AnasayfaBlogÇocuklarda Özgüven Gelişimi
Özgüven

Çocuklarda Özgüven Gelişimi

02 Mayıs 2019
Küçük bir çocuk bir odanın köşesindeki karton kutuda oturmaktadır. Duvarlar bir roket çizimiyle süslüdür ve zemin beyaz bir yüzeyle kaplıdır. Çocuk deri bir şapka, bir jetpack ve bir kask takmaktadır. Çocuk yüzünde bir gülümsemeyle bir beyaz tahta tutmaktadır. Çocuğun sağındaki kişi tulum ve kırmızı bir gömlek giymektedir. Arka planda ahşap bir yüzey ve odanın etrafına dağılmış çok sayıda oyuncak var. Odadaki ışık çocuğun üzerinde sıcak bir parıltı yaratarak rahat bir atmosfer sağlıyor. Çocuk kutunun içinde, sevdiği şeylerle çevrili, mutlu ve güvende görünüyor.
ÖneriAçıklamaÖzgüvene Etkisi
Çocuğun ihtiyaçlarına duyarlı olunBir bebeğin hem fizyolojik hem de psikolojik ihtiyaçları vardır ve bunlar doğru bir şekilde karşılanmalıdır.Bebeğe güvenilir bir dünya algısı oluşturarak özgüven gelişimini pozitif etkiler.
Çocuğunuza fırsat tanıyınÇocuklar bağımsız bir şekilde deneme yapabilmeli, düşme ve kalkmayı yaşamalıdır.Bağımsızlık duygusu ve yeterlilik hissinin gelişmesi çocuğun özgüvenini artırır.
Olumsuz eleştirilerden kaçınınEbeveynler olarak çocuğunuzun başarısından çok çabasını överek eleştiri yapmalısınız.Çocuklar hata yaptığında kendilerini değerlendirme kapasitesi geliştirir ve özgüvenleri artar.
Gerçekçi beklentiler oluşturunÇocuğun gelişimsel özelliğine göre yapabilecekleri değişiklik gösterir, buna uygun beklentiler oluşturulmalıdır.Gerçekçi beklentiler çocuğun başarılı olduğunu düşünmesini sağlar ve özgüveni artırır.
Nitelikli zaman geçirinEbeveynler çocuklarıyla kaliteli zaman geçirerek onlarla bağ kurmalıdır.Nitelikli zaman geçirme çocuğun kendisine olan güvenini ve bağlılık duygusunu artırır.
Çocuklarınız sizin gerçekleştiremedikleriniz değilÇocuklar kendi yaşamlarının kahramanlarıdır, kendi hayallerini desteklemeliyiz.Kendi hayallerine yönelik çabaların değerli olduğunu gören çocuklar daha özgüvenli olurlar.
Yetenek avcısı olunÇocuğunuzun hangi alanlarda yetenekli olduğunu görmeli ve desteklemelisiniz.Yeteneklerinin farkına varan ve bunları geliştiren çocuklar daha özgüvenli olurlar.
Her dönemde kendini ifade etmesine olanak yaratınÇocuklar duygularını ve düşüncelerini ifade edebilmeli, bu konuda desteklenmelidirler.Duygularını ifade eden ve bunların değerli olduğunu bilen çocuklar daha özgüvenli olurlar.
Çocuğunuzun çabalarını takdir edinÇocukların çabalarını ödüllendirerek ve onları destekleyerek özgüvenlerini artırabilirsiniz.Takdir edilen ve çabalarının değerli olduğunu hisseden çocuklar daha özgüvenli olurlar.
Çocuğa kendine hata payı tanımayı öğretinÇocuklar hata yapabileceklerini bilmeli ve hata yaptıklarında kendilerini affetmeyi öğrenmelidirler.Hata yapma olasılığını kabul eden ve bu durumda nasıl hareket edeceğini bilen çocuklar daha özgüvenli olurlar.

Özgüven hepimizin bildiği üzere kişinin kendine olan güvenini temsil eden bir sözcüktür. Bireyler kendilerine karşı ne kadar olumlu düşünce ve duygular beslerse, o kadar yeterli ve özgüvenli hissetmektedir. Kişiden kişiye değişiklik göstermesinin sebepleri; farklı yaşam deneyimleri, ebeveyn tutumları, kişinin mizacı gibi faktörlere dayalı olabilmektedir. Bebek dünyaya gelir gelmez ebeveyni veya bakıcısı ile bir bağ kurar. Bu bağa dayalı olarak dünyanın ve insanların güvenilir olup olmadığına dair şemalar oluşturur.

