IIENSTITU
AnasayfaBlogKarar Verme Ve Özgür İrade
Karar Verme

Karar Verme Ve Özgür İrade

21 Haziran 2019
İki adam büyük beyaz ve siyah bir tabelanın önünde durmaktadır. Adamlardan biri beyaz gömlek ve siyah pantolon giyerken, diğeri siyah bir takım elbise üzerine beyaz bir ceket giymektedir. Aralarında tabela olacak şekilde sırt sırta durmaktadırlar. Resmin ön planında tabeladaki bir kelimenin yakın çekimi var. İki adam, görüntüye derinlik hissi veren birkaç beyaz küpün önünde durmaktadır. Beyaz gömlekli adam hafifçe gülümsüyor gibi görünürken, beyaz ceketli adam uzaklara bakıyor. Her iki adam da tabelanın mesajını anlamaya çalışan düşünceli bir ruh hali içinde görünüyor.
KonuTanımÖnem
Karar VermeHayatımızı sürdürme ve ihtiyaçlarımızı karşılamak için seçenekler arasından seçim yapmaktır.Karar verme ve uygulama, özgür irademiz ile mümkün olur.
Karar Verme ÖzgürlüğüTercihi neden yaptık? İhtiyaç mı yoksa etkilenme mi bizi bu tercihe götürdü?Karar verme konusunda genellikle yönlendiriliriz.
Karar Almadan YaşanmazDonanımızla şartlara uygun olanı bilinçli seçmek ya da gerektiğinde yaratıcılığımızı katarak yaptığımız tercihler ve eylemler şeklinde karar verme gerekir.Karar almadan yaşadığımız bir an yok.
Kararsız KalmaKarar verme önemli fakat kolay değil, yenilik ve durum değişikliği yaratması bakımından endişe yaratır.En kötü karar kararsız kalmaktan çok daha iyi.
Karar Verme ÖncesiGenellikle ihtiyaçları sorgularız, bilgimizi tararız, olası kararları oluştururuz, uygulamayı hayal ederiz, olası sonuçları değerlendiririz ve bir tercih yaparız.Bilinç konusu gündeme gelir ve genellikle bilinçaltı karar vermemizi etkiler.
BilinçaltıFarkında olduğumuz ve olmadığımız, duygularımızı etkileyen ve etkilemeyen her şeyden oluşan bir alanBilinçaltı genellikle kararlarımızı belirler.
Gerçek Özgür İradeDuygularla karar vermemek, eleştirel düşünme becerisini geliştirmek, kendinin farkında olmak, açık fikirli olmak, gözlem ve kaynağın güvenilirliğini sorgulamak, olgu ve görüşü ayırmak, varsayımları fark etmek ve aksiyon almak anlamına gelir.Özgür irade ile karar vermek, bizim bilinçli ve doğru kararlar alabilmemizi sağlar.
Duygularla Karar VermeDuygusallık karar verme processimizi etkileyebilen bir faktördür.Duygularla karar vermekte genellikle hatalı ve düşünülmüş kararlar alabiliriz.
Eleştirel DüşünmeBilgi ve bir durumu anlamak için aktif ve becerikli bir süreç olan düşünmedir.Etkili karar verme aşaması için eleştirel düşünme önemlidir.
Kendinin Farkında OlmaKendi hislerinizi ve düşüncelerinizi anlama yeteneği.Kendimizin farkında olmak, daha doğru ve etkili kararlar almamızı sağlar.

Karar verme hayatımızı sürdürme ve ihtiyaçlarımızı karşılamak için seçenekler arasından seçim yapmaktır. Karar verme ve uygulama özgür irademiz ile mümkün olur. Bu kısımda özgür müyüz yoksa özgür olduğumuzu mu sanıyoruz? Bizi karar vermek zorunda bırakan etkileri yeniden gözden geçirmek gerek.

Karar Verme Özgürlüğü

Bu tercihi neden yaptık? İhtiyaç mı yoksa etkilenme mi bizi bu tercihe götürdü? İş insanları için yazılmış bir kitapta “Günümüz çocukları yılda 300 milyar dolarlık harcama yapıyor ve bu durum 1.88 trilyon dolarlık tüketime etki ediyor” deniliyor. Üretimden pazarlamaya kadar tüm iş dünyasını etkileyen bu bilgi aynı zamanda kararlarımızı özgür irademizle almadığımızı belirtiyor.

