Resim, insanlığın Antik Çağ'dan bu yana kendi duygularını ve düşüncelerini ifade etme şekli olmuştur. İlk insanlar, Taş Devri'nde (M.Ö. 600.000 - M.Ö. 5.000 yılları arasında) mağara duvarlarına kazıyarak veya boyayarak duyguları anlatan resimler oluşturmuşlardır. O dönemin insanları için resim, yazıdan önce gelen ve iletişimin en temel aracıydı. Duyguları resimle anlatma ihtiyacı, insanın iç dünyasını dışa vurma arzusunun bir yansımasıydı.
Küçükken dedemle birlikte sık sık doğa yürüyüşlerine çıkardık. Ormanın derinliklerinde kaybolmuşken, bir kayanın üzerinde duyguları anlatan görseller keşfederdik. Bu eski resimler, binlerce yıl önce yaşayan insanların sevinçlerini, korkularını ve umutlarını ifade ediyordu. Dedem bana, "Bak evlat, resim insanlığın evrensel dilidir. Zaman ve mekân ne olursa olsun, resim sanatı ile duygularımızı ifade edebiliriz." derdi.
Gotik 13.yy
Rönesans 15.yy
Maniyerizm 16.yy
Barok Resim Sanatı 17-18.yy
Neoklasizm 18-19.yy
Romantizm 18-19.yy
Expresyonizm (Dışavurumculuk) 19.yy
Empresyonizm (İzlenimcilik) 19.yy
Fovizm (Yırtıcılık)19.yy
Metafizik resim 19.yy
Modern Sanat 19.yy
Natüralizm (Doğalcılık)19.yy
Post Empresyonizm 19.yy
Puantizm (Noktacılık) 19.yy
Pürizm (Artıcılık)19.yy
Realizm (Gerçeklik) 19.yy
Sembolizm 19.yy
Dadaizm 20.yy
Minimalizm 20.yy
Soyut Ekspresyonizm 20.yy
Soyut Resim Akımı 20.yy
Suprematizm 20.yy
Art Nouveau 21.yy
Op Art 1960
Sürrealizm
İnsanlığın Evrensel Dili: Resim Sanatı
Resim, zamanla farklı toplulukların ve kültürlerin ortak dili haline gelmiştir. Resimle duyguları ifade etme teknikleri anahtar kelimesi, sanatın evrenselliğini vurgular. İnsanoğlu, geçen yüzyıllar içinde çeşitli teknikler ve malzemeler geliştirerek bugünkü resim ifadesine ulaşmıştır. Resim sanatı, sadece bir ifade aracı olmaktan çıkıp, aynı zamanda bir iletişim ve etkileşim aracı haline gelmiştir.
Resim Akımlarının Doğuşu ve Gelişimi
Sosyoloji, bilim ve ekonomideki gelişmeler neticesinde resim akımları oluşmuştur. Bu akımlar, sanatçıların dünyayı algılama ve ifade etme biçimlerine yön vermiştir. İşte bazı önemli resim akımları:
1- Gotik (13. yy): Dinî temaların ve mistik öğelerin ön planda olduğu bir dönem.
2- Rönesans (15. yy): İnsan merkezli bir anlayışın benimsendiği, bilim ve sanatın yeniden doğuşu olarak kabul edilen dönem.
3- Barok Resim Sanatı (17-18. yy): Hareket, duygu ve zengin süslemelerin ön planda olduğu bir stil.
4- Empresyonizm (19. yy): Işığın ve anlık izlenimlerin resme yansıtıldığı bir akım.
5- Sürrealizm (20. yy): Bilinçaltının ve rüyaların sanata dönüştüğü dönem.
Bu akımlar, sanatçıların kendi duygularını ve düşüncelerini resimle ifade etme biçimlerini etkiledi. Örneğin, Expresyonizm (Dışavurumculuk), sanatçının iç dünyasını ve duygusal tepkilerini doğrudan tuvale aktarmasını sağladı.
Görsel Sanatların Değeri ve Resmin Rolü
Günümüzde resim, görsel sanatların en değerli parçalarından biridir. Sınırsız hayal gücünün renklerle tuvale, kartona ya da çeşitli malzemelerle uygun platformlara yansıtılmasıdır. Doğa, en büyük ilham kaynağıdır. Doğanın renk zenginliği, hayal dünyasının enginliğiyle birleştiğinde, resim yapma isteği kaçınılmaz olur.
Bir keresinde, yağmurlu bir günde sahilde yürürken, dalgaların kıyıya vurduğu anı resmetmek istedim. Yağmur damlalarının suya düşerken oluşturduğu halkalar, gökyüzünün gri tonlarıyla birleşiyordu. O an, duyguları resimle anlatma isteği içimde alevlendi. Resim defterimi çıkarıp, o anı kağıda döktüm. Bu deneyim, duyguları anlatan resimler oluşturmanın ne kadar güçlü bir ifade biçimi olduğunu bir kez daha gösterdi.