Anne ihtiyaçlarını karşılıyorsa ‘iyi anne’, karşılamıyorsa ‘kötü anne’ şemasına dahil olur. Aynı zamanda ihtiyaçları karşılanmayan bebek, dünyanın kötü olduğunu kendisinin de değersiz olduğunu düşünmeye başlar. Güvenin temeli olan bu süreç, ilerleyen dönemlerde kişinin özgüven sahibi olup olmayacağını da etkiler. Ebeveynlerine güvenli bağlanan çocukların özgüven sahibi olma ihtimali yüksektir.

2 yaş bebekleri, çevresini keşfetmeye çalışır. Bu dönem aynı zamanda kendi kararlarını almaya çalıştıkları, bağımsızlaşmayı denedikleri bir dönemdir. Ebeveyn bu dönemde çocuğa fırsat vermezse, çocuk hem kendisinden hem çevresinden şüphe duyar ve bu da ilerleyen dönemlerde özgüven problemlerine yol açabilir. 3 yaş itibariyle çocuklar artık küçük birer girişimcidir. Aklınıza gelmeyen soruları size yöneltebilirler. Eğer geçiştirir veya uygun tepkiler vermezseniz boyun eğen, suçluluk hisseden bir çocuğunuzun olması muhtemeldir.

Özgüven okul öncesi dönemi ve ilkokul yıllarında da oluşmaya devam eder. Bu dönemler çocuğun sosyalleştiği dönemlerdir. “Ben başarılıyım” duygusunu hissetmesi özgüvenli olmasını destekleyici bir yapıdır. Hem ebeveynler hem de öğretmenler bu dönemde çocuklarda özgüven oluşması için iş birliği içerisinde olmalıdır. Ebeveynlerin çocuğun başarısından çok çabasını takdir etmesi, çocuğun değerlerini oluşturması açısından önem taşır. Bu şekilde büyüyen bir çocuk bir iş için çaba gösterdiğinde başarısız da olsa özgüveni daha az hasar görür.

Özgüvenli Bir Çocuk Nasıl Yetiştirilir?

Özgüven sahibi bir çocuk yetiştirmenin ilk kuralı, çocuğumuzun ihtiyaçlarına duyarlı olmaktır. Bir bebeğin fizyolojik ihtiyaçları kadar psikolojik ihtiyaçları olduğunu da unutmayın. Çocuk siz ona ne verirseniz onu alır. Sizinle kurduğu bağ ileride çevresiyle ve kendisiyle kuracağı bağın yansımasıdır.

Çocuğunuza Fırsat Tanıyın

Çocuğunuza zarar gelmesinden korkuyor olabilirsiniz. Ancak düşmeden kalkmak mümkün değildir. Çocuğunuz sizden bağımsız bir şeyler yapmak istediğinde ona izin verin. Aşırı serbest bırakmak da, aşırı korumacı olmak da özgüven için yarar değil zarar olacaktır. Uzaktan kontrollerle, çocuğunuzun yapabileceği şeyleri deneyimlemesine fırsat vermek, yeterlilik hissi ve özgüven için önem taşır.

Olumsuz Eleştirilerden Kaçının

eleştiri geliştirir. ancak çocuğunuza 95 aldığında neden 100 almadın demek, onu mükemmel olmaya zorlamaktan başka bir şey değildir. çocuklarımıza hata payı vermeli, onun da kendisine hata payı verebilen bir yetişkine dönüşmesini desteklemeliyiz. hata yaptığında kendini değerlendirebilecek öz değerlendirme kapasitesini oluşturmasına yardım edin. çocuğunuzla daha iyi iletişim kurabilmek için iletişim eğitimleri alabilir ve bu konudaki kitaplardan faydalanabilirsiniz.

Gerçekçi Beklentiler Oluşturun

Gelişimsel özelliklerine göre çocuğun yapabildikleri değişiklik gösterir. İnce motor becerileri gelişmeyen bir çocuğa yazı yazdıramazsınız. Çocuğunuzun öğrenemeyeceği şeyleri öğretmeye ya da yapamayacağı şeyleri yaptırmaya çalışmanız ve sonucun başarısız olması, yetersizlik hissi oluşturabilir ve çocuğunuzun özgüven problemleri yaşamasına yol açabilir.