Çocuktaki özgür irade bu kadar büyük bir pazar oluşturamaz çünkü kanunlarımıza göre çocuklar alış-veriş yapamaz. Ebeveyenleri ihtiyaçlarını karşılamakla yükümlü. Eğer bu bilgi de gerçek ise demek oluyor ki karar verme konusunda yönlendiriliyoruz. Biz okulda üretimin ihtiyaca göre yapıldığını öğrendik. Yaşadığımız bu günlerde ise önce üretim yapılıyor sonra pazar yaratılıyor. Tüm ekonomi literatürürü yeniden düzenlenmezse çöpe gidecek.

Karar Almadan Yaşanmaz

Donanımızla şartlara uygun olanı bilinçli seçmek veya gerektiğinde kendimizin ya da çevremizin yaratıcılığını katarak yaptığımız tercihler/eylemler şeklinde karar verme tanımını genişletmek mümkün. Karar almadan yaşadığımız bir an yok. Uyanınca yataktan kalkmaya veya tam tersi uyumak için yatma zamanına kadar her şey için bir karar verme durumu mevcut. Araştırmalarda insanın gün içinde ortalama 36 karar aldığı tespit edilmiş. Güne bakınca 36 sayısı çok yetersiz kalıyor. 

Düşünüp değerlendirerek aldığımız kararlar dışında pek çok karar veriyoruz ve bunların farkına varamıyoruz demek ki. Bazı kararlarımızı öyle çok ve sık kullanıyoruz ki onlar alışkanlığa dönüşüyor ve düşünmeden uyguluyoruz. Alışkanlıklar önceleri aldığımız ve tekrarlanan kararlardan oluşuyor. 

Kararsız Kalma

Karar verme önemli fakat kolay değil. Yenilik ve durum değişikliği yaratması bakımından endişe verici . Bilinmezliği ise korkutucu. Korku ise erteleme sebebi. Yani karar verme ertelenmemeli ve seri olmalı ki hayat devam etsin.En iyi karar yok. Alınmış her kararın mutlaka geçerli bir sebebi ve uygulama sonrası zarar verme olasılığı da var. Buna rağmen en kötü karar kararsız kalmaktan çok daha iyi. Karar vermek için dış ya da iç etken kişiyi zorlar ve mecbur bırakır. 

Karar Verme Öncesi

  • İhtiyacı sorgularız,

  • Bilgimizi tararız,

  • Olası kararları oluştururuz,

  • Uygulamayı hayal ederiz,

  • Olası sonuçları değerlendiririz 

  • Bir tercih yaparız.

Bu aşamada bilinç konusu gündeme geliyor. Karar verme aşamasının etkenlerinden en önemlisi bilinçaltı yani alt belleğimiz. Bilincimizi duygularımızı etkileyen deneyimlerimiz oluşturuyor. 

Bilinçaltı Kime Hizmet Eder?

Bilinçaltı farkında olduğumuz ve olmadığımız, duygularımızı etkileyen ve etkilemeyen her şeyden oluşuyor. Aslında gerçek kararlarımızı bilinçaltı belirliyor hatta buna tam tanımı değilse de iç güdü şeklinde ifade edenler var. Bilinçaltı bilincimizden çok farklı çalışıyor ve her şeyi depoluyor. Duyularımızın algı seviyesi dışındaki şeyleri dahi depoluyor ve karar verme aşaması için bizi yönlendiriyor.

Bu durumu fark eden üretim firmaları, siyasiler ve başkaları da yaygın sosyal medya aracılığı ile bizi istediği yere çekebiliyor. Biz de bu yönlendirme doğrultusunda kararlarımızı özgür irade ile aldığımızı sanıyoruz.

Gerçek Özgür İrade İle Karar Verme

  • Duygularla karar vermemek,

  • Eleştirel düşünme becerisini geliştirmek,

  • Kendinin farkında olmak,

  • Açık fikirli olmak,

  • Gözlem ve kaynağın güvenilirliğini sorgulamak,

  • Olgu ve görüşü ayırmak,

  • Varsayımları fark etmek,

Bu maddelerin hepsi bizi özgür irademize kavuşturur ve bu bilinç ile doğru karar veririz. Mutlu ve sağlıklı kararlar çevrenizdekileri de mutlu eder. Bu konuda karar verme teknikleri ve Sağlıklı Karar Vermenin Altın Kuralları başlıklı blog yazıları size yardımcı olabilir.