Sanatın Sınır Tanımayan Doğası
Resim sanatı, sadece tuval ve kağıtla sınırlı değildir. Sanat aşkı damarlardan fışkırırsa:
Arabalar
Merdivenler
Duvarlar
Kozalaklar
Taşlar
hatta aklınıza gelebilecek her zemin, sanatın tuvali olabilir. Bu, arama motorlarında ilgi çekebilecek uzun kuyruklu bir anahtar kelime olabilir. Sanatçı için sınırlar yoktur; sadece hayal gücünün götürdüğü yere gider.
Çocuklarda Resim Yapma Alışkanlığı ve Önemi
Çocukların hemen hepsi, yaratıcı olma ve üretme yeteneğiyle doğar. Bu yetenek, genlerimizden gelen ve çevremizle şekillenen bir armağandır. Resim, çocukların:
Psikolojik gelişimini olumlu yönde etkiler.
El kaslarının gelişmesini sağlar.
El ve göz koordinasyonunu güçlendirir.
Bununla beraber, pedagoglar bir çocuğun yaptığı resme bakarak ruh hali ve gelişimi konusunda bilgi sahibi olabilirler. Yeğenim Ayşe'nin çizdiği resimler, onun hayal dünyasının ne kadar geniş olduğunu gösterirdi. Bir gün bana, "Amca, bu benim hayal bahçem. Burada her şey mümkün." diyerek resmini gösterdi. O an anladım ki, resim, çocukların iç dünyasını keşfetmenin en güzel yollarından biri.
Resmin Eğitimdeki Yeri
Resim, çocukların eğitiminde vazgeçilmez bir öneme sahiptir. Dinamik etkiye sahip resim, öğrencilerin çizim ve boyama yaparak anlamlı bütünler oluşturmasında önemli bir yere sahiptir. Bir anlamda bakış açısıdır. Kimi insan resmi, makinenin bakış açısıyla çerçeve içerisine alır ve sunar. Kimi insan da yazdığı kitabın sayfalarına sığdırarak. Bir tuvale, bir sahneye veya belki de bir afiş yaprağı gibi birçok zemine yansıtabilir sanatını.
Yeni Başlayanlar İçin Öneriler
Resim yapmaya başlarken ilk adım, oranı ayarlamaktır. İşte bazı ipuçları:
1- Kâğıdınızı fotoğraf ile eşit sayıda karelere bölerek oranı sağlayabilirsiniz.
2- Tuval üzerine akrilik veya yağlı boya uygulamak için de aynı yöntem ile başlanır.
3- Tuval üzerine hafifçe yatay ve dikey eşit büyüklükte kareler çizilir.
4- Konu fotoğraftan yapılacaksa, aynı sayıda karelere bölme işi fotoğrafa da uygulanır.
5- Canlı doğadan veya modele bakarak yapılacaksa, kalemle ölçü alınır.
Resim yapmaya başladığım ilk zamanları hatırlıyorum. İlk başta her şey oldukça karmaşıktı. Ama sonra, basit adımlarla başlamanın önemini anladım. Oranı ayarlamak, resmin temelini oluşturur. Bu sayede, duyguları anlatan görseller oluşturmak daha kolay hale gelir.
Resim ve Duyguların İfadesi
Resim, kimi insan için bir deniz, kimi içinse derin bir okyanus gibidir. Resim sanatı, duygularımızı, düşüncelerimizi ve hayallerimizi ifade etmenin en özgür yollarından biridir. Bir arkadaşım, resim yapmanın onun için terapi gibi olduğunu söylerdi. Tüm çılgınlığını, kızgınlığını ve sevincini renklerle tuvale yansıtırdı. İşte bu, duyguları resimle anlatma sanatının gücüdür.
Sonuç ve Kapanış Düşünceleri
Resim, insanlığın en eski ve en evrensel ifade araçlarından biridir. Sanatı, tarihin her döneminde insanları bir araya getirmiş ve duyguları anlatan resimler aracılığıyla kültürel mirasımızın bir parçası olmuştur. Resim sanatı, sadece bir hobi değil, aynı zamanda bir yaşam biçimidir.
Bir sanatçının dediği gibi:
"Resim, konuşamadığımız duyguları ifade etmek için en güçlü araçtır."
Unutmayalım ki, sanatı hayatımızın bir parçası haline getirmek, dünyayı daha renkli ve anlamlı kılar.
Kaynakça
Kubilay Aktulum, Resim Sanatı ve Duyguların İfadesi, Sanat Yayınları, 2010.
Turan Erol, Türk Resim Sanatı Tarihi, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1998.
Hannah Beckett, Children and Art Education, Oxford University Press, 2005.
John Berger, Görme Biçimleri, Metis Yayınları, 2004.
Arnold Hauser, Sanatın Toplumsal Tarihi, Remzi Kitabevi, 1995.