Bill Gates Gibi Zeki Olmak İçin Ne Gerekiyor?
| Zeka Türü | Açıklama | Örnek Bilgiler |
|---|---|---|
| Sözel Anlama | Dil ve dil üzerine odaklanmış bir zeka türüdür, konuşma ve yazma yeteneklerini kapsar. | Dilsel zeka yüksek olan bir kimse, dil öğrenme yeteneği yüksek olabilir, ayrıca metinleri anlama ve tabiri caizse 'kitap solucanı' olabilirler. |
| Hafıza | Bilgilerin zihinde saklanmasını ve gerektiğinde geri çağrılmasını sağlar. | Bir araştırmayı hatırlamak, yabancı bir dildeki kelimeyi ezberlemek veya telefon numarasını hatırlamak gibi durumları kapsar. |
| Uzamsal Yetenekler | Geometrik ve uzamsal ilişkilerin anlaşılması ve manipülasyonu. | Haritaların veya mavi baskıların okunması, lego gibi yapıları yapabilme yeteneği gibi. |
| Akıl Yürütme | Yeni ve karmaşık bilgileri işleme ve analiz etme yeteneğidir. | Karmaşık bir matematik problemi çözme veya bilinenler üzerinden tahminlerde bulunma gibi. |
| Problem Çözme | Bir zorluğu veya engeli aşmak için yaratıcı ve etkin stratejiler geliştirebilme yeteneğidir. | Sosyal bir çatışmayı çözmek, labirenti tamamlamak veya kırık bir eşyayı tamir etmek gibi. |
| Dilsel (kelimeler) | Kelime ve dil ile ilgili zeka türü, sözel anlama ile yakından ilgilidir. | Dilsel zeka yüksek olan bir kimse, dil öğrenme yeteneği yüksek olabilir, ayrıca metinleri anlama ve yazma yeteneği yüksek olabilir. |
| Mantıksal-Matematiksel (sayılar) | Sayılar ve mantıksal düşünme ile ilgili zeka türüdür. | Mantıksal-matematiksel zeka yüksek bireyler genellikle matematik ve mantıkta başarılıdırlar. |
| Bedensel-Kinestetik (beden) | Bedenin kontrolünü ve hareketlerini içerir. | Bir dans hareketini öğrenmek, bir spor dalında başarılı olmak veya hatta bir müzik aleti çalmak bu tür zeka türünün örnekleri arasında yer alabilir. |
| IQ | Genel bir zeka ölçütüdür, matematiksel ve kelime tabanlı soruları includeer. | IQ testinde yüksek skor almak, genellikle çeşitli mental becerilere sahip olmak anlamına gelir. |
| Bill Gates Örneği | Bill Gates'in zekası, sadece IQ skoru ile değil, onun çevresi ve fırsatları ile ölçülebilir. | Bill Gates, çok yüksek bir IQ'ya sahip olmasa da, Microsoft'u kurmayı başardı ve teknoloji dünyasındaki en önemli figürlerden biri haline geldi. |
Her şeyden önce, zeka tek faktörlü bir özellik değildir; sözel anlama, hafıza, uzamsal yetenekler, akıl yürütme ve problem çözme vb. dahil olmak üzere birden fazla zeka türü var. Geçtiğimiz yüzyılda bazı araştırmacılar, Gardner'ın 1983'teki teorisi gibi farklı zeka türleri hakkında teorilerini önerdiler. yedi farklı zeka, Richard J. Shavelson ve arkadaşlarının 1989'daki çalışması ise üç farklı zeka türünü belirtmiştir: dilsel (kelimeler), mantıksal-matematiksel (sayılar) ve bedensel-kinestetik (beden).
Bununla birlikte, 2006'da yapılan daha yakın tarihli araştırmalar, üçten fazla zeka türü olduğunu göstermektedir. Araştırmacılar, 81 ülkedeki 800.000 katılımcının üzerinde faktör analizi kullanarak yedi farklı tür keşfetti; bu, ne kadar denerseniz deneyin doğru bir zeka testi oluşturamayacağınız anlamına geliyor. Bu nedenle, elimizdeki bilgilerden "zeka" dediğimiz şeyi oluşturmak için bir araya getirilen birçok unsurun olduğunu ve bu faktörlerin kişiden kişiye değiştiği sonucuna varıyoruz..
Hepimiz IQ (Intelligence Quotient) ile akademik başarı arasında bir ilişki olduğunu biliyoruz, ancak araştırmacılar, okulu bitiren veya genç yaşta okulu bırakan insanlarla akademik olarak iyi derecede olan insanlar arasında benzerlik buluyor. Hatta bazı araştırmalar zeka ile GPA (Not Ortalaması) arasında negatif bir ilişki olduğunu öne sürüyor, peki zekanın gerçek anlamı nedir?