Karar Verme, Hayatımızı sürdürme ve ihtiyaçlarımızı karşılamak için seçenekler arasından seçim yapmaktır, Karar verme ve uygulama, özgür irademiz ile mümkün olur, Karar Verme Özgürlüğü, Tercihi neden yaptık? İhtiyaç mı yoksa etkilenme mi bizi bu tercihe götürdü?, Karar verme konusunda genellikle yönlendiriliriz, Karar Almadan Yaşanmaz, Donanımızla şartlara uygun olanı bilinçli seçmek ya da gerektiğinde yaratıcılığımızı katarak yaptığımız tercihler ve eylemler şeklinde karar verme gerekir, Karar almadan yaşadığımız bir an yok, Kararsız Kalma, Karar verme önemli fakat kolay değil, yenilik ve durum değişikliği yaratması bakımından endişe yaratır, En kötü karar kararsız kalmaktan çok daha iyi, Karar Verme Öncesi, Genellikle ihtiyaçları sorgularız, bilgimizi tararız, olası kararları oluştururuz, uygulamayı hayal ederiz, olası sonuçları değerlendiririz ve bir tercih yaparız, Bilinç konusu gündeme gelir ve genellikle bilinçaltı karar vermemizi etkiler, Bilinçaltı, Farkında olduğumuz ve olmadığımız, duygularımızı etkileyen ve etkilemeyen her şeyden oluşan bir alan, Bilinçaltı genellikle kararlarımızı belirler, Gerçek Özgür İrade, Duygularla karar vermemek, eleştirel düşünme becerisini geliştirmek, kendinin farkında olmak, açık fikirli olmak, gözlem ve kaynağın güvenilirliğini sorgulamak, olgu ve görüşü ayırmak, varsayımları fark etmek ve aksiyon almak anlamına gelir, Özgür irade ile karar vermek, bizim bilinçli ve doğru kararlar alabilmemizi sağlar, Duygularla Karar Verme, Duygusallık karar verme processimizi etkileyebilen bir faktördür, Duygularla karar vermekte genellikle hatalı ve düşünülmüş kararlar alabiliriz, Eleştirel Düşünme, Bilgi ve bir durumu anlamak için aktif ve becerikli bir süreç olan düşünmedir, Etkili karar verme aşaması için eleştirel düşünme önemlidir, Kendinin Farkında Olma, Kendi hislerinizi ve düşüncelerinizi anlama yeteneği, Kendimizin farkında olmak, daha doğru ve etkili kararlar almamızı sağlar
karar verme irade özgür irade biliçaltı olgu gözlem
Bu resimde ikisi de gözlük takan bir erkek ve kadın görülüyor. Adam mavi bir gömlek ve siyah bir pantolon giyerken, kadın beyaz bir gömlek ve mavi bir kot pantolon giymektedir. Her ikisinin de gözlükleri takılı ve dümdüz ileriye bakıyorlar. Adamın kolu kadının beline dolanmış ve yüzleri birbirine yakın göründüğü için birlikte bir anı paylaşıyor gibi görünüyorlar. Arka plan yumuşak, kirli beyaz bir renktedir. Işık hafif loş, görüntüye yumuşak ve sıcak bir his veriyor. Gözlüklerine rağmen, gözleri hala bir duygu belirtisi gösteriyor. Birbirlerinin varlığından memnun ve mutlu görünüyorlar.
Konuk Yazar
Blog Yazarı

İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Gözlüklü ve gömleğinde haç işareti olan bir adam dikkatle tabletteki bir grafiğe bakıyor. Cihazı elinde tutmaktadır ve yüzünün yakın çekimi konsantrasyonunu göstermektedir. Grafik sayılarla dolu ve bir tahta üzerinde gösteriliyor. Adam ekranda, gömleğinin yakın çekiminde vurgulanan belirli bir sayıya odaklanıyor. Grafiği dikkatle inceleyerek verileri alırken yüz ifadesi kararlıdır. Etrafı başka sayılar ve grafiklerle çevrilidir ve muhtemelen bunların hepsine dikkat etmektedir.
Hedef Belirleme

