Jeoloji biliminin ilk doğumundan itibaren insanlığın yeryüzünü tanıma ve inceleme ihtiyacına yanıt verdiği ve o dönemlerden bugüne kadar geçerliliğini koruyan ideolojik kabulün sonucu olarak 5 temel bilim (fizik, matematik, biyoloji, kimya ve jeoloji) arasındaki yerini aldığı bilinmektedir. Hemen hemen özellikle sermayeci ekonominin gelişim süreçlerinde doğayı tanımlama ve yorumlama yeteneğini doğayı dönüştürme marifetleri ile zenginleştirmiştir. Jeoloji biliminin Jeoloji Mühendislerinin eliyle uygulamaya aktarıldığı da görülmektedir. Jeoloji Mühendisliği mesleği tarihsel gelişim süreci içinde değişime uğramıştır. Dinamik bir ilerleyiş izleyen olgulardan oluşmaktadır.
Jeoloji Mühendisliği alanı, büyük bina ve yapıların karmaşık temellerinin jeolojik karakterizasyonu, doğal kaynakların geliştirilmesi (madencilik, su, hidroelektrik, ormancılık, petrol ve gaz), yeraltı suyu hareketinin ve kalitesinin incelenmesini sağlamaktadır. Ayrıca değerlendirilmesi de dahil olmak üzere çok çeşitli faaliyetleri kapsamaktadır. Büyük altyapıların (barajlar, rezervuarlar, açık deniz sondaj platformları, boru hatları, yollar ve demiryolları) mühendislik güvenliği ve jeolojik tehlike riskinin değerlendirilmesi (heyelanlar, depremler, volkanlar ve doğal barajların stabilitesi) gibi alanları da kapsamaktadır. Bunların dışında proje finansmanı, sigorta, arazi kullanım planlaması, adli jeoloji mühendisliği ve jeolojik bilginin kültürel miras alanlarının onarımı ve korunmasına uygulanması gibi alanların yönlerini de içermektedir.
Jeoloji mühendisliği jeoloji, inşaat mühendisliği, madencilik, ormancılık ve coğrafya gibi alanları içermektedir. Bu mühendisler yer bilimlerini insan problemlerine uygulamaktadır. Uzmanlık alanları, projeler için kaya ve zemin şev stabilitesine yönelik jeoteknik saha çalışmaları; şantiyeler için çevre çalışmaları ve planlama, yeraltı suyu çalışmaları, tehlike araştırmaları, fosil yakıt ve maden yatakları bulmak için uğraşmaktadırlar. Jeoloji mühendisleri, yollar, madenler, taş ocakları, barajlar, petrol üretimi, demiryolları, inşaat projeleri, boru hatları ve ormancılık operasyonları dahil olmak üzere toprağın bir parçası olan her şeyi araştırmaktadırlar.
Kirliliğin meydana geldiği yerlerde temizlik ve çevre değerlendirmeleri tasarlamaktadırlar. Mineralleri ve içme suyunu araştırıp, yapı malzemesi kaynaklarını ararlar. Olası heyelanları ve depremleri haritalandırırlar. Bu alandaki çeşitlilik çok fazla olduğundan dolayı ilgi alanlarına giren her türlü işi planlayıp, yapmaktadırlar.
Bir Jeoloji Mühendisi, mineralleri (metaller, kömür) güvenli ve verimli bir şekilde kamu hizmetlerinde ya da yapımda kullanmak üzere çıkarmak için maden tasarlama işine sahiptir. Jeoloji Mühendisi ayrıca başka mühendisler, yöneticiler ve madenciler için teknik raporlar hazırlamaktadır. Jeoloji Mühendisleri, yer altı ve açık ocak madenlerini çevreye duyarlı ve güvenli çalışmasını sağlayacak biçimde tasarlama görevine sahiptir. Madenin tünellerinin ve şaftlarının tüm inşaatını denetleyerek, mineralleri işleme tesislerine nakletmek için yollar geliştirmektedirler. Ayrıca olması gereken bir işin etkinliğini denetler, sorunları çözer, sürdürülebilirlik, arazi ıslahı, su ve hava kirliliği ile ilgili de çözümler sunarlar. Bir Jeoloji Mühendisi maden yataklarını arar ve saha değerlendirmelerini gerçekleştirir. Mineralleri veya metalleri verimli ve çevre açısından güvenli yollarla çıkarmanın yollarını tasarlamaktadır.
Bu alanda uzmanlık sağlayan kişiler mühendislik veya çevre firmalarına danışmaktadır. Birçoğu karayolu departmanları, çevre koruma ajansları, orman hizmetleri ve hidro operasyonları tarafından istihdam edilmektedir.
İnşaat endüstrileri, tüneller, köprüler ve yüksek binalar için kaya ve toprak temellerinin sağlamlığını temin etmek için jeoloji mühendislerine bağlıdır. Temeller depremlere, heyelanlara, zemini etkileyen, permafrost ve bataklıklar dahil olmak üzere tüm diğer olaylara dayanmaktadır.
Jeoloji mühendisleri, düzenli depolama alanları inşa etmenin ve yönetmenin daha iyi yollarını bulmak için uğraşmaktadır. Ayrıca kazıları planlayıp tüneller de tasarlamaktadırlar. Ulaşım altyapıları, havaalanları, demiryolları, otoyollar ve hatta boru hatları için güçlü arazi ve güvenli yolları belirlemek için jeoloji mühendislerine bağlı çalışmaktadır. Erişimi zor kaynakları ve en az kirletici şekilde madencilik yapmanın yollarını geliştirirler. Çukurların, rezervuarların ve maden tesislerinin güvenliğinden, deprem hasarına ve çevresel risklere karşı koruma sağlamaktan sorumludurlar.
