Mutlu olmak nerede ve ne şekilde yaşadığına bakılmaksızın bütün insanlığın en temel arzusudur. Teknolojinin, siyasetin, sosyal normların ve ahlakın kökeninde bu insani ihtiyaç vardır.
20. YY’da modern insanın mutluluk reçetesi başarılı olmaktır. Mutlu olmak istiyorsak başarılı olmak zorundayız. Her ihtiyaç duyduğumuzda kullandığımız başarılı olmak reçetesini gerçekten doğru tanımlıyor muyuz? Başarılı olmak gerçekten bir mutluluk reçetesi mi? Başarılı olmak kavramını sorgulamamız gerekiyor.
Başarılı Olmak Nedir?
Psikoloji bilimi son yüzyılda hem doğdu hem de son derece gelişti. Bilimsel çalışmalar sonucunda insanlık kendi varlığını daha yakından tanıma imkanı buldu. Bu gelişmeler ışığında barınmak, beslenmek ve üremek dışında insanın en temel arzusu kendini gerçekleştirmek oldu. Bu sürecin sonunda vaat edilen cennet; anlamlı, doyuma ulaşmış ve mutlu bir yaşamdı. Ancak mutlu olmak sınırları belli olmayan bir kavram. Bu nedenle gökyüzündeki bulutlar gibi görüyoruz, varlığını biliyoruz ve asla dokunamıyoruz.
Toplum, bu kadar uçucu olan mutluluk kavramına giden yolun başarılı olmaktan geçtiğini söylüyor. Bu sebepten öncelikle başarıyı tanımlamak gerekiyor.
En genel tanımıyla başarı, kişinin yetenekleri ve fırsatları doğrultusunda arzu ettiği bir amaca ulaşması veya herhangi bir işin istediği biçimde bitmesine denir. Başarı kişiden kişiye, zamana ve mekana göre değişen bir kavramdır. Özneldir. Bir ev hanımı için altın gününde on çeşit ikram hazırlamaktır, bir sporcu için müsabakaya katılmaktır, bir öğrenci için sınıftaki en yüksek notu almaktır, bir polis için suçluyu yakalamaktır.
Hayat kendi sürprizlerini içinde barındırır. Bu nedenle başarmak istediğimiz arzularımız sürekli değişir. Başarı veya başarısızlıkla ilgili her deneyimimiz varoluşumuzun özünü oluşturur. Piyangoyu kazanan insan o parayla bütün hayatını çalışmadan yaşayabilir. Ancak hayatımızın bir döneminde başardığımız bir eylem bütün hayatımızı şekillendiremez.
Başarısızlık Nedenleri
Birinci neden hedeflerimizi kendimiz, ihtiyaçlarımız doğrultusunda gerçekçi bir şekilde belirlemiyoruz. Toplumun onayını alma, beğenilme veya fark edilme arzusu temel motivasyonumuz oluyor.
Gerçekten isteyip istemediğimize bakmadan birçok şeyi aynı anda yapmaya çalışıyoruz. Bir bakıyoruz ki zaman geçmiş ve hala mutlu değiliz.
Toplumun gözünde para ve mevki temel başarı ölçütü olduğu için resim yapmak isterken mühendis oluyoruz.
Kendimizi tanıtırken isimden sonra mesleği veya statüyü söylemek zorunda kalmak belki de mutsuzluğumuzun temelini oluşturuyor. Mutsuz insan da direnci kırıldığında hayata karşı bezgin, işini sevmeyen kendine yabancılaşmış bir birey oluyor. Bu insan sadece para kazanabildiği için başarılı demek ne kadar doğru olur?
İkinci neden ise başarılı olmaya o kadar takıntılı hale geliyoruz ki başarılı olmak için hayatı kendimize ve sevdiklerimize zehrediyoruz.
Kaygı ve stres hayatımızı esir alıyor.
Anı yaşamak veya hayattan keyif almak yerine sürekli çalışıyoruz.
Bu süreçte öğrendiklerimizden de keyif almıyoruz.
Sürekli sırtımızdaki küfeye yeni yükler yükleyip sadece yaşıyoruz. Bir zaman sonra hayat bütün anlamını yitiriyor ve mutsuzluk kaçınılmaz oluyor.
Üçüncü nedense gerçekçi olmamaktan kaynaklanıyor. İnsan irade ve çalışma ile mucize gerçekleştirebilir. Tarih bu örneklerle ve başarı hikayeleri ile dolu. Ancak potansiyelimizin de bir sınırı olduğunu unutmamak gerekli. Şu an sadece istiyorsun diye her gün düzenli olarak bahçende zıplayarak dünyanın yörüngesini değiştiremezsin. Hedeflerimizi somutlaştırmak ve adım adım süreçlerini sıralamak gerekiyor. Örneğin bir öğrenciye hayalini sorduğumuzda cevap olarak meslek sahibi olmak istiyorum dediğini düşünelim. Böyle bir ifade sadece bir temennidir. Kesinlikle başarıya giden bir hedef değildir. Bu öğrencinin yapması gereken hayalideki mesleği belirleyip üniversiteler hakkında araştırma yapmaktır. Ardından bir deneme sınavına katılarak kendi durumunu belirleyip ne kadar ve nasıl çalışacağına karar vermektir. Sonra da adım adım kendi gelişmesini takip etmelidir.
Kendi başarı hikayemizi yazmak tamamen bizim elimizdedir. İrademizle bu süreci yönetemezsek sadece başkalarını suçlayan ve sızlanan başarısız ve mutsuz insanlar olmaya mahkumuz.
YAZAR: MÜJDE İRGİN