Hedef Belirleme ile İrade Gücümüzü Arttırmak

25 Eylül 2019
Bir erkek ve kadın birlikte durmuş, dikkatle bir karta bakmaktadır. Kadının yüzünde sıcak bir gülümseme vardır ve kartı elinde tutmaktadır. Adam ona yakın durmakta ve kadının elindeki karta odaklanmaktadır. Arkalarında beyaz bir duvar ve arka planda bir bitki görülüyor. Adam ve kadın rahat ve konforlu bir ortamda görünüyorlar. İfadeleri rahat ve memnun. Ellerindeki karta dikkatle bakarak ellerindeki işle derinlemesine meşgul görünüyorlar.
Karar Verme

Karar Verme Ve Mutluluk İlişkisi

25 Haziran 2019
Bir kadın, eli çenesinde, etrafı soru işaretleriyle çevrili bir şekilde ayakta duruyor. Sanki önemli bir şey düşünüyormuş gibi derin düşüncelere dalmış görünüyor. İçinde bulunduğu durumu düşünürken gözleri kapalı ve dudakları büzülmüş. İfadesi konsantrasyon ve merak dolu, duruşu ise tetikte ve meraklı. Etrafını saran soru işaretleri kafa karışıklığını ve belirsizliğini gösteriyor. Sade beyaz bir gömlek giymiş ve koyu renk saçlarını geriye doğru at kuyruğu yapmış. Yüzü huzurlu görünüyor, sanki karar verirken kendinden emin hissediyor.
Karar Verme

Karar Verme Ve Uygulama

01 Temmuz 2019
Mavi bir elbise giyen bir kadın kameraya gülümsüyor. Sarı saçları ve omzunda mavi bir fiyonk vardır. Arka planda siyah metinli gri dikdörtgen bir işaret, simgeli beyaz bir ızgara ve siyah dikdörtgenli beyaz bir kare var. Ön planda, ortasında beyaz arka planlı siyah bir daire bulunan bir kadının göğsünün yakın çekimi görülüyor. Elbise, küçük beyaz noktalardan oluşan bir desene sahip hafif bir kumaştan yapılmıştır. Kadın elleri yanında, kendinden emin ve rahat bir pozda durmaktadır.
Problemler

Düşünce Hataları Nelerdir?

27 Eylül 2021
Bir kadın kollarını kavuşturmuş ayakta durmakta ve arkasında bir grup insan onu alkışlamaktadır. Üzerinde uzun kollu ve yüksek yakalı siyah bir elbise var ve saçları yana doğru ayrılmış. Yüzü gülümsüyor ve açık renk bir teni var. Arkasındaki insan grubu çeşitli kıyafetler giyiyor ve her birinin kendine özgü bir ifadesi var. Bir kişi kollarını kavuşturmuş ayakta dururken, diğeri kutlama yapmak için ellerini havaya kaldırıyor. Arka plan sessiz bir sarı renkte ve her tarafa dağılmış çizgiler ve şekiller var. Resim, bir neşe ve kutlama anını benzersiz ve büyüleyici bir şekilde yakalıyor.
5
(10)

Koçvari Liderlik Eğitimi

28 Konu12 Saat
Bu, koyu siyah saçlarını topuz yapmış bir kadının görüntüsüdür. Kollarını göğsünün üzerinde kavuşturmuş ve kameradan uzağa bakıyor. Uzun kollu siyah bir üst ve beyaz bir alt giymiştir. Yüz ifadesi ciddidir ve gözleri görünmemektedir. Görüntüde başka hiçbir şey olmayan beyaz bir duvarın önünde duruyor. Derin düşüncelere dalmış gibi görünüyor ve beden dili düşünceli olduğunu gösteriyor.Burcu Topçu Ekelik
₺808₺464
İş hayatında ve eğitim sürecinde sık karşılaşılan konsantrasyon problemini ortadan kaldırın. Konsantrasyon eğitimi odak seviyenizi arttırmaya yardımcı olur.
5
(82)