Nitelikli Zaman Geçirin

Yoğun iş temposu ile ebeveynler çocuklarını ihmâl edebilirler. Ancak yapılan araştırmalar anne babası ile yeterli ve nitelikli zaman geçiren çocukların zekâ düzeylerinin daha yüksek olduğunu gösterir niteliktedir. Aynı zamanda bu çocuklar daha yüksek özgüven sahibi ve kendileri ile daha barışık olarak büyümektedir.

Çocuklarınız Sizin Gerçekleştiremedikleriniz Değil

Çocuk yetiştirirken unutmamamız gereken bir kural da çocukların bizim hayallerimizi gerçekleştirmek için bir araç olmadıklarıdır. Çocuklar bir amaçtır. Onlar, kendi yaşamlarının kahramanlarıdır. Bize düşen, onların hayallerini desteklemektir.

Yetenek Avcısı Olun

Çocuğunuzu sık sık gözlemleyin. Ne ile uğraşırken mutlu? Hangi alanlarda yeteneği var? Erken yaşta yeteneklerini keşfetmek ve desteklemek hem kimlik gelişimi hem de özgüven için büyük önem taşır. Çocuğunuzu kişisel gelişim eğitimleri ile tanıştırarak hangi konularda yetenekli olduğunu anlamasına yardımcı olun.

Her Dönemde Kendini İfade Etmesine Olanak Yaratın

Yaşamının her döneminde, duygularını ve düşüncelerini sizinle paylaşabilmesini sağlayın. Öncelikle sizinle kuracağı bu iletişim biçimi, ileride sosyal çevresine yansır. Kendi duygularını tanıyan ve ifade eden biri başkalarının duygularını daha kolay tanır ve empatik bir yaklaşım sergiler.

Çocuğunuz Hayır Dediğinde Saygı Duyun

Çocuk, hem ebeveynlerinden aldığı dönütlerle hem de yaş dönemi gereği oyunlarla birlikte kuralları ve sınırları öğrenir. Eğer çocuğunuz o an bir şeyi yapmak istemiyorsa zorlamayın. Bu bir sınır aşımıdır. İleride başkası da istemediği bir şeyi yapmasını söylediğinde, hayır demesini engellemiş ve tüm tehlikelere açık kapı bırakmış olursunuz. Çocuğunuza gösterdiğiniz saygı, onun sınırlarını ve istemediği durumlara hayır deme yeteneğini oluşturur. Bu da özgüven gelişiminde oldukça etkilidir.

