Duygusal Zeka Nedir?

Duygusal zeka, kişilerin kendini tanıma, duygularını anlama, yönetme, karşısındaki diğer insanları anlama, empati kurabilme kapasitesinin, ölçümünü ifade eder. Aynı zamanda kişilerin özgüven duygusunu geliştirmesi için de olanak sağlayan bir kavram olarak karşımıza çıkar. Duygusal zeka, İngilizce anlamı ile EQ (Emotional Quotient) olarak bilinmektedir. Son yıllarda kavram olarak ön planda yer almaya başladı. Bu durumu sağlayan en önemli etkenler, yaşam süresince bireylerin mutluluğu ve başarıyı elde etmeleri için IQ düzeyinin yanında EQ düzeyine de sahip olmasının öneminin fark edilmesidir.

Yapılan araştırmalar sonucunda, duygusal zekası daha yüksek olan insanlar, sosyal çevrelerinde ilişkilerini olumlu yürütebilen, başarıyı daha hızlı elde edebilen, üretken ve kariyer merdivenini hızla tırmananlardır. Kişilerin yaşam boyu elde ettikleri başarı, kendi duygularını keşfetme ve dengeli olarak yönetebilme becerilerine bağlıdır. Bu durum günümüz koşullarında, duygusal zekanın geliştirilmesi için daha çok çalışma yapılmasını sağlamaktadır.

Zeka Nedir?

Zeka, öğrenme ve anlama süreci, sebep, sonuç ilişkisi, soyut düşünme ve problem çözme yöntemleri gibi önemli zihinsel fonksiyonlara tanımlanmış addır. Zekanın ölçümü, IQ ( Intelligence Quotient) olarak adlandırılan ölçme metodu ile 1900’lü yılların başlarında denenmiştir. Zeka, 52 akademisyen tarafından onaylanarak ilk olarak, şu şekilde tanımlanmıştır.

“Zekâ, birçok başka yetenekle de beraber, akıl yürütmeyi, planlama yapmayı, problem çözmeyi, soyut düşünmeyi, karmaşık fikirleri idrak etmeyi, çabuk öğrenmeyi ve tecrübelerden kazanım sağlamayı içeren oldukça genel zihinsel yeteneklerdir. Zekâ, salt olarak kitaptan öğrenme, dar akademik yetenekler kazanma, test çözme başarısı değildir. Zekâ, çevreyi kavramadaki daha geniş kapsamlı ve derin kabiliyetleri yansıtır.’’ Zeka, zihnin pek çok yeteneğinin farklı durumlarda ve şartlarda kullanılmasıdır. Bu yetenekleri inceleyelim.

• Sözel anlama: kelimeleri tanıma ve algılama sürecidir.
• Sözel akıcılık: kelimeleri ve kelimelerin ifadelerini, hızlı bir şekilde bulabilme yeteneğidir.
• Sayısal beceri: işlemleri hızlı ve doğru bir şekilde kurallarına uygun olarak yapabilme becerisidir.
• Alan ve Uzay Bağlantıları: İki veya üç boyutlu kavramları algılama yeteneğidir.
• Bellek: Bilgiyi algılama, hatırlama, saklama gücüdür.
• Algı hızı: Benzer ve farklı olguları doğru biçimde algılama, karmaşık nesneleri tüm ayrıntıları ile gözlemleyebilme yeteneğidir.
• Mantık: muhakeme yapma yeteneğidir.

Duygusal Zeka Nasıl Geliştirilir?

Duygusal zeka, kişinin kendinde tanımladığı tüm duyguları yönetebilmesini ifade eder. Duygusal zeka düzeyinin düşük olması, özgüven problemleri ile karşılaşılmasına sebep olabilmektedir. Duygusal zeka, mutlu bir yaşam sürmek, sosyal ilişkilerimizi sağlıklı yürütebilmek için çok önemlidir. Hayatımız boyunca duygusal zekamızı kendi isteğimiz ölçüsünde geliştirebilmemiz mümkündür. Bu aşamada kendimizi geliştirebilmek için farklı yollar uygulayabiliriz.

• Olumsuz düşüncelerinizi yönetmeniz, duygusal zekanızın gelişimi için çok önemlidir. Olumsuz düşüncenin sizi yanlış yönlendirmemesi için dikkatli olmalısınız. Karşılaştığınız durumlar esnasında tüm ihtimalleri değerlendirerek, olumsuz düşüncenin etkisini uzak tutmalısınız.
• Bireylerle olan ilişkilerinizi değerlendirirken objektif olmalısınız. Herkes kendi içinde olduğu duruma göre tavır sergiler. Her sergilenen davranış kendimizle alakalı olamaz.
• Yaşanan stresli olaylara karşı hazırlıklı olmak ve soğukkanlı davranmak, durumu yönetmenize yardımcı olur. Stres anında temiz hava almak, su ile yüzünüzü yıkamak veya küçük egzersizler yapmak etkili olacaktır.
• Sosyal ilişkilerde sınırlarınızı net olarak belirlemelisiniz. Bu durum, karşınızdaki insanında sizin de herhangi bir duygusal değişimde, nerede durmanız gerektiğini belirler.
• Duygusal zekanın en önemli kazanımlarından biri problem çözebilme yeteneğidir. Karşılaşılan problemler esnasında bir çıkış yolu bulma çabası göstermeniz, bu yönünüzün gelişmesine katkı sağlayacaktır.
• Başkalarının sizi eleştirmesine müsaade edin. Eleştirilere açık olduğunuzda, kendinizde var olan olumlu, olumsuz yönleri keşfetme fırsatı yakalarsınız.
• Duygularınızı karşı tarafa samimiyetle ifade etmelisiniz. Bu duygusal ilişkilerinizin devamlılığını etkileyecektir.
• Yeni insanlar, yeni kültürler ile tanışmak onların psikolojileri hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlar. Kendinizi ve başka insanları keşfetmek duygusal zekanızın gelişimi için önemli bir etkendir.

