Bazı zamanlar vardır ki mesleğimizi çocukluk hayallerimiz belirler. O hayale sıkı sıkı tutunur, o yolda ilerleriz. Fakat hayat sürprizlerle dolu; bazen son anda fikrimizi değiştiririz, bazen de kararsızlık içerisinde meslek arayışına gireriz. Seçtiğimiz meslekle belki bir ömür yaşarız, belki de bir noktada onun vadesinin dolduğunu görüp bırakmak durumunda kalırız.
Eğer "40 yaşıma geldim, bu saatten sonra ne yapabilirim ki?" diye düşünüyorsanız, bir an durun ve derin bir nefes alın. Çünkü bu yazıyı okuduktan sonra hayatınızda bir dönüm noktası yaşayabilirsiniz.
40 Yaşından Sonra Meslek Arayışının Psikolojik Yönü
Dünyaca ünlü modacılardan Vera Wang'in 40 yaşından sonra moda sektörüne girdiğini biliyor muydunuz? Ya da Julia Child'ın ilk yemek kitabını 50 yaşındayken yazıp ünlü bir aşçı olduğunu? Peki, 40 yaşından önce ne yapıyorlardı? Vera Wang, öncesinde gazeteciydi ve artistik patinajcı olarak hayatını sürdürüyordu. Julia Child ise istihbarat sektöründeydi.
Bu örneklerle şuna değinmek istiyorum: Meslek hayatınızı tamamen değiştirip farklı bir rota çizebilir, ilgi alanlarınızı ve kendinizi daha iyi tanıyabilirsiniz. Daha önceki yaptığınız işleri bir avantaja çevirerek kendinize yeni yollar açabilirsiniz. Burada önemli olan, kendi kendinizin önüne set çekmemenizdir.
Hayatınızın iplerini bırakmamak, sizi mutlu eden şeyleri keşfetmek ve bu yolda bir meslek arayışına girmek, belki de şimdi tam zamanıdır. İş ararken, özellikle görüşmelerde yaş konusu sıkça geçer. Bazen yaşınızın iş için uygun olmadığını duyar ve hevesinizin kırıldığını hissedersiniz. Fakat dışarıdan eksi puan gibi görünen yaşınızın, size kazandırdığı kocaman artı puanlar vardır: deneyimleriniz.
Yaşınızın size kattığı tecrübeler ve sizin onun üstüne eklediğiniz yetkinlikler, iş arama sürecinizde olumlu bir psikolojik etki yapmalıdır. Bu yüzden karamsarlığa düşmeyin. Şimdi birlikte nasıl bir yol haritası çizebileceğimize bakalım.
İş Arama Sürecini Nasıl Yönetebiliriz?
Siz 40 yaşınızda tecrübeli, yetenekli ve birçok yönden aranan bir kişi olabilirsiniz. Öte yandan, 40 yaşına kadar yeterli tecrübeye sahip olamamış, belki de hiç çalışmamış da olabilirsiniz. Önemli olan, bundan sonra ne yapmak istediğinizdir. Unutmayın, hayat sizinle her geçirdiği yılda yeni şeyler paylaşır. Belki de içinizdeki potansiyeli yeni keşfetmeniz gerekiyordur. Ya da bundan sonrasında o kıvılcımı çakmak sizin elinizdedir.
Arayan Değil Belki de Aranan Sizsiniz
Yaş Korkusunu Geride Bırakın
Artık yaş korkusunu bir kenara atma zamanı. Daha önce de belirttiğimiz gibi, yaş her zaman dezavantaj olmak zorunda değil. Bunu avantaja dönüştürmek yine sizin elinizde. Bu yüzden çekingen hallerimizi bırakıp özgüvenimizi ortaya çıkarmalıyız. İş görüşmelerinde karşınızdaki insana potansiyelinizi gösterin, o iş için ideal yönlerinizi vurgulayın.
Teknolojinin Bir Köşesinden Tutun
Teknolojinin Bir Köşesinden Tutun
Belki bu zamana kadar teknolojiyle içli dışlı olmadınız. Fakat zamanı yakalamak önemli. Artık birçok işi sadece internet üzerinden yürütebildiğimiz şu dönemde, sizin de teknolojiye dokunmanız faydalı olacaktır. Bilgisayar kullanımı, sosyal medya yönetimi, hatta basit kodlama gibi konularda kendinizi geliştirebilirsiniz. Bu, hem iş arayışınızı kolaylaştırır hem de sizi güncel tutar.
Geniş Açıdan Bakın
Geniş Açıdan Bakın
Algılarınızı açın. Daha önce duymadığınız mesleklerin size uygun olmadığını kim söyleyebilir? Bu yüzden araştırmaktan çekinmeyin. İlgi alanlarınızı geniş tutun. Yeni şeyler öğrenmekten ve denemekten korkmayın, "Acaba ben bunu yapabilir miyim?" diye düşünmeyin. Öğrenmek bir süreçtir ve yaşla sınırlandırılamaz.