Yazar: Aycan Sevimli

Çocuğun ihtiyaçlarına duyarlı olun, Bir bebeğin hem fizyolojik hem de psikolojik ihtiyaçları vardır ve bunlar doğru bir şekilde karşılanmalıdır, Bebeğe güvenilir bir dünya algısı oluşturarak özgüven gelişimini pozitif etkiler, Çocuğunuza fırsat tanıyın, Çocuklar bağımsız bir şekilde deneme yapabilmeli, düşme ve kalkmayı yaşamalıdır, Bağımsızlık duygusu ve yeterlilik hissinin gelişmesi çocuğun özgüvenini artırır, Olumsuz eleştirilerden kaçının, Ebeveynler olarak çocuğunuzun başarısından çok çabasını överek eleştiri yapmalısınız, Çocuklar hata yaptığında kendilerini değerlendirme kapasitesi geliştirir ve özgüvenleri artar, Gerçekçi beklentiler oluşturun, Çocuğun gelişimsel özelliğine göre yapabilecekleri değişiklik gösterir, buna uygun beklentiler oluşturulmalıdır, Gerçekçi beklentiler çocuğun başarılı olduğunu düşünmesini sağlar ve özgüveni artırır, Nitelikli zaman geçirin, Ebeveynler çocuklarıyla kaliteli zaman geçirerek onlarla bağ kurmalıdır, Nitelikli zaman geçirme çocuğun kendisine olan güvenini ve bağlılık duygusunu artırır, Çocuklarınız sizin gerçekleştiremedikleriniz değil, Çocuklar kendi yaşamlarının kahramanlarıdır, kendi hayallerini desteklemeliyiz, Kendi hayallerine yönelik çabaların değerli olduğunu gören çocuklar daha özgüvenli olurlar, Yetenek avcısı olun, Çocuğunuzun hangi alanlarda yetenekli olduğunu görmeli ve desteklemelisiniz, Yeteneklerinin farkına varan ve bunları geliştiren çocuklar daha özgüvenli olurlar, Her dönemde kendini ifade etmesine olanak yaratın, Çocuklar duygularını ve düşüncelerini ifade edebilmeli, bu konuda desteklenmelidirler, Duygularını ifade eden ve bunların değerli olduğunu bilen çocuklar daha özgüvenli olurlar, Çocuğunuzun çabalarını takdir edin, Çocukların çabalarını ödüllendirerek ve onları destekleyerek özgüvenlerini artırabilirsiniz, Takdir edilen ve çabalarının değerli olduğunu hisseden çocuklar daha özgüvenli olurlar, Çocuğa kendine hata payı tanımayı öğretin, Çocuklar hata yapabileceklerini bilmeli ve hata yaptıklarında kendilerini affetmeyi öğrenmelidirler, Hata yapma olasılığını kabul eden ve bu durumda nasıl hareket edeceğini bilen çocuklar daha özgüvenli olurlar
öz güven çocuklarda öz güven okul öncesi dönemi
Bu resimde ikisi de gözlük takan bir erkek ve kadın görülüyor. Adam mavi bir gömlek ve siyah bir pantolon giyerken, kadın beyaz bir gömlek ve mavi bir kot pantolon giymektedir. Her ikisinin de gözlükleri takılı ve dümdüz ileriye bakıyorlar. Adamın kolu kadının beline dolanmış ve yüzleri birbirine yakın göründüğü için birlikte bir anı paylaşıyor gibi görünüyorlar. Arka plan yumuşak, kirli beyaz bir renktedir. Işık hafif loş, görüntüye yumuşak ve sıcak bir his veriyor. Gözlüklerine rağmen, gözleri hala bir duygu belirtisi gösteriyor. Birbirlerinin varlığından memnun ve mutlu görünüyorlar.
Konuk Yazar
Blog Yazarı

İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Düz bir zeminde, tepesinde kırmızı beyaz çizgili bir bayrak bulunan bir defter durmaktadır. Yanında sarı bir kurşun kalem, defterin üstünde de küçük bir not duruyor. Defterin parlak siyah bir kapağı var ve hafifçe yıpranmış gibi görünüyor. Bayrak, kırmızı ve beyaz çizgili desenli kumaştan yapılmıştır. Kalem sarı renkte, ucu sivriltilmiş ve ucunda silgi var. Not küçük ve beyazdır, üzerinde bazı yazılar vardır. Tüm eşyalar düzenli bir şekilde yerleştirilmiş ve defter birçok kez kullanılmış gibi görünüyor.
Yabancı Dil Eğitimi

Korece Öğrenmek İçin Nereden Başlamalıyım?

15 Şubat 2021
Uzun siyah saçlı genç bir kadın ormanlık bir alanda duruyor. Elini boynuna koymuş, güneşin aydınlattığı yüzüyle yukarı bakıyor. Dudakları sanki konuşmak üzereymiş gibi hafifçe aralanmış. Sağ eli gümüş bir yüzükle süslenmiş, sol eli ise boynunda. Mavi gözleri geniş ve tetikte, yanakları ise duygusallıktan hafifçe kızarmış. Derin düşüncelere dalmış gibi görünüyor, beden dili bir tefekkür hissi uyandırıyor. Batan güneşin ılık ışığı etrafında huzurlu bir atmosfer yaratırken, ağaçlar da tefekkür anı için bir fon oluşturuyor.
Özgüven

İçindeki Özgüvene Hayat Ver

13 Temmuz 2018
Kollarını havaya kaldırmış, yüzünde zafer ifadesi olan bir kadın. Saçları at kuyruğu şeklinde arkadan bağlanmış ve üzerinde bir atlet var. Ellerini sevinçle açmış, başparmağını yukarı kaldırmış. Bulanık bir arka planla çevrili görüntünün ortasında duruyor. Görüntünün odağı yüzünde, gözleri yana bakıyor. Yüz ifadesi bir gurur ve başarı ifadesi, saf bir sevinç anı. Görüntüdeki ışık parlak ve net, kadının üzerine bir spot ışığı düşürüyor. Bir sevinç anını mükemmel bir şekilde yakalayan bu görüntü, bir zaferi kutlayan bir kadını gösteriyor.
Özgüven

Kayıp Aranıyor: Özgüven

04 Nisan 2022