Konsantrasyon Eğitimi

6 Konu5 Saat
Bu görüntü, içinde bir insan olan siyah bir daireden oluşuyor. Kişi kollarını iki yana açmış, kameraya dönük bir şekilde durmaktadır. Kişi beyaz bir gömlek ve mavi bir kot pantolon giymektedir. Arka plan gri tonda. Kişinin açık kahverengi gözleri ve kısa siyah saçları var. Daire pürüzsüz, kavisli bir dokuya ve parlak bir yüzeye sahip. Kişi kendinden emin ve güçlü görünüyor. Çemberin ortasında dururken kararlı bir ifadesi var. Resmin atmosferi davetkâr ve sıcak.Ders Eğitmeni
₺1245₺721
Yaratıcı Drama Eğitimi, çocuklarda yaratıcılığı ve hayal gücünü geliştirmenin heyecan verici bir yoludur. Bu çevrimiçi kursta, uzun kahverengi saçlı ve sarı arka planlı bir kadın görülmektedir. Elini uzatmış, siyah bir gömlek ve bir kolye takıyor. Boynunun yakın çekimi onun canlı kişiliğini ortaya koymaktadır. Yaratıcı drama sayesinde çocuklar yeni fikirler, karakterler ve hikayeler keşfedebilirler. Kendilerini özgürce ifade edebilir ve kendi yaratıcılıklarına güven duyabilirler. Bu online kurs, drama eğitiminin temellerini keşfetmek için eşsiz bir fırsat sunuyor. Kurs, hikaye anlatımı, doğaçlama ve karakter gelişimi gibi konuları kapsayacaktır. Öğrenciler ayrıca dramanın kendini ifade etme ve iletişim kurma aracı olarak gücünü öğreneceklerdir. Bu kursun sonunda öğrenciler, yaratıcı süreci ve dramayı hayal güçlerini beslemek ve kendi yaratıcılıklarını geliştirmek için bir araç olarak nasıl kullanacaklarını daha iyi anlayacaklardır.
5
(27)

Yaratıcı Drama Eğitimi

9 Konu5 Saat
Genç bir kadın ışıl ışıl gülümsüyor ve doğrudan kameraya bakıyor. Kısmen kulaklarının arkasında toplanmış uzun, koyu kahverengi saçları var. Gözleri hayat dolu ve dudakları yumuşak, içten bir gülümseme şeklinde kıvrılmış. Beyaz bir tişört, açık mavi kot pantolon ve siyah ayakkabılar giyiyor. Yüz ifadesi neşeli ve duruşu rahat. Güven ve neşe saçıyor, bu da onu güzel ve canlandırıcı bir manzara haline getiriyor. Parlak, güneşli bir ortamda duruyor ve sıcak ışıltısı güneş ışınlarıyla vurgulanıyor.Sibel Curciali
₺1411₺464
Bu online kurs, işletme sahiplerinin etkili kararlar almalarına yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Bir dizi interaktif ders ve aktivite aracılığıyla katılımcılar şirketleri için en iyi çözümleri nasıl belirleyeceklerini öğreneceklerdir. Ayrıca çeşitli karar verme tekniklerini öğrenecek ve kararlarının etkisini değerlendirmelerine yardımcı olacak teknikler kazanacaklardır. Eğitim, risk ve belirsizlik, olasılık ve istatistik ve veri analizi gibi konuları kapsamaktadır. Ayrıca, farklı karar verme tarzlarının dinamiklerini anlamaya odaklanan grup karar verme üzerine bir bölüm de içermektedir. Buna ek olarak, katılımcılar problem çözme becerilerini geliştirecek ve kararlarını uygulamak için stratejiler geliştireceklerdir. Eğitimin sonunda, işletme sahipleri kararlarını güvenle ve etkili bir şekilde alabilecekleri araçlara ve bilgiye sahip olacaklardır.
4.9
(6)

İşletmelerde Karar Verme Teknikleri Eğitimi

7 Konu5 Saat
Yakışıklı, iyi giyimli bir adam profesyonel bir pozda duruyor. İki parçalı siyah bir takım elbise ve bembeyaz bir gömlek giymiş, desenli koyu renk bir kravatla tamamlamış. Siyah ayakkabıları mükemmel bir şekilde parlatılmış ve saçları düzgünce şekillendirilmiş. Duruşu kendinden emin ve doğrudan kameraya bakıyor. Yirmili yaşlarının sonunda ya da otuzlu yaşlarının başında görünüyor.Serhat Can
₺524₺0