Milyonlarca üniversite öğrencisinin merakla beklediği “Üniversiteler açılacak mı?” sorusu nihayet cevap buldu. 8,2 milyon öğrenciyi ilgilendiren karar, Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu’nun tavsiyesinin ardından alındı. Bunula birlikte üniversitelerin bahar döneminde eğitime nasıl devam edecekleri konusu da netliğe kavuşmuş oldu. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) bahar yarıyılı döneminde üniversitelerde hibrit eğitim uygulanacağını duyurdu.
Peki, pandemiye beraber gündemimizin en önemli konularından olan hibrit eğitim ne demekti? Hangi bölümler yüz yüze eğitim verecek? Hangi dersler online okutulacak? Hibrit eğitim kararını açıklayan üniversiteler hangileri? Üniversiteler eğitime ne zaman başlayacak? Soruların cevapları yazımızın devamında.
Hibrit Eğitim Kararı Nasıl Alındı?
Üniversitelerde hibrit eğitim kararına giden sürece değinmeden önce; hibrit eğitim kavramını tanımlayalım. En anlaşılır biçimde tanımlamak gerekirse; hibrit eğitim, harmanlanmış, karma eğitim modelidir. Geleneksel olan yüz yüze eğitimle, uzaktan yani online eğitimlerin birlikte uygulanmasıdır. Bazı dersler yüz yüze işlenir, bazı dersleri işlemeye de online olarak devam edilir. Uygulama ağırlıklı bölümlerde yüz yüze eğitim tercih edilir, teorik derslerin yoğun olduğu bölümlerde ise uzaktan eğitime devam edilir. Bu tanımdan sonra dönelim kararın nasıl alındığına?
Covid-19’un ülkemizde ilk görüldüğü Mart 2020’de üniversiteler eğitime 3 hafta ara vermişti. Salgın yayıldı ve pandemi sebebiyle bu tatil sürekli uzatıldı. Bu dönemde de öğrenciler dersleri online işledi. 2020-2021 akademik yılıyla ilgili tartışmalar da yaz boyunca devam etti. Yaklaşık 8,2 milyon üniversite öğrencisi bu kararı merakla bekledi. Bazı üniversiteler açılış tarihini erteledi, bazıları online devam edeceklerini duyurdu. Yaz tatilinden sonra pandemi döneminin ikinci dalgası yaşanınca güz dönemi de uzaktan eğitimle tamamlandı.
Bahar yarıyılı için kararlaştırılan eğitim tarihi 15 Mart 2021’di. Ancak eğitimin nasıl olacağı Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu’nun önerisiyle netleşecekti. Bu süre zarfında öğrenciler isteklerini sosyal medya üzerinden YÖK’e iletti.
Bu talepler doğrultusunda da YÖK 1,5 milyona yakın öğrencinin ve akademisyenin katıldığı anket yaptı. Kararın anket sonucuna göre alınacağı bekleniyordu. Anket sonuçlarına göre öğrencilerin %27’si yüz yüze eğitim istedi. Uzaktan eğitime devam etmek isteyenlerin oranı ise %47 oldu. %26’sı ise tercihini karma yani hibrit eğitimden yana kullandı. Ancak, hibrit eğitim kararında bu anket sonuçları etkili olmadı.
YÖK Başkanı Yekta Saraç, Sağlık Bakanlığı’ndan üniversitelerin açılması konusunda öneri istediklerini söyledi. Bakanlıktan gelecek yazı doğrultusunda eğitimin yüz yüze mi uzaktan mı olacağına karar vereceklerini ifade etti.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Bilim Kurulu toplantısından sonra bahar dönemi için üniversitelerin hibrit eğitimle açılması konusunda tavsiye kararının çıktığını duyurdu. Bilim Kurulu’nun tavsiye kararının ardından YÖK’ten açıklama yapıldı. Bu açıklamada üniversitelerin bahar yarıyılı döneminde hibrit eğitim uygulayacağı belirtildi.
Üniversitelerde Hibrit Eğitim Nasıl Uygulanacak?
Bilim Kurulu’nun tavsiyesinin ardından YÖK’ün kararında hibrit eğitimin nasıl uygulanacağının yanı sıra bazı noktalara da dikkat çekildi. Neydi o dikkat çekilen noktalar, hibrit eğitim nasıl uygulanacaktı?
Uygulamalı eğitimlerde azami dikkat gösterilmesi ve sıkı tedbirler alınması şartıyla yüz yüze eğitim yapılacak. Dersi alan bütün öğrenciler aynı anda eğitimde olmayacak, gruplar halinde eğitim alınacak.
Teorik eğitimler ise online eğitimler şeklinde verilecek. Uzaktan eğitimle işlenen derslerde devam zorunluluğu bulunmayacak. Online eğitimlerin vize ve finalleri de online yapılacak.