Yeraltı suyu Jeoloji Mühendisliği bir başka alanına girmektedir. Endüstriler ve çiftlikler, bazen baraj veya kuyu açma gerektiren güvenilir su kaynaklarına ihtiyaç duymaktadır. Hidroelektrik barajlarına su temini bu mühendisler tarafından düzenlenir; setler tasarlanır ve kıyı erozyonunu önlemek için çalışmalar sürdürmektedirler. Cevher ve diğer metalik maden yatakları (kurşun, çinko, demir, nikel, bakır) ulaşım ve inşaat endüstrileri için çok önemlidir. Jeoloji mühendisleri, mevcut kaynaklar azaldıkça yeni mineral kaynakları keşfederler. Bir Jeoloji Mühendisinin iş görevleri şunları içermektedir.
Jeoloji Mühendisliği mesleği yerkürenin başlangıcından zamanımıza kadar geçirdiği yapısal değişimleri, yer kabuğunun yüzeyinin ve altının şu anki durumunu incelemektedir. Her anlamda mühendislik mesleğinin yapılarının ve yerleşim alanlarının jeo seçimi çalışmalarının yürütülmesi ile ilgili eğitim verilen mühendislik dalıdır.
Jeoloji biliminin teorisyen verilerini, bilgilerini, ölçülebilen, mühendislik işlerine etkilerine göre sınıflandırılmış verilere, kavramsal modellere ve tasarımsal değerlendirmelere dönüştürecek mesleki derinliğe sahip olan mühendislik alanıdır. Uzun süreler zahmet ve derin bir bilgi gerektiren bu mühendisliğin maaş oranları firmadan firmaya farklılıklar göstermektedir.
2020 yılının verilerine göre bir Jeoloji Mühendisinin maaş ortalaması 4400 TL olarak belirlenmiştir. En yüksek mühendis maaşı ise 6400 TL olarak hesaplanmaktadır. Çalıştığınız şirketin büyüklüğüne ve küçüklüğüne, yaptığınız işin yoğunluğuna ve çalışma saatlerinize göre bu fiyatlarda farklılıklar görülmektedir.
Bir Jeoloji Mühendisi, fizik, jeoloji, maden tasarımı ve güvenliği, matematik ve termodinamik gibi dersleri içeren mühendislik programından 4 yıllık lisans derecesi gerektirmektedir. Kişinin mühendis olabilmesi için öncelikle ÖSYM’nin TYT ve AYT sınavlarına girmesi gerekmektedir. Mühendislik için yeterli puanı aldığı takdirde kişi üniversitelerde bulunan jeoloji mühendisliği bölümünü tercih edebilmektedir. 4 yıllık eğitim süresini başarı ile tamamlayan öğrenciler mezun olduktan sonra Jeoloji Mühendisi olabilmektedir.
Jeoloji Mühendisi Nedir?
Jeoloji Mühendisleri, toprak, kaya ve yeraltı suları ile ilgili sorunları tespit edip çözmeye çalışmaktadırlar. Yer biliminin ilkelerini kullanarak yerin içindeki ve altındaki yapıları tasarlamaktadırlar. Jeoloji Mühendisliği, arazi ıslahı, kaya mekaniği, yeraltı suyu hidrolojisi ve mühendislik jeolojisi gibi bir dizi yer mühendisliği uzmanlığını içermektedir.
Jeoloji Mühendisinin Konumlandırması Nedir?
Jeoloji Mühendisliği, jeolojik bilginin inşaat mühendisliği yapılarının ve tesislerinin konumlandırılmasına, tasarımına, inşasına, işletilmesine ve bakımına uygulanmasıdır. Toplumun, çevrenin idaresine artan ilgisini, riski yönetmeyi ve daha güvenli bir dünya yaratmayı yansıtan, hızla büyüyen mühendislik alanlarından biridir. Bu mühendisler, daha fazla doğal kaynak (petrol, gaz, uranyum, katranlı kumlar, jeotermal ve kömür) arayarak yoğun bir şekilde enerji alanlarında istihdam edilmektedir.
Jeoloji Mühendislerinin Çalışma Alanları Nelerdir?
Jeoloji Mühendislerinin çalışma alanları Çevre ve Orman, Enerji, Ulaştırma Bakanlıkları, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu, Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi, Türkiye Taş Kömürü Kurumu, Karayolları, Afet İşleri, Yapı İşleri gibi alanlarda çalışabilmektedirler. Ayrıca Elektrik İşleri Etüt İdaresi, Maden İşleri Genel Müdürlükleri ve Yerel Yönetim (Belediyeler ve İl Özel İdareleri) birimlerinde, madencilik, çimento ve inşaat sektöründeki değişik özel sektör kurum ve kuruluşlarında da iş bulabilmektedirler.
Süleyman Demirel Üniversitesi Radyo Televizyon bölümü mezunu olan Fatma Aykut, 7.5 yıl yerel bir televizyonda Yayın Operatörlüğü ve Muhabirlik yaptı. Şu an Atatürk Üniversitesi Reklamcılık bölümünü okuyor ve İstanbul İşletme Enstitüsü’nde içerik editörlüğü yapıyor.
