Atçılık ve Antrenörlüğü Bölümü (MYO)

Tarih boyunca atlar insan hayatında önemli rol oynamıştır. Ekseriyetle binek hayvanı olarak kullanılan bu hayvanlar tarımdan ticarete, avcılıktan güvenliğe birçok alanda faydalı olmuştur. Savaşlarda da ordunun gücünü belirleyen kriterler arasında yerini almıştır.

Atlar, Türk kültüründe ve tarihinde de önemli bir yere sahiptir. Çağlar boyunca Türk topluluklarında, at, avrat ve silah bir yiğidin olmazsa olmazı olmuştur. Vazgeçilmez ve emanet dahi edilemez bu üç önemli unsur namus kavramıyla bir tutulmuştur. “At sahibine göre kişner.” “At binenin kılıç kuşananın.” “At yiğidin yoldaşıdır.” “Atlıya saat olmaz.” gibi özümüz söylemlerini hatırlatmak isterim.

"Türk hakanların atlarıyla birlikte gömüldüğünü biliyor muydunuz?" sorusunu yöneltmek istesem sizlerden çift seçenekli yanıtlar alacağımı tahmin edebiliyorum. Kendi adıma bu bilgiye yazımın ön hazırlığını yaparken rastladığımı söyleyebilirim. Asil görünümlü, güçlü ve duygusal yaradılışlı bu hayvanlar şairlere ve ressamlara da ilham kaynağı olmuştur. Atlar, fotoğraf sanatçılarının objektiflerine sıkça misafir olmuşlar ve masallarda dahi yerlerini almışlardır.

Günümüzde atçılık önemli bir spor dalı olarak gelişmeye devam etmektedir. Bu alandaki faaliyetlerinin iki damardan yürütüldüğünü söyleyebiliriz. Türkiye Binicilik Federasyonu ve Türkiye Jokey Kulübü modern atçılık faaliyetlerini yürütmektedir. Geleneksel Spor Dalları Federasyonu ve iş birliği yaptığı belediyeler ise geleneksel atçılık faaliyetlerini yürütmektedirler. Rahvan binicilik, Atlı kızak, Gökbörü ve Atlı okçuluğu bu faaliyetlere örnek verebiliriz.

Ülkemizde Rahvan tay yetiştiriciliği yapılmaktadır. Bu kapsamda 1500’e yakın kısrak ve yarışmalara katılan 1000 aktif at bulunduğu bilgisini sizlerle paylaşmak isterim. Aynı zamanda safkan Arap atı yetiştiriciliğinde de iddialı olduğumuz söylenebilir. Bu alandaki tüm faaliyetler TİGEM (Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü) tarafından yürütülmektedir. Anadolu, Sultansuyu ve Karacabey işletmelerinde 12 baba, 49 ana kan hattı ile at yetiştiriciliği yapılmaktadır. Bu işletmelerde 2020 mart ayı verilerine göre 1281 baş kayıtlı at bulunduğu bilgisi karar aşamasında işinize yarayabilir.

Atçılık sektöründeki yatırımlarda en büyük pay yarış atı eğitimine ayrılmaktadır. Yarış atlarının eğitimleri için yapılan yasal düzenlemeler bu alanda nitelikli personel ihtiyacını açığa çıkarmıştır. Atçılık ve Antrenörlüğü (MYO) sektöre akademik eğitimli personel yetiştirmek amacıyla açılmış bir ön lisans bölümüdür. Siz de tercihinizi bu yönde kullanacaksanız atların özelliklerini araştırmanızı ve kendi kişilik özelliklerinizi gözden geçirmenizi öneririm.

Atçılık ve Antrenörlüğü Bölümü (MYO) Nedir?

Atçılık ve Antrenörlüğü (MYO) TYT sınavı ile öğrenci kabul eden ve iki yıllık eğitim imkânı sunan bir ön lisans programıdır. Son yıllarda dikkat çekmeye başlamıştır. Eğitimi başarıyla tamamlayanlar at antrenörü ünvanına sahip olurlar. 

