Mezun olmak, hayatınızda yeni bir dönemin başlangıcıdır. Artık öğrenci olmanın verdiği konforu geride bırakıp, iş dünyasının zorlu koşullarına adım atacaksınız. Bu yeni dönemde başarılı olabilmek için mezun olmadan önce öğrenilmesi gereken bazı önemli konular var. Bu yetenekler, özgeçmişinizde yer almasa da iş hayatınızda ve iş arayışınızda size yardımcı olacaktır.
Bağımsız Olmayı Öğrenmek Neden Önemli?
Öğrenciyken farkında olmasanız da birilerine ya da bir şeylere bağımlıydınız. En sıkıştığınız noktada ailenize güveniyordunuz. Çünkü kaç yaşına gelirsek gelelim, ebeveynlerimiz için hep onların çocuklarıyız. Ancak şimdi bu kuralı saf dışı etme vakti. Bireysel olun ve başınız sıkıştığında kaçabileceğiniz yerler olduğunu kafanızdan silin. Çünkü çalışırken kendinizi savunmanız gereken durumlar olacak ve bağımsız olamazsanız bunu yapmakta güçlük çekersiniz.
Üniversiteden mezun olduğumda, ilk işimde tam da bu durumu yaşadım. Bir projede hata yaptığımda, hemen ailemi arayıp yardım istedim. Ancak patronum, bu durumu fark ettiğinde beni bir kenara çekip "Artık yetişkin bir bireysin, kendi kararlarını kendin almalısın" dedi. O an, bağımsız olmayı öğrenmem gerektiğini anladım.
Tavsiye İstemeyi Öğrenin
Bağımsız olmayı öğütledik ancak bunu kimseden tavsiye almayacaksınız olarak yorumlamayın. Öğretmenlerinizden ya da ailenizden tavsiye elbette almalısınız. Bağımsız bir insan olmak demek, aldığınız tavsiyeyi doğru kullanacak ayrımı yapabilmek demektir. Ailemizden ya da akıl hocalarımızdan gerekli durumlarda tavsiye almak, iş dünyasında işinize yarayacaktır.
Nobel ödüllü ekonomist Muhammad Yunus'un hayatını anlatan "Banker to the Poor" kitabında, Yunus'un Grameen Bankası'nı kurarken aldığı tavsiyelerden bahsedilir. Yunus, yoksul insanlara kredi verme fikrini geliştirirken, birçok kişiden tavsiye almış ve bu tavsiyeler doğrultusunda hareket etmiştir. [1]
Hazırlıklı Olmayı Öğrenin
Lise ve üniversite hayatınız boyunca hep sınıfa hazırlıklı gelmeyi alışkanlık haline getirin. Eğer bir ödeviniz varsa, onu yapmış olarak sınıfa gelin. Bu beceriyi edinmek, iş dünyasında daha titiz çalışmanızı sağlar. Ve iş dünyası titiz çalışanları sever.
Her gün yapılacaklar listenizi hazırlayın.
Önemli toplantılar öncesi gerekli araştırmaları yapın.
İşinizle ilgili güncel gelişmeleri takip edin.
Eleştirilmeyi Öğrenin
Eleştiri aldığınızda bunu kişiliğinize bir saldırı olarak değil de, gelişmeniz için yapılan bir tavsiye olarak almanız size yardımcı olacaktır. Bunu neden yapmalısınız? Örneğin iş hayatınıza atıldığınızda patronunuzdan gelen değerlendirmelerine alınmak ya da gücenmek yerine, performansınızı geliştirmeye çalışmak olması gerekendir.
Stanford Üniversitesi'nden Carol Dweck'in "Mindset: The New Psychology of Success" kitabında, eleştiriye açık olmanın başarıya giden yolda ne kadar önemli olduğu vurgulanır. Dweck, sabit zihniyete sahip insanların eleştiriden kaçındığını, büyüme zihniyetine sahip olanların ise eleştiriyi gelişim fırsatı olarak gördüğünü belirtir. [2]
Eğlenceye Hayır Demeyi Öğrenin
Sabah erkenden bir dersiniz var ancak akşam için de çok eğlenceli bir etkinlik daveti aldınız. Yorulacak, sabah kalkmakta güçlük çekeceksiniz. Ama nasılsa öğrencisiniz, arka sırada uyursunuz değil mi? Ancak iş dünyasında böyle bir şansınız olmayacak. Bu yüzden yeri geldiğinde eğlenceli aktivitelere hayır diyebilmelisiniz.
