Ek Puanlı Yerleştirme Sistemi Nedir?

ÖSYM’nin puanları açıklaması ile birlikte en çok merak edilen konulardan biri haline gelen ek puanlı yerleştirme, üniversite tercihlerinde oldukça önemli bir rol oynuyor. Yerleştirmede adaylar aldıkları yüksek öğretim puanlarına göre yerleştiriliyor. Bu yerleştirme sürecinde varsa ek puanları da eklenerek tercihte bulunabiliyorlar. Normal ortaöğretim mezuniyeti ile tercihte bulunanlar sayısal, eşit ağırlık, sözel ve dil puanları ile lisans programlarını veya yalnızca TYT ile ön lisans programlarını, mesleki ve teknik ortaöğretim mezuniyeti ile tercihte bulunanlar ise genellikle TYT puanları ile ortaöğretim diploma notları üzerinden hesaplanan ek puanlı yerleştirme sistemi ile ilgili bölümlere yerleştiriliyorlar.
Ek Puanlı Yerleştirme Nedir?
Ek puanlı yerleştirme, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olanların tercih edebileceği bir sistemdir. TYT sınavından 150 puan ve üzerinde alan kişiler bölüm tercihinde bulunabilirler. Mezun oldukları alanlarla bağlantılı olarak devamı olacak nitelikte olan bu bölümleri seçebilmeleri göz önüne alınarak ek puanları ile tercihte bulunabilirler. Bu sisteme ek puanlı yerleştirme sistemi denmektedir.
Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Kurumları Nelerdir?
Ek puanlı yerleştirmeden yararlanabilecek mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından bahsetmek gerekirse; öğrenim süresi 4 yıl olan yatılı veya gündüz öğrenimi olan eğitim kurumlarıdır. Güzel sanatlar ve spor liseleri de mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından sayılmaktadır. İmam hatip liseleri, çok programlı liseler ve imam hatip anadolu liseleri de bu mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından sayılmaktadır.
Ek Puanlı Yerleştirme Puanı Nedir?
Ek puan hesaplamasında normal veya mesleki herhangi bir ortaöğretim kurumundan mezuniyet şartının farkı dikkate alınmaksızın tüm adaylar için 0,12 katsayısı üzerinden ek puan hesaplanır. Eğer mesleki ve teknik ortaöğretimden mezun olduysanız ve bölümünüzün devamı niteliğinde olan yüksek öğretim bölümlerini tercih edecekseniz 0,12 kat sayısına ek olarak 0,06’lık bir katsayı eklenir. Yani mesleki ve teknik ortaöğretim kurumundan mezun olduysanız bölümünüzün devamı niteliğinde olan 2 yıllık bölümler için 0,18 katsayısı üzerinden ek puanlı yerleştirme tercihinde bulunabilirsiniz.
Buradaki en önemli konu ise 31 Mart 2012 tarihi itibari ile mesleğe yönelik eğitim veren ortaöğretim kurumlarından mezun olduysanız 2 yıllık ön lisans ve diğer bölüm tercihleriniz için 0,18 katsayılı ek puana kadar alabilirsiniz. Eğer sonrasında mezun olduysanız yalnızca 2 yıllık önlisans bölümleri için 0,18 katsayısı hesaplanır, 4 yıllık lisans ve diğer yüksek öğrenim bölüm tercihlerinizde ise 0,12’lik katsayı üzerinden tercihte bulunabilirsiniz.
Diploma notları genellikle 50 ile 100 puan aralığında olup bu aralık dahilinde hesaplamalar yapılmaktadır. OBP hesaplanırken 5 ile çarpılır ve 250 ile 500 puan aralığında bir puanla eşitlenir. Bu puan üzerinden ortalama başarı puanı ve ek puanlar hesaplanır.
Ek Puanlı Yerleştirme Puanı Nasıl Hesaplanır?
Ek puanlı yerleştirme puan hesaplaması şu şekilde yapılır:
Diploma puanı x 5 x 0,12 bu tüm ortaöğretim mezunları için ortak hesaplanan ek puandır. Meslek ve teknik ortaöğretimden mezun olan adaylar için ayrıca hesaplanan ek puan şu şekildedir: Diploma notu x 5 x 0,06. Toplamda 0,18’lik bir katsayı söz konusudur. Bu hesaplama ile ilgili birkaç örnek verelim;
Eğer 2010 yılında bir mesleki ve teknik ortaöğretim bölümünden mezun olduysanız ve diploma notunuz 80 ise alacağınız ek puan 80 x 5 x 0,18 üzerinden 72 puandır. Sınavdan almış olduğunuz puan 200 puan olduğunu varsayarsak 272 puan ile 2 yıllık lisans veya diğer bölümler için tercihte bulunabilirsiniz.
Eğer 2020 mesleki ve teknik ortaöğretim mezunuysanız ve diploma notunuz 50 ise 50 x 5 x 0,18 üzerinden 45 puanlık bir ek puan alırsınız. Sınavdan almış olduğunuz puanın 190 olduğunu varsayalım. Bölümünüzün devamı niteliğinde olan lisans bölümleri için 235 puan ile ek puanlı yerleştirmede bulunabilirsiniz. Farklı bölüm ve lisans tercihlerinizde ise 50 x 5 x 0,12 ile 30 puan alarak 220 puanla tercihte bulunabilirsiniz.