Kendinizi Tanıyın ve Hedef Belirleyin
Yetkinliklerinizi belirleyin: Nelerde iyisiniz? Hangi alanlarda yeteneklisiniz?
İlgi alanlarınızı keşfedin: Neler yapmaktan hoşlanıyorsunuz? Hangi konular sizi heyecanlandırıyor?
Değerlerinizi gözden geçirin: İş hayatında sizin için neler önemli? Hangi değerler vazgeçilmeziniz?
Hedef belirleyin: Uzun vadede ne yapmak istiyorsunuz? Kendinizi nerede görüyorsunuz?
40 Yaşından Sonra Yapılacak Meslekler Nelerdir?
Psikolojimizi hazırlayıp güçlendirdiysek, bu süreci nasıl yönetebileceğimize dair kafamızda bir şeyler oturduysa, gelin neler yapabileceğimize bakalım. İlgi alanlarınıza göre bazılarını eleyebilir, bazılarını ise yakın bulabilirsiniz.
Blog Yazarlığı
Öncelikle enstitümüze ithafen bir meslekle başlayalım istedim. Eğer yazmayı seviyorsanız, araştırmaktan zevk alıp yeni şeyler öğrenmeye meraklıysanız ve bilgisayarda vakit geçirebilecekseniz bu meslek tam size göre. Kendi kişisel bloğunuza sahip olabilir veya hali hazırdaki sitelerle de anlaşma sağlayabilirsiniz.
Hızlı ve çok para kazanmak gibi bir idealiniz yoksa bu mesleğe emek verip basamakları emin adımlarla çıkabilirsiniz. Blog yazarlığının size kültürel ve kişisel anlamda kattıkları da kar kalacaktır.
İlgili eğitim: Yaratıcı Yazarlık Atölyesi
Finansal Danışman
Finansa ilgiliyseniz, ekonomiyi takip etmeyi seviyorsanız finansal danışmanlık çok iyi bir meslek diyebiliriz. Üstelik bu meslek sizi tüm gün alıkoyan mesai saatlerinden ibaret değil. Evet, biri size güvenerek bir işe giriyor, yatırım yapıyor belki biraz stresli. Ama risk almadan kar elde etmek de mümkün değil.
Bu işleri iyi takip ettiğiniz ve karşı tarafa o güveni verdiğiniz sürece isminiz iyi anılacak ve bir kişiyle başladığınız mesleğe referanslarla yeni insanlar ekleyebileceksiniz.
Koçluk
Belli bir alanla sınırlamak yerine genel koçluk kavramından yola çıkmak istedim. Eğer insanlarla iletişiminiz kuvvetliyse ve bir gruba hitap edebilecek yeteneklere sahipseniz bir şirkette takım koçluğu yapabilirsiniz. Ya da bir kişiye özel danışan ve danışılan çerçevesinde koçluk da yapabilirsiniz. Her ikisi için de belli eğitim süreçleri ve sertifikaları var tabi. Bu yüzden bu mesleğe olan ilginiz ve saygınız çok önemli.
İlgili eğitim: Profesyonel Koçluk Eğitimi
Diğer yandan, eğer çok sportif biriyseniz, örneğin basketbola ilgiliyseniz yine bir takıma koçluk yapabilirsiniz. Hangi seviyede oyuncularla çalışacağınıza göre eğitim standartları değişebilir. Fakat bu meslek de tecrübeye dayalı ve 40 yaş üzeri yapılacak meslekler arasında güzel bir yere sahip.
Ahşap Boyamacılığı/Ağaç Oymacılığı
El işlerine ilgi duyuyorsanız ve bu konuda yetenekliyseniz bu meslekler çok zarif ve estetik seçimler olacaktır. Başta belki bir hobiyle başlamışsınızdır ve kendinizdeki potansiyeli fark edince bunu neden meslek edinmeyeyim ki diye düşünebilirsiniz.
Sanal Altın Toplayıcılığı
Bilgisayar oyunlarına meraklıysanız hem eğlenip hem de bunu paraya dökmek istiyorsanız güzel bir uğraş olacaktır. Yapacağınız şey online oyun oynamak ve burada, örneğin, coinler biriktirerek oyunu oynayan diğer insanlara bu altınları para karşılığında satmak.
Alışveriş Koçluğu
İsmi kendini olabildiğince anlatan mesleklerden biri alışveriş koçluğu. Alışveriş tutkunları için eğlenceli ve ideal bir meslek. Size danışan insanları en doğru ve verimli alışverişlere yönlendiriyor ve bu konudaki bilgilerinizi güncelliyorsunuz.