Salgın sebebiyle ve barınma problemi sebebiyle üniversiteye devam edemeyecek öğrenciler kayıt dondurabilecek.
Öğrencilere psikolojik destek vermek amacıyla rehberlik hizmetleri arttırılacak.
Sağlık Bakanlığı’ndan dönem ortasında gelecek değerlendirmeler göz önünde bulundurulacak. Yani Sağlık Bakanlığı’nın olası karar değişikliğinde hibrit eğitim kararı da yeniden gözden geçirilecek.
Hibrit eğitimin uygulanacağı bölümler üniversiteden üniversiteye değişiklik gösterecektir ancak açıklamalara bakıldığında şöyle bir değerlendirme yapılabilir.
Tıp Fakülteleri, Diş Hekimliği Fakülteleri, Sağlık Bilimleri Fakülteleri, Güzel Sanatlar Fakülteleri, Spor Bilimleri, Fen- Edebiyat Fakültelerinin Fen Bölümleri, Konservatuvarlar, Veterinerlik ve Ziraat Fakülteleri hibrit eğitimin uygulanacağı bölümler.
Fen-Edebiyat Fakültelerinin Sosyal Bölümleri, Hukuk Fakülteleri, İlahiyat Fakülteleri, İktisadi ve İdari Bilimler Fakülteleri, Mimarlık ve Mühendislik Bölümleri ise online eğitime devam edecek.
Hibrit eğitimin detaylarıyla ilgili her üniversite kendi karar aldı ve pek çoğu bu kararını öğrencileriyle paylaştı. Bu sebeple eğitimin içeriğiyle ilgili detaylı bilgiler üniversitelerin sitelerinden öğrenilebilir.
Yine açıklamalara bakıldığında dikkat çeken bir başka ortak nokta da Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu’ndan gelecek yeni tavsiyeler doğrultusunda; dönem içinde eğitimlerle ilgili üniversite senatolarının yeni değerlendirmeler yapacağı ve kararlar alacağı konusu. Ağırlıklı olarak bahar yarıyılının başlayacağı tarih 15 Mart. 1 Nisan’a erteleyen üniversiteler de 8 Mart’ta eğitime başlayacak üniversiteler de var.
Bursa Uludağ Üniversitesi, Konya Selçuk Üniversitesi, Ege Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Harran Üniversitesi, Adıyaman Üniversitesi ve Düzce Üniversitesi hibrit eğitimim ilk duyuran üniversiteler olmuştu. YÖK’ün kararından sonra diğer üniversitelerde eğitim detaylarını, “hangi bölümlerin yüz yüze, hangi bölümlerin uzaktan eğitime devam edeceğini” duyuracaktır.
Üniversite Öğrencileri Nerede Kalacak?
YÖK’ün kararının ardından da tartışmalar bitmedi. Hibrit eğitim sebebiyle yüzbinlerce hatta milyonlarca öğrencinin şehir değiştirmek zorunda kalacağına dikkat çekildi. Öğrencilerin bir şehirden başla şehre seyahat etmelerinin de salgının seyrine olumsuz etki edeceği dile getirildi. Yine öğrencilerin, devlet yurtlarında, özel yurtlarda veya arkadaşlarıyla beraber kaldığı hatırlatıldı. Kütüphanelerde de kalabalık ortamlarda çalışılacağı belirtildi. Hem yurtlar hem kütüphaneler öğrenici gruplarının bir arada bulunacağı yerlerdi. Bu yine toplu halde yaşamak anlamına geliyordu. Toplu barınma da olumsuzluk içeriyordu.
Peki, yüz yüze eğitim alacak öğrenciler barınma problemini nasıl çözecek? Nerede kalacak? Hemen öğrencilerin barınma problemiyle ilgili detayı da paylaşmak istiyorum. Yüz yüze eğitim alacak öğrenciler için KYK yurtlarında kalmanın önü açıldı. Öğrenci okuldan aldığı belge ile nöbetçi yurtlarda (yurt başvurusu yapmadan) kalabilecek.
KYK yurtlarının yeterli gelmediği şehirlerde nasıl bir çözüm bulunacak? Sorunun henüz netleşmiş bir kararı yok. YÖK kararlarında barınma konusunda sıkıntı yaşayabilecek öğrencilerin okullarını dondurabilecekleri de ifade edildi.
Bütün tartışmaların ortasında, hibrit eğitim kararı çıktı. Süreçte ne gibi problemler yaşanacak, nasıl çözümler üretilecek? Temennimiz, sıkıntısız bir şekilde sürecin yönetilmesi, salgının bitme aşamasına gelmesi ve 2021-2022 eğitim öğretim yılında öğrencilerin okullarına sınırlama olmadan kavuşması. Pek tabi, bunun için bireysel tedbirlerin azami düzeyde alınması; maske, mesafe ve temizlik kurallarına riayet edilmesi gerekiyor.