Zeki Olmak Nedir? Nasıl Zeki Olunur?
Yüksek IQ'ya sahip insanlar, okul sadece akademik başarılarla sınırlı olduğu için başarılı olamayabilir. Örneğin, birçok öğrencinin okuldan sonra eğlenceli bir şey üzerinde çalışmak için yeterli zamanı veya enerjisi yoktur.
Hatta bazıları, gece ders dışı aktivitelerinden döndüklerinde ve eve varır varmaz uykuya daldıklarında bile bitkin olurlar, bu nedenle uyku kaliteleri, dinlendirici bir uyku eksikliği nedeniyle tehlikeye girebilir. Ama çok zeki çocukları eğlenebilecekleri iyi bir ortama koyarsanız, eminim IQ seviyeleri ne olursa olsun, özellikle de onlara kendilerini gösterme şansı verdiğinizde herkes gibi gelişeceklerdir!
Buna iyi bir örnek verecek olursak, tüm zamanların en zeki mucitlerinden biri olan Thomas Edison iyi bir örnek olarak gösterilebilir. 1847'de çok iyi bir okula kabul edildi ve notları üniversiteye girmek için yeterince yüksek olmasa da, seviyesinin üstünde matematik dersleri alırken not ortalaması hep yüksekti ve sınavlardan hep A alıyordu; ancak, Edison'un kötü sağlığı kısa sürede onu 11 yaşında ilkokuldan aldı.
Peki nasıl tarihin en üretken insanlarından biri oldu? İnanılmaz bir IQ seviyesine (161) sahip olduğu için değil, çevresi nedeniyle o yüksek puanları alıyordu. Ailesi, Edison'un okul saatlerinden sonra evinin yakınında bulunan Western Union Telgraf Ofisi'nde araştırmaya katılmasına izin verdi, bu da onu boş zamanlarında icat yapmaya itti. Örneğin "anne" diyebilen bir oyuncak bebek gibi… ve diğer başka şeyler...
Her sesi taklit edebilen bir müzik aleti. Bu icatlar bilim ve teknolojiye olan tutkusunu ortaya çıkardı. Edison, kendisine bir şans verildiği için tarihin en büyük mucitlerinden biri oldu!
Veya başka bir örnek Bill Gates olabilir; 154 IQ'su var ki bu ortalamanın üzerinde ama yine de milyonlarca dolarlık net değeri olan biri için yeterince yüksek değil. Yine de Gates, 1975'te dünyanın en büyük yazılım şirketi olan Microsoft'u kurdu. Bunu, Seattle, Washington yakınlarındaki okula devam ederken yaptı.
Yine, harika genlere veya üst düzey zekaya sahip olmadan böyle bir şeyi başaramazsınız, ancak onu çevresinde daha akıllı insanların olduğu bir ortama koyarsanız bu mümkün. Bill Gates şanslıydı çünkü son sınıf öğrencisinin bilgisayar terminalini her zaman kullanabilirdi. Okulda özel bir şey üzerinde çalışabileceği tesisler var ve çok fazla boş zaman var, o zaman Bill Gates'in başarı olma ihtimali çok yüksek. Çok akıllı olmasa da bu mümkün.
Peki ya ortalamanın altında IQ seviyelerine sahip olan insanlara ne demeli? 110'un altında bir IQ puanına sahip olduklarını varsayalım; bu, kişinin ebeveynlerinden ve öğretmenlerinden daha fazla desteğe ihtiyaç duyacağı anlamına gelir, ancak etrafındaki tüm bu engellere rağmen hala iyi notlar almayı başarırsa, yüksek puanlarından değil, dayanıklılıklarından dolayı ödüllendirilmelidir. Her yıl A alan akıllı bir çocuğu kötü bir ortama sokarsanız, o bile akademik başarı elde edemez!
Peki birinin zeki olup olmadığını nasıl anlarsınız? IQ seviyenizin ne olduğu değil, beyninizi tam potansiyeliyle kullanıp kullanmadığınızın önemli olduğuna inanıyorum. Her birimizin kendimiz olabileceği alana ihtiyacı var. Özgürlük alanı, insana saygınlık sağlayan yaşam alanı olmalı.
Eğitim Yetkilisi olarak çağrı merkezine yeni başlayan personellere iş başı eğitimleri, çağrı yönetimi ve diğer mesleki eğitimleri vermektedir. Türkiye’nin önde gelen kargo firmalarından birinde çalıştı ve bu firmada kalite birimi kurdu. Butik çağrı merkezi hizmeti veren acentelere satış eğitimi, kalite ve koçluk destekleri vermeye devam etmektedir.