Bu alanda eğitim veren yüksek okullar öğrencilerine atçılıkla ilgili her türlü temel bilgi, at bakımı, birinci derece binicilik ve antrenörlük konularında Avrupa standartlarında bir eğitim sağlar. Mezunlar atların doğumundan yarış hayatlarının sona ermesine kadar atın mevcut potansiyelini en üst seviyeye çıkarmak için çalışırlar.

Bu bölümü tercih edecek öğrencilerin atları ve kendi kişilik özelliklerini gözden geçirdikten sonra karar vermelerinde fayda vardır. Hedeflere ulaşmanın yollarından birinin araştırma ve analiz olduğunu unutmamalıyız.

Rekabetin yüksek olduğu atçılık sektöründe, hayvanları ve özellikle atları sevmeniz size avantaj sağlayacaktır. Sabır, merhamet, kararlılık, teknik çalışma becerisi, yüksek konsantrasyon yanında cana yakın ve samimi olmanız başarınızı belirleyecektir diyebiliriz. Atların doğasını da iyi incelemenizde fayda var. Bu noktada aşağıdaki bilgilerin işinize yarayacağını düşünüyorum.

• Atlar sürü halinde yaşama içgüdüsüne sahiptirler, diğer atlar arasındaki rollerini iyi gözlemlemek gerekir.

• Merak ve keşfetme duyguları yüksektir.

• Çabuk paniklerler ve paniklediklerinde duygusal iletişimi kapatırlar.

• Her atın kişiliği ve duygusal yapısı farklıdır. Anlamak için göz, kulak ve kuyruk hareketleri iyi gözlemlenmelidir.

• Atların doğası gereği saldırgan olabileceği unutulmamalıdır. Atın arkasında durmak tehlikeli olabilir. Özellikle sol tarafı tercih edilmelidir.

Köy hayatı tecrübesi olmayanlar eğitimin başlangıcında zorlanabilirler. At bakımı, kazma kürek kullanma ve çalışma ortamındaki kokuyu yadırgamanız mümkündür.

 Atçılık ve Antrenörlüğü eğitiminde zorunlu staj uygulaması vardır. Staj uygulamalarında iş kazaları faktörlerini en aza indirmek için İş Sağlığı ve Güvenliği kurallarına uyup iş güvenliği donanımlarını kullanmak gerekir. Konuyu biraz açmak gerekirse: Rahat ve bedeninize uygun kıyafetler, konçları yeterli uzunlukta çizme ya da kaymaz tabanlı spor ayakkabı kullanmanız önemlidir. Biniş sırasında mutlaka kask takmalı ve kış şartlarında deri ya da deri takviyeli eldiven kullanmalısınız.

Atçılık ve antrenörlüğü bölümünü bir lisans programına geçiş amacıyla tercih edebilirsiniz. Bu durumda hedefinizi belirleyerek sayısal ya da sözel türde puan ihtiyacınızı karşılayacak şekilde düzenli çalışmalısınız. Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile Veteriner Fakültesi ve Ziraat Fakültelerinin zootekni bölümlerine geçiş hakkınız bulunmaktadır. Bu noktada veteriner bölümü mezunlarının iş imkanlarının fazla olduğunu hatırlatmak isterim.

Atçılık ve Antrenörlüğü Bölümü İş İmkanları Nelerdir?

Atçılık ve Antrenörlüğü (MYO) mezunları aşağıda sıraladığım alanlarda istihdam edilirler:

• Türkiye Joker Kulübü

• Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü

• Türkiye Binicilik Federasyonu

• Kamuya Ait Ya Da Özel Haralar

• Binicilik Kulüpleri

• Turistik Tesisler

• Atlı Rehabilitasyon Merkezleri

• At Üretim ve Yetiştirme Çiftlikleri

• Yarış Hipodromları

Bölüm mezunlarının iş alanları çok gibi görünse de iş bulmada sıkıntı yaşadıkları bilgisini paylaşmam gerektiğini düşünüyorum. İlk mezunların bu konuda avantajlı olmasına karşın sonraki mezunların dezavantajlı olduğunu söyleyebiliriz. At antrenörü KPSS ataması henüz yapılmamıştır.

İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Diyarbakır, Şanlıurfa, Adana, Kocaeli, Elazığ gibi hipodrom bulunan illerde ikamet etmeniz iş bulma olasılığınızı yükseltebilir. Atçılık sektöründe bir çevreniz var ise iş bulma kaygısınız düşük olacaktır. Yeterli sermayeye sahipseniz kendi işinizi kurmanız da mümkündür. Son yıllarda yaygınlaşan Hippoterapi (at terapisi) Araştırma ve Uygulama Merkezleri de mezunlar için iş imkânı sunmaktadır.

Bölüm mezunları yaptıkları işin ağırlığı göz önüne alındığında ücretlerin yetersiz olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Türkiye Jokey Kulübü’nde at antrenörü olarak çalışanlar 3000-5000 TL arasında maaş almaktadır. Özel at çiftlikleri ve benzeri alanlarda asgari ücret teklifi ile karşılaşabilirsiniz. Sektörün farklı alanlarında kendinizi geliştirmeniz ve staj aşamasından başlayarak çevre edinmeniz durumunda yüksek ücret teklifleri almanız da mümkündür.

Eğitim sürecinde ve mezuniyet sonrası yabancı dili nasıl öğreneceğini keşfedenler için yurt dışında tatminkar ücretlere iş bulma imkanı vardır. 

Atçılık ve Antrenörlüğü Bölümü Mezunları Ne İş Yapar?

At antrenörleri atın doğumundan itibaren her türlü bakımını üstlenirler. Bölüm mezunlarının yaptıkları temel işleri aşağıda bulabilirsiniz.

• Atı beslerler

• Atın yaşadığı ortamın düzeninden sorumludurlar.

• Atın sağlık durumunu takip eder.

• Atı yarışlara hazırlarlar.

• Atın yarışa hazır olduğu onayını verir.

• Atın günlük antreman programını hazırlar ve takip ederler.

• Atla ilgili tüm kayıtları tutarlar.

At antrenörleri klasik at eğitimi yöntemlerini uygulamaktadırlar. Bu kapsamda lonj (Binerek ya da binmeden atı çalıştırma) eğitimi sırasında mevsimsel şartların çalışanları zorlayabileceğini belirtmek isterim.

Atçılık ve Antrenörlüğü Bölümü Dersleri Nelerdir?

Bu alanda eğitim veren üniversiteler, dresaj (at terbiyesi), dörtnal hafif oturuş (anavan) ve engel atlama çalışmalarının yapılacağı geniş bir alana sahiptirler. Engel atlama ve arazi çalışmaları eğitimin pekiştirilmesi açısından önemlidir.
Klasik binicilik öğretisine göre eğitim verilse de üniversitelerin ders içerikleri farklılık gösterebilir. Aşağıda bölümün mesleki temel derslerini sizler için sıralıyorum:

• Atlarda Temel Eğitim

• Binicilik

• At Anatomisi

• At Fizyolojisi

• İş Sağlığı ve Güvenliği

• At Donanım ve Ekipmanı

• At ve Ahır Bakımı

• Nal Kullanım Tekniği

• At Sağlığı ve Beslenmesi

• At Irkları ve Dağılımı

• Atlı Terapi Uygulamaları

• At Yarış Pistleri Yöneticiliği

• Atlı Sporlar

• Tesis Tasarım ve Yönetimi

Atçılık ve Antrenörlüğü Bölümü Taban Puanları ve Sıralama

2019 yılı verileri baz alındığında, Atçılık ve Antrenörlüğü (MYO) bölümüne en düşük taban puan ve sıralama ile öğrenci kabul eden üniversite Kastamonu Üniversitesi olmuştur. (Taban puan:185,94662; sıralama:1.734.477)

En Yüksek taban puan ve sıralama ile öğrenci kabul eden ilk beş üniversiteyi de sizler için sıralıyorum:

Üniversite  Bölüm  Taban Puan  Sıralamaİstanbul Üniversitesi  Atçılık ve Antrenörlüğü  268,64730 665.262Uludağ Üniversitesi Atçılık ve Antrenörlüğü  242,80452 970.963Yıldırım Beyazıt Üniversitesi  Atçılık ve Antrenörlüğü  231,29295 1.120.545Osmangazi Üniversitesi (Mahmudiye)  Atçılık ve Antrenörlüğü  227,75924  1.169.273Kocaeli Üniversitesi (Kartepe)  Atçılık ve Antrenörlüğü  224,21609 1.220.007