Eğer 2021 normal ortaöğretim bölümünden mezun olduysanız ve diploma notunuz 90 ise alacağınız ek puan 90 x 5 x 0,12 üzerinden 54 puandır. Sınavdan almış olduğunuz puan 300 puan ise 354 puanla bir bölüm tercihinde bulunabilirsiniz. Normal bir ortaöğretim bölümünden mezun olduğunuz mesleki ve teknik ortaöğretim mezunlarında olduğu gibi 0,18 katsayısı üzerinden ek puanlı yerleştirme tercihinde bulunamazsınız.
2017 yılından itibaren sınavsız geçiş hakkı kaldırılan meslek liseleri için ek puanlı yerleştirme sistemi uygulanarak mesleki eğitimlerine devam etmeleri bu şekilde desteklenmiştir. Örneklerden de görüleceği üzere sizler de kendi ek puan hesaplamalarınızı yapabilirsiniz.
Ek Puanlı Yerleştirmede Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Ek puanlı yerleştirmede dikkat etmeniz gereken bazı konular bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi daha önce tercih yaparak yerleştirilme durumunuzdur. Eğer daha öncesinde bir tercihte bulunduysanız ve bu bölüme yerleştirildiyseniz ancak yerleştiğiniz yüksek öğretim kurumuna giderek kayıt yaptırmadıysanız ek puanınız yarıya düşürülür. Fakat sınava girdikten sonra herhangi bir tercihte bulunmadıysanız ek puanınızda herhangi bir düşüş olmayacaktır. Burada dikkate alınan konu tercihle bir bölüme yerleştirilmiş olup olmadığınızdır.
Diğer dikkat etmeniz gereken konu ise 0,18’lik katsayısının eklendiği tercih bölümleridir. Daha önce de değindiğimiz gibi eğer 31 Mart 2012 öncesinde herhangi bir mesleki ve teknik ortaöğretim kurumundan mezun olduysanız lisans ve önlisans tercihlerinde 0,18’lik katsayısı ile ek puanlı yerleştirmeden faydalanabiliyorsunuz. Eğer bu tarihten sonra ise yalnızca önlisans bölümleri için 0,18 katsayısı eklenmektedir. Bir diğer konu ise 2017 yılından itibaren yürürlüğe giren kararla önlisans bölümlerine sınavsız giremiyor olmanız.
Ek Puanlı Yerleştirme Bölümleri Nelerdir?
Ek puanlı yerleştirme tercihinde bulunacaksanız bölümünüzün devamı niteliğinde olan önlisans bölümleri olmalıdır. Daha öncesinde bazı bölümlere sınavsız geçiş hakkı bulunuyordu ancak artık ek puanlı yerleştirme sistemi ile yapılıyor. Bu bölümlerden bazılarını ele alacağız;
Acil Sağlık Hizmetleri alanından mezun olanların ek puanlı tercih yapabileceği bölümler;
Adalet bölümünden mezun olanların ek puanlı yerleştirme ile girebilecekleri bölümler;
Bilişim Teknolojileri bölümünden mezun olanların ek puanlı yerleştirme ile girebilecekleri bölümler;
E-Ticaret ve Pazarlama
Sahne Işık ve Ses Teknolojileri
Web Tasarımı ve Kodlama
Büro Yönetimi bölümünden mezun olanların ek puanlı yerleştirme ile girebilecekleri bölümler;
Ağız ve Diş Sağlığı
Çağrı Merkezi Hizmetleri
İşletme Yönetimi
Nüfus ve Vatandaşlık
Sağlık Kurumları İşletmeciliği
Tıbbi Tanıtım ve Pazarlama
Elektrik ve Elektronik Teknolojisi bölümünden mezun olanların ek puanlı yerleştirme ile girebilecekleri bölümler;
Grafik Tasarımı Hibrid ve Elektrikli Taşıtlar Teknolojisi
İş Sağlığı ve Güvenliği
Mekatronik Mobil Teknolojileri
Sahne Işık ve Ses Teknolojileri
Sağlık Hizmetleri bölümünden mezun olanların ek puanlı yerleştirme ile girebilecekleri bölümler;
Acil Durum ve Afet Yönetimi
Ağız ve Diş Sağlığı
Ameliyathane Hizmetleri
Anestezi
Biyomedikal Cihaz Teknolojisi
Dezenfeksiyon, Sterilizasyon ve Antisepsi Teknikerliği
Elektronörofizyoloji
Fizyoterapi
İlk ve Acil Yardım
İnsan Kaynakları Yönetimi
İş Sağlığı ve Güvenliği
Odyometri
Sağlık Kurumları İşletmeciliği
Sağlık Turizmi İşletmeciliği
Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik
Yaşlı Bakımı
Yiyecek İçecek Hizmetleri bölümünden mezun olanların ek puanlı yerleştirme ile girebilecekleri bölümler;
İmam Hatip liselerinden mezun olanlar ilahiyat bölümlerine ek puanlı yerleştirme puanı ile yerleşebilmektedir. Bunların haricinde tekstil, ulaştırma, sivil havacılık, tarım, radyoloji, gazetecilik, radyo ve televizyon, muhasebe ve finans gibi birçok bölüm bulunmaktadır. İlgili bölümler için meslek alanlarını ÖSYM tercih kılavuzundan inceleyebilirsiniz.

Akdeniz Üniversitesi İşletme bölümü mezunudur. Üniversiteden fakülte derecesi ile mezun olmuştur. Gerçekleştirdiği sosyal sorumluluk projesi ile çevresine katkıda bulunmuştur. Gönüllü olarak sosyal sorumluluk projesini devam ettirmektedir. İşletme ve alanları ile ilgili yazılar yazmaktadır.