Bu meslek için "Kim uygun bir alışveriş için birine para öder ki?" diye düşünenlere hemen parantez açalım. Bu mesleği bir blog sitesi şeklinde de idame ettirebilirsiniz. Bu konuda gerçekten iyiyseniz fark yaratabilirsiniz. Unutmayın ki insanlar birbirlerine böyle işe yarar siteler tavsiye eder ve bu şekilde adınız duyulur.
Tamircilik
Bu sefer hedefimizde mekanik severler var. Aletlere ilgi duyan, evinin olmazsa olmazı alet çantasına sahip kişilerden biriyseniz ufak bir dükkan veya evinizin garajı iş görecektir. Bu şekilde bisiklet, motosiklet ve benzeri araçları tamir edebilir ve para kazanabilirsiniz.
Eğitim ve Öğretim
Özel Ders Öğretmenliği: Eğer bir konuda uzmanlığınız varsa, matematikten yabancı dile, müzikten resime kadar pek çok alanda özel dersler verebilirsiniz.
Atölye Çalışmaları: Bir hobiniz veya uzmanlığınız varsa atölye çalışmaları düzenleyebilirsiniz. Örneğin seramik yapımı, resim, el işleri gibi.
Girişimcilik
Belki de yıllardır aklınızda olan bir iş fikri var. Girişimcilik, yaş sınırı olmayan bir alan. Tecrübelerinizi ve birikimlerinizi kullanarak kendi işinizi kurabilir, hayallerinizi gerçekleştirebilirsiniz.
Danışmanlık
Uzun yıllar çalıştığınız bir sektörde edindiğiniz bilgi birikimini başkalarıyla paylaşabilirsiniz. Danışmanlık hizmetleri, özellikle deneyimli profesyoneller için ideal bir seçenek olabilir.
Online Çalışmalar
Freelance Çalışma: Grafik tasarım, yazılım geliştirme, içerik yazarlığı gibi alanlarda serbest çalışabilirsiniz.
E-ticaret: Kendi ürünlerinizi veya tedarik ettiğiniz ürünleri online platformlarda satabilirsiniz.
Kendi Hikayemden Bir Parça
Ben de hayatımın bir döneminde büyük bir karar alarak kariyerimi değiştirdim. Uzun yıllar kurumsal bir firmada çalıştıktan sonra, içimdeki yazma tutkusunu keşfettim. Başlarda sadece kendim için yazıyordum. Sonra neden bunu mesleğe dönüştürmeyeyim dedim.
İlk adımı atmak her zaman zordur. Kendime güvendim, eğitimler aldım, bol bol okudum ve yazdım. Şimdi geriye dönüp baktığımda, iyi ki bu kararı vermişim diyorum. Hem mutlu olduğum bir işi yapıyorum hem de sürekli öğreniyorum.
Sonuç: 40 Yaşından Sonra Kariyer Değiştirme Önerileri
40 yaşından sonra kariyer değiştirmek korkutucu gelebilir ama unutmayın ki bu, yeni bir başlangıç için harika bir fırsattır. Yaşınızın getirdiği tecrübe ve olgunluğu kullanarak yeni ufuklara yelken açabilirsiniz.
Kendinize inanın: Başarabileceğinize dair inancınızı kaybetmeyin.
Araştırın ve öğrenin: İlgilendiğiniz alanlarda bilgi edinin.
Ağınızı genişletin: Yeni insanlarla tanışın, bağlantılar kurun.
Sabırlı olun: Her şey hemen olmayabilir, süreklilik ve sabır önemlidir.
Esnek olun: Değişimlere ve yeni fikirlere açık olun.
Hayat sürprizlerle dolu ve her yaşta yeni şeyler öğrenmek, yeni başlangıçlar yapmak mümkün. Siz de kendi hikayenizi yazmaya başlayın ve unutmayın, en uzun yolculuklar bile bir adımla başlar.
Referanslar
1- Valerie Young, İkinci Bahar: Yaş ve Kariyer Üzerine Düşünceler, İstanbul: Yayıncılık A.Ş., 2015.
2- Murat Gökhan, Kariyer Değiştirme Sanatı, Ankara: Meslek Yayınları, 2018.
3- Linda Gratton, Yaşsız Kariyer: Uzun Bir Ömür Boyunca Çalışma ve Yaşama Sanatı, Çev. Ayşe Yıldız, İstanbul: İş Dünyası Kitapları, 2019.
Bu yazıda yer alan bilgiler genel niteliktedir ve kişisel tavsiye niteliği taşımamaktadır. Her bireyin koşulları farklı olabilir, bu nedenle profesyonel destek almanız faydalı olabilir.