Ünlü girişimci Elon Musk, bir röportajında gençken çok çalıştığını ve eğlenceye çok az zaman ayırdığını belirtmişti. Musk, "Eğer gerçekten başarılı olmak istiyorsanız, haftada 100 saatten fazla çalışmanız gerekiyor" diyerek çalışmanın önemini vurgulamıştı. [3]
Yeri Geldiğinde İddialı Olmayı Öğrenin
İş dünyasında istemediğiniz müddetçe hiçbir şeyi alamazsınız. Bunun alışkanlığını kazanabilmek için okulda hak etmediğinize inandığınız bir not aldığınızda hocanıza sorun. Çünkü iş dünyasında yeri geldiğinde patronunuzdan zam istemeniz gerekir. Bunun için iddialı olmayı bilmeli ve bunu yapabilmek için ölçülü bir şekilde iddialı olmalısınız.
"Ask for It: How Women Can Use the Power of Negotiation to Get What They Really Want" kitabının yazarları Linda Babcock ve Sara Laschever, kadınların genelde isteklerini dile getirmekte zorlandıklarını, ancak bunu yapmanın kariyer başarısı için şart olduğunu vurgular. [4]
Yardım İstemeyi Öğrenin
Bir ödevi tamamlamakta zorluk çekiyorsanız, profesörünüzden yardım isteyin. Yardım alabileceğiniz insanlara danışmaktan çekinmeyin. Bu yardımlar size iş dünyasında da lazım olacak. Bilmedikleriniz konusunda yardım istemek, gelişiminizi destekler.
Apple'ın kurucusu Steve Jobs, "Başkalarından yardım istemekten asla çekinmeyin. Hiç kimse her şeyi bilemez. Soru sormaktan, tavsiye almaktan çekinmeyin" diyerek yardım istemenin önemini vurgulamıştır. [5]
Problem Çözmeyi Öğrenin
Problem çıktığında bir başkasının onları çözmesini bekleyebilirsiniz. Bu geçici olarak sorunları çözer ancak sizin problem çözme becerilerinizi geliştirmez. İş dünyasında problem çözemeyen, kritik düşünemeyen insanlar pek hoş karşılanmaz. Birçok işveren bu becerilere değer verir ve çalışanında arar. Problem çözmeyi bilmeniz gerekir. Bu yüzden problemleri tanımalı, çözmeye çalışmalı ve kritik düşünme becerilerinizi geliştirmelisiniz.
"The Thinker's Toolkit: 14 Powerful Techniques for Problem Solving" kitabının yazarı Morgan D. Jones, problem çözme becerilerinin nasıl geliştirileceğini adım adım anlatır. Jones, problemi doğru tanımlamanın, seçenekleri belirlemenin ve en iyi çözümü bulmanın önemini vurgular. [6]
Zamanı Yönetmeyi Öğrenin
Lisede ve üniversitede çok ödev yapmanız gerekti. Ödevleri zamanında teslim etmediğinizde muhtemelen puanlarınız kırıldı. Peki aynı ödevi yaptığın halde neden daha az puan alasınız ki? Bu yüzden zamanı yönetmeyi ve doğru kullanmayı öğrenmelisiniz. Çünkü iş dünyası da bundan farklı olmayacak. Eğer işte size verilen projeleri zamanında tamamlarsanız, hem patronunuzu etkileyebilir hem de daha az strese maruz kalırsınız.
Her gün ve hafta için gerçekçi hedefler belirleyin.
Zaman tuzaklarından kaçının (gereksiz toplantılar, sosyal medya vb.).
Önemli işlere öncelik verin.
Ünlü yatırımcı Warren Buffett, "Zamanı yönetemeyen hiçbir şeyi yönetemez" diyerek zamanın önemini vurgulamıştır. [7]
Sonuç
Üniversite eğitiminiz sırasında öğrendikleriniz, iş hayatına hazırlanmanız için size bir temel oluşturur. Ancak iş dünyasının beklentileri bundan çok daha fazlasıdır. Yukarıda bahsettiğimiz becerileri mezun olmadan önce geliştirmeniz, iş hayatınızda başarılı olmanızı sağlayacaktır. Kendinize güvenin, açık fikirli olun ve sürekli öğrenmeye devam edin. Unutmayın, mezuniyet sadece yeni bir başlangıçtır.
Kaynakça
[1] Yunus, M. (2007). Banker to the Poor: Micro-Lending and the Battle Against World Poverty. PublicAffairs.
[2] Dweck, C. S. (2006). Mindset: The New Psychology of Success. Random House.
[3] Vance, A. (2015). Elon Musk: Tesla, SpaceX, and the Quest for a Fantastic Future. HarperCollins.
[4] Babcock, L., & Laschever, S. (2008). Ask for It: How Women Can Use the Power of Negotiation to Get What They Really Want. Bantam.
[5] Isaacson, W. (2011). Steve Jobs. Simon & Schuster.
[6] Jones, M. D. (1998). The Thinker's Toolkit: 14 Powerful Techniques for Problem Solving. Three Rivers Press.
[7] Schroeder, A. (2008). The Snowball: Warren Buffett and the Business of Life. Bantam.
