işbirliği yaparlar.

• Dilerseniz üroloji uzmanlarının yaptıkları işleri listeleyelim:

• Hastanın tıbbi öyküsü ve şikâyetlerini almak.

• Gerekli tetkikleri istemek ve yapmak.

• Teşhise yönelik medikal ve cerrahi tedavi yöntemlerini uygulamak.

• Erkeklerde kısırlık tedavisi uygulamak.

• Hasta ve yakınlarını hastalıkları konusunda bilgilendirmek.

• Hasta takibi ve kontrollerini yapmak.

Ürolojide uygulanan tedavi yöntemlerinde ileri teknolojiler kullanılır. Endoskopik uygulamalar, laporoskopik cerrahi, robotik cerrahi vb. Kamera sistemi ile böbrek taşı tedavisi ve ESWL diye adlandırılan böbrek taşı kırma işlemi de bilgi yanında teknoloji kullanma becerisi gerektirir.

Üroloji kendi içinde alt bilim dallarına ayrılır. Bu alt bilim dalları şunlardır:

• Androloji: Cinsel işlev bozukluklarıyla ilgilenir.

• Pediatrik üroloji: Çocukların üroloji hastalıklarıyla ilgilenir.

• Kadın ürolojisi: Pelvik organ sarkmaları, idrar kaçırma gibi rahatsızlıklarla ilgilenir.

• Nöroüroloji: Beyin omurilik ve perifer sinirlerin rahatsızlıklarıyla ortaya çıkan idrar yolu sorunlarıyla ilgilenir.

• Endoüroloji: İdrar yolu ve böbrek taşlarının tanı ve tedavisiyle ilgilenir.

• Üroonkoloji: Ürolojik organların kanserlerinin tanı ve tedavisiyle ilgilenir.

Üroloji / Bevliye Uzmanı Maaşları 

Üroloji uzmanları kamuya ait hastanelerde ve özel hastanelerde görev yaparlar. Özel sektörde maaşları belirleyen birçok kriter vardır. Hekimin tecrübesi, mesleki başarısı ve hasta memnuniyeti bunlardan en önemli olanlarıdır. Sağlık kurumunun bulunduğu il ve konumu da ücrete etki eder. İnternet araştırmalarına göre üroloji uzmanlarında 20.000-23.000 aralığında ücretlendirmeler söz konusudur. 

Kamuda görev yapan üroloji uzmanları uzman hekim kadrosundan maaş alır. Bu noktada örnek olması açıdan ¼ derecede görev yapan uzman hekim maaşını göz önüne alalım: 2020 yılında 8675 TL alan uzman hekim 2121 yılında yapılan zamlarla 9314 TL maaş almaktadır. Bu miktar size az gelebilir. Şunu bilmenizi isterim ki sözü geçen bu miktara, nöbet, fazla mesai ve AGİ ödemeleri dâhil edilmemiştir. Ayrıca görev yapılan kurumlara göre değişen oranlarda sabit dışı döner sermaye ödemesi yapılır. Ödeme yapılacak döner sermaye miktarı hekimin ay içindeki performansına göre belirlenir. Bu açıdan ürolojik ameliyatların performans puanları yüksektir.

Üroloji / Bevliye Uzmanı Nasıl Olunur?

Üroloji / bevliye uzmanı olmak için önce YKS sınavına girip başarılı olmak gerekir. Sonrasında da tıp fakültesi için yeterli puanı alıp tercih listesi oluşturulmalıdır. Tıp eğitimi 6 yıl sürer. Eğitim süreci oldukça zor ve zahmetlidir. Bu süreçte tıp öğrencileri hemen tüm uzmanlık alanlarını deneyimleme fırsatı bulurlar. Staj çalışmalarında rotasyon esastır. Kariyerine uzman hekim statüsüyle devam etmeyi hedefleyenlerin TUS sınavına girerek yeterli puan alması gerekir. Sonrasında üroloji yani bevliye uzmanı alanı işaretlenmelidir. Üroloji uzmanlığı eğitimi 5 yıl sürer. Eğitim üniversite ve eğitim araştırma hastanelerinde verilir. Bu sürenin sonunda mecburi hizmet yükümlülüğü doğar. Merak edenler için üroloji tercihi yapılacak ortalama TUS puanları hakkında bilgi verelim.

• Üniversite hastanesi üç büyük şehir ortalaması: 60-64 puan

• Eğitim araştırma hastanesi üç büyük şehir ortalaması: 60-64 puan

• Üniversite hastanesi perifer ortalaması: 56-61 puan

• Eğitim araştırma hastanesi perifer ortalaması: 56-61 puan