Hayatta her zaman her şey yolunda gitmeyebilir. Sıkıntı yaşadığınız zamanlarda nasıl bir ders çıkarmanız gerektiğini, yeni bir deneyimin size neler kattığını sorgulamanız, olaylar karşısında duyduğunuz sıkıntıları azaltacaktır. Stresle başa çıkmanın yollarını bilmek, olası zorluklara karşı temkinli olmanızı sağlayacaktır. Bu konuda online eğitim programlarından destek alabilirsiniz. Enstitü aracılığı ile ulaşabileceğiniz stresle başa çıkma kursu iş yaşamında, sosyal yaşamda, olumlu iletişim sağlamak ve bireylerin stresle başa çıkabilmesi için önemli bilgilendirmeler yapmaktadır.

İş Hayatında Duygusal Zeka

İş yaşamında başarılı olmanızı etkileyen, eğitim, yetenek, liderlik becerilerinin yanı sıra duygusal zekanın getirileri olan becerilere sahip olmakta çok önemlidir. Bu beceriler bireylerin performans ve başarısını olumlu yönde destekler. Duygusal zeka seviyesi yüksek olan bireylerin, iş yaşamında sahip olduğu avantajları inceleyelim.

• Motivasyon çok önemli bir etkendir. İş ortamı, yönetici davranışları ve çalışma arkadaşları motivasyonu etkiler.
• İş yaşamında da olumlu, olumsuz bir sürü duygu değişimleri yaşanır. Duygusal zeka bu durumlarda devreye girerek, bu değişimlere uygun tavırlar sergilenmesini destekler.
• İş hayatında profesyonel bir çizgi çizmek isteyen bireyler, değişime açık olmalıdır. Duygusal zekası yüksek bireyler, bu durumu çok iyi yöneterek başarıya hızla ulaşabilirler.
• Duygusal zeka düzeyi yüksek bireyler, kendilerini açık ifade etme konusunda başarılıdırlar. Bu durum diğer bireylerin saygısını kazanmayı ve etkili iletişimin meydana gelmesini sağlar.
• İş yaşamında bireyler, kendi duygu ve düşüncelerini yönetebildiği sürece iyi bir liderlik becerisi elde ederler.

Duygusal Zeka Kullanım Alanları

• Sosyal ilişkilerde ve ikili ilişkilerde duygusal zeka çok önemlidir. Kendi duygularınızı ve diğer bireylerin duygularını anlama ve yorumlama yeteneği, tüm ilişkileri güçlendirmeyi sağlar.
• Duygusal zekası yüksek yöneticiler gibi duygusal zekası yüksek siyasilerde insanların duygularına hitap ederler. IQ seviyesi yüksek liderlere göre daha çok destek alırlar.
• Yaşanan olayları anlamlandırmak, ruh sağlığı için çok önemlidir. Ruh sağlığının gelişimde duygusal zekanın getirisi olan anlamlandırma önemli yer kaplar.
• Empati yaptığımız alanlarda EQ devreye girer.
• Mücadele yeteneği, duygu çatışmalarını önler. Duygusal zeka mücadele etme yeteneğinizi destekler.
• İnsanı insan yapan, robot gibi davranmaktan alı koyan önemli bir yere sahiptir.
• İnsanın iç huzuru ve mutluluğu yakalamada rolü çok etkilidir.
• Davranış bilimleri, bireylerin davranışlarını incelerken, duygusal etkenleri de inceler.
• Terapistler, duygusal zeka ile yakından ilgilenir.

Duygusal zeka ne ifade eder?

Duygusal zeka, kişilerin kendini tanımasıdır. Duygularını anlama, yönetme, karşısındaki diğer insanları anlama, empati kurabilme kapasitesinin, ölçümünü ifade eder. Aynı zamanda kişilerin özgüven duygusunu geliştirmesi için de olanak sağlayan bir kavram olarak karşımıza çıkar.

Zeka ne ifade eder?

Zeka, öğrenme ve anlama süreci, sebep, sonuç ilişkisi, soyut düşünme ve problem çözebilme gibi önemli zihinsel fonksiyonlara tanımlanmış addır. Zeka, zihnin pek çok yeteneğinin farklı durumlarda ve şartlarda kullanılmasıdır. Zekanın ölçümü, IQ ( Intelligence Quotient) olarak adlandırılan ölçme metodu ile 1900’lü yılların başlarında denenmiştir.

İş yaşamında duygusal zeka etkenleri nelerdir?

Motivasyon çok önemli bir etkendir. İş ortamı, yönetici davranışları ve çalışma arkadaşları motivasyonu etkiler. İş yaşamında da olumlu, olumsuz bir sürü duygu değişimleri yaşanır. Duygusal zeka bu durumlarda devreye girerek, bu değişimlere uygun tavırlar sergilenmesini destekler. İş yaşamında bireyler, kendi duygu ve düşüncelerini yönetebildiği sürece iyi bir liderlik becerisi elde ederler.